Selamlar. Bu yazıda işlemcisi için bir soğutucu arayan arkadaşlara yardımcı olmaya çalışacağım. Bilgisayar toplarken veya mevcut sisteminizi yükseltirken en önemli bileşenlerden biri de tabii ki CPU soğutucusudur. Ama iş sadece "bu ürün iyi mi?" diye bakmakla bitmiyor maalesef. Daha doğrusu bu ürün iyi mi değil de, bu ürün bana uygun mu diye sormalısınız kendinize. Mesela baktığınız ürün bir kule tipi soğutucu olsun (bunların ne olduğuna değineceğim ama özetle kule tipi soğutucu dediğimiz şeyler büyük bir soğutucu blok üstüne takılan fanlar sayesinde soğutma sağlayan cihazlardır. Kısacası büyük bir şey yani 
). Ürünün soğutması harika, çok iyi bir markanın ürünü ama sizin kasanıza sığmıyor. Veya beyaz bir kasaya güzel, 
ışıklı mışıklı bir sistem topluyorsunuz ve buna kocaman bir blok takmak ne kadar güzel durur tartışılır. Ya da düşük bütçede bir sistem topluyorsanız sırf güzel gözüküyor diye 5-6 bin lira bir sıvı soğutmaya vermeye gerek var mı yine bir düşünmek lazım. İşte bu gibi birçok teferruat bulunan bir konu olduğu için bunun hakkında biraz konuşalım istedim.
Doğru soğutucuyu seçmezsem işlemcim yanar mı, ya da boşuna gereksiz pahalı bir şey mi alıyorum, hava soğutma mı sıvı soğutma mı, fan boyutu önemli mi, kasama uyuyor mu... İşte soğutucu tercihi yaparken tüm bunları göz önünde bulundurmanız lazım. Bunlara karar vermek için de soğutucuları biraz tanımak lazım.
CPU soğutucu ne işe yarar ve çeşitleri nedir?
Arkadaşlar CPU dediğimiz şey bir transistör dizisidir ve bu transistör dediğimiz şey çalışırken bir ısı yayar. Bizim bu ısıyı güvenli aralıkta tutmamız gerekir ki işlemcimiz sağlıklı çalışsın. İşte bu noktada da işlemcimizi soğutmaya yarayan sistem bileşenlerine ihtiyaç duyuyoruz. Çalışma sistemlerine göre bu soğutucu parçaları temel olarak 3'e ayırabiliriz.
Pasif Soğutma:
Pasif soğutma aslında bir soğutucu bloktur ve ısıyı daha geniş bir yüzey alanına yaymayı, bu sayede de ısınmayı yavaşlatmayı amaçlar. Günümüzde bunu daha çok anakartlardaki VRM'lerde ve SSD'lerde görüyoruz ancak birkaç yıl öncesine kadar CPU ve GPU soğutmalarında da sıkça görüyorduk. Hatta Raspberry Pi serisi cihazlarda hala soğutma için bu çözüm sık sık kullanıyor.
Pasif soğutma denmesinin sebebi üstünde bir fan veya pompa gibi aktif olarak çalışan mekanik veya elektronik bir parçanın bulunmaması. Bu da bize hem enerji tasarrufu hem de sessizlik sağlasa da günümüz işlemcileri için çok yetersiz kalıyorlar. O yüzden artık pek işlemcilerde kullanılmıyor (son kullanıcı için üretilen bilgisayarlardan bahsediyorum, endüstriyel alanlarda vs. hala sıklıkla kullanılıyor).
Avantajları:
Dezavantajları:
Hava Soğutma:
Hava soğutma, işlemcinin ürettiği ısıyı bir soğutucu blok ve fan yardımıyla dağıtan en yaygın soğutma yöntemidir. Büyük bir metal blok (çoğunlukla alüminyum veya bakırdan üretilir) işlemciden aldığı ısıyı geniş bir yüzeye yani bloğa yayar, fan ise bu ısıyı uzaklaştırarak soğutmayı sağlar. Günümüzde kule tipi ve düşük profilli olmak üzere iki ana tasarım kullanılıyor. Kule tipi soğutucular daha verimli olsa da büyük boyutları nedeniyle her kasaya sığmayabilir. Düşük profilli modeller ise daha kompakt ama daha düşük performanslıdır. Hava soğutmalar genel olarak sıvı soğutmaya göre daha ucuz, bakımı daha kolay ve uzun ömürlüdür çünkü sıvı soğutmaların aksine gibi pompa gibi kolay bozulabilecek aksamlar yoktur. Sadece fan ve blok.
