permatik
Hectopat
- Katılım
- 7 Ocak 2020
- Mesajlar
- 4.267
- Çözümler
- 8
Sıfırdan programlamaya nasıl başlanır?
Konu bu. Bu konuyu 1.000.000 kez açana ödül var diye duydum ve hemen bir tane de ben açtım. Umarım şans bana güler.
Önce programlama nasıl işler onu öğrenelim. Bir masaüstü bilgisayarınız varsa (Dizüstü de olur ama Touchpad'e eliniz değdiği zaman işler karışabilir) ilk olarak bir programlama aracı kurmanız gerekiyor.
Download - EndBASIC
Buradan işletim Sisteminize uygun olanı seçip indirebilirsiniz. Kurulum gerektirmiyor ve bu nedenle istediğiniz zaman silebilir ve kurtulabilirsiniz. İndirilenler dizininize uzun bir ismi olan bir Zip dosyası inecek. Winrar veya Winzip kuruluysa, dosyayı açabilirsiniz ve ayrı bir yer seçmediyseniz, yine İndirilenler dizininizde aynı uzun isimli bir klasörünüz olacak. İsterseniz adını kısaltarak değiştirin ve isterseniz Belgelerim dizinine kopyalayın.
Ben klasörün adını Projem olarak değiştirdim. Aynı klasör içinde yine uzun Zip dosyası ile aynı ismi taşıyan bir alt klasör var. Onun adını da emdbasic olarak kısalttım. "endbasic" alt klasörü içinde 11 adet dosya var. Bunlardan birinin adı endbasic.exe (veya endbasic). Bizim çalışacağımız dosya da bu. Diğerleri çalışacağımız dosyanın düzgün çalışmasını şağlayacak olan yardımcı dosyalar. Onları silmeyin.
"endbasic.exe" dosyasını çift tıkladığımızda, Hacker filmlerinde görmeye alışık olduğumuz bir ekran açılır. Ekranda sürüm numarası, lisans veriliş tarihi, ve "Ready" ile başlayan bir satır görürsünüz. Türkçe anlamı "Hazır" demek. Tam oradan başlayabiliriz. Önce programlama hakkında kısa bir bilgi vereyim.
Programlama veri işlemekten ibaret. Bu verilerin bir de türleri var. Endbasic iki tür veri tanır, "sayılar" ve "deyimler". Sayılar ile verilerin değerleri hesaplanır ve deyimler ile sonuçlar bizim anlayabileceğimiz şekilde yansıtılır. Endbasic bir derleyici (veya yorumlayıcı da denir) ve bir dizi komut kalıplarına sahip. Bu komut kalıplarına "programlama dili" denir. Bunların standartları var, ama bir den fazla ve birbirinden farklı. Endbasic, Standart Basic dilini destekler.
Şimdi bu iki veri türü ile nasıl çalışıldığını görelim. Önce sayı türünde bir veri atayalım ve bu veriye bir de isim vererek tanımlayalım. Tanımlamazsak veriyi kullanamayız. Nasıl aileniz size, diğer kardeşlerinizden ayırt edebilmek için bir isim verdiyse, biz de verimizi tanımlamak zorundayız.
"Ready" yazan satırın altına şunu yazın:
TenekeKafa = 12
Eğer bir alt satıra tekrar "Ready" yazısı çıktıysa, başarılı bir tanım oldu. Hata veriyorsa bir şeyi yanlış yaptık ve tekrar düzgün olarak denemeliyiz.
"TenekeKafa" burada sayı türündeki verimizin ismi oluyor. "12" ise sayı türünde verimizin değeri oluyor.. Aradaki "=" işareti atama sembolü oluyor.
Şimdi verimizi sınayalım.
print TenekeKafa
Üstteki satırı yazdığımızda ve alt satıra indiğimizde Endbasic bize atadığımız verinin değerini ("12") verecektir. "print" bir Basic prosedürü ve çıktı verir.
TenekeKafa da sayı türündeki verimizin adı oluyor.
Bir de deyim türünde bir veri atayalım:
ŞanzımanArızası = "Ayşegül"
Deyim türündeki veriler, sayı türündeki verilerden ayırt edebilmek için çift tırnaklar arasında yazılır. Harflerden ve rakamlardan oluşabilir. Sayı türündeki verilerin değerleri sade rakamlardan oluşabilir.
