Bu kavga bitmez. İki sebepten bitmez; ilk sebep, firmalar bitmesini istemez. Bu kavga ikisine de reklam oluyor sonuçta. Para verseler satın alamayacakları fanatikler ortaya çıkıyor. İkinci sebep, bilgisizce tartışmayı çok seviyoruz.
Konuştuğumuz konular, arka planında milyonlarca Dolarlar'ın döndüğü, dünyada en tepedeki firmaların kapıştığı, teknolojisiyle atomlardan küçük işlerin yapıldığı, teknolojisiyle uzaya gidildiği şeyler hakkında. Ama bizim konuşma biçimimizde bilgiyi ifade etme bile yok.
Akademik konuşmak zorundayız arkadaşlar. Bir kaç madde ile özetlemek gerekirse;
1) Tarafsız
2) Yorum ile verinin iki farklı şey olduğunu bilerek ve vurgulayarak
3) karşılaştırılabilir rakamlarla
4) rakamlara birim ekleyerek
5) birden fazla açıdan karşılaştırırken değişen ve değişmeyen verileri ifade ederek.
6) mümkün olduğunca tüm verileri ele alıp en genel yorumu yaparak. Genel olan, bilimde öznel olandan iyidir.
Bir kaç örnekle eleştireyim. "salak salak sürücü problemleri" demek yorumdur. Ama bilgi değeri yoktur. Zaten hemen her birimizin elinde birer tane ürün var, çok azımızın iki, çok çok daha azımızın bir sürü ürüne gerçekten erişimi var. Yani yapabileceğimiz kendi ürünümüzle olan tecrübeyi duygusallaşmadan anlatmak. Birine faydalı olma ve tarafsız yorum yapma şeklimiz bu olmalı.
"20 FPS fark" demiş bir başka arkadaşım. FPS diyerek birim belirtmiş, çok güzel. Ama dayanak olmalı. Da yanaktan kastım şu: bir fark, ana değere bağlı olarak kıyaslanmalı. 20 FPS, 250 FPS alınan bir anda önemsizdir (%10'dan az) . 45 FPS alınan bir anda ise %50'ye yakın bir fark demektir. Gördüğünüz gibi 20 FPS fark çok da olabilir, az da olabilir. Dolayısıyla bu sözün de bir bilgi değeri yok.
AMD kartlarla ilgili sorun başlıklarını aratıp burada ekran görüntüsü paylaşmanın da bilgi değeri yok. Eğer forumdaki AMD ve Nvidia sahiplerinin sayısını da biliyor olsaydık o zaman o ekran görüntüsü bir işe yarardı. Son zamanlarda AMD ciddi satış artışı gösterdi dünyada. Son iki yılda işlemci satışları Intel'in iki katı gibi örneğin. Ekran kartı için böyle bir veri tutmak daha zor, araya başka markalar da giriyor ama RX serisi ile beraber ekran kartı sayısında da ülkemizde üstünlüğü elde tuttuğunu düşünüyorum. Forumda da sıkça tavsiye ediliyor. Özellikle bir sayım yapsak bence RX580 patlaması çıkar. Bu durumda, AMD kullanıcıları çoksa AMD ile ilgili sorun başlıklarının çok olması da kabul edilebilir olmalı. Yani "istatistik" konuşacaksak karşılaştırmalı konuşmalıyız.
Gördüğünüz gibi, söylemler ancak temizlendikten ya da karşılaştırmalı bir hale sokulduktan sonra bilgi değeri kazanıyorlar. Bunu yapmadığımızda da en azından duygusallıktan uzak yorumlar yaparak tecrübe/yorum kategorisinde kalmakta fayda var.
Gerisi fanatizm, gerisi kavga. Büyük firmaların işlerini bedava yapmayın. Bırakın para harcayıp bir zahmet kendi reklamlarını yapsınlar.
Konu başlığı ile ilgili şahsi yorumuma gelirsek; bu ikikide ben AMD seçerim. Genel olarak AMD sürücülerini ve firma olarak AMD'nin izlediği yolu başarılı buluyorum. Sadece teknik olarak değil, satış stratejileri ve de müşteriyi dinlemeleri ile de iyiler. Nvidia, daha çok oyundaki büyük oyunculara yönelik bir firma. Yani müşteriyi dinlemek yerine, müşteriye kendini dinletmek istiyor. Bu da tekelleşme ve baskı demek.
Nvidia buraya kadar agresif oyunu ile başarıyla geldi. Oyun firmaları ile yaptığı anlaşmalar, reklam yerine onlara para yaptırması büyük ölçüde kendisine olumlu geri dönüş olarak döndü. Çünkü oyun firmalarıyla beraber çalıştığınızda "birinci gün sürücüleri" çıkarıp nispeten sorunsuz işlere imza atabiliyorsunuz.
Ancak bugüne kadar defalarca hile yaparken yakalandılar, defalarca gizli mikro kodlar ile AMD'yi oyun dışı bırakmaya çalıştılar. Üstelik bunlar yakaladıkları yerler, bir o kadar da yakalnamadıkları vardır kesin.