2. nesil Noctua NH-D15 kule tipi hava soğutma.
Hava soğutmalar günümüzde işlemci soğutma için en sık kullanılan yöntem zira hem ucuz, hem etkili hem de bakımı ve tamiri kolay. Fanı bozulursa yeni fan alıp takma şansınız var. Bir hava kompresörü ile rahatça temizliğini yapabiliyorsunuz ve günümüzde 2 bin lira civarına iyi bir marka, çoğu işlemciye yetecek bir soğutucu bulabiliyorsunuz. Ancak bu Allah'ın lütfu cihazlar da mükemmel değil. Isıyı büyük bir yüzeye yayması gerektiği için koca soğutucu bloklara ihtiyaç duyuyorlar. Bu nedenle bazı ürünler bazı kasalara sığmayabiliyor veya sığsa bile kötü durabiliyor. Bunları günümüzde ARGB fanlar ve farklı renkler ile süslemeye çalışsalar bile hala biraz kaba oldukları bir gerçek.
Avantajları:
Sıvı Soğutma:
Sıvı soğutma ise işlemcinin ürettiği ısıyı bir sıvı devirdaim sistemi yardımıyla uzaklaştıran, daha gelişmiş bir soğutma yöntemidir. Burada bir yüzey, işlemciden ısıyı alır ve içindeki sıvıya iletir, sonra bu sıvı pompa yardımıyla radyatöre taşınarak fanlar yardımıyla soğutulur ve tekrar işlemciye soğuk olarak pompalanır. Günümüzde hepsi bir arada (AIO) ve custom olmak üzere iki ana türü bulunuyor. AIO soğutucularda fan da blok da radyatör de hazır kurulu geldiği için tak-çalıştır kolaylığı sunarken, custom sistemler daha estetik bir görünüm sağlıyor ama kurulumu ve bakımı çok daha zahmetli tabii.
Arctic Liquid Freezer III 360mm AIO sıvı soğutma.
EKWB üretimi bileşenlerle oluşturulmuş bir custom sıvı soğutma.
Sıvı soğutmalar, özellikle büyük radyatörlü modeller daha çok ısınan işlemciler için idealdir ama pahalı olmaları, zamanla sızdırma riski taşımaları, düzenli bakım gerektirmeleri ve pompa ömrünün fanlara göre biraz daha kısa olması gibi dezavantajları da var. Havalı görünmek güzel ama her şeyin bir bedeli var tabii ki
Ayrıca sıvı soğutma, tam ısınmaya ulaşması daha uzun süreceği için overclock yani hız aşırtma için teknik olarak daha iyi olacaktır.
Avantajları:
CPU soğutucu tercihi nasıl olmalı?
CPU soğutucu seçerken bütçenizi, kullanım amacınızı ve kasanızın uyumluluğunu göz önünde bulundurmanız gerekir. Öncelikle düşük bütçeli bir sistem topluyorsanız sıvı soğutucu tercih etmek yerine iyi bir hava soğutucu almanız daha mantıklı olacaktır. Günümüz hava soğutucuları; özellikle kule tipi olanlar, orta seviye ve hatta bazı yüksek performanslı işlemciler için gayet yeterli bir soğutma sunmaktadır. Ayrıca hava soğutucular, sıvı soğutmalara göre daha dayanıklıdır ve uzun vadede bakım gerektirmez.
Eğer ısınan bir işlemci kullanıyorsanız veya overclock yapmayı planlıyorsanız iyi bir kule tipi hava soğutucu seçmeniz önemlidir. Ancak kasanızın iç hacmini kontrol etmeli ve soğutucunun RAM yuvaları veya diğer bileşenlerle çakışmadığından emin olmalısınız. Küçük kasalar için düşük profilli hava soğutucular daha uygun olacaktır ancak genellikle kule tipi kadar etkili değildirler.