Ve hemen deneyelim.
print ŞanzımanArızası
Bu da düzgün çalıştıysa elimizde iki farklı türden değere sahip verilerimiz var. Bunları değerlendirebileceğimizi görelim.
print ŞanzımanArızası; TenekeKafa; "yaşında."
Üstteki satırda her iki verimizi noktalı virgül ile ayırarak ve bir de ifade ekleyerek yazdırdık. Hangi sırayla yazarsak, o sıra ile ekrana yansır. Noktalı virgül yerine virgül kullanırsanız sonuç ekranda daha farklı görünür. Verilerimizin ve ifademizin arasına daha fazla boşluk eklenir. İfadeler de deyim türünde bir veridir.
Başka derleyiciler daha fazla veri türü tanıyabilir. Bu veri türleri de yine sayı ve deyim ana türlerinin alt türlerinden oluşur. Farklı veri türleri bir arada hesaplanamaz. Armut ve Elma misali. Standart Basic hepsini Meyve türü olarak tanımlar ve tüm meyveler bu şekilde aynı sepet içinde hesaplanabilir olur. Ve hesabın sonucu da tabi yine Meyve olur. Basic, kaç Elma ve kaç Armut olduğunu kendi içinden sayar ve böylece sonuçlarda hata olmaz.
Verilere verdiğimiz isimlere "değişken" denir ve bunların değerleri program akışı içinde değişebilir. Adlarına da zaten o sebepten değişken denir. Şimdi kodlarımızı, düzgün çalıştığından emin olduktan sonra bir dosyaya yazalım. Ve böyle tekrar kullanılabilir hale, bir programa dönüştürelim. Bunun için "Notdefteri" adındaki Windows'un dahili editörünü kullanabiliriz. Notdefteri'ni açalım ve aşağdaki gibi kodlarımızı yazalım.
TenekeKafa = 12
ŞanzımanArızası = "Ayşegül"
print ŞanzımanArızası; TenekeKafa; "yaşında."
sleep 5
"sleep 5" satırı yine bir Basic prosedürü ve ona verilen bir değer. "sleep" bir bekleme modu ve programımızı verilen değer kadar saniye süresinde bekletir. O satır olmadığı zaman program çalışır ve anında kapanır.
Kayıt etmeden önce Notdefteri ayarlarından "Tüm dosyalar" seçiyoruz, çünkü aksi durumda metin belgesi olarak kayıt edilir. Ve bir de dosyamıza bir isim veriyoruz. İsminin sonuna ".bas" ekliyoruz. Mesela "program.bas" olabilir. Kayıt yeri olarak ta "Projem" klasörünü seçelim. (Hemen "endbasic" isimli alt klasörün yanına.)
Projem klasörü içindeyken üst panelden "Dosya" bölümünden "Windows Powershell aç" seçelim. Windows Powershell'e şu komutu girelim.
endbasic\endbasic program.bas
Şimdi Notdefteri adındaki editörümüzü tekrar açalım ve yeni bir dosya daha yazalım. İçeriği aşağıdaki gibi olsun.
@Echo OFF
endbasic\endbasic program.bas
Bu dosyayı da yine "Tüm dosyalar" seçerek ve adını da "Başlat.bat" olarak ve "program.bas" yanına kayıt edelim. Dikkat ederseniz, biri "bat" uzantılı ve diğeri "bas" uzantılı. Başlat.bat dosyamıza çift tıklarsak ve her şeyi doğru yaptıysak programımız çalışacak. Bir başlatıcımız var, bir programımız var ve bir de programımızı çalıştıran bir altyapımız var.
Buyrun size bir program.
İleriki programlama deneyimleriniz için bazı önemli bilgiler ekleyeyim.
Değişken isimlerinde ve dosya isimlerinde sade Türkçe'de bulunan "ŞşİıöÖğĞüÜçÇ" gibi harfler kullanmamayı alışkanlık edinin. Çoğu diğer derleyici bunları bilmez ve sizi anlaşılamaz hatalar ile boğuşturur. Ve değişkenlerinize anlamlı isimler vermeniz daha uygun olur.
