Girizgâh
Elden Ring benim en sevdiğim ve aynı zamanda tek kişilik olarak da en çok zaman harcadığım oyundur, bu nedenle siz de takdir edersiniz ki sevdiğimiz şeyler hakkında objektif yorumlarda bulunmak bazen zor olabiliyor. Ancak ben bu incelememde olabildiğince objektif davranmaya çalışacağım, hatta bu inceleme objektif davranmak için zorladığım ilk incelemem olacak.
Elden Ring oyuncuları ikiye bölmüş durumda, bir tarafta oyuncular Elden Ring'in neden bu kadar sevildiğini anlamıyor ve ölesiye gömüyor, diğer taraftaki oyuncular ise Elden Ring'in dünyanın en iyi oyunu olduğunu savunuyor. Ben iki tarafı da tam olarak desteklemesem de oyunun iyi olduğunu düşünen tarafa kesinlikle daha yatkınım, en başından oyunun kötü olduğunu iddia edenlerin oyun eleştirme standartları benim standartlarımla örtüşmüyor çünkü. Etrafta çok fazla "sadece at eklemişler yeni oyun diye satıyorlar" tarzı yorum yapanları gördüm. Bana göre önemli olan oyuna neyin eklendiği değil eklenen bu yeni mekanikleri diğer yapımların yanında nasıl kullandıklarıdır ve bu konulara da tek tek oynanış kısmında değineceğim zaten.
Ancak FromSoftware yapımlarını çok sevsem de, FromSoftware oyunlarını oynayan oyuncuların büyük bir çoğunluğunun da ağır fanatik olduğunu biliyorum. Sadece bu fanatik arkadaşlar bile FromSoftware yapımlarına kızmak için bir sebepler resmen, çünkü hiçbir şekilde eleştiriye açık değiller ve o kadar körler ki; FromSoftware bir oyununda Minecraft'ın düz haritası gibi bir bölüm tasarlayıp ortaya bir düşman koysa (ki yapmadıkları şey değil, Dark Souls 2'deki Ancient Dragon boss arenası..) Souls fanatikleri "FromSoftware burada hiçliği, yokluğu betimlemek istemiş o yüzden bu kadar düz, bence çok iyi iş çıkarmışlar" deyip övgüler yağdırabilir bile. Neyse efendim girizgahı yeterince uzun tuttuk, hadi başlayalım incelememize.
Hikaye & Senaryo
Bu kısma girmeden önce Souls külliyatının genel hikaye anlatım tarzından biraz bahsetmem gerekiyor. Souls oyunları hiçbir zaman direkt anlatım tekniğini benimseyen yapımlar olmadılar, Souls oyunlarında hikaye hiçbir zaman açıkça anlatılmaz ve oyuncunun elleriyle kazıyarak parçalar halinde almasını bekler. Ancak bu kadar da değil, siz tüm bu hikaye kırıntılarını toplasanız bile ortada hala cevaplanması gereken sorular kalır ve oyun bu eksik parçaları kendi hayal gücünüzle doldurmanızı ister. Böyle olmasının da bir sebebi var, Souls külliyatının yaratıcısı Hidetaka Miyazaki çocukluğunda kitap okumayı epey severmiş ve bulunduğu konumun kütüphanesinde kendi diline ait neredeyse hiç eser yokmuş. Bu nedenle dilini doğru düzgün bilmediği kitapları okumak zorunda kalırmış ve anlayabildiği kadarını anlar, anlayamadığı kısımları kendi hayal gücüyle doldururmuş. Sırf bu sebepten ötürü de yaptığı oyunlarda bu tarz bir anlatım tekniği kullanıyor Miyazaki.
Şimdi gelelim hikayeye, ELDEN RING'in hikayesinin DARK SOULS III'ün hikayesinden pek bir farkı yok bana soracak olursanız. DARK SOULS III'deki asıl amaç ateş çağının devamlılığını sağlamak için cinder lordlarını tek tek avlayıp her birinin ruhuyla ateşi tekrar alevlendirmekti, bunda da parçalanan Elden Ring'in dağılan parçalarının hepsini yarı tanrı olan düşmanlardan toplayıp Elden Ring'i tekrar bir araya getirmek. Amaç aynı, sadece kullanılan terimler değişik. Bu nedenle de Elden Ring'in, hatta genel olarak Souls oyunlarının derdinin bir hikaye anlatmaktan çok bir evren yaratmak olduğunu düşünüyorum ben. Evet lore olarak epey kafa yorulmuş üzerine düşünülmüş bir iş var ortada ancak hikaye şimdiye kadar çıkan tüm Souls oyunlarıyla aynı kafada hiç fark yok.
Hikaye anlatımı olarak da diğer oyunlarda olmayan ilginç bir tarz benimsiyor Souls oyunları. Souls oyunlarında hikayeyi yaptığın ana veya yan objektiflerde geçen diyaloglardan ve topladığınız eşyaların açıklamalarından öğrenebiliyoruz, bu anlatım tekniği zaman zaman ilgimi çekiyor olsa da genel olarak tercih ettiğim bir anlatım biçimi değil. Evet hikayeyi adeta bir puzzle toplar gibi oradan buradan toplayıp bir bütün haline getirmek güzel ama ben de dahil birçok kişi daha direkt bir anlatım tekniğini tercih ediyor.
Oynanış
İşte girizgahta bahsettiğim "atlı Souls işte" dedikleri kısma geldik. Aslında bu yorum tamamen yanlış sayılmaz çünkü Elden Ring gerçekten de Dark Souls mekaniklerini kullanan ancak onun üzerine epey koymuş bir yapım, ben Elden Ring'in oynanış mekaniklerinin Souls mekaniklerinin neredeyse mükemmelleştirilmiş hali olduğunu düşünüyorum. Açıkçası Elden Ring'in Souls mekaniklerini kullanması hakkında ne düşünmem gerektiğini bilmiyorum, başka bir firma olsa Elden Ring'i Dark Souls'un devam oyunu niteliğinde olmamasına rağmen Dark Souls makeniklerini kullandığı için gömebilirdim ancak konu FromSoftware olunca bunu yapmak bana doğru gelmiyor. Çünkü FromSoftware istese farklı, yeni mekaniklerle oyun geliştirebilecek bir firma, bunu Sekiro ile kanıtladılar zaten. Sekiro, genel oyun dizaynı olarak Souls mentalitesinde olsa bile oynanış olarak çok farklı bir yapımdı ve çok farklı bir iş ortaya koymuş olmalarına rağmen yine sektöre yön veren bir iş oldu. Yani FromSoftware farklı mekaniklerle oyun yapsa yine başyapıt seviyesinde bir aksiyon oyunu yapabilecek kadar iyi bir firma.
O nedenle Elden Ring'in Souls mekaniklerini kullanıyor oluşunun sebebinin bu mekaniklerin hala daha çok seviliyor ve tercih ediliyor oluşu bence, yani eğer oyuncular bunu istiyorsa geliştirici ekibe laf etmek ne kadar doğru ben bilemiyorum. Peki sabahtan beridir anlatıyoruz ama nedir bu Souls mekanikleri biraz da ondan bahsedelim. Souls oyunları kısaca istediğiniz ele istediğiniz tarz silah alabildiğiniz, düşman saldırılarından doğru zamanlamayla takla atarak kaçabildiğimiz oyunlardır. Bu oyunlarda karakterinizi nasıl kullanmak istediğiniz tamamen sizin seçiminize bağlıdır, ister çift kılıç kullanan bir savaşçı olarak oynayın isterseniz de tamamen büyülerine güvenen bir büyücü tamamen özgürsünüzdür. Bu bahsettiğim temel detaylar Elden Ring'de de aynı devam etmekte, ancak dediğim gibi her şey tamamen aynı değil. Hadi Elden Ring ile birlikte neler eklendiğinden bahsetmeye başlayalım.
Zıplamak
Önce en temel eklentiden bahsedelim. Aslında zıplamak önceki Souls oyunlarında öyle ya da böyle yer alsa da genel olarak kullanılmayan bir özellikti. Sadece bir boşluktan düşmemek için kullanılan bu özellik Elden Ring ile birlikte oyunun temel oynanış mekaniklerinden biri haline geliyor. Açıkçası bana göre bu da yine oyuncuların yanlış değerlendirdiği ufak detaylardan biri, çoğu kişi "sadece zıplama eklemişler" tarzı yorumda bulunuyor ancak ben şimdiye kadar zıplama özelliğinin Elden Ring'deki kadar iyi kullanıldığı bir oyun görmedim. Bunu söylerken zıplamanın animasyonundan falan bahsetmiyorum yanlış anlaşılma olmasın, hatta o açıdan kötü bile denebilir. Ben bunu söylerken zıplama özelliğinin oynanışa yediriliş biçiminden bahsediyorum. Elden Ring'de sadece zıplayarak daha kolay üstesinden gelebileceğimiz birçok farklı yaratık ve boss dizaynı var. Hatta bu bosslardan biri direkt oyunun sondan 2.ana bossu.
Daha geçen oynadığım Star Wars: Jedi Fallen Order'da da zıplama vardı ancak zıplayarak üstesinden gelebildiğin kaç düşman tipi vardı diye sorsanız 0 derim. Aslında bunun da işe yaramasının sebebi oyunun mükemmel hazırlanmış hitboxları, hitboxlar o kadar iyi tıraşlanmış ki zıplayınca ayağınız yerden kesildiği için düşmanların yerden yaptığı saldırıları yemiyorsunuz ve bu çok iyi bana soracak olursanız. FromSoftware birçoğunuzun gözünde oynanış süresini uzatmak için yapay zorluk oluşturmaya çalışan bir firma ancak emin olun öyle olan bir firma hitboxlara bu kadar özen göstermezdi. "Bize ne tekrar denesinler" deyip geçerlerdi diğer birçok firmanın yapacağı gibi. Zıplamak sadece bu yönden iyi değil tabii, Souls oyunları bölüm dizaynı açısından her zaman çok iyi yapımlardı. Elden Ring'de bölüm dizaynı zıplamanın da eklenmesiyle daha iyi bir noktaya çıkarılmış; evet belki eski yapımlardaki gibi 2-3 haritayı birbirine kısayollarla bağlayamıyoruz ancak tek bir bölge bile kendi içinde detaylı ve komplike hale gelmiş.
Düşmanların Dirençlerini Kırmak
Elden Ring'de karşılaştığımız düşmanların her birinin bir direnci var, siz saldırmakta ısrarcı olduğunuz sürece düşmanların direnci bir süre sonra tükeniyor ve yere çöküp size kritik saldırı yapma şansı tanıyor. Ancak bunu sağlamanın tek yolu sürekli saldırmak değil, yaptığınız hafif saldırılar rakip dirençlerini minimal şekilde tüketiyor ancak yapacağınız ağır saldırılar veya zıplama saldırıları rakibin direncini hafif saldırılara kıyasla çok daha fazla tüketiyor. Bir nevi risk-ödül sistemi söz konusu, sürekli saldırmayı riske alırsanız eğer sonucunda kritik atak vurma şansıyla ödüllendiriliyorsunuz.
Açıkçası bu özelliği yenilik olarak nitelendirmeli miyiz bilmiyorum. Çünkü bu aslında önceki Souls oyunlarında da olan bir şeydi, önceki yapımlarda da vurmakta ısrarcı olmanız durumunda rakibinizi sersemletebiliyordunuz sadece kritik saldırı yapmak yerine sersemlemiş rakibe hafif saldırılar yapıyordunuz o kadar. Elden Ring'de daha oyunun ana mekaniklerinden biri gibi, çünkü Soulslarda bu dediğim olay nadir gerçekleşen bir şeyden Elden Ring'de tek bir savaşta 3-4 kez bile düşmanın direncini kırabilmek mümkün ve bunun epey eğlenceli olduğunu da söylemeliyim. Savaşları geliştiren bir şey çünkü, sadece hafif saldırı yapıp düşmanın tüm can barını bitirmek yerine güçlü saldırılar yapıp, kritik kararlar vererek düşmanı yere düşürmeye çalışıyorsunuz ve bu savaşları dinamikleştiriyor kesinlikle.
Ashes of War
Ashes of War bana göre Elden Ring'in oynanışındaki en önemli değişiklik olabilir. Bilmeyenler için anlatayım Souls oyunlarındaki silahların özel bir kombinasyonla devreye sokabileceğimiz özel saldırıları olurdu, ancak dediğim gibi bu saldırılar silaha özeldiler ve beğenmemeniz durumunda değiştirme şansınız yoktu. Weapon Art'ını beğenmediğiniz bir silah kullanmanız durumunda sadece takla ve hafif saldırılarla oyunu bitiriyordunuz ve bu pek çok oyuncu için eğlenceli değildi.
Fakat Elden Ring, Ashes of War mekaniğiyle bu durumu çözüyor. Elden Ring'de kuşandığınız silahların büyük bir çoğunluğunun Ash of War'ını değiştirebiliyorsunuz. Bir silah buldunuz, görünüşü ve hasar modellemesi epey hoşunuza gitti ancak özel saldırı hareketini beğenmediniz, siz bu silahla bir buz saldırısı yapmak istiyordunuz, açın Ash of War menüsünü ve silahınıza istediğiniz o havalı Ash of War'ı takın, bu sayede beğendiğiniz silahı beğendiğiniz bir saldırı hareketiyle kombinleyip işi çok daha keyifli hale getirmiş oluyorsunuz.
Sadece bu kadar da değil, Souls oyunlarında scaling dediğimiz bir sistem var. Her silah belirli istatistiklerden belirli seviyelerde ek güç alır, örneğin Strength yani güç istatistiğiyle B seviyesinden scale alan bir silah kuşandıysanız Strength istatistiğini her arttırdığınızda silahınızın gücü de artardı. Çünkü o silah o istatistikle ölçekleniyor ve o istatistiği arttırırsanız silahınızın da gücü artar, basit bir sistem ve bu sisteme bağlı olarak bir de Infusion sistemi var. Infusion sistemi kısaca silahınızın hangi istatistikten scale almasını belirleyebildiğimiz bir sistem. Bir silah buldunuz, silah Strength istatistiğiyle güçleniyor ancak siz pek Strength adamı değilsiniz, siz Intelligence kasıp büyü atan bir karakter kullanıyorsunuz ve dolayısıyla silahınızın da Intelligence istatistiğiyle ek güç almasını istiyorsunuz, bu durumda silahınıza Magic (büyü) Infusion basardınız ve artık o silah Intelligence istatistiğiyle güçlenmeye başlardı.
