Üniversiteler ve ÖSYM Neye Göre Öğrenci Seçiyor?

Konu açıp etiketleyebilirsiniz. Özel olarak ulaşmanızı gerektirecek bir durum göremiyorum ben.

Bunun mantığı şudur, aslolan sıralamadır, fakat sıralamanı belirleyen şey senin puanındır. Bir sene sınav çok zor olmuş olabilir, herkes çok düşük almış olabilir. O sene 300 puanla çok güzel bir sıralama yapmış olabilirsin. Sonraki sene daha basit bir sınav olmuştur, ya da adayların ortalama başarısı yükselmiştir fakat sen yine 300 almışsındır., işte bu zaman sıralaman düşük gelir. Önemli olan başlı başına kaç puan aldığın değildir, herkesin puanları arasında senin puanının ne durumda olduğudur.
Yerleştirmeler yapılırken en yüksek sıralamaya sahhip öğrenciden başlanır. İlk tercihine yerleşir o arkadaş. Sonra aşağıya doğru herkes ilk tercihlerine yerleşerek iner. Diyelim ki sen 1000 sıralama ile A üniversitesine gitmek istiyorsun. Senden daha iyi olan 999 kişinin içerisinden 49 kişi o üniversiteye gitmek istemiş, yerleşmiş. Üniversitenin kontenjanı da 50. O halde kalan kontenjana sen yerleşirsin. Eğer senden daha iyi olan 50 kişi o üniversiteyi tercih edip kontenjanını doldursaydı sen ikinci ya da üçüncü tercihine yerleşecektin. Öyle öyle kontenjanlar dola dola sıralamada en sondaki öğrenciye kadar iner. Mesela bazı senelerde bir bölümü başarılı öğrenciler tercih etmemiş olabilir. Kalan kontenjan açığını da sıralaması uygun olmamasına rağmen öylesine tercih listesine yazan iki tane düşük sıralamalı öğrenci ile doldurabilirler. Yani 50K sıralama ile girilen bir bölüm o sene 150K ile kapatabilir.
Herkesin sıralamasının bir sene düşüp bir sene çıkması diye bir şey yoktur. Her sene birisi 1. olur, birisi 2. olur, ....... birisi bir milyonuncu olur, her sene birileri bir sıralama yapar. Birisinin sıralamasının düşmesi demek o sene geçen senelere göre rakipleri daha iyi çalışmış demektir. Örnekler yeterli gelmediyse mantığını oturtamadığın yeri sor biraz daha açıklayıcı yazmaya çalışırım.

Not: Bir de yukarıda bir arkadaş demiş ki "
Bazı eleyici sorular sıralamaya etki ediyor. Bazı sorular ise sadece puan olarak işine yarıyor. Mesela biri herkesin yapamadığı soruyu yapınca binlerce sıra atlıyor ama puanlar neredeyse aynı oluyor."
Bu yanlış bir bilgi. Her sorunun özünde puanı aynıdır. Dolayısı ile sıralamaya etkisi de aynıdır. Fakat sınavda soru puanları hesaplanırken standart sapma uygulanır. Normalde 4 puan vermesi gereken iki soruyu ele alalım. Sorulardan birisi çok basit, herkesin yaptığı bir soruysa puanı 2'ye düşebilir, diğeri ise çok zor ve çok az kişinin yapabildiği bir soru ise puanı 6'ya çıkabilir (sapmalar bu kadar büyük olmaz puanlar tamamen sallamasyon). Dolayısıyla kolay soruyu yapamaman seni 1000 kişi geriye atarken zor soruyu yapamaman seni 5000 kişi geriye atabilir.

Açık arttırmadan farkı yok. En çok veren mala sahip oluyor. Üniversite tercihinde de tercih yapanlar arasından en yüksek puana (sıralama olarak en iyiye) sahip kişiler kontenjan el verdikçe bölüme yerleşiyor.

Sıralama düştü derken (Sayı olarak yükselmesi) şunu kast etmek istemiştim, bu seneki netlerimi geçen sene yapsam 30-40 bin arası sıralama gelebilecekken bu sene çok daha yüksek bir sıralama geldi. Yükseleceğini biliyordum ama bu kadarını beklemiyordum. Uçurum fark var. Bu neredeyse herkesin başına gelmiş. Sıralaması aynı kalan arkadaşım var.

Şimdi elimdekini en iyi şekilde değerlendirebilmek için bu soruları sordum. Cevaplarınız için teşekkürler.