Artık sıfır değilsiniz. Temel bilgilere sahipsiniz.
Konu bu. Bu konuyu 1.000.000 kez açana ödül var diye duydum ve hemen bir tane de ben açtım. Umarım şans bana güler.
Önce programlama nasıl işler onu öğrenelim. Bir masaüstü bilgisayarınız varsa (Dizüstü de olur ama Touchpad'e eliniz değdiği zaman işler karışabilir) ilk olarak bir programlama aracı kurmanız gerekiyor.
Download - EndBASIC
Buradan işletim Sisteminize uygun olanı seçip indirebilirsiniz. Kurulum gerektirmiyor ve bu nedenle istediğiniz zaman silebilir ve kurtulabilirsiniz. İndirilenler dizininize uzun bir ismi olan bir Zip dosyası inecek. Winrar veya Winzip kuruluysa, dosyayı açabilirsiniz ve ayrı bir yer seçmediyseniz, yine İndirilenler dizininizde aynı uzun isimli bir klasörünüz olacak. İsterseniz adını kısaltarak değiştirin ve isterseniz Belgelerim dizinine kopyalayın.
Ben klasörün adını Projem olarak değiştirdim. Aynı klasör içinde yine uzun Zip dosyası ile aynı ismi taşıyan bir alt klasör var. Onun adını da emdbasic olarak kısalttım. "endbasic" alt klasörü içinde 11 adet dosya var. Bunlardan birinin adı endbasic.exe (veya endbasic). Bizim çalışacağımız dosya da bu. Diğerleri çalışacağımız dosyanın düzgün çalışmasını şağlayacak olan yardımcı dosyalar. Onları silmeyin.
"endbasic.exe" dosyasını çift tıkladığımızda, Hacker filmlerinde görmeye alışık olduğumuz bir ekran açılır. Ekranda sürüm numarası, lisans veriliş tarihi, ve "Ready" ile başlayan bir satır görürsünüz. Türkçe anlamı "Hazır" demek. Tam oradan başlayabiliriz. Önce programlama hakkında kısa bir bilgi vereyim.
Programlama veri işlemekten ibaret. Bu verilerin bir de türleri var. Endbasic iki tür veri tanır, "sayılar" ve "deyimler". Sayılar ile verilerin değerleri hesaplanır ve deyimler ile sonuçlar bizim anlayabileceğimiz şekilde yansıtılır. Endbasic bir derleyici (veya yorumlayıcı da denir) ve bir dizi komut kalıplarına sahip. Bu komut kalıplarına "programlama dili" denir. Bunların standartları var, ama bir den fazla ve birbirinden farklı. Endbasic, Standart Basic dilini destekler.
Şimdi bu iki veri türü ile nasıl çalışıldığını görelim. Önce sayı türünde bir veri atayalım ve bu veriye bir de isim vererek tanımlayalım. Tanımlamazsak veriyi kullanamayız. Nasıl aileniz size, diğer kardeşlerinizden ayırt edebilmek için bir isim verdiyse, biz de verimizi tanımlamak zorundayız.
"Ready" yazan satırın altına şunu yazın:
TenekeKafa = 12
Eğer bir alt satıra tekrar "Ready" yazısı çıktıysa, başarılı bir tanım oldu. Hata veriyorsa bir şeyi yanlış yaptık ve tekrar düzgün olarak denemeliyiz.
"TenekeKafa" burada sayı türündeki verimizin ismi oluyor. "12" ise sayı türünde verimizin değeri oluyor.. Aradaki "=" işareti atama sembolü oluyor.
Şimdi verimizi sınayalım.
print TenekeKafa
Üstteki satırı yazdığımızda ve alt satıra indiğimizde Endbasic bize atadığımız verinin değerini ("12") verecektir. "print" bir Basic prosedürü ve çıktı verir.
TenekeKafa da sayı türündeki verimizin adı oluyor.
Bir de deyim türünde bir veri atayalım:
ŞanzımanArızası = "Ayşegül"
Deyim türündeki veriler, sayı türündeki verilerden ayırt edebilmek için çift tırnaklar arasında yazılır. Harflerden ve rakamlardan oluşabilir. Sayı türündeki verilerin değerleri sade rakamlardan oluşabilir.