Sıvı soğutma daha çok estetik bir görünüş isteyen kullanıcılar için uygundur. Günümüzde çoğu kule tipi soğutucu zaten yeterince iyi performans sergiliyor. Ha tabii ki büyük radyatöre sahip bir AIO (All-in-One) sıvı soğutma, özellikle güçlü işlemcilerde daha iyi sıcaklık değerleri sunacaktır ve dolaylı olarak sistemin performansına katkı sağlayacaktır. Ancak sıvı soğutmaların hava soğutmaya göre daha dayanıksız olduğunu ve daha pahalı olduğunu unutmamak gerek. Dediğim gibi, eğer bütçeniz kısıtlıysa ve sıradan bir kullanım planlıyorsanız, sıvı soğutmaya yönelmek yerine kaliteli bir hava soğutucu tercih etmek daha mantıklı olacaktır.
Son olarak, seçtiğiniz soğutucunun soket tipinize ve işlemcinize uygun olup olmadığını kontrol etmek çok önemlidir. TDP (Termal Tasarım Gücü) değerlerine dikkat etmeli ve işlemcinizin ürettiği ısıyı soğutucunun rahatlıkla karşılayabildiğinden emin olmalısınız.
Soğutucu tercihinde nelere dikkat edilmeli?
1. Sisteme Uyumluluk
Öncelikle seçtiğiniz soğutucunun kasanızla uyumlu olduğundan emin olmalısınız. Kule tipi soğutucu alıyorsanız kasanıza sığıp sığmadığını, bloğun kasanın kapağını kapatmaya engel olacak kadar büyük olmadığını, anakartın üstündeki RAM soketi gibi soketleri kapatmadığını; sıvı soğutma alıyorsanız kasanızda bir sıvı soğutma montaj yeri olup olmadığını veya varsa da radyatörün buraya sığıp sığmadığını, radyatörü kasanın üstüne monte edecekseniz anakart bileşenleriyle çakışmadığını kontrol edin
2. Performans Yeterliliği
Özellikle tek fanlı bir kule tipi soğutucu alacaksanız veya düşük profilli bir soğutucu alacaksanız bunlar her işlemciye yetmeyebiliyor. En azından 4 bakır borulu ve mümkünse çift fanlı bir model tercih etmeniz daha iyi olacaktır. Isı bu bakır borular sayesinde bloğa iletiliyor ve fanlar sayesinde soğutuluyor çünkü. Ne kadar fazla, o kadar iyi diyebiliriz düz mantık olarak ama sadece fan sayısı ve bakır boru sayısı etken değil. Isı iletimi vs. birçok kriter var.
Sıvı soğutmalar için ise en azından iyi bir marka olmak kaydıyla 240mm bir soğutucu almanızı öneririm. Mümkünse, bütçeniz yetiyorsa ve kasanıza sığıyorsa 360mm'ye kaymanız çok daha iyi olacaktır. Ayrıca iyi markalardan alırsanız yarın öbür gün pompa arızası vs. ile uğraşmazsınız.
3. Fiyat/Performans Oranı
Soğutucunun fiyatı, performansına göre değerlendirilmeli. Fazla para verip gereksiz büyük bir şey almak yerine, fiyat/performans oranı yüksek ürünler tercih edilmeli. Mesela, çok ısınan bir işlemci kullanmıyorsanız veya overclock yapmayacaksanız 360mm’lik bir sıvı soğutma gereksiz olabilir, 240mm gayet yeterli olur. Buna sisteminize göre kendiniz karar vermelisiniz.
4. Gürültü Seviyesi
Soğutucunun fanlarının çıkardığı ses seviyesi de önemli bir faktör. Kule tipi soğutucular genel olarak en sessiz çalışanlardır çünkü özellikle stok soğutucu dediğimiz sistemlerde, küçük bir tek fan ve küçük bir soğutucu blok bulunur. Bu yüzden fan yüksek RPM'lerde çalışmak zorunda kalır. Sıvı soğutmalarda ise, özellikle 360mm, 420mm olanlarda 3 fan bulunduğu için daha çok uğultu yapıyorlar. Ayrıca sıvı soğutmalarda pompa da ses yapacaktır, kule tipi soğutmalarda böyle bir durum yok.