Elden Ring'de bu Infusion dediğim sistem Ash of War'lara bağlanmış durumda ve türün önceki yapımlarına nazaran seçenekler de arttırılmış. Örneğin önceki yapımlarda silahınızın şimşek efektine sahip olmasını istediğinizde o silahın Faith istatistiğinden ölçek alması da kaçınılmaz oluyordu, bu da Faith istatistiğine abanmadığınız bir karakterde bu tarz bir silah kullanmak istemeniz durumunda o silahın hasarının düşük kalmasıyla sonuçlanıyordu. Fakat Elden Ring'deki Infusion Affinity seçenekleri bu soruna da bir çözüm buluyor. Büyülü bir Ash of War buldunuz fakat siz büyücü bir karakter oynamıyorsunuz dolayısıyla silahınızın INT istatistiğiyle scale almasını istemiyorsunuz doğal olarak, açın Ash of War menüsünü takın Ash of War'ı, affinity seçenekleri çıktığında ise Standart Affinity seçin ve güle güle kullanın. Hem istediğiniz o büyüyü Ash of War olarak silahınıza takmış oluyorsunuz hem de silahınızın INT istatistiğinden scale almamasını sağlayıp hasar oranınızı korumuş oluyorsunuz.
Örneğin yukarıdaki görselde seçtiğim Ash of War "Vacuum Slice", bu Ash of War normalde büyülü bir Ash of War değil. Görünüşte tamamen fiziksel güçle ilgili olan herhangi bir büyü barındırmayan bir Ash of War. Ancak bu Ash of War'ı kullanırken oyunun bana sunmuş olduğu Affinity seçenekleri arasından Sacred olanı seçersem silahımın Faith istatistiğinden scale almasını sağlayabiliyorum ve ayrıca silahıma Holy hasarı da ekliyorum. Sistem kesinlikle çok esnek ve yapmak istediğiniz her şeye uygun.
Guard Counter
Souls oyunlarında kalkan pek tercih edilmeyen bir ekipman, bu yenilik de oyuncuları kalkan kullanmaya teşvik etmek için yapıldığını düşündüğüm bir yenilik. Kalkanınıza doğru yapılmış bir saldırıdan hemen sonra karşı saldırı yapıp hasar vermenizi sağlıyor bu özellik ve ayrıca bu özelliği kullanmanın rakibin direncini kırma konusunda da epey iyi olduğunu söylemem gerekiyor. Fakat bu doğru zamanlama ile kullanmanız gereken bir yenilik, siz Guard Counter yapmaya başladığınız zamanı iyi hazırlamazsanız karakteriniz animasyonu bitirene kadar rakiplerden yeni bir darbe daha alma şansınız çok yüksek. Malum Elden Ring düşmanları ve bossları epey agresifler ve çok hızlı hareket ediyorlar dolayısıyla bunu kullanmak konusunda dikkatli olmalısınız.
Bineğimiz
Bahsettiğim diğer eklentilerin aksine bu yenilik hakkındaki düşüncelerim biraz karışık, Elden Ring'teki bineğimiz keşif amacıyla kullanıldığında epey kullanışlı. Çift zıplama özelliği sayesinde birçok engeli bu binekle kolaylıkla aşabiliyoruz. Ayrıca oyunun belirli noktalara eklenmiş rüzgar akıntılarıyla büyük yükseklikleri tek bir hamlede çıkabiliyor veya tekrar aşağı hiç hasar almadan inebiliyoruz. Bunlar epey güzel ancak oyunda binek sadece keşif amacıyla kullanılmıyor biliyorsunuz ki.
Bineğimiz üstünde savaşabiliyoruz da aynı zamanda zaten bazı düşmanlar binek üzerinde savaşın diye dizayn edilmiş bu apaçık ortada ancak epey kritik sınırları olan bir şey bu. Binek üstünde savaşırken en küçük düşmandan bile yediğiniz art arda 3 saldırıda binek sizi üstünden atıp kayıplara karışıyor. Ölmüyor bakın, sadece sizi üstünden atıyor. Sizi üstünden attığı zaman da yere düşüp kıvranıyorsunuz en az 2 saniye boyunca. Bu 2 saniyelik süreçte de rakipler size vurmaya devam edebildiğinden ölümünüz yapay zekanın inisiyatifine kalmış oluyor. Bakın bu söylediğim şey sadece küçük düşmanlarla kapışırken olan durum, eğer büyük rakiplere karşı savaşıyorsanız zaten neredeyse yediğiniz tek hamlede at sizi atıyor üstünden. Bu nedenle at üstünde savaşırken yaptığım en ufak bir hatada atın beni üstünden atması ve benim de yerde kıvranırken monitöre bakıp öylece ölüşümü izlemek zorunda kalmam hoşuma gitmiyor.
Evet, bu temelde bir Souls oyunu ve zorluk bu oyunların temeli ancak bu zorluğu kontrolü kullanıcının elinden almadan da yapabilirlerdi. Kontrolü kullanıcının elinden almanın iyi bir davranış olduğunu düşünmüyorum, hangi oyun olursa olsun. Hatta benim Monster Hunter: World ile ilgili en büyük eleştirim de buydu. Mesela bu at bizi çok daha nadir üstünden atsaydı fakat at üstünde yaptığımız saldırılar çok daha az vursaydı veya bizim canımız at üstünde daha az olsaydı ne bileyim başka bir çözüm bulunurdu buna bence, şu anki haliyle kullanmaktan hiç haz etmediğim kullanmamak için çabaladığım bir eklenti olmuş at üzerinde savaşmak. Ayrıca keşke bir de at üzerinde kullanılabilecek özel saldırı hareketleri ekleselermiş, hem oynanışı çeşitlendirmiş olup hem de atın önemini daha da yükseltmiş olurlardı. At üstünde yapılabilecek o kadar güzel yetenekler geliyor ki aklıma anlatamam, ama yok at; üstünde gezmek, savaşmak ve bazen de keşfetmek dışında hiçbir işe yaramıyor. Görünüşünü, sahip olduğu can miktarını vs. hiçbir şekilde değiştiremiyoruz. Yine de diğer at barındıran oyunlardan daha çok oynanışa yedirilmiş olduğu için takdir ediyorum.
Wondrous Physick
Elden Ring'de normal can veya FP yenileme eşyamızın yanında bir de böyle bir eklenti var. Bu eklenti tıpkı can yenileme eşyamız gibi çalışıyor yani her grace noktasına oturduğumuzda tekrar yenileniyorlar fakat oturmadığımız sürece 1 kez kullanılabiliyorlar. Bu eklentinin asıl olayı içeriğini kendimiz belirleyebiliyor olmamız ve seçenek cidden bol. Bu eşyayı kullandığınızda hem canınızın yarısını, hem de FP'nizin yarısının dolmasını mı istiyorsunuz buyrun yapın. Yok beni güçlendirecek bir şey arıyorum mu diyorsunuz? Hangi istatistiğe ihtiyacınız varsa bulun onun parçasını ekleyin Physick'inizin içine ve kullandığınızda istatistiklerinizi arttırsın. Veya Opaline bubbletear ile birlikte kullanın, bu sayede bu eşyayı kullandıktan sonra yiyeceğiniz hasardan etkilenmeyin.
Büyücü bir karakter oynuyorsunuz ve yaptığınız spesifik bir büyü çok fazla mı FP harcıyor? Açın Wondrous Physick Mix menüsünü ve Phsyick içeriğine Cerulean Hidden Tear ekleyin. Bu sayede bu eşyayı kullandıktan sonraki 15 saniye yapacağınız hiçbir büyü, skill kullanımı sizin FP'nizi düşürmeyecek. Kendi adıma konuşayım bu özelliği hep istatistiklerimi arttırmak için kullanıyorum çünkü erken oyunda benim fena güçlenmemi sağlıyor. Bu özellik ile aldığınız kazanım +10 olduğundan ve +10 istatistik gerçekten çok iyi bir değer olduğundan erken oyunda kullanmak epey fayda sağlıyor oyuncuya, etkisi de 3 dakika sürdüğünden boss savaşı bitene kadar çok rahatlıkla yetmiş oluyor size. Wondrous Physick'in içerisine ekleyebileceğimiz bileşenleri de açık dünyadan bulabiliyoruz, genellikle Minor Erdtree ağaçlarının altında bulunan bosslardan düşüyorlar.
Üretim (Crafting)
Evet Elden Ring'de bir üretim özelliği bulunmakta, oyunda çok az kullandığım bir özellik ancak işlevsiz olduğunu kesinlikle söyleyemem. Açık dünyada bulduğunuz üretim materyalleriyle (genelde bitki oluyor bunlar) çeşitli eşyalar üretebiliyorsunuz. Size zehirli bir ok mu lazım, bulun gerekli eşyaları yayınızla zehirleyin rakiplerinizi. Uzaktan fırlatabileceğiniz bir bomba mı lazım, elinizde bomba konteyneri varsa yapın ve düşmanlarınızın kafasına atın. Bunlar pek sizlik değil mi? O zaman Bewitching Branch üreterek düşmanlarınızın üzerinde kullanın, bu sayede üzerinde kullandığınız düşman sizin tarafınıza geçer ve sizin için savaşır.
Çeşitlilik gerçekten çok fazla, kişisel olarak en çok Exalted Flesh üretmek için kullandım ben. Bu eşya benim saldırı gücümü kısa süreliğine arttırdığı için bosslara girmeden hemen önce kullanmak bosslarda işimi kolaylaştırabiliyor. Buildden builde değişmek üzere silahıma şimşek efekti, kanama efekti vs. basmak için de üretim yaptığım çeşitli noktalar oldu. Örneğin oyunun yeraltı haritalarından biri tamamen zehirli ve zehir yemeniz kaçınılmaz. Bu bölgeye girmeden önce açıyorum üretim ekranını, beni zehirden kurtaracak haplar üretip öleceğim derdi olmadan rahat rahat geziyorum o haritada. Ancak şunu eklemeliyim ki oyunu ilk açtığınızda üretim ekranında her şeyi üretebilir olmuyorsunuz. Haritanın belli köşelerinde veya çoğu zaman satıcılarda üretebileceğiniz eşya sayısını arttıran daha doğrusu yeni tarifler ekleyen Cookbook'lar bulunmakta, bunları toplayarak üretebileceğiniz eşya çeşitliliğini arttırmanız gerekiyor.
Spirit Ashes
Bu yenilik benim kafamı çok karıştırıyor, acaba oyunu bu özelliğe göre mi dizayn edip dengelediler yoksa iş bittiğinde dengelemenin çok saçma bir seviyede olduğunu fark edip bununla sonradan dengelemeye mi çalıştılar cidden merak ediyorum. Spirit Ash'ler savaşta sizin yanınızda savaşmanız için çağırabildiğiniz ruhlar. Bu ruhları çağırdığınızda karşınızdaki rakibin canı veya vurduğu hasar artmıyor, Souls oyunlarında yardım için yanınıza oyuncu çağırabiliyordunuz (bunda da çağırılabiliyor tabi) ancak oyuncu çağırdığınızda karşınızdaki bossun canı ve hasarı da artardı. Ruhları çağırdığınızda ise artmıyorlar ve bu ruhları öyle istediğimiz her yerden çağıramıyoruz. Oyun çağırabileceğimiz alanlarda ekranın sol köşesinde bir simgeyle göstermiş, sadece o bölgelerde çağırabiliyoruz ve o bölgeden çıktığımızda kayboluyorlar.
Ayrıca bu ruhlar yükseltilebiliyorlar, yükselttiğinde canları artıyor ancak hasarları artıyor mu emin değilim çünkü o kadar gereksiz bir eklenti ki doğru düzgün hiç kullanmadım bile. Oyuna bunları ekleyip çağırmamızı isteyecekleri yere oyunu dengelemeye çaba harcasalardı benim için çok daha iyi olurdu açıkçası, ben bunları çağırdığımda bossla kendim kapışıyormuşum gibi hissetmiyorum ki. Zaten oyunun son içeriğine kadar kolay olduğundan böyle bir yeniliğe gerek bile yok sadece oyun sonu içeriğinde işleri kolaylaştırabilir bu yenilik onun dışında hiç gerek yok.
Great Runes
Aslında Great Rune'ler tam anlamıyla bir yenilik sayılmazlar, eski oyunlarda da bu sisteme epey benzer sistemler hep vardı ancak Elden Ring'deki karşılığı olan Great Rune'ler biraz daha geliştirilmiş. Eski Souls'larda da sırasıyla Humanity, Human Effigy ve Ember eşyaları kullanıldığında oyuncunun maksimum canını arttırır ve oyunun çok oyunculu fonksiyonlarını devreye sokarlardı. Yani önceki yapımlarda yanınıza bir dostunuzu çağırmak istediğinizde bu eşyalardan kullanmış olmalıydınız. Elden Ring'de ise bunlardan farklı farklı çeşitlerde var. Örneğin Godrick'in rünü sadece maksimum canı arttırmaktansa tüm istatistiklerinizi +5 arttırıyor. Rykard'ın rünü her düşman öldürdüğünüzde can yenilemesi sağlıyor gibi, yani bu daha çok eski sistemlerin geliştirilmiş ve seçeneklendirilmiş hali aslında. Tıpkı önceki yapımlarda da olduğu gibi öldüğünüz zaman bu rünlerin etkisini kaybediyorsunuz ve tekrar aktif etmek için kilit bir eşya kullanmanız gerekiyor.
