Asalak kelimeler nelerdir?

Talk.jpg

İnsanların konuşurken seslendirmiş olduğu "aaa, eee, ııı, hmm, şey" gibi ses veya ses toplulukları, asalak sözcükleri oluşturur. Peki neden bu sözcükler/kelimeler asalak olarak değerlendirilir?

Asalak kelimesinin güncel olarak TDK içerisinde iki anlamı bulunmaktadır.
  1. Bir canlıda sürekli veya geçici yaşayarak ona zarar veren başka canlı, parazit.
  2. Başkalarının sırtından geçinen (kimse), abacı, ekti, otlakçı, parazit, tufeyli.
Asalak kelimesini; asalak sözcüklere/kelimelere göre anlamlandırmak istersek, aşağıdaki çıkarımda bulunabiliriz.
  • İletişim kurarken kullanılan bir cümle içerisinde cümleye zarar veren sözcük.
Asalak sözcüklerin/kelimelerin anlamına ve başvurulduğu sözcüklere de baktığımıza göre örneklere geçebiliriz.

Cümle içerisinde veya iletişim kurarken asalak sözcüklerin/kelimelerin kullanımı:
  1. Arkadaşıyla beraber gelirken şey almasını söyledim. Eee, parti düzenlemek için hazırlanması gereken pastanın malzemelerini almalarını söylemiştim.
  2. Hmm, üstündeki kıyafet seni biraz şey gibi göstermemiş mi? Eee, balık etli gibi göstermiş.
Örneklerde de bulunan asalak sözcükleri/kelimeleri, yazı dilinde kullanılma oranı çok azdır fakat karşımızdaki kişi(lere) ile iletişim hâlindeyken, sıklıkla kendilerinden faydalanmış olabilirsiniz veya hâlâ daha da kullanmakta olabilirsiniz. Hatta bu durumun hiç farkında bile olmayabilirsiniz.

Peki bu sözcükleri yazı dilinde kullanmıyorsak, neden konuşma dilinde kullanıyoruz ve kullanmaya devam ediyorsunuz?

Bunun cevabı oldukça basit. Yukarıdaki örneklerde de görüldüğü üzere bu asalak sözcükler, karşınızdaki kişi(ler) ile ileitişim hâlindeyken düşünerek zaman kazanmak içindir. Bu sayede iletişimdeyken kendinize düşünmek için zaman verirsiniz fakat kurulan iletişimdeki kullanılan sözcükler, asalak bir biçimde kullanıldığı için karşınızdaki kişi için rahatsız edici hâle gelebilir. Daha da büyük örnekler verecek olursak; eğer büyük bir topluluğa seslenmek istiyorsanız ve kendinize düşünmek için zaman kazanmak adına asalak sözcükler/kelimeler kullanıyorsanız, karşınızdaki toplulukta başarılı bir konuşmacı özelliğini yitirebilirsiniz.

Peki asalak sözcüklerden/kelimelerden nasıl kurtulabiliriz?

Asalak sözcüklerden kurtulmak için; düzenli olarak kitap okuyabilir, Türkçe içerisinde bulunan tekerleme veya şiir örneklerine çalışabilir, diksiyon eğitimini kendi kendinize öğretebilir ve karşınızdaki kişilerle iletişim kurmak adına örnek çalışmalar yapabilirsiniz. Bu örnek çalışmalar içerisinde de iletişim kurarken kullandığınız sözcüklere/kelimelere dikkat edebilirsiniz.

Farklı şekillerde de asalak sözcükleri/kelimeleri kullanmayı bırakabilir misiniz? Evet, bırakabilirsiniz. Neden olmasın? Konu içerisinde sizler de günlük hayatta iletişim kurarken asalak sözcüklere/kelimelere başvurur musunuz ve bunlardan kurtulmak için nasıl bir yol izlediniz?