5. Tasarım
Bazen estetik kaygılar da önemli olabiliyor. RGB ışıklandırmalar, beyaz kasalar falan derken sistemlerimiz bir bilgisayarın yanında görsel bir dekor olarak da odamızda yer alıyorlar. Soğutucu tercihi yaparken de buna uygun tercih yapabilirsiniz. Özellikle sıvı soğutmalardaki LCD ekranlar, ARGB ışıklandırmalı pompalar ve fanlar gibi detaylar sayesinde sistem çok daha şık görünüyor. Ha benim için bu o kadar da mesele değil, iyi soğutsun yeter diyorsanız iyi bir kule tipi soğutucu da gayet güzel iş görür.
6. Marka ve Model
Soğutucunun markası çok önemli. Kaliteli ve güvenilir markalar, uzun ömürlü ve daha yüksek performanslı ürünler sunar, hatta bu aynı markada modelden modele bile değişiyor. "ucuz etin yahnisi" diyebiliriz. Ucuz markalardan almak ilerleyen zamanda baş ağrıtabilir. Özellikle sıvı soğutmalarda.
Ayrıca sıvı soğutmalarda olası bir sızdırma durumunda bazı markalar sızdırmadan kaynaklı arızalanan parçalarınızın masrafını da garantiden karşılıyor. Ürünü alırken garanti koşullarına baktığınızda bunu görebilirsiniz, karşılayan markalar illa bir maddede belirtiyor bunu. Ekleme için @The Man From E.A.R.T.H. hocama teşekkürler
7. Termal Macun
İyi bir soğutma performansı için termal macun seçimi de çok çok önemli. Genelde yabana atılıyor bu ama en az soğutucu kadar önemli bir konu. Bu konuda bilgi almak için aşağıdaki linkteki yazıyı da okuyabilirsiniz.
www.technopat.net
Bu da bir seçenek tabii.
). Ürünün soğutması harika, çok iyi bir markanın ürünü ama sizin kasanıza sığmıyor. Veya beyaz bir kasaya güzel, ışıklı mışıklı bir sistem topluyorsunuz ve buna kocaman bir blok takmak ne kadar güzel durur tartışılır. Ya da düşük bütçede bir sistem topluyorsanız sırf güzel gözüküyor diye 5-6 bin lira bir sıvı soğutmaya vermeye gerek var mı yine bir düşünmek lazım. İşte bu gibi birçok teferruat bulunan bir konu olduğu için bunun hakkında biraz konuşalım istedim.Doğru soğutucuyu seçmezsem işlemcim yanar mı, ya da boşuna gereksiz pahalı bir şey mi alıyorum, hava soğutma mı sıvı soğutma mı, fan boyutu önemli mi, kasama uyuyor mu... İşte soğutucu tercihi yaparken tüm bunları göz önünde bulundurmanız lazım. Bunlara karar vermek için de soğutucuları biraz tanımak lazım.
CPU soğutucu ne işe yarar ve çeşitleri nedir?
Arkadaşlar CPU dediğimiz şey bir transistör dizisidir ve bu transistör dediğimiz şey çalışırken bir ısı yayar. Bizim bu ısıyı güvenli aralıkta tutmamız gerekir ki işlemcimiz sağlıklı çalışsın. İşte bu noktada da işlemcimizi soğutmaya yarayan sistem bileşenlerine ihtiyaç duyuyoruz. Çalışma sistemlerine göre bu soğutucu parçaları temel olarak 3'e ayırabiliriz.
Pasif Soğutma:
Pasif soğutma aslında bir soğutucu bloktur ve ısıyı daha geniş bir yüzey alanına yaymayı, bu sayede de ısınmayı yavaşlatmayı amaçlar. Günümüzde bunu daha çok anakartlardaki VRM'lerde ve SSD'lerde görüyoruz ancak birkaç yıl öncesine kadar CPU ve GPU soğutmalarında da sıkça görüyorduk. Hatta Raspberry Pi serisi cihazlarda hala soğutma için bu çözüm sık sık kullanıyor.
Avantajları:
- Tamamen sessiz çalışırlar. Fan veya pompa gürültüsü yoktur.