Grafikler
Normalde oyunlarda grafikler kafama taktığım en son şey olurlar ve incelemelerimde de grafik konusuna genelde yer vermem ancak Elden Ring daha çıkmadan önce bile bu konuda epey eleştiri aldı ve tartışıldı o nedenle bu konuya bir dokunuş yapmam gerektiğini düşündüm. Elden Ring'in grafik kalitesi sizin "grafik" denildiğinde aklınıza ne geldiğine göre değişebilen bir durum, eğer sizin aklınıza grafik denince yüksek doku kalitesi geliyorsa Elden Ring sizin için iyi bir tercih değil. Ancak "grafik" denildiğinde aklınıza parçacıkların kullanımı, ışıklandırma, ince eleyip sık dokunmuş sanat tasarımı gibi konular da geliyorsa, işte o zaman piyasadaki en iyi işlerden birini oynuyorsunuz demektir. Elden Ring'in sanat tasarımı muazzam, hayatınızda eşini benzerini göremeyeceğiniz mükemmel manzaralar barındırıyor Elden Ring içerisinde, öyle ki Elden Ring daha şimdiden benim en çok ekran görüntüsü aldığım oyun oldu bile.
Zorluk ve Erişilebilirlik
Söz konusu bir Souls oyunu olduğunda zorluk epey önem taşıyan bir konu, çünkü herkesin zor oyunlara gösterebilecek sabrı olmayabiliyor, o nedenle zorluk hakkında konuşmam gerektiğini düşündüm. Bilenler bilir oyun çıkmadan önce geliştirici firma Elden Ring hakkında "stres seviyesini düşürdük, Souls'lar kadar kanser bir oyun değil" tarzı söylemlerde bulunmuşlardı, bu kısmen doğru, kısmen de yanlış bir söylem. Elden Ring başından sonuna kadar aynen söylenildiği gibi Souls'lara nispeten daha kolay bir oyun ancak dediğim gibi sonuna kadar.
Oyunun son haritasına adımınızı ilk attığınız an zorluk seviyesi öyle bir artıyor ki saatlerce birlikte oynadığınız karakterinizi sorgulamaya başlıyorsunuz, yanlış silah mı kuşandım falan diyerekten. Zorluk değişimi o kadar damdan atlar gibi gerçekleşiyor ki şaşıp kalıyorsunuz, bırakın ana bossları son haritadaki küçük düşmanlar bile sizi en fazla 3 saldırıda öldürebilir hale geliyorlar. Büyük düşmanlardan söz etmiyorum bile. Özellikle hafif zırh kuşanıyorsanız size büyük geçmiş olsun. Bu nedenle oynayacak olan arkadaşlara önerim canınızı en az 50 yapmadan oyunun son haritasına girmeyin yoksa gerçekten çok canınız yanacak buna emin olabilirsiniz. Bu söylediklerimi oyunu solo oynayarak söylediğimi belirteyim, Spirit Ash'leri anlatırken de söz ettiğim gibi ben yanıma ruh çağırmadım ve hala daha çağırmıyorum. Çağıracağınız ruhlar bossun dikkatini dağıtırsa işiniz biraz daha kolay olabilir.
Souls oyunlarında erişilebilirlik konusu her zaman tartışma konusu olmuştur, çünkü özellikle ilk 2 yapımda kayıt noktaları arasında devasa mesafeler olduğundan ve ölmeniz durumunda dakikalarca boş koşu atmanız gerektiğinden birçok kişi uzak duruyordu bu yapımlardan. Ancak FromSoftware çıkardığı her yeni yapımda bu konuyu daha da fazla rahatlatıyor ve Elden Ring de bu konuda cidden en rahatı. Haritanın her köşesinde grace noktası bulduğunuz yetmiyormuş gibi genelde girdiğiniz mağaralarda falan bosstan hemen önce Stake of Marika konulmuş. Bu Stake of Marika'lar yanında tekrar canlanabilmenizi sağlıyorlar ve genelde girdiğiniz bossa çok daha yakın oluyorlar, bunların yanında canlanıp hemen tekrar bossa girebiliyorsunuz ve zaman kaybetmiyorsunuz. Yani sırf bu sebepten Elden Ring'den uzak duran birileri varsa diye söylüyorum Elden Ring bu açıdan epey rahat bir yapım gönül rahatlığıyla oynayabilirsiniz.
Açık Dünya
Gelelim asıl büyük yeniliğimize; açık dünya. Yine oyuncular tarafından yanlış ele alındığını düşündüğüm konulardan biri. Her geçen sene yeni açık dünya oyunları çıkıyor olmasına rağmen hiçbirinin açık dünyasından memnun ayrılamıyorsak Elden Ring'e "açık dünya ekleyip geçmişler işte" diyemeyiz arkadaşlar, bu adil değil. Açık dünya eklemekle, iyi bir açık dünya yapmak arasında fark var kimse Elden Ring'i sırf açık dünya olduğu için arşa çıkarmıyor ki. Elden Ring'in açık dünyası çok dolu ve içerik bombardımanı olduğu için arşa çıkarıyor herkes, yani yine incelemenin başında bahsettiğim olay işte. Ne eklendiği değil, eklenen şeyin kalitesi önemli burada. İnanın bana Elden Ring'in açık dünyasındaki içerikler bu kadar fazla olmasaydı incelemenin başında saydığım Souls fanatikleri dışında kimse böyle övmezdi Elden Ring'i.
Eğer Zelda: Breath of the Wild'ın internetteki ortalama puanlarına hiçbir laf söylemeyip Elden Ring'in aldığı puanların abartı olduğunu, hak etmediğini düşünüyorsanız elinizi vicdanınıza koyup olayı bir kez daha düşünün bence. İçerik bolluğu anlamında Elden Ring, Zelda:BotW'den fersah fersah üstün çünkü kusura bakmayın. Toplam 300 farklı silah çeşidi, 100 farklı incantation büyü çeşidi, 70 farklı sorcery çeşidi, 75 farklı zırh seti çeşidi ve en az 70 farklı Ash of War çeşidi var. Düşman çeşitliliği konusuna girmiyorum bile, çünkü bırakın Elden Ring'i, düşman çeşitliliği açısından 2009 çıkışlı Demon's Souls'un bile üstüne koyabilecek yapım yok ki piyasada. Düşman çeşitliliği konusu diğer firmalar tarafından ve gördüğüm kadarıyla artık oyuncular tarafından da önemsenmeyen bir konu haline gelmiş. Çünkü kimden Elden Ring hakkında eleştiri alsam "takla at, vur, takla at, vur hep aynı" tarzında oluyor, peki ya düşman çeşitliliği? Düşman çeşitliliği attığın bu taklaların zamanlamasını değiştirmiyor mu, seni öğrenmeye zorlayıp adapte olmanı gerektirmiyor mu? Her düşman için farklı teknikler kullanmaya zorlamıyor mu? Bunları neden unutuyorsunuz? Neyse efendim konumuzdan sapmayalım.
Elden Ring'in açık dünyası tonla farklı madene, mahzen mezara, mağaraya ev sahipliği yapıyor. Bahsettiğim bu mekanların hepsi sizin oynanışınızı geliştirip, değiştirebilecek içerikler barındırıyorlar. Madenler ekipmanlarınızı geliştirebileceğiniz demircilik taşları barındırıyorlar ve elinizdeki eşyayı geliştirebilmek için önemli role sahipler. Mahzen mezarlar ve mağaralarda da yanınıza yardım etmesi için çağırdığınız ruhları yükseltebileceğiniz mezar çiçekleri var, eğer yanınıza bu ruhları çağırıp oynuyorsanız bu bölgelere girmeniz ve bu çiçeklerden toplamanız önem taşıyor. Peki bahsettiğim bu bölgeler nasıl dizayn edilmişler? Mağaralar genelde benzer dizaynlara sahipler ve çok karanlıklar, mağaraya her elimde fener olmadan girdiğimde kör gibi deneye deneye buldum yolumu resmen o nedenle mağaraya gireceğinizde fener bulundurun derim size. Her ne kadar mağara dizaynları birbirlerine epey benzeseler de aralarında ilginç dizaynlar da var. Dışarıdan bakıldığında yapay zeka tarafından basitçe tasarlanmış gibi gözükseler de içine girip katmanlı katmanlı olduklarını görünce anlıyorsunuz öyle olmadıklarını. Mahzen mezarlar daha iyiler çünkü mağaranın aksine tek amaç bossa girip kesmek değil, mahzen mezarlarda önce bossa giden geçitleri açmamız gerekiyor ve bunu da bir kol indirerek yapıyoruz. Fakat bu kola ulaşmanın yolu ve yöntemi her seferinde farklı olduğundan farklılık sunabiliyorlar. Büyük bir çoğunluğu kola ulaşmak için ufak puzzle'lar çözmenizi istiyor.
Saydığım tüm bu bölgelerin sonunda kapışacağınız bir mini-boss olduğunu da belirteyim, hatta bazı bölgelerin içinde gizli bir tane daha boss oluyor ve keşfedebilirseniz tek bölgede 2 mini-boss kesmiş oluyorsunuz. Bu mini-bossu kestiğiniz zaman da alacağınız rünlere ek olarak bir eşyayla ödüllendiriliyorsunuz. Bu zaman zaman bir efsanevi kılıç zaman zaman çağırabileceğiniz yeni bir ruh bazen de takabileceğiniz bir talisman oluyor.
Yalnızca bu da değil, oyunun açık dünyası parçalara bölünmüş durumda ve her parça kendine has bir havaya, bitki örtüsüne falan sahip, açık dünya bölgelerinin tasarımları genelde birbirlerine benzemiyorlar ve çok güzel çeşitlilik sağlıyorlar. Bu detay da yine diğer açık dünya oyunlarında pek umursanmayan detaylardan biri bence. Örneğin daha geçtiğimiz aylarda oynadığım Assassin's Creed Origins de açık dünya olmasına rağmen bana farklı hissettiğim tek bir bölge bile sunmadı 50 saatlik oynayış boyunca.
Limgrave
Oyundaki başlangıç bölgesi, alt kısmında Weeping Peninsula bulunmakta ancak tema anlamında hiçbir farkı olmadığından ikisini bir anlatmak istiyorum. Genelde altın ağaçlar ve bol yeşillik barındıran bu bölge oyundaki en rahatlatıcı bölgelerden bana soracak olursanız. Hem tema anlamında hem de keşif anlamında. Oyunun başlangıç haritası olduğundan pek zorlayıcı bir tarafı yok.
Caelid
Kişisel olarak en sevmediğim bölge burası, kalbinde scarlet rot (oyunda bir zehir türü, zehirden de beter ama) kaplı bir göl barındıran bu bölge bana göre oyunun en sevmediğim düşman dizaynlarına ev sahipliği yapıyor. Hem görüntü olarak hem de hareket şeması olarak, buradaki kuşlarla kapışmaktan nefret ediyorum.
Altus Plateau
Kişisel olarak en sevdiğim ve keşfetmekten en çok keyif aldığım bölge budur, kullandığı renk paleti aşırı hoşuma gidiyor.
Şimdilik sadece bu kadarını gösteriyorum çünkü en temel 3 bölge bunlar, gerisini sizin keşfetmeniz daha iyi olacaktır. Daha pek çok farklı yeraltı şehrine ve havada süzülen bölgelere ev sahipliği yapıyor Elden Ring'in haritası, keşfetmeyi göze alırsanız oyunun haritasının epey büyük ve çeşitli olduğunu anlayacaksınız çünkü bu göstermiş olduğum 3 bölgeye de benzemeyen farklı farklı tasarımlar var. Peki, mezar dedik, mağara dedik bunlar iyi güzel de koca açık dünyada sadece bunlar mı var? Başka neler var açık dünyada?
Evergaol'lar
Evergaol'lar aslında basitçe açıklamak gerekirse bir boss arenası sadece. İçerisine girip bir mini-bossla kapışıyorsunuz ve size rün ve eşya ödülü veriyor. Bu evergaol'ların içerisinde ruh çağıramıyorsunuz ve at kullanamıyorsunuz. Yani kendi başınıza üstesinden gelmeniz gereken zorluklar bunlar. Verdikleri ödüllerin bazıları spesifik buildler için epey önemli olabiliyor.
Yürüyen Mausoleum'lar
Souls oyunlarında kestiğiniz bossların ruhunu onların silahını veya yeteneklerini elde etmek için kullanabiliyorsunuz. İlk Dark Souls'dan beri mevcut olan bir özellik bu ve Elden Ring'de bu boss ruhları karşılığında alabileceğiniz 2 farklı ekipman var. Genelde biri kapıştığınız bossun kuşandığı silah oluyorken diğeri de size karşı kullandığı herhangi bir büyüsü, Ash of War'ı falan oluyor. Ancak normal şartlarda bunlardan sadece 1 tanesini seçebiliyorsunuz. İkisini de beğendiğiniz ve almak istediğiniz durumlarda ise bahsettiğim bu Mauseloum'lar devreye giriyor.
Bunlar açık dünyada sadece yavaş yavaş yürüyen devasa yaratıklar, genelde ayaklarındaki beyaz kuru kafaları tek tek düşürerek onların yere çökmesini sağlayıp içine giriyoruz. İçine girdiğimizde ise istediğimiz herhangi bir boss ruhunu kopyalayabiliyoruz. Bu sayede 2 seçeneğini de beğendiğimiz bir boss ruhunu kopyalayıp 2 boss eşyasını da alabilmiş oluyoruz. Ancak şunu not düşeyim, aynı ekipmanı 2 kez almanızı sağlamıyor bu özellik. 2 farklı seçeneğin ikisini de almanızı sağlıyor fakat aynı seçeneği 2 kez almanızı sağlamıyor. Oyunda yanlış anımsamıyorsam bunlardan 7 tane bulunmakta ve 7, oyundaki tüm bossların ruhunu kopyalamak için yeterli değil. Eğer boss silahlarıyla işiniz yoksa sadece boss ruhunu kopyalayıp o ruhu rüne çevirmek için bile kullanabilirsiniz bu özelliği.