Ve hemen deneyelim.
print ŞanzımanArızası
Bu da düzgün çalıştıysa elimizde iki farklı türden değere sahip verilerimiz var. Bunları değerlendirebileceğimizi görelim.
print ŞanzımanArızası; TenekeKafa; "yaşında."
Üstteki satırda her iki verimizi noktalı virgül ile ayırarak ve bir de ifade ekleyerek yazdırdık. Hangi sırayla yazarsak, o sıra ile ekrana yansır. Noktalı virgül yerine virgül kullanırsanız sonuç ekranda daha farklı görünür. Verilerimizin ve ifademizin arasına daha fazla boşluk eklenir. İfadeler de deyim türünde bir veridir.
Başka derleyiciler daha fazla veri türü tanıyabilir. Bu veri türleri de yine sayı ve deyim ana türlerinin alt türlerinden oluşur. Farklı veri türleri bir arada hesaplanamaz. Armut ve Elma misali. Standart Basic hepsini Meyve türü olarak tanımlar ve tüm meyveler bu şekilde aynı sepet içinde hesaplanabilir olur. Ve hesabın sonucu da tabi yine Meyve olur. Basic, kaç Elma ve kaç Armut olduğunu kendi içinden sayar ve böylece sonuçlarda hata olmaz.
Verilere verdiğimiz isimlere "değişken" denir ve bunların değerleri program akışı içinde değişebilir. Adlarına da zaten o sebepten değişken denir. Şimdi kodlarımızı, düzgün çalıştığından emin olduktan sonra bir dosyaya yazalım. Ve böyle tekrar kullanılabilir hale, bir programa dönüştürelim. Bunun için "Notdefteri" adındaki Windows'un dahili editörünü kullanabiliriz. Notdefteri'ni açalım ve aşağdaki gibi kodlarımızı yazalım.
TenekeKafa = 12
ŞanzımanArızası = "Ayşegül"
print ŞanzımanArızası; TenekeKafa; "yaşında."
sleep 5
"sleep 5" satırı yine bir Basic prosedürü ve ona verilen bir değer. "sleep" bir bekleme modu ve programımızı verilen değer kadar saniye süresinde bekletir. O satır olmadığı zaman program çalışır ve anında kapanır.
Kayıt etmeden önce Notdefteri ayarlarından "Tüm dosyalar" seçiyoruz, çünkü aksi durumda metin belgesi olarak kayıt edilir. Ve bir de dosyamıza bir isim veriyoruz. İsminin sonuna ".bas" ekliyoruz. Mesela "program.bas" olabilir. Kayıt yeri olarak ta "Projem" klasörünü seçelim. (Hemen "endbasic" isimli alt klasörün yanına.)
Projem klasörü içindeyken üst panelden "Dosya" bölümünden "Windows Powershell aç" seçelim. Windows Powershell'e şu komutu girelim.
endbasic\endbasic program.bas
Şimdi Notdefteri adındaki editörümüzü tekrar açalım ve yeni bir dosya daha yazalım. İçeriği aşağıdaki gibi olsun.
@Echo OFF
endbasic\endbasic program.bas
Bu dosyayı da yine "Tüm dosyalar" seçerek ve adını da "Başlat.bat" olarak ve "program.bas" yanına kayıt edelim. Dikkat ederseniz, biri "bat" uzantılı ve diğeri "bas" uzantılı. Başlat.bat dosyamıza çift tıklarsak ve her şeyi doğru yaptıysak programımız çalışacak. Bir başlatıcımız var, bir programımız var ve bir de programımızı çalıştıran bir altyapımız var.
Buyrun size bir program.
İleriki programlama deneyimleriniz için bazı önemli bilgiler ekleyeyim.
Değişken isimlerinde ve dosya isimlerinde sade Türkçe'de bulunan "ŞşİıöÖğĞüÜçÇ" gibi harfler kullanmamayı alışkanlık edinin. Çoğu diğer derleyici bunları bilmez ve sizi anlaşılamaz hatalar ile boğuşturur. Ve değişkenlerinize anlamlı isimler vermeniz daha uygun olur.
Artık sıfır değilsiniz. Temel bilgilere sahipsiniz.
