8 GB RAM almaya karar verdim. SSD’ yi de bir arkadaşımınkini takarak deniyicez sonra alacağım. Acer müşteri temsilciliğini tekrar aradım, bu sefer başka bir müşteri temsilcisi ile görüştüm o da başta desteklemediğini söyledi sonra ben internette SSD uyumulu gördüğüm birçok örnek var dediğimde alırsanız belki çalışabilir ama biz bu şekilde bir yönlendirme yapamayız dedi.
Ben de çalışabileceğini düşünmeye başladım. Teşekkürler ilginiz için. İyi çalışmalar.
Ana diski henüz değiştirmedim. Aynı WD Scorpio Blue 750 GB SATA HDD var. Ama 256 GB Samsung Evo ile FreeBSD, Slackware denemişliğim var. 5750G SSD uyumsuz diye birşey yok! Bal gibi de uyumlu. Hatta, eski P4 Celeron 1,7 Mhz desktopum bile uyumlu. Sonuçta controller, AHCI SATA mı? Evet AHCI SATA. Bitti.
Optik yuvaya kızak/caddy ile Samsung 860 Pro 4TB taktım. 4TB (3750 milyon bayt yani) olarak, tam çalışıyor. Kaç kez sonuna kadar doldurdum. Yalnız, 5750G'nin SATA arabirimleri SATA-II (3Gbps). Yani hızı düşük ama SATA-III cihazlar, geriye doğru uyumlu oldukları için sorun yok.
Belleğe gelirsek... Ben de AIDA64'e güvenip nazımın geçtiği bir yerde, mevcut 4GB tek modül belleğe, 8GB'lık ikinci modül ek yapıp (toplamda 12 GB oldu o an) memtest çalıştırdım, oldu. Sonra Kingston HyperX aldım iki tane 8GB. Canavar gibiler. 14GB'lara kadar fiziksl belleği GiMP ile doldurabiliyorum sorunsuz. Lafıma güvenirseniz, 5750G, 16GB'ı (148 MB, on-board ekran kartı rezerve ediyor) çatır çatır kullanıyor. Ekran görüntüsü koyabilirsem yaparım.
5750G'nin zayıf yanı, WD HDD. Onu bir an önce yine MLC Samsung Pro 1GB ya da Kingston DC ile değiştirmek istiyorum. Ha, 860 Pro ve DC, yalnız 5v istiyor. 12v istemiyor. Artı, optik yuvanın SATA güç bağlantısı SADECE 5v veriyor. 12v vermiyor. Buna dikkat. Yani, Seagate SATA IronWolf'lar ve SATA Nytro'lar liste dışı.
Benim sorunum 5750G ile, aşırı ısınma. Ciddi bir iç temizlik ve termal macun yenilemesi ihtiyacı var. Tavsiye ederim, yılda bir.
Haydi ben de bir şey sorayım. 5750G'nin, altında, optik yuvanın tam altına denk gelen ve bataryaya yakın bir bölmesi var. Önce 3/4/5G için SIM yeri (WWAN) zannediyordum ama, HİÇ BİR bağlantı göremiyorum içeride. Fakirin umudu işte, bölme de tam, M.2 SATA girecek boyutta. mSATA değil ama sanki. Acaba? Bilen var mı? Bir de şu bölümün ilk paragrafının ortası manidar:
PCI Express - Wikipedia
Neyse özetle:
1- Mutlaka 2x8GB ama iyi bellek alın. 1333 olsun hızı. 1333'ler içindeki en düşük CL olsun. 1,5v olacak. 1,35v DDR3L de 1,5v yuvada çalışır, Eğer 1333 daha düşük CL'si varsa tercih edilebilir.
2- WD HDD'yi mümkünse MLC bir SATA SSD ile değiştirin.
3- En en en önce, iç temizlik + termal macun yenileme yapın/yaptırın. Hazır içi açılmışken... Önceden uzun süreli USB port testi yapın. Disk takıp büyük veri kopyalayarak. Win Event Viewer'da kopma uyarısı loglanacak mı bakalım. Çünkü özellikle tek USB3 portunun iç lehim bağlantıları zayıf 5750G'nin.
...
Hatta, eski P4 Celeron 1,7 Mhz desktopum bile uyumlu. Sonuçta controller, AHCI SATA mı? Evet AHCI SATA. Bitti.
...
Şuraya bir açıklık getireyim.
SATA SSD kullanmak için bir... donanım, iki... işletim sistemi SATA ve SSD'yi bilmeli. Hoş, XP ve Vista, hatta Server 2003 bile SSD'yi kullanabiliyor ama TRIM implement edilmemiş onlara. Elle yapmak lazım.
Neyse...
Windows için konuşursak, yerel/native SSD desteği 7 ile geldi. Ama 7 ve sonraki 32 bit (ve tabi ki 64 bit) Windowslar, Intel'de xD, AMD'de NX biti desteği istiyor. Yoksa installer başlamıyor. Yani elimizde salt 32 bit anakart varsa, buna Windows 7 ve sonrasını (ve emin olmamakla birlikte Server 2008R2 ve sonrasını) kuramıyoruz. Gerçi hep merak etmişimdir. QEMU ile xD/NX bitini emule etmek mümkün mü? Neyse... Ama bu demek değil ki AHCI SATA'lı anakartımız, SSD uyumlu değildir. Tek işletim sistemi Windows değil ya. Onların 32bitlik yapıdakileri kurulabiliyor bu eski xD/NX eksiği olan anakartlara.
Dikkat edilmesi gereken ama hakkında en zor bilgi bulunan şey de, SATA denetçi çipinin veya USB-SATA dönüştürücü denetçi çipinin maksimum desteklediği kapasite. Mesela çook eski bir Everest bozması USB-IDE/SATA arabirimim var. 4TB'ı ve üzerini görmüyor. Ama bu USB-SATA çipinin özelliği. Üretici ve model bilinirse, bu değerleri zor da olsa bulmak mümkün internette. Lakin, salt SATA denetçinin, ne kadara kadar kapasite desteleyeceği hakkında bir fikrim yok. Çok antika bir denetçi (nVidia) değilse, ne kapasite olsa destekler diye düşünüyorum. Ya da belki, üretildiği dönemin mainstream blok/sektör tanımı, yahut dosya sistemi nedeniyle şu kadara kadar destekliyor olabilir denetçi.
Yani uzun lafın kısası... Anakartta veya denetçide, AHCI SATA destekleniyorsa, SATA SSD de çalışır, illa ki, öyle ya da böyle.