Büyücü Kuleleri
Souls oyunlarında kullanabileceğimiz büyü slotu sınırlı, istediğimiz her türlü büyüyü taşıyamıyoruz yani. Eski yapımlarda bu slotları arttırmanın yolu spesifik bir istatistiği arttırmaktı. Ancak Elden Ring'de bu şekilde değil, Elden Ring'de büyü slotlarını çoğaltmak için Memory Stone adındaki bir eşyaya ihtiyacımız var ve bu memory stone'ların çoğu bu büyücü kulelerinden çıkıyor. Bazı büyülerin birden fazla slot harcadığını da göz önünde bulundurursak bu Memory Stone'lar büyücüler için epey önemli. Fakat hepsinin içinde memory stone yok, bazılarında efsanevi büyüler bile yer alabiliyor o yüzden keşfetmenizde fayda var.
Ancak bu büyücü kulelerine girip, alıp hemen çıkmıyoruz elbette. Genelde bu büyücü kuleleri mühürlü oluyorlar ve ufak puzzle'lar aracılığıyla mühürü kaldırıp içine giriyoruz. Genelde dedim çünkü hepsi böyle değil, bazıları sadece aklımızı kullanmamızı istiyor o kadar.
Açık dünya ile ilgili son olarak belirtmek istediğim bir şey var ki o da bu açık dünyanın GTA kafasında bir açık dünya olmadığı. Elden Ring'in açık dünyası gerçekçi olmaya çalışan bir açık dünya falan değil. Hatta aksine olabildiğince ölü olmaya çalışan, savaştan yeni çıkmış gibi hissettiren bir açık dünya olmayı hedefliyor. O nedenle açık dünya oyunlarından beklentiniz yaşayan bir şehir içerisinde dolaşmaksa Elden Ring size göre bir oyun değil. Elden Ring'in dünyasındaki herkes sizin düşmanınız ve sizin onları öldürmeniz gerekiyor sadece. Elbette kıyıda köşede NPC'ler de var yok değil, size bir şey satmak isteyen satıcılar var belirli noktalarda ancak o kadar işte. Yolda yürürken birini görüp yeni bir görev alabileceğiniz bir oyun değil Elden Ring.
Yan Görevler
Evet şimdi incelemenin tonu biraz değişsin artık. Oyunlarda yan görevler benim için önemlidir, genelde bir yan görev aldığımda ana göreve gitmeden önce onları aradan çıkarırım ben. Ancak Elden Ring'in yan görevleri çok kötü be abi, birçoğunda nereye gitmeniz gerektiğini, ne yapmanız gerektiğini anlamıyorsunuz bile. Yani anlasanız bile hiçbir şey değişmez emin olun çünkü ben internetten açıp okuyarak yaptığımda bile zerre keyif almıyorum. Çünkü çoğu zaman şöyle oluyor:
Aynı bu şekilde abi, oynanış anlamında yaptığınız hiçbir şey yok sadece amaç yeni diyaloglar açmak ve yeni diyaloglar açmak için 2-3 kez yükleme ekranı beklemek zorunda kalmak hoş bir şey değil. İşin kötü tarafı bu yan görevleri yapmak bazı buildler için önemli olabiliyor önemli olmasa tamam diyeceğim opsiyonel sonuçta.
Bir de kişisel olarak benim çok ayar olduğum bir detay söylemek istiyorum, bir NPC var ve bu NPC oyuna yeni bir son eklemek için kullanılabiliyor. Bahsettiğim bu NPC'nin görev dizisini yaparsanız ayriyeten yeni bir ejderha bossuyla kapışma şansınız da oluyor. Bu görev dizisini yapmak bu NPC'ye 2-3 kez sarılmanız gerekiyor, arkadaş ben hayatımda bu kadar yavaş bir sarılma animasyonu görmedim ya. Sarılın artık bitsin n'olur yalvaracağım artık bir sarılmak bu kadar uzun sürmemeli, zaten görevi yapabilmek için 2-3 kez farklı yerlere ışınlanıp tekrar gelmeniz gerekiyor yukarda bahsettiğim gibi bir de üstüne bu kadar ağır bir animasyonla iyice çileden çıkartmıştı oyun beni.
Bosslar
Söz konusu Souls oyunları olduğunda boss dizaynları epey önemli bir mesele. FromSoftware Souls ve Souls-like'ları dışında boss dizaynı konusuna bu kadar önem veren pek bir firma göremiyorum ben. Peki Elden Ring'in boss dizaynları nasıl? Elden Ring hem serideki en iyi bosslara, hem de serideki en kötü boss dizaynlarına ev sahipliği yapıyor. En kötü dizayn dememdeki en bariz sebep Malenia denen arkadaş. Bu bossu oyunla ilgisi olan, merak eden herkes bir şekilde işitmiştir diye tahmin ediyorum.
Malenia görsel ve sunum anlamında epey güzel bir boss, ilk karşılaştığınız an giren ara sahnede bile birazdan aranızda dönecek savaşın destansı olacağını hissedebiliyorsunuz gerçekten. Ancak iş oynanış dizaynına gelince Malenia maalesef FromSoftware'a yakışmayan bir boss çünkü adil olmayan bir boss. Souls oyunları her zaman zordular ancak bu zorluk hiçbir zaman adil olmayan zorluk seviyesine çıkmadı Souls'larda. Souls oyunlarında öldüğünüz zaman bilirdiniz ki bu sizin hatanız, siz bossun hareketlerini bilmediğiniz için öldünüz ancak Malenia ile savaşmak böyle değil işte. Böyle düşünmemin sebebi de yaptığı tek bir hareket sadece. Tamamen RNG olduğunu düşündüğüm bu hareket ne kadar canınız olduğunun önemi olmadan tek atıyor, "ee o zaman o hareketi yeme" diyebilirsiniz ancak böyle bir şeyin mümkünatı yok işte sorun da burada başlıyor.
Malenia'nın bahsettiğim bu saldırısı kaçılamayan bir saldırı ve bossun yapay zekası bu hareketi yapmaya karar verdiyse geçmiş olsun, ölmeniz işten bile değil. Ölümünüzün veya yaşamanızın basit bir RNG'ye kalmış olması kadar kötü bir şey yok inanın bana. Aslında kaçabilme şansınız var ancak bu her zaman işe yarayan bir yöntem değil. Şöyle anlatayım size, bossun bu saldırıyı yapmadan önce havaya kalkıp beklediği maksimum 2 saniyelik bir animasyonu var. Bu animasyon başladığı an tam aksi yönüne doğru koşmaya başlarsanız kurtulma şansınız var ama aranızda zaten mesafe varsa. Çünkü aranızda mesafe yoksa ve siz bossa yakın bir mesafede duruyorsanız ne kadar hızlı refleks gösterip kaçmaya başlarsanız başlayın o sizi yakalıyor ve son grace noktasına gönderiyor sizi, hareket tamamen RNG olduğundan ve siz dibindeyken bile yapabildiğinden kaçmanız çoğu zaman mümkün olmuyor.
İnternette bu konu ile ilgili ne zaman araştırma yapsam aldığım bir öneri var o da "kalkan kullan", bu öneri bile Malenia'nın ne kadar kötü bir dizayn olduğunun bir göstergesi aslında. Ben bir bossu kesmek için neden kalkan kullanmak zorundayım abi? Bu gerçekten akla mantığa yatıyor mu? Tonlarca farklı build imkanı barındıran bir oyunda gelip "kalkan kullanmalısın" demek ne kadar doğru sizce? Hiç doğru değil, bir boss her buildle kesilebilir olmak zorundadır. Bahsettiğim bu bossun bir de can çalma özelliği var, size her vurduğunda can yeniliyor ve bu benim için problem değil aslında hasar yemezsem can da yenileyemez çünkü. Son olarak belirteyim Malenia bu saldırıya başlar başlamaz etrafında dönüp yapay zekasını bozduğumuz bir kaçma yöntemi var bunu biliyorum, ancak bu doğal bir kaçış yöntemi bile değil yapay zekasını bozduğunuz için kaçabiliyorsunuz sadece ve yapması da epey zor saatlerce o hareketi yapabilmek için alıştırma yapmanız lazım.
Sadece Malenia da değil, oyunun bazı zindan bossları da epey kötü. Bilmiyorum bu konuda benimle kaç kişi aynı fikirdedir ancak boss tekil bir kelime arkadaşlar. Boss denildiği zaman benim aklıma tek başıma karşı koymam gereken 1 devasa, epik düşman geliyor. 1 düşman ve yanındaki yardakçıları değil. Elden Ring'de bu kafada çok zindan bossu dizaynı var ve bu çok kötü. Aynı düşman tipinden karşıma 2 tane koyunca boss olmuyor bu benim için, yapay zorluk oluşturmak için yaptığın saçmalık oluyor sadece.
Peki kötü olduğu yönlerden epey bahsettik şimdi gelelim iyi olduğu kısımlara. Öncelikle belirteyim ki Elden Ring bossları fazla agresifler ve önceki yapımlara kıyasla sizin hareketlerinizi daha iyi takip edip, daha iyi okuyorlar. Önceki yapımlarda sadece can yenilemeye çalıştığınız zaman sizi cezalandırmaya çalışan boss dizaynları Elden Ring'de daha birçok şey için sizi cezalandırabiliyorlar. Örneğin uzaktan bir büyü atmaya mı başladınız, hemen onlar da size uzaktan bir şeyler fırlatıp durduruyorlar sizi. Gözlerinin önünde güçlü bir saldırı yapmaya mı başladınız hemen ani bir hareketle durduruyorlar sizi falan. Ayrıca birçoğu sizi kandırmak için epey gecikmeli saldırılar yapıyorlar, önceki yapımlarda panic roll dediğimiz bir kullanım vardı. Karşımızdaki boss bir hareket yapmaya başladığında panikle takla tuşunu spamlerdik ve ilginç bir şekilde bu yaptığımız çoğu zaman kurtulmamızı sağlardı. Elden Ring'in tüm düşman dizaynı ise bunu kafamızdan silmek üzerine kurulu. Düşman hareketleri o kadar iyi zamanlamayla ayarlanmış ki tam sizin taklanızın bitişine geliyor saldırıları ve hasar alıyorsunuz, o nedenle asla spam atmamanız gereken, tüm dikkatinizi düşmanlarınızın yaptığı saldırıya odaklamanız gereken bir oyun Elden Ring. Bu oyuna ilk başladığınızda sizi epey çileden çıkartıyor ancak kesinlikle ileriye doğru atılmış bir adım bu yani.
Sadece bu açıdan da değil, Elden Ring'de görsel olarak da çok epik bosslar var. Rykard, Dragonlord Placidusax, Maliketh, Godfrey falan mükemmeller. Dragonlord Placidusax benim en çok sevdiğim bosslar listesinde ilk 5'e girmeyi başardı bile.
Teknik Sıkıntılar
Kendi adıma konuşuyorum ben bir oyunu incelerken oyun ile ürünü ayrı tutarım. Bir ürünün teknik tarafı oyuna olan bakış açımı zerre değiştirmez bana göre. Çünkü oyunun içeriği ayrı, teknik kısım ayrıdır, sırf Red Dead Redemption 2'nin optimizasyonu kötü diye koca oyuna "çöp" demezdim ben yani. Tabii bu sadece bir örnek RDR2'nin optimizasyonu kötü falan değil. Ama görüyorum ki benim gibi düşünen pek fazla insan yok o nedenle teknik kısımlardan da bahsetmem gerekiyor.
Elden Ring ilk çıktığında teknik açıdan epey problemli bir yapımdı, oyunu ön siparişle satın alan kesimdenim ve ilk çıktığında çok da iyi değildi gerçekten. Fakat güncelleme ile epey düzelttiler şu an sıfır sıkıntı oynayabiliyorum oyunu. Yapay zeka meselesi de teknik bir mesele olduğundan ona da değinmek istiyorum çünkü bu da epey eleştiri alan bir konu gördüğüm kadarıyla. Souls oyunları yapay zekası iyi olan yapımlar değiller arkadaşlar, çünkü inanın bana yapay zekası iyi olan bir Souls oyunu katlanılmaz bir deneyim olurdu. Bunun bizzat canlı örneğini Elden Ring yaşattı oyunculara. Yukarıda bosslar kısmında da bahsettiğim tarz boss dizaynlarından biri olan 2 Crucible Knight savaşı bunun en iyi örneği, Crucible Knight adı verilen bu düşmanlar oyundaki en sıkıntılı düşman tipleri, yaptığınız her bir hareketi okuyorlar ve ona göre karşılık veriyorlar. Bir zindanda bunlardan 2 tanesiyle birden kapışmak zorunda kalıyordunuz ve inanın bana oyundaki en kan donduran savaşlardan biriydi. Çünkü hiçbir şey yapmanıza izin vermiyorlardı, FromSoftware bunu fark etti ve güncelleme ile bu savaştaki 2 düşmanın yapay zekasını düşürdü bile isteye. Bildiğiniz yapay zekaya downgrade atmak zorunda kaldılar, hani şunu yaşamamış, bizzat görmemiş olsam tamam diyeceğim yapay zeka yapamamışlar.
Kaldı ki standart düşman tiplerinin yapay zekası çok kötü olsa bile mini-boss ve ana boss yapay zekaları muhteşem bence, sen can doldururken "tabi paşam iç iç yarasın" demiyorlar size engel olmaya çalışıyorlar falan.
Kapanış
Elden Ring, barındırdığı içerik çeşitliliği sebebiyle benim için tartışmasız bir başyapıt. Ancak bu, herkes için başyapıt olacağı anlamına gelmiyor çünkü hikaye kısmı epey sıkıntılı. Oyunları; duygulandıran, derin izler bırakan hikayeler görmek için oynayan tonla oyuncu olduğundan Elden Ring'in bu oyuncuları tatmin etmeyeceği kesin. Ama benim gibi işin oynanış kısmına hikayeden daha fazla önem veren oyuncular için de çok özel bir ürün olacağına eminim.
Kaynaklar:
Konu içinde kullandığım ayraç resmi: ELDEN RING
Keyifli oyunlar efendim.
Elden Ring benim en sevdiğim ve aynı zamanda tek kişilik olarak da en çok zaman harcadığım oyundur, bu nedenle siz de takdir edersiniz ki sevdiğimiz şeyler hakkında objektif yorumlarda bulunmak bazen zor olabiliyor. Ancak ben bu incelememde olabildiğince objektif davranmaya çalışacağım, hatta bu inceleme objektif davranmak için zorladığım ilk incelemem olacak.
