Bu rehberde anakart seçiminde dikkat edilmesi gereken hususları bilgim yettiğince anlatmayı düşünüyorum. Umarım en azından anakart alacak kişilerin bir fikir sahibi olması sağlarım. Haydi başlayalım.
1. Boyut
Anakart alınırken, boyut ilk bakılacak kriterlerdendir. Masaüstü bilgisayarlarda kullanılan anakartlar genelde üç standarttadır. Bunlar: Mini ITX, Micro ATX ve ATX'dir. Giriş seviyesi anakartlar genelde Micro ATX standartında olurken, üst seviye modeller genelde ATX boyutunda olur, elbette üst seviyede de Micro ATX, hatta mini ITX anakartlar görmek mümkün. En küçük boyut olan mini ITX'i ise çok görmezsiniz. Bu anakartlar piyasada da diğer standartlar kadar bulunmaz. Genelde küçük kasalarda kullanılan bu kartların özellikleri de Micro ATX ve ATX anakartlara göre sınırlıdır. Boyut seçiminde bakacağınız şeyler de şunlardır:
Şimdi: "buna ne gerek vardı?" demeyin. Burada AMD işlemciye Intel anakartı alanı bile gördüm. Anakart bakarken mutlaka bu soket isimlerini görmüşsünüzdür. İki işlemci markası vardır; biri Intel diğeri ise AMD. Intel işlemciler LGA soket türünü kullanır ve soket isimleri LGA ile başlar, LGA 1155, LGA 2066 gibi... Şu anki güncel standart LGA 1200'dür. AMD işlemciler ise PGA soket türünü kullanır ve soket isimleri am veya FM ile başlar. AM3, FM1 gibi... Şu anki güncel soket yapısı AM4'dür. Zaten anakart bakarken ürün açıklamasında soket türünün Intel mi yoksa AMD mi olduğu belirtilir.
3. Yonga seti (chipset)
Aslında chipset de ikinci maddedeki soket türüne bir ışık tutuyor. Kullanılan chipset doğrudan işlemci türünü gösterir. Örneğin: B450 bir AMD yonga setiyken, B460 bir Intel yonga setidir. Chipset seçiminde dikkat edilmesi gerekenler:
Sistemde kullanılacak bellekler ve diskler buradaki kilit nokta. Üst seviye anakartlar daha yüksek RAM frekanslarını desteklerler ve daha fazla SATA portu bulundururlar. Yüksek frekanslı belleklerinizi giriş seviyesi anakartlarda tüketmeyin derim.
5. VRM'ler
Bu konuda neredeyse hiç bilgim yok. Yine de bildiklerimi söyleyeyim. VRM'ler genel bir tabirle işlemci güç beslemeleridir ve be belki de bir anakartta dikkat edilecek en önemli husustur. Bir anakarta takılabilecek en yüksek işlemciyi buna bakarak söylüyoruz. Anakart üzerine taktığınız işlemciyi rahatça besleyebilmesi için VRM'lerin sağlam ve de soğutmalarının olması gerekir. Yonga setinde bahsettiğim, işlemci anakart dengesi bununla da bağlantılı. Düşük seviyedeki anakartlara yüksek işlemcileri önermememin temel nedeni bu çünkü her şey VRM'de bitiyor. VRM kalitesi aynı fiyat aralığındaki anakartlar arasında eleme yapmaya yarayan ana kriter oluyor.
Bu kadarlık rehber oldu, bildiğim kadarıyla anlattım. Eksik olduğum taraflar tabii ki var. Bu yüzeysel bir yazı oldu, detaya bakarsanız detay çok. Genel olarak işlemcinize, RAM'lerinize ve diğer donanımlara uygun bir anakart almaya özen gösterin. "bu böyle olsa daha iyi olurdu." dediğiniz noktalar varsa belirtebilirsiniz.
1. Boyut
Anakart alınırken, boyut ilk bakılacak kriterlerdendir. Masaüstü bilgisayarlarda kullanılan anakartlar genelde üç standarttadır. Bunlar: Mini ITX, Micro ATX ve ATX'dir. Giriş seviyesi anakartlar genelde Micro ATX standartında olurken, üst seviye modeller genelde ATX boyutunda olur, elbette üst seviyede de Micro ATX, hatta mini ITX anakartlar görmek mümkün. En küçük boyut olan mini ITX'i ise çok görmezsiniz. Bu anakartlar piyasada da diğer standartlar kadar bulunmaz. Genelde küçük kasalarda kullanılan bu kartların özellikleri de Micro ATX ve ATX anakartlara göre sınırlıdır. Boyut seçiminde bakacağınız şeyler de şunlardır:
- Kullanım amacı: Örnek olarak sistemi bir TV'nin yanında dizi film gibi şeyler izlemek için kullanacaksanız, kocaman bir kasa kullanmak çok mantıklı olmaz. Bunun yerine mini ITX bir kasada yine mini ITX bir anakart tercih etmek en doğrusu olacaktır. Yok, ben oyun oynayacağım, render yapacağım diyorsanız da bütçenize de bağlı olarak Micro ATX veya ATX bir anakart en doğru seçim olacaktır.