Konu içerisinde kullanılan görsel: Photo by Volodymyr Hryshchenko on Unsplash
 
Mesajınızın içerisinde "asalak" sözcüğünü kullanmanız, kesin bir ifadeyle hakaret anlamı taşımamaktadır. "Asalak" sözcüğü, "salak" sözcüğü ile benzer olabileceği düşünülerekten uyarı konusunda yanlışlık yapılmış gibi görünüyor.

Technopat Sosyal içerisinde de "asalak" sözcüğü için bir yaptırıma rastlamadım. Uyarınızı geri alma işlemini başlatıyorum ve uyarıyı veren moderatörü de bu konu hakkında bilgilendiriyorum.
 
Mesajınızın içerisinde "asalak" sözcüğünü kullanmanız, kesin bir ifadeyle hakaret anlamı taşımamaktadır. "Asalak" sözcüğü, "salak" sözcüğü ile benzer olabileceği düşünülerekten uyarı konusunda yanlışlık yapılmış gibi görünüyor.

Technopat Sosyal içerisinde de "asalak" sözcüğü için bir yaptırıma rastlamadım. Uyarınızı geri alma işlemini başlatıyorum ve uyarıyı veren moderatörü de bu konu hakkında bilgilendiriyorum.
Hayatımda gördüğüm en iyi moderatör olabilirisiniz. 😍
 
Hocam peki konuşurken bu kelimeleri kullanmadan nasıl vakit kazanabiliriz? 😅
Gayet güzel bir konuya değinerek bu soruyu sordunuz. Bunun için öncelikle kelime dağarcığınızı (kelime hazinenizi) genişletmeniz gerekebilir. Söylemek istediğiniz bir kelimeyi/sözcüğü unutursanız veya o anda aklına gelmezse, yardımcı olabilecek kelime ya da kelime gruplarını kullanabilirsiniz. Bu sayede asalak kelime kullanım oranında düşüş yaşanabilir.

Kelime dağarcığının dışında, asalak sesleri kullanmamanız için konuşma sırasında duraklamamanız gerekiyor. İşte asalak kelimelerden kurtulmanın en zor ve en etkili yöntemlerinden birisi de budur. Bu durumda da doğal olarak insanlar bunu nasıl yapabileceğini sorabiliyor. Aşağıdaki paragraflarda, asalak kelimelerden kurtulmak için başvurduğum şeyleri belirtmeye çalıştım fakat herkeste de etkili olabilir mi? Herkeste olabilecek diye bir kaide yok ama çoğu kişi için önemli birer yöntem olarak teşkil ediyorlar.

Konuşacağınız konu hakkında düşünmeniz gerekir. Normalde de düşünerek konuşuyor olabilirsiniz fakat düşünme süresini asalak kelimeler sayesinde elde edebiliyorsunuz. Yani düşünmek için asalak kelimelere mahkûm oluyorsunuz. İlk başlarda asalak kelimeleri kullanmamaya dikkat etmeniz gerekiyor. Konuşmalarınızda asalak kelimeleri kullanıp kullanmadığınızın farkına vardığınızda ilk adımı atmaya başlıyorsunuz. İlerleyen zamanlarda da bunun farkında olduğunuz için asalak kelimelerden kurtulam yolunda istikrarlı bir durum göstermeye başlıyorsunuz. Bu farkındalığınızın içerisinde asalak kelimeleri kullanmadan biraz da olsa duraksayıp konuşacağınız konu hakkında düşünmeye başlıyorsunuz. Bu durumda da önceki bahsetmiş olduğum kelime dağarcığından faydalanmanız gerekiyor.

İlk olarak düşünmeden bahsettik ama düşündüğümzde duraksadığınızı belirtebilirsiniz, haksız da değilsiniz. Şimdiki adımda ise devreye beyin giriyor. Konuşma sırasında bir konu hakkında düşünmek için beyninizi ne kadar hızlı çalıştırabildiğiniz çok önemli etkenlerden birisidir. Etkili ve dikkatli konuşan insanların konuşmalarına baktığımızda, çoğunlukla takılmadıklarını görürüz. Bu durumda beyinlerini ne kadar hızlı çalıştırabildikleri, hitabet sırasındaki ses tonu ve kullandığı kelime dağarcığı da önemlidir. Beyninizi çalıştırmak için daha önceden de herkesin söyleyebileceği gibi; okumak (kitap okumak, şan eğitimi, diksiyon veya tiyatro eğitimi almak), sayısal zeka üzerinde durmak (problemleri veya sorunları hızlı bir şekilde analiz edip çözüm yöntemi bulmak için) ve farkında olup onun üzerine düşmek gerekmektedir.