Elden Ring oyuncuları ikiye bölmüş durumda, bir tarafta oyuncular Elden Ring'in neden bu kadar sevildiğini anlamıyor ve ölesiye gömüyor, diğer taraftaki oyuncular ise Elden Ring'in dünyanın en iyi oyunu olduğunu savunuyor. Ben iki tarafı da tam olarak desteklemesem de oyunun iyi olduğunu düşünen tarafa kesinlikle daha yatkınım, en başından oyunun kötü olduğunu iddia edenlerin oyun eleştirme standartları benim standartlarımla örtüşmüyor çünkü. Etrafta çok fazla "sadece at eklemişler yeni oyun diye satıyorlar" tarzı yorum yapanları gördüm. Bana göre önemli olan oyuna neyin eklendiği değil eklenen bu yeni mekanikleri diğer yapımların yanında nasıl kullandıklarıdır ve bu konulara da tek tek oynanış kısmında değineceğim zaten.
Ancak FromSoftware yapımlarını çok sevsem de, FromSoftware oyunlarını oynayan oyuncuların büyük bir çoğunluğunun da ağır fanatik olduğunu biliyorum. Sadece bu fanatik arkadaşlar bile FromSoftware yapımlarına kızmak için bir sebepler resmen, çünkü hiçbir şekilde eleştiriye açık değiller ve o kadar körler ki; FromSoftware bir oyununda Minecraft'ın düz haritası gibi bir bölüm tasarlayıp ortaya bir düşman koysa (ki yapmadıkları şey değil, Dark Souls 2'deki Ancient Dragon boss arenası..) Souls fanatikleri "FromSoftware burada hiçliği, yokluğu betimlemek istemiş o yüzden bu kadar düz, bence çok iyi iş çıkarmışlar" deyip övgüler yağdırabilir bile. Neyse efendim girizgahı yeterince uzun tuttuk, hadi başlayalım incelememize.
Hikaye & Senaryo
Bu kısma girmeden önce Souls külliyatının genel hikaye anlatım tarzından biraz bahsetmem gerekiyor. Souls oyunları hiçbir zaman direkt anlatım tekniğini benimseyen yapımlar olmadılar, Souls oyunlarında hikaye hiçbir zaman açıkça anlatılmaz ve oyuncunun elleriyle kazıyarak parçalar halinde almasını bekler. Ancak bu kadar da değil, siz tüm bu hikaye kırıntılarını toplasanız bile ortada hala cevaplanması gereken sorular kalır ve oyun bu eksik parçaları kendi hayal gücünüzle doldurmanızı ister. Böyle olmasının da bir sebebi var, Souls külliyatının yaratıcısı Hidetaka Miyazaki çocukluğunda kitap okumayı epey severmiş ve bulunduğu konumun kütüphanesinde kendi diline ait neredeyse hiç eser yokmuş. Bu nedenle dilini doğru düzgün bilmediği kitapları okumak zorunda kalırmış ve anlayabildiği kadarını anlar, anlayamadığı kısımları kendi hayal gücüyle doldururmuş. Sırf bu sebepten ötürü de yaptığı oyunlarda bu tarz bir anlatım tekniği kullanıyor Miyazaki.
Şimdi gelelim hikayeye, ELDEN RING'in hikayesinin DARK SOULS III'ün hikayesinden pek bir farkı yok bana soracak olursanız. DARK SOULS III'deki asıl amaç ateş çağının devamlılığını sağlamak için cinder lordlarını tek tek avlayıp her birinin ruhuyla ateşi tekrar alevlendirmekti, bunda da parçalanan Elden Ring'in dağılan parçalarının hepsini yarı tanrı olan düşmanlardan toplayıp Elden Ring'i tekrar bir araya getirmek. Amaç aynı, sadece kullanılan terimler değişik. Bu nedenle de Elden Ring'in, hatta genel olarak Souls oyunlarının derdinin bir hikaye anlatmaktan çok bir evren yaratmak olduğunu düşünüyorum ben. Evet lore olarak epey kafa yorulmuş üzerine düşünülmüş bir iş var ortada ancak hikaye şimdiye kadar çıkan tüm Souls oyunlarıyla aynı kafada hiç fark yok.
Hikaye anlatımı olarak da diğer oyunlarda olmayan ilginç bir tarz benimsiyor Souls oyunları. Souls oyunlarında hikayeyi yaptığın ana veya yan objektiflerde geçen diyaloglardan ve topladığınız eşyaların açıklamalarından öğrenebiliyoruz, bu anlatım tekniği zaman zaman ilgimi çekiyor olsa da genel olarak tercih ettiğim bir anlatım biçimi değil. Evet hikayeyi adeta bir puzzle toplar gibi oradan buradan toplayıp bir bütün haline getirmek güzel ama ben de dahil birçok kişi daha direkt bir anlatım tekniğini tercih ediyor.
Oynanış
İşte girizgahta bahsettiğim "atlı Souls işte" dedikleri kısma geldik. Aslında bu yorum tamamen yanlış sayılmaz çünkü Elden Ring gerçekten de Dark Souls mekaniklerini kullanan ancak onun üzerine epey koymuş bir yapım, ben Elden Ring'in oynanış mekaniklerinin Souls mekaniklerinin neredeyse mükemmelleştirilmiş hali olduğunu düşünüyorum. Açıkçası Elden Ring'in Souls mekaniklerini kullanması hakkında ne düşünmem gerektiğini bilmiyorum, başka bir firma olsa Elden Ring'i Dark Souls'un devam oyunu niteliğinde olmamasına rağmen Dark Souls makeniklerini kullandığı için gömebilirdim ancak konu FromSoftware olunca bunu yapmak bana doğru gelmiyor. Çünkü FromSoftware istese farklı, yeni mekaniklerle oyun geliştirebilecek bir firma, bunu Sekiro ile kanıtladılar zaten. Sekiro, genel oyun dizaynı olarak Souls mentalitesinde olsa bile oynanış olarak çok farklı bir yapımdı ve çok farklı bir iş ortaya koymuş olmalarına rağmen yine sektöre yön veren bir iş oldu. Yani FromSoftware farklı mekaniklerle oyun yapsa yine başyapıt seviyesinde bir aksiyon oyunu yapabilecek kadar iyi bir firma.
O nedenle Elden Ring'in Souls mekaniklerini kullanıyor oluşunun sebebinin bu mekaniklerin hala daha çok seviliyor ve tercih ediliyor oluşu bence, yani eğer oyuncular bunu istiyorsa geliştirici ekibe laf etmek ne kadar doğru ben bilemiyorum. Peki sabahtan beridir anlatıyoruz ama nedir bu Souls mekanikleri biraz da ondan bahsedelim. Souls oyunları kısaca istediğiniz ele istediğiniz tarz silah alabildiğiniz, düşman saldırılarından doğru zamanlamayla takla atarak kaçabildiğimiz oyunlardır. Bu oyunlarda karakterinizi nasıl kullanmak istediğiniz tamamen sizin seçiminize bağlıdır, ister çift kılıç kullanan bir savaşçı olarak oynayın isterseniz de tamamen büyülerine güvenen bir büyücü tamamen özgürsünüzdür. Bu bahsettiğim temel detaylar Elden Ring'de de aynı devam etmekte, ancak dediğim gibi her şey tamamen aynı değil. Hadi Elden Ring ile birlikte neler eklendiğinden bahsetmeye başlayalım.
Zıplamak
Önce en temel eklentiden bahsedelim. Aslında zıplamak önceki Souls oyunlarında öyle ya da böyle yer alsa da genel olarak kullanılmayan bir özellikti. Sadece bir boşluktan düşmemek için kullanılan bu özellik Elden Ring ile birlikte oyunun temel oynanış mekaniklerinden biri haline geliyor. Açıkçası bana göre bu da yine oyuncuların yanlış değerlendirdiği ufak detaylardan biri, çoğu kişi "sadece zıplama eklemişler" tarzı yorumda bulunuyor ancak ben şimdiye kadar zıplama özelliğinin Elden Ring'deki kadar iyi kullanıldığı bir oyun görmedim. Bunu söylerken zıplamanın animasyonundan falan bahsetmiyorum yanlış anlaşılma olmasın, hatta o açıdan kötü bile denebilir. Ben bunu söylerken zıplama özelliğinin oynanışa yediriliş biçiminden bahsediyorum. Elden Ring'de sadece zıplayarak daha kolay üstesinden gelebileceğimiz birçok farklı yaratık ve boss dizaynı var. Hatta bu bosslardan biri direkt oyunun sondan 2.ana bossu.
Daha geçen oynadığım Star Wars: Jedi Fallen Order'da da zıplama vardı ancak zıplayarak üstesinden gelebildiğin kaç düşman tipi vardı diye sorsanız 0 derim. Aslında bunun da işe yaramasının sebebi oyunun mükemmel hazırlanmış hitboxları, hitboxlar o kadar iyi tıraşlanmış ki zıplayınca ayağınız yerden kesildiği için düşmanların yerden yaptığı saldırıları yemiyorsunuz ve bu çok iyi bana soracak olursanız. FromSoftware birçoğunuzun gözünde oynanış süresini uzatmak için yapay zorluk oluşturmaya çalışan bir firma ancak emin olun öyle olan bir firma hitboxlara bu kadar özen göstermezdi. "Bize ne tekrar denesinler" deyip geçerlerdi diğer birçok firmanın yapacağı gibi. Zıplamak sadece bu yönden iyi değil tabii, Souls oyunları bölüm dizaynı açısından her zaman çok iyi yapımlardı. Elden Ring'de bölüm dizaynı zıplamanın da eklenmesiyle daha iyi bir noktaya çıkarılmış; evet belki eski yapımlardaki gibi 2-3 haritayı birbirine kısayollarla bağlayamıyoruz ancak tek bir bölge bile kendi içinde detaylı ve komplike hale gelmiş.
Düşmanların Dirençlerini Kırmak
Elden Ring'de karşılaştığımız düşmanların her birinin bir direnci var, siz saldırmakta ısrarcı olduğunuz sürece düşmanların direnci bir süre sonra tükeniyor ve yere çöküp size kritik saldırı yapma şansı tanıyor. Ancak bunu sağlamanın tek yolu sürekli saldırmak değil, yaptığınız hafif saldırılar rakip dirençlerini minimal şekilde tüketiyor ancak yapacağınız ağır saldırılar veya zıplama saldırıları rakibin direncini hafif saldırılara kıyasla çok daha fazla tüketiyor. Bir nevi risk-ödül sistemi söz konusu, sürekli saldırmayı riske alırsanız eğer sonucunda kritik atak vurma şansıyla ödüllendiriliyorsunuz.
Açıkçası bu özelliği yenilik olarak nitelendirmeli miyiz bilmiyorum. Çünkü bu aslında önceki Souls oyunlarında da olan bir şeydi, önceki yapımlarda da vurmakta ısrarcı olmanız durumunda rakibinizi sersemletebiliyordunuz sadece kritik saldırı yapmak yerine sersemlemiş rakibe hafif saldırılar yapıyordunuz o kadar. Elden Ring'de daha oyunun ana mekaniklerinden biri gibi, çünkü Soulslarda bu dediğim olay nadir gerçekleşen bir şeyden Elden Ring'de tek bir savaşta 3-4 kez bile düşmanın direncini kırabilmek mümkün ve bunun epey eğlenceli olduğunu da söylemeliyim. Savaşları geliştiren bir şey çünkü, sadece hafif saldırı yapıp düşmanın tüm can barını bitirmek yerine güçlü saldırılar yapıp, kritik kararlar vererek düşmanı yere düşürmeye çalışıyorsunuz ve bu savaşları dinamikleştiriyor kesinlikle.
Ashes of War
Ashes of War bana göre Elden Ring'in oynanışındaki en önemli değişiklik olabilir. Bilmeyenler için anlatayım Souls oyunlarındaki silahların özel bir kombinasyonla devreye sokabileceğimiz özel saldırıları olurdu, ancak dediğim gibi bu saldırılar silaha özeldiler ve beğenmemeniz durumunda değiştirme şansınız yoktu. Weapon Art'ını beğenmediğiniz bir silah kullanmanız durumunda sadece takla ve hafif saldırılarla oyunu bitiriyordunuz ve bu pek çok oyuncu için eğlenceli değildi.
Fakat Elden Ring, Ashes of War mekaniğiyle bu durumu çözüyor. Elden Ring'de kuşandığınız silahların büyük bir çoğunluğunun Ash of War'ını değiştirebiliyorsunuz. Bir silah buldunuz, görünüşü ve hasar modellemesi epey hoşunuza gitti ancak özel saldırı hareketini beğenmediniz, siz bu silahla bir buz saldırısı yapmak istiyordunuz, açın Ash of War menüsünü ve silahınıza istediğiniz o havalı Ash of War'ı takın, bu sayede beğendiğiniz silahı beğendiğiniz bir saldırı hareketiyle kombinleyip işi çok daha keyifli hale getirmiş oluyorsunuz.
Sadece bu kadar da değil, Souls oyunlarında scaling dediğimiz bir sistem var. Her silah belirli istatistiklerden belirli seviyelerde ek güç alır, örneğin Strength yani güç istatistiğiyle B seviyesinden scale alan bir silah kuşandıysanız Strength istatistiğini her arttırdığınızda silahınızın gücü de artardı. Çünkü o silah o istatistikle ölçekleniyor ve o istatistiği arttırırsanız silahınızın da gücü artar, basit bir sistem ve bu sisteme bağlı olarak bir de Infusion sistemi var. Infusion sistemi kısaca silahınızın hangi istatistikten scale almasını belirleyebildiğimiz bir sistem. Bir silah buldunuz, silah Strength istatistiğiyle güçleniyor ancak siz pek Strength adamı değilsiniz, siz Intelligence kasıp büyü atan bir karakter kullanıyorsunuz ve dolayısıyla silahınızın da Intelligence istatistiğiyle ek güç almasını istiyorsunuz, bu durumda silahınıza Magic (büyü) Infusion basardınız ve artık o silah Intelligence istatistiğiyle güçlenmeye başlardı.