- Enerji tüketmez, ekstra güç gerektirmez.
- Düşük profilli oldukları için neredeyse her sisteme uyarlar.
Dezavantajları:
- Hava ve sıvı soğutmaya göre çok daha düşük performans sunar.
- Günümüz CPU ve GPU'ları için yetersiz kalır, sadece düşük güç tüketimli sistemlerde kullanılır.
Hava Soğutma:
Hava soğutma, işlemcinin ürettiği ısıyı bir soğutucu blok ve fan yardımıyla dağıtan en yaygın soğutma yöntemidir. Büyük bir metal blok (çoğunlukla alüminyum veya bakırdan üretilir) işlemciden aldığı ısıyı geniş bir yüzeye yani bloğa yayar, fan ise bu ısıyı uzaklaştırarak soğutmayı sağlar. Günümüzde kule tipi ve düşük profilli olmak üzere iki ana tasarım kullanılıyor. Kule tipi soğutucular daha verimli olsa da büyük boyutları nedeniyle her kasaya sığmayabilir. Düşük profilli modeller ise daha kompakt ama daha düşük performanslıdır. Hava soğutmalar genel olarak sıvı soğutmaya göre daha ucuz, bakımı daha kolay ve uzun ömürlüdür çünkü sıvı soğutmaların aksine gibi pompa gibi kolay bozulabilecek aksamlar yoktur. Sadece fan ve blok.
2. nesil Noctua NH-D15 kule tipi hava soğutma.
Avantajları:
- Fiyat/performans açısından en mantıklı soğutma çözümüdür.
- Sıvı soğutmaya göre daha az bakım gerektirir ve sızıntı riski yoktur.
- Uzun ömürlüdür, hareketli parçası sadece fan olduğu için kolay arıza yapmaz.
- Büyük kule tipi modeller kasaya sığmayabilir, montajı zor olabilir.
- Aşırı ısı üreten işlemcilerde yeterli olmayabilir, özellikle ciddi overclock yapılan sistemlerde sınırlarına çabuk ulaşır.
Sıvı Soğutma:
Sıvı soğutma ise işlemcinin ürettiği ısıyı bir sıvı devirdaim sistemi yardımıyla uzaklaştıran, daha gelişmiş bir soğutma yöntemidir. Burada bir yüzey, işlemciden ısıyı alır ve içindeki sıvıya iletir, sonra bu sıvı pompa yardımıyla radyatöre taşınarak fanlar yardımıyla soğutulur ve tekrar işlemciye soğuk olarak pompalanır. Günümüzde hepsi bir arada (AIO) ve custom olmak üzere iki ana türü bulunuyor. AIO soğutucularda fan da blok da radyatör de hazır kurulu geldiği için tak-çalıştır kolaylığı sunarken, custom sistemler daha estetik bir görünüm sağlıyor ama kurulumu ve bakımı çok daha zahmetli tabii.
Arctic Liquid Freezer III 360mm AIO sıvı soğutma.
EKWB üretimi bileşenlerle oluşturulmuş bir custom sıvı soğutma.
Sıvı soğutmalar, özellikle büyük radyatörlü modeller daha çok ısınan işlemciler için idealdir ama pahalı olmaları, zamanla sızdırma riski taşımaları, düzenli bakım gerektirmeleri ve pompa ömrünün fanlara göre biraz daha kısa olması gibi dezavantajları da var. Havalı görünmek güzel ama her şeyin bir bedeli var tabii ki
Ayrıca sıvı soğutma, tam ısınmaya ulaşması daha uzun süreceği için overclock yani hız aşırtma için teknik olarak daha iyi olacaktır.
Avantajları:
- Hava soğutmaya göre daha iyi soğutma performansı sunar, özellikle büyük radyatörlü modeller yüksek ısıyı daha verimli dağıtır.
- Estetik açıdan daha şık durur, ortada kocaman bir blok görmek yerine bir pompa ve 2 boru görürsünüz. Ayrıca pompasında LCD ekran bulunan modeller de bulunur, bu da ayrı bir şıklık katıyor.
- Büyük kule tipi hava soğutuculara göre anakart çevresinde daha fazla alan bırakır, RAM ve diğer bileşenlerle çakışma ihtimali daha düşüktür.