Yukarıdaki saymış olduğum yöntemler sayesinde ilerleyen zamanlardaki konuşmalarınızda farklılıkların olacağını gözlemleyebilirsiniz. Bunun için de bir konuşma sırasında sesinizi kaydedebilirsiniz. Böylece kendi ilerlemenizi kaydedip daha iyi bir şekilde hatalarınızın farkına varabilirsiniz.
 
@Shaw Dickerson, anne ve baba arasında yasal bir evlilik bağı olmaksızın doğan çocuğa "asalak" denmemektedir.

Anne ve baba arasında yasal bir evlilik bağı olmaksızın doğan çocuğa, TDK üzerinde gösterildiği gibi Farsça üzerinden (kesin olmamakla birlikte) Türkçe'ye geçiş yapmış olan "piç" kelimesi kullanılmaktadır. Bazı zamanlarda sadece doğan çocuğun babası belli değilse bu sözcük/kelime kullanılabiliyor. Bu kelime kullanıldığında, karşıdaki kişi için uygunsuz üslup kullanılmış gibi bir iz burakabiliyor fakat bu durum tamamen toplumun bu kelimeyi nasıl kullandığından kaynaklanıyor. Yani toplum içerisinde araştırma yaptığımızda, bu kelimenin küfür kategorisine evrildiğini gözlemleyebiliyoruz. Kelimenin kökenine baktığımızda ise, birden fazla anlama geldiğini de görebiliyoruz fakat insanların da bu kelimenin kökenini araştırıp araştırmadığı konusunda emin olmakta zorlanıyoruz.

İlerleyen zamanlarda bu tarz kelimelerin, kullanıldığı toplumlar tarafından nasıl değiştirildiğini anlatmaya çalıştığım bir konu oluşturacağım. Umarım açacağım konu içerisinde kimse ön yargılı bir şekilde yaklaşmadan, konuyu tamamen anlamaya çalışabilir.
 
@Shaw Dickerson, anne ve baba arasında yasal bir evlilik bağı olmaksızın doğan çocuğa "asalak" denmemektedir.

Anne ve baba arasında yasal bir evlilik bağı olmaksızın doğan çocuğa, TDK üzerinde gösterildiği gibi Farsça üzerinden (kesin olmamakla birlikte) Türkçe'ye geçiş yapmış olan "piç" kelimesi kullanılmaktadır. Bazı zamanlarda sadece doğan çocuğun babası belli değilse bu sözcük/kelime kullanılabiliyor. Bu kelime kullanıldığında, karşıdaki kişi için uygunsuz üslup kullanılmış gibi bir iz burakabiliyor fakat bu durum tamamen toplumun bu kelimeyi nasıl kullandığından kaynaklanıyor. Yani toplum içerisinde araştırma yaptığımızda, bu kelimenin küfür kategorisine evrildiğini gözlemleyebiliyoruz. Kelimenin kökenine baktığımızda ise, birden fazla anlama geldiğini de görebiliyoruz fakat insanların da bu kelimenin kökenini araştırıp araştırmadığı konusunda emin olmakta zorlanıyoruz.

İlerleyen zamanlarda bu tarz kelimelerin, kullanıldığı toplumlar tarafından nasıl değiştirildiğini anlatmaya çalıştığım bir konu oluşturacağım. Umarım açacağım konu içerisinde kimse ön yargılı bir şekilde yaklaşmadan, konuyu tamamen anlamaya çalışabilir.

Çok açıklayıcı ve güzel konuşuyorsun :D
 

Geri
Yukarı