Elden Ring'de bu Infusion dediğim sistem Ash of War'lara bağlanmış durumda ve türün önceki yapımlarına nazaran seçenekler de arttırılmış. Örneğin önceki yapımlarda silahınızın şimşek efektine sahip olmasını istediğinizde o silahın Faith istatistiğinden ölçek alması da kaçınılmaz oluyordu, bu da Faith istatistiğine abanmadığınız bir karakterde bu tarz bir silah kullanmak istemeniz durumunda o silahın hasarının düşük kalmasıyla sonuçlanıyordu. Fakat Elden Ring'deki Infusion Affinity seçenekleri bu soruna da bir çözüm buluyor. Büyülü bir Ash of War buldunuz fakat siz büyücü bir karakter oynamıyorsunuz dolayısıyla silahınızın INT istatistiğiyle scale almasını istemiyorsunuz doğal olarak, açın Ash of War menüsünü takın Ash of War'ı, affinity seçenekleri çıktığında ise Standart Affinity seçin ve güle güle kullanın. Hem istediğiniz o büyüyü Ash of War olarak silahınıza takmış oluyorsunuz hem de silahınızın INT istatistiğinden scale almamasını sağlayıp hasar oranınızı korumuş oluyorsunuz.
Örneğin yukarıdaki görselde seçtiğim Ash of War "Vacuum Slice", bu Ash of War normalde büyülü bir Ash of War değil. Görünüşte tamamen fiziksel güçle ilgili olan herhangi bir büyü barındırmayan bir Ash of War. Ancak bu Ash of War'ı kullanırken oyunun bana sunmuş olduğu Affinity seçenekleri arasından Sacred olanı seçersem silahımın Faith istatistiğinden scale almasını sağlayabiliyorum ve ayrıca silahıma Holy hasarı da ekliyorum. Sistem kesinlikle çok esnek ve yapmak istediğiniz her şeye uygun.
Guard Counter
Souls oyunlarında kalkan pek tercih edilmeyen bir ekipman, bu yenilik de oyuncuları kalkan kullanmaya teşvik etmek için yapıldığını düşündüğüm bir yenilik. Kalkanınıza doğru yapılmış bir saldırıdan hemen sonra karşı saldırı yapıp hasar vermenizi sağlıyor bu özellik ve ayrıca bu özelliği kullanmanın rakibin direncini kırma konusunda da epey iyi olduğunu söylemem gerekiyor. Fakat bu doğru zamanlama ile kullanmanız gereken bir yenilik, siz Guard Counter yapmaya başladığınız zamanı iyi hazırlamazsanız karakteriniz animasyonu bitirene kadar rakiplerden yeni bir darbe daha alma şansınız çok yüksek. Malum Elden Ring düşmanları ve bossları epey agresifler ve çok hızlı hareket ediyorlar dolayısıyla bunu kullanmak konusunda dikkatli olmalısınız.
Bineğimiz
Bahsettiğim diğer eklentilerin aksine bu yenilik hakkındaki düşüncelerim biraz karışık, Elden Ring'teki bineğimiz keşif amacıyla kullanıldığında epey kullanışlı. Çift zıplama özelliği sayesinde birçok engeli bu binekle kolaylıkla aşabiliyoruz. Ayrıca oyunun belirli noktalara eklenmiş rüzgar akıntılarıyla büyük yükseklikleri tek bir hamlede çıkabiliyor veya tekrar aşağı hiç hasar almadan inebiliyoruz. Bunlar epey güzel ancak oyunda binek sadece keşif amacıyla kullanılmıyor biliyorsunuz ki.
Bineğimiz üstünde savaşabiliyoruz da aynı zamanda zaten bazı düşmanlar binek üzerinde savaşın diye dizayn edilmiş bu apaçık ortada ancak epey kritik sınırları olan bir şey bu. Binek üstünde savaşırken en küçük düşmandan bile yediğiniz art arda 3 saldırıda binek sizi üstünden atıp kayıplara karışıyor. Ölmüyor bakın, sadece sizi üstünden atıyor. Sizi üstünden attığı zaman da yere düşüp kıvranıyorsunuz en az 2 saniye boyunca. Bu 2 saniyelik süreçte de rakipler size vurmaya devam edebildiğinden ölümünüz yapay zekanın inisiyatifine kalmış oluyor. Bakın bu söylediğim şey sadece küçük düşmanlarla kapışırken olan durum, eğer büyük rakiplere karşı savaşıyorsanız zaten neredeyse yediğiniz tek hamlede at sizi atıyor üstünden. Bu nedenle at üstünde savaşırken yaptığım en ufak bir hatada atın beni üstünden atması ve benim de yerde kıvranırken monitöre bakıp öylece ölüşümü izlemek zorunda kalmam hoşuma gitmiyor.
Evet, bu temelde bir Souls oyunu ve zorluk bu oyunların temeli ancak bu zorluğu kontrolü kullanıcının elinden almadan da yapabilirlerdi. Kontrolü kullanıcının elinden almanın iyi bir davranış olduğunu düşünmüyorum, hangi oyun olursa olsun. Hatta benim Monster Hunter: World ile ilgili en büyük eleştirim de buydu. Mesela bu at bizi çok daha nadir üstünden atsaydı fakat at üstünde yaptığımız saldırılar çok daha az vursaydı veya bizim canımız at üstünde daha az olsaydı ne bileyim başka bir çözüm bulunurdu buna bence, şu anki haliyle kullanmaktan hiç haz etmediğim kullanmamak için çabaladığım bir eklenti olmuş at üzerinde savaşmak. Ayrıca keşke bir de at üzerinde kullanılabilecek özel saldırı hareketleri ekleselermiş, hem oynanışı çeşitlendirmiş olup hem de atın önemini daha da yükseltmiş olurlardı. At üstünde yapılabilecek o kadar güzel yetenekler geliyor ki aklıma anlatamam, ama yok at; üstünde gezmek, savaşmak ve bazen de keşfetmek dışında hiçbir işe yaramıyor. Görünüşünü, sahip olduğu can miktarını vs. hiçbir şekilde değiştiremiyoruz. Yine de diğer at barındıran oyunlardan daha çok oynanışa yedirilmiş olduğu için takdir ediyorum.
Wondrous Physick
Elden Ring'de normal can veya FP yenileme eşyamızın yanında bir de böyle bir eklenti var. Bu eklenti tıpkı can yenileme eşyamız gibi çalışıyor yani her grace noktasına oturduğumuzda tekrar yenileniyorlar fakat oturmadığımız sürece 1 kez kullanılabiliyorlar. Bu eklentinin asıl olayı içeriğini kendimiz belirleyebiliyor olmamız ve seçenek cidden bol. Bu eşyayı kullandığınızda hem canınızın yarısını, hem de FP'nizin yarısının dolmasını mı istiyorsunuz buyrun yapın. Yok beni güçlendirecek bir şey arıyorum mu diyorsunuz? Hangi istatistiğe ihtiyacınız varsa bulun onun parçasını ekleyin Physick'inizin içine ve kullandığınızda istatistiklerinizi arttırsın. Veya Opaline bubbletear ile birlikte kullanın, bu sayede bu eşyayı kullandıktan sonra yiyeceğiniz hasardan etkilenmeyin.
Büyücü bir karakter oynuyorsunuz ve yaptığınız spesifik bir büyü çok fazla mı FP harcıyor? Açın Wondrous Physick Mix menüsünü ve Phsyick içeriğine Cerulean Hidden Tear ekleyin. Bu sayede bu eşyayı kullandıktan sonraki 15 saniye yapacağınız hiçbir büyü, skill kullanımı sizin FP'nizi düşürmeyecek. Kendi adıma konuşayım bu özelliği hep istatistiklerimi arttırmak için kullanıyorum çünkü erken oyunda benim fena güçlenmemi sağlıyor. Bu özellik ile aldığınız kazanım +10 olduğundan ve +10 istatistik gerçekten çok iyi bir değer olduğundan erken oyunda kullanmak epey fayda sağlıyor oyuncuya, etkisi de 3 dakika sürdüğünden boss savaşı bitene kadar çok rahatlıkla yetmiş oluyor size. Wondrous Physick'in içerisine ekleyebileceğimiz bileşenleri de açık dünyadan bulabiliyoruz, genellikle Minor Erdtree ağaçlarının altında bulunan bosslardan düşüyorlar.
Üretim (Crafting)
Evet Elden Ring'de bir üretim özelliği bulunmakta, oyunda çok az kullandığım bir özellik ancak işlevsiz olduğunu kesinlikle söyleyemem. Açık dünyada bulduğunuz üretim materyalleriyle (genelde bitki oluyor bunlar) çeşitli eşyalar üretebiliyorsunuz. Size zehirli bir ok mu lazım, bulun gerekli eşyaları yayınızla zehirleyin rakiplerinizi. Uzaktan fırlatabileceğiniz bir bomba mı lazım, elinizde bomba konteyneri varsa yapın ve düşmanlarınızın kafasına atın. Bunlar pek sizlik değil mi? O zaman Bewitching Branch üreterek düşmanlarınızın üzerinde kullanın, bu sayede üzerinde kullandığınız düşman sizin tarafınıza geçer ve sizin için savaşır.
Çeşitlilik gerçekten çok fazla, kişisel olarak en çok Exalted Flesh üretmek için kullandım ben. Bu eşya benim saldırı gücümü kısa süreliğine arttırdığı için bosslara girmeden hemen önce kullanmak bosslarda işimi kolaylaştırabiliyor. Buildden builde değişmek üzere silahıma şimşek efekti, kanama efekti vs. basmak için de üretim yaptığım çeşitli noktalar oldu. Örneğin oyunun yeraltı haritalarından biri tamamen zehirli ve zehir yemeniz kaçınılmaz. Bu bölgeye girmeden önce açıyorum üretim ekranını, beni zehirden kurtaracak haplar üretip öleceğim derdi olmadan rahat rahat geziyorum o haritada. Ancak şunu eklemeliyim ki oyunu ilk açtığınızda üretim ekranında her şeyi üretebilir olmuyorsunuz. Haritanın belli köşelerinde veya çoğu zaman satıcılarda üretebileceğiniz eşya sayısını arttıran daha doğrusu yeni tarifler ekleyen Cookbook'lar bulunmakta, bunları toplayarak üretebileceğiniz eşya çeşitliliğini arttırmanız gerekiyor.
Spirit Ashes
Bu yenilik benim kafamı çok karıştırıyor, acaba oyunu bu özelliğe göre mi dizayn edip dengelediler yoksa iş bittiğinde dengelemenin çok saçma bir seviyede olduğunu fark edip bununla sonradan dengelemeye mi çalıştılar cidden merak ediyorum. Spirit Ash'ler savaşta sizin yanınızda savaşmanız için çağırabildiğiniz ruhlar. Bu ruhları çağırdığınızda karşınızdaki rakibin canı veya vurduğu hasar artmıyor, Souls oyunlarında yardım için yanınıza oyuncu çağırabiliyordunuz (bunda da çağırılabiliyor tabi) ancak oyuncu çağırdığınızda karşınızdaki bossun canı ve hasarı da artardı. Ruhları çağırdığınızda ise artmıyorlar ve bu ruhları öyle istediğimiz her yerden çağıramıyoruz. Oyun çağırabileceğimiz alanlarda ekranın sol köşesinde bir simgeyle göstermiş, sadece o bölgelerde çağırabiliyoruz ve o bölgeden çıktığımızda kayboluyorlar.
Ayrıca bu ruhlar yükseltilebiliyorlar, yükselttiğinde canları artıyor ancak hasarları artıyor mu emin değilim çünkü o kadar gereksiz bir eklenti ki doğru düzgün hiç kullanmadım bile. Oyuna bunları ekleyip çağırmamızı isteyecekleri yere oyunu dengelemeye çaba harcasalardı benim için çok daha iyi olurdu açıkçası, ben bunları çağırdığımda bossla kendim kapışıyormuşum gibi hissetmiyorum ki. Zaten oyunun son içeriğine kadar kolay olduğundan böyle bir yeniliğe gerek bile yok sadece oyun sonu içeriğinde işleri kolaylaştırabilir bu yenilik onun dışında hiç gerek yok.
Great Runes
Aslında Great Rune'ler tam anlamıyla bir yenilik sayılmazlar, eski oyunlarda da bu sisteme epey benzer sistemler hep vardı ancak Elden Ring'deki karşılığı olan Great Rune'ler biraz daha geliştirilmiş. Eski Souls'larda da sırasıyla Humanity, Human Effigy ve Ember eşyaları kullanıldığında oyuncunun maksimum canını arttırır ve oyunun çok oyunculu fonksiyonlarını devreye sokarlardı. Yani önceki yapımlarda yanınıza bir dostunuzu çağırmak istediğinizde bu eşyalardan kullanmış olmalıydınız. Elden Ring'de ise bunlardan farklı farklı çeşitlerde var. Örneğin Godrick'in rünü sadece maksimum canı arttırmaktansa tüm istatistiklerinizi +5 arttırıyor. Rykard'ın rünü her düşman öldürdüğünüzde can yenilemesi sağlıyor gibi, yani bu daha çok eski sistemlerin geliştirilmiş ve seçeneklendirilmiş hali aslında. Tıpkı önceki yapımlarda da olduğu gibi öldüğünüz zaman bu rünlerin etkisini kaybediyorsunuz ve tekrar aktif etmek için kilit bir eşya kullanmanız gerekiyor.
Grafikler
Normalde oyunlarda grafikler kafama taktığım en son şey olurlar ve incelemelerimde de grafik konusuna genelde yer vermem ancak Elden Ring daha çıkmadan önce bile bu konuda epey eleştiri aldı ve tartışıldı o nedenle bu konuya bir dokunuş yapmam gerektiğini düşündüm. Elden Ring'in grafik kalitesi sizin "grafik" denildiğinde aklınıza ne geldiğine göre değişebilen bir durum, eğer sizin aklınıza grafik denince yüksek doku kalitesi geliyorsa Elden Ring sizin için iyi bir tercih değil. Ancak "grafik" denildiğinde aklınıza parçacıkların kullanımı, ışıklandırma, ince eleyip sık dokunmuş sanat tasarımı gibi konular da geliyorsa, işte o zaman piyasadaki en iyi işlerden birini oynuyorsunuz demektir. Elden Ring'in sanat tasarımı muazzam, hayatınızda eşini benzerini göremeyeceğiniz mükemmel manzaralar barındırıyor Elden Ring içerisinde, öyle ki Elden Ring daha şimdiden benim en çok ekran görüntüsü aldığım oyun oldu bile.
Zorluk ve Erişilebilirlik
Söz konusu bir Souls oyunu olduğunda zorluk epey önem taşıyan bir konu, çünkü herkesin zor oyunlara gösterebilecek sabrı olmayabiliyor, o nedenle zorluk hakkında konuşmam gerektiğini düşündüm. Bilenler bilir oyun çıkmadan önce geliştirici firma Elden Ring hakkında "stres seviyesini düşürdük, Souls'lar kadar kanser bir oyun değil" tarzı söylemlerde bulunmuşlardı, bu kısmen doğru, kısmen de yanlış bir söylem. Elden Ring başından sonuna kadar aynen söylenildiği gibi Souls'lara nispeten daha kolay bir oyun ancak dediğim gibi sonuna kadar.
Oyunun son haritasına adımınızı ilk attığınız an zorluk seviyesi öyle bir artıyor ki saatlerce birlikte oynadığınız karakterinizi sorgulamaya başlıyorsunuz, yanlış silah mı kuşandım falan diyerekten. Zorluk değişimi o kadar damdan atlar gibi gerçekleşiyor ki şaşıp kalıyorsunuz, bırakın ana bossları son haritadaki küçük düşmanlar bile sizi en fazla 3 saldırıda öldürebilir hale geliyorlar. Büyük düşmanlardan söz etmiyorum bile. Özellikle hafif zırh kuşanıyorsanız size büyük geçmiş olsun. Bu nedenle oynayacak olan arkadaşlara önerim canınızı en az 50 yapmadan oyunun son haritasına girmeyin yoksa gerçekten çok canınız yanacak buna emin olabilirsiniz. Bu söylediklerimi oyunu solo oynayarak söylediğimi belirteyim, Spirit Ash'leri anlatırken de söz ettiğim gibi ben yanıma ruh çağırmadım ve hala daha çağırmıyorum. Çağıracağınız ruhlar bossun dikkatini dağıtırsa işiniz biraz daha kolay olabilir.
Souls oyunlarında erişilebilirlik konusu her zaman tartışma konusu olmuştur, çünkü özellikle ilk 2 yapımda kayıt noktaları arasında devasa mesafeler olduğundan ve ölmeniz durumunda dakikalarca boş koşu atmanız gerektiğinden birçok kişi uzak duruyordu bu yapımlardan. Ancak FromSoftware çıkardığı her yeni yapımda bu konuyu daha da fazla rahatlatıyor ve Elden Ring de bu konuda cidden en rahatı. Haritanın her köşesinde grace noktası bulduğunuz yetmiyormuş gibi genelde girdiğiniz mağaralarda falan bosstan hemen önce Stake of Marika konulmuş. Bu Stake of Marika'lar yanında tekrar canlanabilmenizi sağlıyorlar ve genelde girdiğiniz bossa çok daha yakın oluyorlar, bunların yanında canlanıp hemen tekrar bossa girebiliyorsunuz ve zaman kaybetmiyorsunuz. Yani sırf bu sebepten Elden Ring'den uzak duran birileri varsa diye söylüyorum Elden Ring bu açıdan epey rahat bir yapım gönül rahatlığıyla oynayabilirsiniz.
Açık Dünya
Gelelim asıl büyük yeniliğimize; açık dünya. Yine oyuncular tarafından yanlış ele alındığını düşündüğüm konulardan biri. Her geçen sene yeni açık dünya oyunları çıkıyor olmasına rağmen hiçbirinin açık dünyasından memnun ayrılamıyorsak Elden Ring'e "açık dünya ekleyip geçmişler işte" diyemeyiz arkadaşlar, bu adil değil. Açık dünya eklemekle, iyi bir açık dünya yapmak arasında fark var kimse Elden Ring'i sırf açık dünya olduğu için arşa çıkarmıyor ki. Elden Ring'in açık dünyası çok dolu ve içerik bombardımanı olduğu için arşa çıkarıyor herkes, yani yine incelemenin başında bahsettiğim olay işte. Ne eklendiği değil, eklenen şeyin kalitesi önemli burada. İnanın bana Elden Ring'in açık dünyasındaki içerikler bu kadar fazla olmasaydı incelemenin başında saydığım Souls fanatikleri dışında kimse böyle övmezdi Elden Ring'i.
Eğer Zelda: Breath of the Wild'ın internetteki ortalama puanlarına hiçbir laf söylemeyip Elden Ring'in aldığı puanların abartı olduğunu, hak etmediğini düşünüyorsanız elinizi vicdanınıza koyup olayı bir kez daha düşünün bence. İçerik bolluğu anlamında Elden Ring, Zelda:BotW'den fersah fersah üstün çünkü kusura bakmayın. Toplam 300 farklı silah çeşidi, 100 farklı incantation büyü çeşidi, 70 farklı sorcery çeşidi, 75 farklı zırh seti çeşidi ve en az 70 farklı Ash of War çeşidi var. Düşman çeşitliliği konusuna girmiyorum bile, çünkü bırakın Elden Ring'i, düşman çeşitliliği açısından 2009 çıkışlı Demon's Souls'un bile üstüne koyabilecek yapım yok ki piyasada. Düşman çeşitliliği konusu diğer firmalar tarafından ve gördüğüm kadarıyla artık oyuncular tarafından da önemsenmeyen bir konu haline gelmiş. Çünkü kimden Elden Ring hakkında eleştiri alsam "takla at, vur, takla at, vur hep aynı" tarzında oluyor, peki ya düşman çeşitliliği? Düşman çeşitliliği attığın bu taklaların zamanlamasını değiştirmiyor mu, seni öğrenmeye zorlayıp adapte olmanı gerektirmiyor mu? Her düşman için farklı teknikler kullanmaya zorlamıyor mu? Bunları neden unutuyorsunuz? Neyse efendim konumuzdan sapmayalım.
Elden Ring'in açık dünyası tonla farklı madene, mahzen mezara, mağaraya ev sahipliği yapıyor. Bahsettiğim bu mekanların hepsi sizin oynanışınızı geliştirip, değiştirebilecek içerikler barındırıyorlar. Madenler ekipmanlarınızı geliştirebileceğiniz demircilik taşları barındırıyorlar ve elinizdeki eşyayı geliştirebilmek için önemli role sahipler. Mahzen mezarlar ve mağaralarda da yanınıza yardım etmesi için çağırdığınız ruhları yükseltebileceğiniz mezar çiçekleri var, eğer yanınıza bu ruhları çağırıp oynuyorsanız bu bölgelere girmeniz ve bu çiçeklerden toplamanız önem taşıyor. Peki bahsettiğim bu bölgeler nasıl dizayn edilmişler? Mağaralar genelde benzer dizaynlara sahipler ve çok karanlıklar, mağaraya her elimde fener olmadan girdiğimde kör gibi deneye deneye buldum yolumu resmen o nedenle mağaraya gireceğinizde fener bulundurun derim size. Her ne kadar mağara dizaynları birbirlerine epey benzeseler de aralarında ilginç dizaynlar da var. Dışarıdan bakıldığında yapay zeka tarafından basitçe tasarlanmış gibi gözükseler de içine girip katmanlı katmanlı olduklarını görünce anlıyorsunuz öyle olmadıklarını. Mahzen mezarlar daha iyiler çünkü mağaranın aksine tek amaç bossa girip kesmek değil, mahzen mezarlarda önce bossa giden geçitleri açmamız gerekiyor ve bunu da bir kol indirerek yapıyoruz. Fakat bu kola ulaşmanın yolu ve yöntemi her seferinde farklı olduğundan farklılık sunabiliyorlar. Büyük bir çoğunluğu kola ulaşmak için ufak puzzle'lar çözmenizi istiyor.
Saydığım tüm bu bölgelerin sonunda kapışacağınız bir mini-boss olduğunu da belirteyim, hatta bazı bölgelerin içinde gizli bir tane daha boss oluyor ve keşfedebilirseniz tek bölgede 2 mini-boss kesmiş oluyorsunuz. Bu mini-bossu kestiğiniz zaman da alacağınız rünlere ek olarak bir eşyayla ödüllendiriliyorsunuz. Bu zaman zaman bir efsanevi kılıç zaman zaman çağırabileceğiniz yeni bir ruh bazen de takabileceğiniz bir talisman oluyor.
Yalnızca bu da değil, oyunun açık dünyası parçalara bölünmüş durumda ve her parça kendine has bir havaya, bitki örtüsüne falan sahip, açık dünya bölgelerinin tasarımları genelde birbirlerine benzemiyorlar ve çok güzel çeşitlilik sağlıyorlar. Bu detay da yine diğer açık dünya oyunlarında pek umursanmayan detaylardan biri bence. Örneğin daha geçtiğimiz aylarda oynadığım Assassin's Creed Origins de açık dünya olmasına rağmen bana farklı hissettiğim tek bir bölge bile sunmadı 50 saatlik oynayış boyunca.
Limgrave
Oyundaki başlangıç bölgesi, alt kısmında Weeping Peninsula bulunmakta ancak tema anlamında hiçbir farkı olmadığından ikisini bir anlatmak istiyorum. Genelde altın ağaçlar ve bol yeşillik barındıran bu bölge oyundaki en rahatlatıcı bölgelerden bana soracak olursanız. Hem tema anlamında hem de keşif anlamında. Oyunun başlangıç haritası olduğundan pek zorlayıcı bir tarafı yok.
Caelid
Kişisel olarak en sevmediğim bölge burası, kalbinde scarlet rot (oyunda bir zehir türü, zehirden de beter ama) kaplı bir göl barındıran bu bölge bana göre oyunun en sevmediğim düşman dizaynlarına ev sahipliği yapıyor. Hem görüntü olarak hem de hareket şeması olarak, buradaki kuşlarla kapışmaktan nefret ediyorum.
Altus Plateau
Kişisel olarak en sevdiğim ve keşfetmekten en çok keyif aldığım bölge budur, kullandığı renk paleti aşırı hoşuma gidiyor.
Şimdilik sadece bu kadarını gösteriyorum çünkü en temel 3 bölge bunlar, gerisini sizin keşfetmeniz daha iyi olacaktır. Daha pek çok farklı yeraltı şehrine ve havada süzülen bölgelere ev sahipliği yapıyor Elden Ring'in haritası, keşfetmeyi göze alırsanız oyunun haritasının epey büyük ve çeşitli olduğunu anlayacaksınız çünkü bu göstermiş olduğum 3 bölgeye de benzemeyen farklı farklı tasarımlar var. Peki, mezar dedik, mağara dedik bunlar iyi güzel de koca açık dünyada sadece bunlar mı var? Başka neler var açık dünyada?
Evergaol'lar
Evergaol'lar aslında basitçe açıklamak gerekirse bir boss arenası sadece. İçerisine girip bir mini-bossla kapışıyorsunuz ve size rün ve eşya ödülü veriyor. Bu evergaol'ların içerisinde ruh çağıramıyorsunuz ve at kullanamıyorsunuz. Yani kendi başınıza üstesinden gelmeniz gereken zorluklar bunlar. Verdikleri ödüllerin bazıları spesifik buildler için epey önemli olabiliyor.
Yürüyen Mausoleum'lar
Souls oyunlarında kestiğiniz bossların ruhunu onların silahını veya yeteneklerini elde etmek için kullanabiliyorsunuz. İlk Dark Souls'dan beri mevcut olan bir özellik bu ve Elden Ring'de bu boss ruhları karşılığında alabileceğiniz 2 farklı ekipman var. Genelde biri kapıştığınız bossun kuşandığı silah oluyorken diğeri de size karşı kullandığı herhangi bir büyüsü, Ash of War'ı falan oluyor. Ancak normal şartlarda bunlardan sadece 1 tanesini seçebiliyorsunuz. İkisini de beğendiğiniz ve almak istediğiniz durumlarda ise bahsettiğim bu Mauseloum'lar devreye giriyor.
Bunlar açık dünyada sadece yavaş yavaş yürüyen devasa yaratıklar, genelde ayaklarındaki beyaz kuru kafaları tek tek düşürerek onların yere çökmesini sağlayıp içine giriyoruz. İçine girdiğimizde ise istediğimiz herhangi bir boss ruhunu kopyalayabiliyoruz. Bu sayede 2 seçeneğini de beğendiğimiz bir boss ruhunu kopyalayıp 2 boss eşyasını da alabilmiş oluyoruz. Ancak şunu not düşeyim, aynı ekipmanı 2 kez almanızı sağlamıyor bu özellik. 2 farklı seçeneğin ikisini de almanızı sağlıyor fakat aynı seçeneği 2 kez almanızı sağlamıyor. Oyunda yanlış anımsamıyorsam bunlardan 7 tane bulunmakta ve 7, oyundaki tüm bossların ruhunu kopyalamak için yeterli değil. Eğer boss silahlarıyla işiniz yoksa sadece boss ruhunu kopyalayıp o ruhu rüne çevirmek için bile kullanabilirsiniz bu özelliği.
Büyücü Kuleleri
Souls oyunlarında kullanabileceğimiz büyü slotu sınırlı, istediğimiz her türlü büyüyü taşıyamıyoruz yani. Eski yapımlarda bu slotları arttırmanın yolu spesifik bir istatistiği arttırmaktı. Ancak Elden Ring'de bu şekilde değil, Elden Ring'de büyü slotlarını çoğaltmak için Memory Stone adındaki bir eşyaya ihtiyacımız var ve bu memory stone'ların çoğu bu büyücü kulelerinden çıkıyor. Bazı büyülerin birden fazla slot harcadığını da göz önünde bulundurursak bu Memory Stone'lar büyücüler için epey önemli. Fakat hepsinin içinde memory stone yok, bazılarında efsanevi büyüler bile yer alabiliyor o yüzden keşfetmenizde fayda var.
Ancak bu büyücü kulelerine girip, alıp hemen çıkmıyoruz elbette. Genelde bu büyücü kuleleri mühürlü oluyorlar ve ufak puzzle'lar aracılığıyla mühürü kaldırıp içine giriyoruz. Genelde dedim çünkü hepsi böyle değil, bazıları sadece aklımızı kullanmamızı istiyor o kadar.
Açık dünya ile ilgili son olarak belirtmek istediğim bir şey var ki o da bu açık dünyanın GTA kafasında bir açık dünya olmadığı. Elden Ring'in açık dünyası gerçekçi olmaya çalışan bir açık dünya falan değil. Hatta aksine olabildiğince ölü olmaya çalışan, savaştan yeni çıkmış gibi hissettiren bir açık dünya olmayı hedefliyor. O nedenle açık dünya oyunlarından beklentiniz yaşayan bir şehir içerisinde dolaşmaksa Elden Ring size göre bir oyun değil. Elden Ring'in dünyasındaki herkes sizin düşmanınız ve sizin onları öldürmeniz gerekiyor sadece. Elbette kıyıda köşede NPC'ler de var yok değil, size bir şey satmak isteyen satıcılar var belirli noktalarda ancak o kadar işte. Yolda yürürken birini görüp yeni bir görev alabileceğiniz bir oyun değil Elden Ring.
Yan Görevler
Evet şimdi incelemenin tonu biraz değişsin artık. Oyunlarda yan görevler benim için önemlidir, genelde bir yan görev aldığımda ana göreve gitmeden önce onları aradan çıkarırım ben. Ancak Elden Ring'in yan görevleri çok kötü be abi, birçoğunda nereye gitmeniz gerektiğini, ne yapmanız gerektiğini anlamıyorsunuz bile. Yani anlasanız bile hiçbir şey değişmez emin olun çünkü ben internetten açıp okuyarak yaptığımda bile zerre keyif almıyorum. Çünkü çoğu zaman şöyle oluyor:
- Mevzu bahsi NPC ile konuş, tüm diyalogları duy
- 10 saat sonra aynı NPC'yi başka bir bölgede göreceksin (nereden bileceksem ben bunu), tekrar tüm diyalogları oku,
- Kilit bir eşyayı bul ve getir,
- Getirip verdikten sonra bir yere ışınlan sonra tekrar aynı yere gel ki yeni diyaloglar yüklensin,
- Tekrar konuş,
- Tekrar ışınlan gel ki yepyeni efsanevi diyaloglar açtık bak sana
Aynı bu şekilde abi, oynanış anlamında yaptığınız hiçbir şey yok sadece amaç yeni diyaloglar açmak ve yeni diyaloglar açmak için 2-3 kez yükleme ekranı beklemek zorunda kalmak hoş bir şey değil. İşin kötü tarafı bu yan görevleri yapmak bazı buildler için önemli olabiliyor önemli olmasa tamam diyeceğim opsiyonel sonuçta.
Bir de kişisel olarak benim çok ayar olduğum bir detay söylemek istiyorum, bir NPC var ve bu NPC oyuna yeni bir son eklemek için kullanılabiliyor. Bahsettiğim bu NPC'nin görev dizisini yaparsanız ayriyeten yeni bir ejderha bossuyla kapışma şansınız da oluyor. Bu görev dizisini yapmak bu NPC'ye 2-3 kez sarılmanız gerekiyor, arkadaş ben hayatımda bu kadar yavaş bir sarılma animasyonu görmedim ya. Sarılın artık bitsin n'olur yalvaracağım artık bir sarılmak bu kadar uzun sürmemeli, zaten görevi yapabilmek için 2-3 kez farklı yerlere ışınlanıp tekrar gelmeniz gerekiyor yukarda bahsettiğim gibi bir de üstüne bu kadar ağır bir animasyonla iyice çileden çıkartmıştı oyun beni.
Söz konusu Souls oyunları olduğunda boss dizaynları epey önemli bir mesele. FromSoftware Souls ve Souls-like'ları dışında boss dizaynı konusuna bu kadar önem veren pek bir firma göremiyorum ben. Peki Elden Ring'in boss dizaynları nasıl? Elden Ring hem serideki en iyi bosslara, hem de serideki en kötü boss dizaynlarına ev sahipliği yapıyor. En kötü dizayn dememdeki en bariz sebep Malenia denen arkadaş. Bu bossu oyunla ilgisi olan, merak eden herkes bir şekilde işitmiştir diye tahmin ediyorum.
Malenia görsel ve sunum anlamında epey güzel bir boss, ilk karşılaştığınız an giren ara sahnede bile birazdan aranızda dönecek savaşın destansı olacağını hissedebiliyorsunuz gerçekten. Ancak iş oynanış dizaynına gelince Malenia maalesef FromSoftware'a yakışmayan bir boss çünkü adil olmayan bir boss. Souls oyunları her zaman zordular ancak bu zorluk hiçbir zaman adil olmayan zorluk seviyesine çıkmadı Souls'larda. Souls oyunlarında öldüğünüz zaman bilirdiniz ki bu sizin hatanız, siz bossun hareketlerini bilmediğiniz için öldünüz ancak Malenia ile savaşmak böyle değil işte. Böyle düşünmemin sebebi de yaptığı tek bir hareket sadece. Tamamen RNG olduğunu düşündüğüm bu hareket ne kadar canınız olduğunun önemi olmadan tek atıyor, "ee o zaman o hareketi yeme" diyebilirsiniz ancak böyle bir şeyin mümkünatı yok işte sorun da burada başlıyor.
Malenia'nın bahsettiğim bu saldırısı kaçılamayan bir saldırı ve bossun yapay zekası bu hareketi yapmaya karar verdiyse geçmiş olsun, ölmeniz işten bile değil. Ölümünüzün veya yaşamanızın basit bir RNG'ye kalmış olması kadar kötü bir şey yok inanın bana. Aslında kaçabilme şansınız var ancak bu her zaman işe yarayan bir yöntem değil. Şöyle anlatayım size, bossun bu saldırıyı yapmadan önce havaya kalkıp beklediği maksimum 2 saniyelik bir animasyonu var. Bu animasyon başladığı an tam aksi yönüne doğru koşmaya başlarsanız kurtulma şansınız var ama aranızda zaten mesafe varsa. Çünkü aranızda mesafe yoksa ve siz bossa yakın bir mesafede duruyorsanız ne kadar hızlı refleks gösterip kaçmaya başlarsanız başlayın o sizi yakalıyor ve son grace noktasına gönderiyor sizi, hareket tamamen RNG olduğundan ve siz dibindeyken bile yapabildiğinden kaçmanız çoğu zaman mümkün olmuyor.
İnternette bu konu ile ilgili ne zaman araştırma yapsam aldığım bir öneri var o da "kalkan kullan", bu öneri bile Malenia'nın ne kadar kötü bir dizayn olduğunun bir göstergesi aslında. Ben bir bossu kesmek için neden kalkan kullanmak zorundayım abi? Bu gerçekten akla mantığa yatıyor mu? Tonlarca farklı build imkanı barındıran bir oyunda gelip "kalkan kullanmalısın" demek ne kadar doğru sizce? Hiç doğru değil, bir boss her buildle kesilebilir olmak zorundadır. Bahsettiğim bu bossun bir de can çalma özelliği var, size her vurduğunda can yeniliyor ve bu benim için problem değil aslında hasar yemezsem can da yenileyemez çünkü. Son olarak belirteyim Malenia bu saldırıya başlar başlamaz etrafında dönüp yapay zekasını bozduğumuz bir kaçma yöntemi var bunu biliyorum, ancak bu doğal bir kaçış yöntemi bile değil yapay zekasını bozduğunuz için kaçabiliyorsunuz sadece ve yapması da epey zor saatlerce o hareketi yapabilmek için alıştırma yapmanız lazım.
Sadece Malenia da değil, oyunun bazı zindan bossları da epey kötü. Bilmiyorum bu konuda benimle kaç kişi aynı fikirdedir ancak boss tekil bir kelime arkadaşlar. Boss denildiği zaman benim aklıma tek başıma karşı koymam gereken 1 devasa, epik düşman geliyor. 1 düşman ve yanındaki yardakçıları değil. Elden Ring'de bu kafada çok zindan bossu dizaynı var ve bu çok kötü. Aynı düşman tipinden karşıma 2 tane koyunca boss olmuyor bu benim için, yapay zorluk oluşturmak için yaptığın saçmalık oluyor sadece.
Peki kötü olduğu yönlerden epey bahsettik şimdi gelelim iyi olduğu kısımlara. Öncelikle belirteyim ki Elden Ring bossları fazla agresifler ve önceki yapımlara kıyasla sizin hareketlerinizi daha iyi takip edip, daha iyi okuyorlar. Önceki yapımlarda sadece can yenilemeye çalıştığınız zaman sizi cezalandırmaya çalışan boss dizaynları Elden Ring'de daha birçok şey için sizi cezalandırabiliyorlar. Örneğin uzaktan bir büyü atmaya mı başladınız, hemen onlar da size uzaktan bir şeyler fırlatıp durduruyorlar sizi. Gözlerinin önünde güçlü bir saldırı yapmaya mı başladınız hemen ani bir hareketle durduruyorlar sizi falan. Ayrıca birçoğu sizi kandırmak için epey gecikmeli saldırılar yapıyorlar, önceki yapımlarda panic roll dediğimiz bir kullanım vardı. Karşımızdaki boss bir hareket yapmaya başladığında panikle takla tuşunu spamlerdik ve ilginç bir şekilde bu yaptığımız çoğu zaman kurtulmamızı sağlardı. Elden Ring'in tüm düşman dizaynı ise bunu kafamızdan silmek üzerine kurulu. Düşman hareketleri o kadar iyi zamanlamayla ayarlanmış ki tam sizin taklanızın bitişine geliyor saldırıları ve hasar alıyorsunuz, o nedenle asla spam atmamanız gereken, tüm dikkatinizi düşmanlarınızın yaptığı saldırıya odaklamanız gereken bir oyun Elden Ring. Bu oyuna ilk başladığınızda sizi epey çileden çıkartıyor ancak kesinlikle ileriye doğru atılmış bir adım bu yani.
Sadece bu açıdan da değil, Elden Ring'de görsel olarak da çok epik bosslar var. Rykard, Dragonlord Placidusax, Maliketh, Godfrey falan mükemmeller. Dragonlord Placidusax benim en çok sevdiğim bosslar listesinde ilk 5'e girmeyi başardı bile.
Kendi adıma konuşuyorum ben bir oyunu incelerken oyun ile ürünü ayrı tutarım. Bir ürünün teknik tarafı oyuna olan bakış açımı zerre değiştirmez bana göre. Çünkü oyunun içeriği ayrı, teknik kısım ayrıdır, sırf Red Dead Redemption 2'nin optimizasyonu kötü diye koca oyuna "çöp" demezdim ben yani. Tabii bu sadece bir örnek RDR2'nin optimizasyonu kötü falan değil. Ama görüyorum ki benim gibi düşünen pek fazla insan yok o nedenle teknik kısımlardan da bahsetmem gerekiyor.
Elden Ring ilk çıktığında teknik açıdan epey problemli bir yapımdı, oyunu ön siparişle satın alan kesimdenim ve ilk çıktığında çok da iyi değildi gerçekten. Fakat güncelleme ile epey düzelttiler şu an sıfır sıkıntı oynayabiliyorum oyunu. Yapay zeka meselesi de teknik bir mesele olduğundan ona da değinmek istiyorum çünkü bu da epey eleştiri alan bir konu gördüğüm kadarıyla. Souls oyunları yapay zekası iyi olan yapımlar değiller arkadaşlar, çünkü inanın bana yapay zekası iyi olan bir Souls oyunu katlanılmaz bir deneyim olurdu. Bunun bizzat canlı örneğini Elden Ring yaşattı oyunculara. Yukarıda bosslar kısmında da bahsettiğim tarz boss dizaynlarından biri olan 2 Crucible Knight savaşı bunun en iyi örneği, Crucible Knight adı verilen bu düşmanlar oyundaki en sıkıntılı düşman tipleri, yaptığınız her bir hareketi okuyorlar ve ona göre karşılık veriyorlar. Bir zindanda bunlardan 2 tanesiyle birden kapışmak zorunda kalıyordunuz ve inanın bana oyundaki en kan donduran savaşlardan biriydi. Çünkü hiçbir şey yapmanıza izin vermiyorlardı, FromSoftware bunu fark etti ve güncelleme ile bu savaştaki 2 düşmanın yapay zekasını düşürdü bile isteye. Bildiğiniz yapay zekaya downgrade atmak zorunda kaldılar, hani şunu yaşamamış, bizzat görmemiş olsam tamam diyeceğim yapay zeka yapamamışlar.
Kaldı ki standart düşman tiplerinin yapay zekası çok kötü olsa bile mini-boss ve ana boss yapay zekaları muhteşem bence, sen can doldururken "tabi paşam iç iç yarasın" demiyorlar size engel olmaya çalışıyorlar falan.
Kapanış
Elden Ring, barındırdığı içerik çeşitliliği sebebiyle benim için tartışmasız bir başyapıt. Ancak bu, herkes için başyapıt olacağı anlamına gelmiyor çünkü hikaye kısmı epey sıkıntılı. Oyunları; duygulandıran, derin izler bırakan hikayeler görmek için oynayan tonla oyuncu olduğundan Elden Ring'in bu oyuncuları tatmin etmeyeceği kesin. Ama benim gibi işin oynanış kısmına hikayeden daha fazla önem veren oyuncular için de çok özel bir ürün olacağına eminim.
Kaynaklar:
Konu içinde kullandığım ayraç resmi: ELDEN RING
Keyifli oyunlar efendim.