- Hava soğutmaya göre daha pahalıdır, özellikle custom sistemler ciddi bir bütçe gerektirir.
- Zamanla pompa arızası veya düşük ihtimal olsa da özellikle kalitesiz ürünlerde sızıntı gibi sorunlar yaşanabilir.
- Düşük bütçedeki ürünler, özellikle 120mm olanlar genelde vasat oluyor. Belli bir bütçenin altında hava soğutma kullanmanız daha mantıklı olacaktır.
CPU soğutucu tercihi nasıl olmalı?
CPU soğutucu seçerken bütçenizi, kullanım amacınızı ve kasanızın uyumluluğunu göz önünde bulundurmanız gerekir. Öncelikle düşük bütçeli bir sistem topluyorsanız sıvı soğutucu tercih etmek yerine iyi bir hava soğutucu almanız daha mantıklı olacaktır. Günümüz hava soğutucuları; özellikle kule tipi olanlar, orta seviye ve hatta bazı yüksek performanslı işlemciler için gayet yeterli bir soğutma sunmaktadır. Ayrıca hava soğutucular, sıvı soğutmalara göre daha dayanıklıdır ve uzun vadede bakım gerektirmez.
Eğer ısınan bir işlemci kullanıyorsanız veya overclock yapmayı planlıyorsanız iyi bir kule tipi hava soğutucu seçmeniz önemlidir. Ancak kasanızın iç hacmini kontrol etmeli ve soğutucunun RAM yuvaları veya diğer bileşenlerle çakışmadığından emin olmalısınız. Küçük kasalar için düşük profilli hava soğutucular daha uygun olacaktır ancak genellikle kule tipi kadar etkili değildirler.
Sıvı soğutma daha çok estetik bir görünüş isteyen kullanıcılar için uygundur. Günümüzde çoğu kule tipi soğutucu zaten yeterince iyi performans sergiliyor. Ha tabii ki büyük radyatöre sahip bir AIO (All-in-One) sıvı soğutma, özellikle güçlü işlemcilerde daha iyi sıcaklık değerleri sunacaktır ve dolaylı olarak sistemin performansına katkı sağlayacaktır. Ancak sıvı soğutmaların hava soğutmaya göre daha dayanıksız olduğunu ve daha pahalı olduğunu unutmamak gerek. Dediğim gibi, eğer bütçeniz kısıtlıysa ve sıradan bir kullanım planlıyorsanız, sıvı soğutmaya yönelmek yerine kaliteli bir hava soğutucu tercih etmek daha mantıklı olacaktır.
Son olarak, seçtiğiniz soğutucunun soket tipinize ve işlemcinize uygun olup olmadığını kontrol etmek çok önemlidir. TDP (Termal Tasarım Gücü) değerlerine dikkat etmeli ve işlemcinizin ürettiği ısıyı soğutucunun rahatlıkla karşılayabildiğinden emin olmalısınız.
Soğutucu tercihinde nelere dikkat edilmeli?
1. Sisteme Uyumluluk
Öncelikle seçtiğiniz soğutucunun kasanızla uyumlu olduğundan emin olmalısınız. Kule tipi soğutucu alıyorsanız kasanıza sığıp sığmadığını, bloğun kasanın kapağını kapatmaya engel olacak kadar büyük olmadığını, anakartın üstündeki RAM soketi gibi soketleri kapatmadığını; sıvı soğutma alıyorsanız kasanızda bir sıvı soğutma montaj yeri olup olmadığını veya varsa da radyatörün buraya sığıp sığmadığını, radyatörü kasanın üstüne monte edecekseniz anakart bileşenleriyle çakışmadığını kontrol edin
2. Performans Yeterliliği
Özellikle tek fanlı bir kule tipi soğutucu alacaksanız veya düşük profilli bir soğutucu alacaksanız bunlar her işlemciye yetmeyebiliyor. En azından 4 bakır borulu ve mümkünse çift fanlı bir model tercih etmeniz daha iyi olacaktır. Isı bu bakır borular sayesinde bloğa iletiliyor ve fanlar sayesinde soğutuluyor çünkü. Ne kadar fazla, o kadar iyi diyebiliriz düz mantık olarak ama sadece fan sayısı ve bakır boru sayısı etken değil. Isı iletimi vs. birçok kriter var.
