Rusların Metalik Fişekli İlk Tüfeği: Berdan 1

Önceki girdilerde metalik fişek kullanan kuyruktan doldurmalı tüfek kervanına katılan ordulardan bahsetmiştik. İngilizler, Snider-Enfield ile 1867’de; Almanlar, Mauser Model 71’le 1871’de; Fransızlar ise Gras ile 1874’te bu kervana katılan ülkeler olmuştu. Bu girdide ise kervana katılacak başka bir yolcudan, Ruslardan bahsedeceğiz.

ÖN BİLGİ VE TARİHÇE

Amerikan İç Savaşı’nda görev yapmış olan ve savaştan sonra silah tasarımlarıyla haşır neşir olmaya başlayan Hiram Berdan, Colt ve Remington gibi firmalarla çalışmaktadır. Burada ağızdan doldurmalı silahları kuyruktan doldurmalı hale getirmekle meşgul olan Berdan, yaptığı silahları satmaya da uğraşmaktadır.

ABD’de gezip nabız yoklayan Rus subaylar Albay Gorlov ve Yüzbaşı Gunnius, burada Berdan’a denk gelir. Kendilerine gösterilen silahından tatmin olan Ruslar, Berdan’ın çalıştığı Colt firması ile masaya oturur ve anlaşma imzalanır. Berdan 1 isimli yeni tüfeğin ilk örneği Aralık 1868’de hazır olur ve üretim 169-1870 yıllarında gerçekleşir. Toplamda 30.000 adet tüfek Rusya’ya ihraç edilir.

MÜHİMMAT PROFİLİ: 10.66x58mm Rus Berdan

Elimizdeki fişek yuvarlak uçlu, halkalı ve 4.98 gram kara barut hakkına sahip. Bu fişek Rus ordusunun hizmete aldığı ilk metalik fişek.

MEKANİZMA, DİPÇİK VE NAMLU PROFİLİ

“TRAPDOOR” SİSTEMİ

Amerikalı Erskine Allin tarafından Springfield tesislerinde tasarlanan bu sistemin amacı mevcut ağızdan doldurmalı silahları kuyruktan doldurmalı hale getirmektir. Peki nedir bu sistem diyecek olursak: Mekanizmanın üstünde “trapdoor” denen bir kapak bulunur. Horoz ya da mevcut ateşleme mekanizması önce kurulur, sonra da bu kapak üstten açılarak namlu kuyruğuna fişek yüklenir ve kapak kapatılır. Böylece mekanizma da kilitlenerek silah atışa hazır hale gelir.

Allin’in dönüşüm sistemini kullanan silahlarda primeri patlatma görevini halen horoz üstlenirken [mesela Springfield 1873] Berdan’ın tasarlayıp bu silahında kullandığı “trapdoor” mekanizmasında horozun görevini silahın içine eklenen bir ateşleme iğnesi üstlenir.



SAVAŞ PROFİLİ

Rusların Birinci Dünya Savaşı’na kadarki tüm savaşlarında bu silahlar gerek ön hat gerek de arka hat birliklerinin ellerinde bulunmuş. Ama sor hiç fotoğraf bulabildin mi diye, bulamadım vallahi. Bu seferlik böyle olsun.

Metin Yazımı ve Görsel Düzenlemesi: Bilham