AMD ise daha çok ortaya oynayan bir firma oldu. Yani "X oyununa özel bir kod üretelim" demek yerine "X diye bir teknoloji üretelim, ortaya koyalım, kullanmak isteyen kullansın" mantığı ile çalışıyorlar. Bunun avantajı, teknolojinin dünyaya, herkese açılmış olması. Dezavantajı da, bu teknolojiyi kullanmadığınızda bir işinize yaramaması.
Peki bu mentalite farkı neden? Nvidia, oyun sektöründe sadece bilgisayarlarda var. Bu alanı kaybetme lüksü yok. Daha önce konsollarda şansını denedi, tutmadı. Mobil sektöre görmeye çalıştı, tutmadı. Android tarafında ciddi hezimete uğradı. Apple ile ortaklık kurmak istedi, reddedildi. Çünkü çalışma biçimleri her yazılım için ayrı ayrı optimizasyon şeklinde. Bugüne kadar neredeyse bütün büyük oyun yapan firmalara yazılımcı gönderdi, kendi kodlarını kendileri yazdırttı. AMD ise kodlarını ve tekniklerini açıp "buyrun, kullanın" dedi. AMD bunu dediği zaman o kodu alıp öğrendiyseniz, mobile de uyarlarsınız, konsola da uyarlarsınız. Kendi bilgi ve tekniklerinizle birleştirirsiniz. Nvidia'nın "biz her şeyimizi patentleriz" mantığı burada doğal yayılmanın önüne geçiyor, bu sefer Nivida'nın insan ve para gücü ortaya koyarak kendini yayması gerekiyor. Bugüne kadar da böyle oldu.
Forumda çok verdiğim bir örnek var: Batman Arkham serisi. Siz Nvidia'sınız. Birileri Batman oyunu yapıyor, büyük de olay, olacak belli. Kendi teknolojinizi oyuna koymayı teklif ediyorsunuz. Gidip o stüdyoya bilgisayar bağışı yapıyorsunuz, hepsi Nvidia ekran kartlı bir sürü bilgisayar veriyorsunuz. Üstüne bir grup yazılımcı gönderip kendi fiziğinizi ve diğer Nvidia patentli özelliklerinizi oyuna eklemeyi teklif ediyorsunuz. "buyrun" diyip kodları sizinle paylaşıyorlar. Bu noktadan sonra milyonlar çevirecek oyuna, AMD'de kötü çalışsın diye özel yapım bir kod yapmak aklınıza gelmez mi? Nvidia'nın gelmiş belli ki. Batman Arkham Origins'ten konuşalım örneğin. Nedense AMD bir kart aynı sahneyi çizerken milyonlarca görünmez geometrik şekil hesaplaması yapıyordu ama Nvidia kartlar bu hesapları yapmıyorlardı. Sonradan oyunun yetkilileri o geometrik şekillerin kendileri ait olmadıklarını söylediler. Nvidia, sözde fizik motorlarının (Physx) düzgün çalışması için onları koymuştu. Halbuki Nvidia kartlar, sürücülerine tanımlı bir kod ile bu üçgenleri ve oyunu tanıyorlar, o hesapları hiç yapmadan sahneyi çiziyorlardı. AMD kartlar ise by şekilleri teker teker hesaplamaya çalışıyorlardı. Olay, oyun çıkışından yıllar sonra skandal olarak ortaya çıktı. Nvidia saatler içinde sürücü kodlarını değiştirdi, PhysX yazılımına güncelleme geldi, oyun günler içinde güncellendi. Konu unuttutulmak istendi. Konu herkes tarafından unutulmadı ama oyun milyonlarca satılmış, asıl önemli dönem olan ilk 6 ay Nvidia lehine başarıyla atlatılmıştı. Çünkü o dönem Nvidia'nın 900 serisi kartları satış rakamları da ciddi artmıştı. Sonra AMD bir kaç mahkeme ile biraz para kazanmayı başardı ise de bu konuyu bilmeyen milyonlarca insan "Nvidia iyi, AMD kötü" diye kafasına kaydetti.
Yıl 2016, Doom oyunu çıktı. Mega texture denilen bir teknik ile oyundaki tüm kaplamalar, tek bir dev kaplama dosyası olarak belleğe kayıt ediliyor ve yüksek VRAM içeren ekran kartlarında yüksek çözünürlüklü kaplamalar kolayca kullanılabiliyordu. Yeni ve güzel bir teknikti. O dönem hala 3GB, 6GB VRAM'li ürünleri "High end" diye Satan Nvidia özel bir sürücü çıkardı. Oyundaki hareketlilik oranı ölçülüyor, hareketlilik yüksek ise dokular ya hiç yüklenmiyor ya da gecikmeli olarak yükleniyordu. Bu sayede düşük VRAM miktarları ve de düşük VRAM hızları mega texture'lardan etkilemedi. Aynı şekilde o dönem Vulkan performansı da AMD'ye karşı neredeyse yarı yarıya düşüktü ama bu taktikle o etki de azaltıldı. GTX 1060'lar, o dönem rakibi olan RX480'lere karşı dik başlı bir duruş sergilediler. Böylece Nvidia, sürücülerini optimize etmek için 4-5 ay kazandı. Olay bir Youtube kanalında ortaya çıkınca yeni bir Nvidia sürücüsü yayınlandı ve sorun çözüldü.
Gelelim Wattman meselelerine. Çok başlıkta yazdım, burada da yazayım. Nvidia sürücüleri düzenli olarak yapılan OC değerlerini inceliyor, çekilen güçleri kontrol altında tutup gerekirse değerli düşürüyor ya da anlık ısınmalara izin veriyor. Hatta isterse is izin yaptığınız kullanıcı ayarlarını devre dışı bırakıyor. Doğru-yanlış bir yana, bu bir güvenlik önlemi. Ama sürücü size bununla ilgili asla bir bildirim göndermiyor! AMD tarafında ise ufacık bir değişiklik yapıldığı zaman kullanıcıya bildirim gidiyor. "gerekli gördüm, Wattman ayarlarını sıfırladım" diye bağırıyor kart resmen. Nvidia'da bunu görmeyince sorun yok sanıyoruz biz de.
Halbuki bugün dünyada 8 pin güç çıkışı isteyen bütün kartlarda bu gibi sorunlar var. Sebebi güç kaynakları. Bir çok 8 pin güç çıkışı aslında iki adet 6 pinin ya da ikili bir 6 pin çıkışın çoklanmış hali. Bu da yetersiz güç demek. (6 pin = 75W, 8 pin = 150W)
Sürücü tutarlılığı konusuna değinelim. Bakın size iki tane bağlantı paylaşıyorum:
Nvidia sürücü yükleme sayfası
AMD sürücü yükleme sayfası
AMD'de kocaman "sürüm notları" yazıyor. Nvidia'da da bunları bulmak mümkün ama o sayfada değil, sizin arayarak bulmanız gerekiyor. Yani Nvidia sorunlar listesini gözünüze sokmuyor, gizliyor. "boşver kardeşim, sen beni yükle, çok konuşma" diyor. AMD ise bunu dokümanlıyor. Ancak duygusal düşünen arkadaşlarımız bunları görünce "çok sorun, var abijim" şeklinde algılıyor. Halbuki adamların amacı şeffaf müşteri hizmeti. O listedeki sorunların hepsi kullanıcılar tarafından rapor edilen sorunlar. Yani AMD "mesajınızı aldık" diyor kullanıcısına.
Bakın buraya kadar size şirketleri anlattım. AMD'yi, severim diyemem. Babamın oğlu değil. Ama Nvidia'yı sevmiyorum, bunu gizlemem. Çok kirli pazarlama taktikleri var, ve aslen hiç bir yazılımcı (ya da benim gibi yazılımcı adayı), yazılım dünyasını kirleten ve patentler arkasına gizleyenleri sevmez. Herkese açıklık, dünyada ilmin gelişmesi için en önemli kuraldır. Ama biz son kullanıcılar için yine de esas olan fiyat/performans'tır. Bugünkü fiyatlandırmada yeni seride AMD öndedir. Kartlarını doğru oynamaktadır. Üstelik oyun dünyasında açıklığı önem kazandığı, yeni nesil konsollarda da AMD'nin tercih edildiği, üstüne artık neredeyse tüm oyunların konsol portu olacağı bir döneme giriyoruz. Nvidia'nın gizli işleri giderek azaldı, çünkü çok fazla seçenekleri kalmadı. Mecbur yeni teknolojileri düzgünce yapmaya çalışıyorlar. Şu an ellerindeki tek koz Ray Tracing. Onu da sürekli anlaşmalar ile bir sürü oyuna getirmeyi ve uzunca bir süre ona dayanmaya düşünüyorlar. Ama yine yanıltıcı reklamlarla "biz bunu her cihaza getirdik" diyorlar. RTX 2060'ta Ray Tracing açtığınızda oynanabilir FPS alma şansınız kalmıyor. Ballandıra ballandıra anlatıldığı kadar iyi bir teknoloji değil, henüz çok yeni. Sözde orta-üst sınıf olan 2060 da bu işin kartı değil. Yani belki 3-5 kere kullanıp "daha erkenmiş" diyip kapatacağınız bir özelliğe para vermiş oluyorsunuz. O parayı AMD 5700'e yatırmak çok daha mantıklı.
Ayrıca (burası şahsi fikrim), AMD'nin yeni, suruculerindeki oyun içi arayüzü efsane olmuş. Sürücü kötü diyen çarpılır. Bende RX 480 var. Hala yeni sürücülerin faydasını görüyorum. AMD 3 yaşındaki kartı unutmuyor. Üstelik yeni gelen özellikler gerçekten çok başarılı. Sadece Enhanced Sync ve FreeSync ikilisi için bile AMD tercih edilebilir. Rekabetçi oyunlarda şu an AMD daha profesyonel çözüm sunuyor.