Sıvı soğutmalar için ise en azından iyi bir marka olmak kaydıyla 240mm bir soğutucu almanızı öneririm. Mümkünse, bütçeniz yetiyorsa ve kasanıza sığıyorsa 360mm'ye kaymanız çok daha iyi olacaktır. Ayrıca iyi markalardan alırsanız yarın öbür gün pompa arızası vs. ile uğraşmazsınız.
3. Fiyat/Performans Oranı
Soğutucunun fiyatı, performansına göre değerlendirilmeli. Fazla para verip gereksiz büyük bir şey almak yerine, fiyat/performans oranı yüksek ürünler tercih edilmeli. Mesela, çok ısınan bir işlemci kullanmıyorsanız veya overclock yapmayacaksanız 360mm’lik bir sıvı soğutma gereksiz olabilir, 240mm gayet yeterli olur. Buna sisteminize göre kendiniz karar vermelisiniz.
4. Gürültü Seviyesi
Soğutucunun fanlarının çıkardığı ses seviyesi de önemli bir faktör. Kule tipi soğutucular genel olarak en sessiz çalışanlardır çünkü özellikle stok soğutucu dediğimiz sistemlerde, küçük bir tek fan ve küçük bir soğutucu blok bulunur. Bu yüzden fan yüksek RPM'lerde çalışmak zorunda kalır. Sıvı soğutmalarda ise, özellikle 360mm, 420mm olanlarda 3 fan bulunduğu için daha çok uğultu yapıyorlar. Ayrıca sıvı soğutmalarda pompa da ses yapacaktır, kule tipi soğutmalarda böyle bir durum yok.
5. Tasarım
Bazen estetik kaygılar da önemli olabiliyor. RGB ışıklandırmalar, beyaz kasalar falan derken sistemlerimiz bir bilgisayarın yanında görsel bir dekor olarak da odamızda yer alıyorlar. Soğutucu tercihi yaparken de buna uygun tercih yapabilirsiniz. Özellikle sıvı soğutmalardaki LCD ekranlar, ARGB ışıklandırmalı pompalar ve fanlar gibi detaylar sayesinde sistem çok daha şık görünüyor. Ha benim için bu o kadar da mesele değil, iyi soğutsun yeter diyorsanız iyi bir kule tipi soğutucu da gayet güzel iş görür.
6. Marka ve Model
Soğutucunun markası çok önemli. Kaliteli ve güvenilir markalar, uzun ömürlü ve daha yüksek performanslı ürünler sunar, hatta bu aynı markada modelden modele bile değişiyor. "ucuz etin yahnisi" diyebiliriz. Ucuz markalardan almak ilerleyen zamanda baş ağrıtabilir. Özellikle sıvı soğutmalarda.
Ayrıca sıvı soğutmalarda olası bir sızdırma durumunda bazı markalar sızdırmadan kaynaklı arızalanan parçalarınızın masrafını da garantiden karşılıyor. Ürünü alırken garanti koşullarına baktığınızda bunu görebilirsiniz, karşılayan markalar illa bir maddede belirtiyor bunu. Ekleme için @The Man From E.A.R.T.H. hocama teşekkürler
7. Termal Macun
İyi bir soğutma performansı için termal macun seçimi de çok çok önemli. Genelde yabana atılıyor bu ama en az soğutucu kadar önemli bir konu. Bu konuda bilgi almak için aşağıdaki linkteki yazıyı da okuyabilirsiniz.
Rehber: Termal macun seçiminde önemli noktalar
Merhaba arkadaşlar. Biliyoruz ki bilgisayarlar hepimiz için çok önemli ve eminim ki hepimiz bilgisayarlarımızı çok seviyoruz. Ancak bunların da birer makine, birer aygıt olduğunu ve belli bakımlarının yapılması gerektiğini bilmemiz gerekir. Bu noktada en temel yapacağımız şey tabii ki termal...
Bu da bir seçenek tabii.
Son düzenleme:
bu sayede gece oyun indirirken uyuyabilecegim. Yaparsam görsel eklerim hocam.