- Kasa boyutu: Kullanacağınız kasa buradaki en önemli şey. Örneğin; Micro ATX boyutundaki bir kasaya ATX bir anakart takamazsınız. Biraz da birinci maddedeki kullanım amacına bağlıdır kullanacağınız kasa.
Şimdi: "buna ne gerek vardı?" demeyin. Burada AMD işlemciye Intel anakartı alanı bile gördüm. Anakart bakarken mutlaka bu soket isimlerini görmüşsünüzdür. İki işlemci markası vardır; biri Intel diğeri ise AMD. Intel işlemciler LGA soket türünü kullanır ve soket isimleri LGA ile başlar, LGA 1155, LGA 2066 gibi... Şu anki güncel standart LGA 1200'dür. AMD işlemciler ise PGA soket türünü kullanır ve soket isimleri am veya FM ile başlar. AM3, FM1 gibi... Şu anki güncel soket yapısı AM4'dür. Zaten anakart bakarken ürün açıklamasında soket türünün Intel mi yoksa AMD mi olduğu belirtilir.
3. Yonga seti (chipset)
Aslında chipset de ikinci maddedeki soket türüne bir ışık tutuyor. Kullanılan chipset doğrudan işlemci türünü gösterir. Örneğin: B450 bir AMD yonga setiyken, B460 bir Intel yonga setidir. Chipset seçiminde dikkat edilmesi gerekenler:
- Bütçe: Eğer düşük bir bütçeye sahipseniz. H410, B450(giriş seviyesi) gibi chipsetlere yönelirsiniz. Daha yüksek bütçelerde ise B, Z, ve X serilerine bakabilirsiniz.
- İşlemci: Kullanılacak işlemci burada büyük bir öneme sahip. Kullandığınız işlemci ile anakartınız dengeli olmalı. Örneğin; h serisi bir anakarta i7 veya i9 bir işlemci taktığınızda hem işlemcinin OC özelliğinden yararlanamayacaksınız hem de VRM'lerinizi yormuş olacaksınız. Anakartınız işlemciyi teknik olarak desteklese de buradaki denge oldukça önemli.
- Sistemin geneli: Kullanacağınız işlemciyle kalmayıp, anakartınızın sistemin geri kalanıyla da dengeli olması gerekir. Diğer donanımları güzel seçip, anakartı da nasıl olsa destekliyor diye yabana atmayın. Anakart diğer tüm bileşenlerin evi olacak.
Sistemde kullanılacak bellekler ve diskler buradaki kilit nokta. Üst seviye anakartlar daha yüksek RAM frekanslarını desteklerler ve daha fazla SATA portu bulundururlar. Yüksek frekanslı belleklerinizi giriş seviyesi anakartlarda tüketmeyin derim.
5. VRM'ler
Bu konuda neredeyse hiç bilgim yok. Yine de bildiklerimi söyleyeyim. VRM'ler genel bir tabirle işlemci güç beslemeleridir ve be belki de bir anakartta dikkat edilecek en önemli husustur. Bir anakarta takılabilecek en yüksek işlemciyi buna bakarak söylüyoruz. Anakart üzerine taktığınız işlemciyi rahatça besleyebilmesi için VRM'lerin sağlam ve de soğutmalarının olması gerekir. Yonga setinde bahsettiğim, işlemci anakart dengesi bununla da bağlantılı. Düşük seviyedeki anakartlara yüksek işlemcileri önermememin temel nedeni bu çünkü her şey VRM'de bitiyor. VRM kalitesi aynı fiyat aralığındaki anakartlar arasında eleme yapmaya yarayan ana kriter oluyor.
Bu kadarlık rehber oldu, bildiğim kadarıyla anlattım. Eksik olduğum taraflar tabii ki var. Bu yüzeysel bir yazı oldu, detaya bakarsanız detay çok. Genel olarak işlemcinize, RAM'lerinize ve diğer donanımlara uygun bir anakart almaya özen gösterin. "bu böyle olsa daha iyi olurdu." dediğiniz noktalar varsa belirtebilirsiniz.
Son düzenleme:
