Batıda Yapılan En Büyük Askeri Kargo Uçağı - Lockheed Martin C-5 Galaxy

Soğuk Savaş yıllarında A.B.D'nin Dünya'nın dört bir yanındaki ABD ordusu birlikleri için gereken tüm ekipmanların taşınmasını sağlayabilecek bir uçak istendi. C-130 Hercules gibi uçaklar bu işi gayet iyi yapabiliyordu fakat M60 tanklarını taşıyamıyorlardı. A.B.D Hava Kuvvetleri, kriterleri belirledi ve "Heavy Logistics System" (CX-HLS) programını başlattı. Kriterlerde 45~ ton faydalı yükü, 850 km/s hızla, 8300~ km uzaklığa götürmesi isteniyordu. O zamanın havacılık şirketleri Boeing, Douglas(Şimdi McDonnell Douglas), General Dynamics, Lockheed(Şimdi Lockheed Martin) ve Martin Marietta(Şimdi Lockheed Martin) firmaları kendi prototiplerini sundular. Uçağın yapımını Lockheed, motorun üretimini General Dynamics kazandı. Bu proje Boeing 747'nin doğuşuna öncülük etmiştir. Boeing o zaman Boeing 747 modelini öneri olarak sunsa da kabul edilmedi. Daha sonradan sivil uçak haline getirildi ve havacılığın klasiklerinden biri haline geldi.


Kalkan bir C-5 Galaxy

O zamanki jet motorların bypass oranı düşüktü. Bu kadar büyük bir uçağı 4 motor ile verimli bir şekilde uçurabilmek için çok verimli bir motora ihtiyaç vardı. İlk yüksek bypass oranına sahip jet motoru olan General Electric üretimi TF39 motoru C-5 Galaxy'de kullanıldı. Bu motor, jet motoru teknolojisinde büyük bir devrim yaratmıştır. Yolcu uçakları hiç olmadığı kadar ekonomik olmuştur.


Burun Bölmesi Açık Bir Şekilde Sergilenen bir C-5 Galaxy

İlk prototip uçak 2 Mart 1968'de üretilmiştir. İlk uçuşunu ise 1970 yılının Haziran ayında yapmıştır ve toplamda 131 adet üretilmiştir. İlk prototipte maksimum ağırlıkla ilgili problemler çıkmıştır. Uçak tasarlanan maksimum ağırlıkta yükselince kanatlarda olmaması gereken yorulma, çatlaklar görülmüştür. Uçağın maksimum ağırlığı tasarlananın 80% seviyelerine çekilmiştir C-5 Galaxy'nin dört farklı modeli üretilmiştir. C-5 Galaxy, Vietnam Savaşı, Körfez Savaşı ve Yom Kippur Savaşı sırasında kullanılmıştır. Bunun yanı sıra NASA'nın bazı görevlerinde, savaş uçaklarının üretilirken bir yerden bir yere götürülmesi ve yardım gibi amaçlar için kullanılmıştır. C-5 Galaxy, Vietnam Savaşı'nda çeyrek milyon ton yük taşımıştır.


Kuşbakışı Çekilen Bir C-5 Galaxy Fotoğrafı

24 Ekim 1974 tarihinde Uzay ve Füze Sistemleri Organizasyonu(Space and Missile Systems Organization) havadan atılan balistik füze testini bu uçakla başarıyla gerçekleştirmiştir. 39 tonluk ve 10 bin kilometre menzile sahip Minuteman Kıtalararası Balistik Füzesini Pasifik Okyanusu'nda 20 bin feet yükseklikten bırakmıştır. Füze 8 bin feete kadar motorları ateşlenmeden serbest düşüş yapmıştır. 8 bin feette motorlarını ateşleyip 20 bin feete kadar yükseldikten sonra okyanusa düşmüştür. Bu test kıtalararası bir balistik füzenin havadan fırlatılmasının mümkün olduğunu kanıtladı.


Yerde Taxi Yapan Bir C-5 Galaxy

C-5 Galaxy, 4 adet General Electric üretimi TF39 motoruna sahiptir. Bu motorlardan her biri 51 bin libre itiş gücü üretebiliyor. Bu motorlar uçağı maksimum 856 kilometre/saat hıza ulaştırabiliyor ve 41 bin feet yüksekliğe çıkmasını sağlıyor. Uçuş ekibi 7 kişiden oluşuyor, uçağın uçabilmesi için minimum 4 personel gerekli. Uçak 463L tipi 36 adet palete sahip ve toplamda 127 ton yük alabiliyor. 1 adet tank veya 6 adet helikopter taşıyabiliyor. Ayrıca uçak 80 kişiyi taşıyabiliyor. A.B.D. bu uçaklara F-22, A-10, F-15, F-16 gibi uçakların gövdelerini taşımak için kullanabiliyor. Uçağın hem burun hem de arka kısmından kargo bölmesine erişilebiliyor. Uçak boşken 172 ton ve maksimum 417 ton kalkış ağırlığına sahip. 197 bin litre yakıt alabilen C-5 Galaxy yükü olmadığında tam depo yakıtla 13 bin kilometre menzile ulaşıyor. Eğer 54 ton yük ile kalkarsa 8 bin 900 kilometre, tam yükle kalkarsa 4 bin 200 kilometre uçabiliyor. Hazırlanmamış pistlere iniş ve kalkış yeteneğine sahip. Ayrıca havadan yakıt ikmali yapabiliyor. Kalkmak için 1646 metre, İnmek için 1097 metre piste ihtiyaç duyuyor. Lockheed’in isim geleneğine uygun olarak astronomik objeleri ve boyutlarından dolayı şirket, uçağa uçan dev “Galaxy” adını verildi. Tasarımıyla ve büyüklüğüyle en sevdiğim uçaklar arasındandır.

Uçağın Taşıyabildiği Bazı Şeyler:

Irak'ın çöl altında saklanmış Mig'leri de ABD'nin uçakları bulması sonucunda bu devasa uçak ile ABD topraklarına incelenmek üzere taşıtılmıştır. Böyle bir görevi de üstlenmiştir.

747'ye benzeyen yapısıyla, boyuyla eşdeğer olan işlevselliğiyle bu uçağı beğenmeyen yoktur diye düşünüyorum.

Yalnız çok masraflı bir uçak ama karşılığını veriyor.

Baya baya iyi bir uçak. Ama nedense C-17 Globemaster III daha çok hoşuma gidiyor benim Evet bunun kadar büyük ve görkemli değil belki ama daha kullanışlı ve estetik bence