Sınavın kolay ya da zor olmasından kaynaklanıyor. Ben de üniversite sınavında matematik fulleyen adamım ama üniversitedeki matematik dersi daha az konu içermesine ve daha üniversiteye gitmeden bile konularını bilmeme rağmen sınavdan 65 aldım. Çünkü üniversite sınavına göre zordu.
Sıralaması aynı kalan kişi kendini geliştirememiştir, aynı seviyede kalmıştır. Daha kolay sınavda daha fazla soru çözmüş.

Merhaba, Benim de bir sorum olacak o zaman. Benim anlamadığım taraf yazdığımız sıralama yani üniversite tercih kağıdında üniversiteleri dizerken yazdığımız sıralama, bu benim kafamı karıştırıyor şimdi ben kazanabileceğim üniversiteyi daha aşağılara yazmam benim o üniversiteye yerleşmem de şansımı azaltıyor mu?

Alpha Centauri dedi:

Siz tercih yapıyorsunuz. Sizinle beraber tercih yapan bir sürü insan var. Hepiniz puanlarınıza (ya da sıralama, sıralama da puana göre sonuçta) sıralanıyorsunuz. Daha sonra en yüksek puanlıdan başlayarak kontenjan kadar kişi alınıyor.

Örneğin 480, 475, 472, 468, 465 ve 462 puanlı 6 tane öğrenci tercih etti o üniversiteyi. Kontenjan da diyelim ki 5. Bu sayıların hepsini salladım. Daha sonra hepsi sıralanıyor puanlara göre. En yüksek puanlı 5 kişi alınıyor. 462 puan almış kişi ise giremiyor. Bunu sıralama gibi de düşünebilirsiniz. Zaten puanla ters orantılı sıralama. Ne kadar yüksek puan, sayısal olarak o kadar iyi sıralama.

Bu tamamen arz-talep gibi aslında.

Puan-sıralama ilişkisi ise şöyle; örneğin X yılında sınav zordu ve genel olarak öğrenciler daha az puan aldılar. Ertesi sene ise sınav daha kolaydı ve doğal olarak öğrenciler daha yüksek puan aldılar. Bu nedenle, ikinci sene girip aynı puanı alan kişi, diğer insanların gerisinde kalmış oluyor.

Bu durumda, geçen senenin puanları bir anlam ifade etmiyor çünkü genel olarak insanlar daha farklı puanlar aldı. Ama üniversitelere girerken yine sıralama olarak girecekler. Bu nedenle geçen seneki sıralamalara bakmak daha doğru bir tahmin sağlayacaktır.

Genişletmek için tıkla...

Alpha Centauri dedi:

Siz tercih yapıyorsunuz. Sizinle beraber tercih yapan bir sürü insan var. Hepiniz puanlarınıza (ya da sıralama, sıralama da puana göre sonuçta) sıralanıyorsunuz. Daha sonra en yüksek puanlıdan başlayarak kontenjan kadar kişi alınıyor.

Örneğin 480, 475, 472, 468, 465 ve 462 puanlı 6 tane öğrenci tercih etti o üniversiteyi. Kontenjan da diyelim ki 5. Bu sayıların hepsini salladım. Daha sonra hepsi sıralanıyor puanlara göre. En yüksek puanlı 5 kişi alınıyor. 462 puan almış kişi ise giremiyor. Bunu sıralama gibi de düşünebilirsiniz. Zaten puanla ters orantılı sıralama. Ne kadar yüksek puan, sayısal olarak o kadar iyi sıralama.

Bu tamamen arz-talep gibi aslında.

Puan-sıralama ilişkisi ise şöyle; örneğin X yılında sınav zordu ve genel olarak öğrenciler daha az puan aldılar. Ertesi sene ise sınav daha kolaydı ve doğal olarak öğrenciler daha yüksek puan aldılar. Bu nedenle, ikinci sene girip aynı puanı alan kişi, diğer insanların gerisinde kalmış oluyor.

Bu durumda, geçen senenin puanları bir anlam ifade etmiyor çünkü genel olarak insanlar daha farklı puanlar aldı. Ama üniversitelere girerken yine sıralama olarak girecekler. Bu nedenle geçen seneki sıralamalara bakmak daha doğru bir tahmin sağlayacaktır.

Genişletmek için tıkla...

Oncelikle merhaba konu kapatilmadigi icin aklimdaki bir seyi sormak istedim. Diyelim ki 480 475 472 468 465 462 puani olan 6 ogrenci var ve bir de 410 puanli bir ogrenci daha var ve hepsi de ayni bolumu tercih ediyor. Ama 462 puanli ogrenci o bolume giremiyor onun yerine 410 puanli ogrenci giriyor (su anda basima gelen olay bu bu arada) ne yapacagiz.