En kararlı Linux Dağıtımı

En kararlı dağıtım tartışmasız bir şekilde Debian'dır. Eğer aradığınız tam anlamıyla kararlılıksa Debian'dan şaşmayın.

Şahsi fikrim Ubuntu ancak sadece server bazında düşüneceksek Debian'nı da bu havuza dahil ederim. Ek olarak Ubuntu dışında geliştirme ortamı ne kullanırdın diye sorsan Fedora derim.

Geliştirme ortamı olarak Debian aşırı güvenli olduğundan yeni güncellemelerin depolara inmesi çok yavaş olabiliyor. Dolayısıyla depolar çok eski. Yazılımda kullanacağınız paketleri muhtemelen dışarıdan el ile yükleyeceksiniz. Yeri geldiğinde hızlıca uygulamaları kurmak hemde diğer dağıtımlara göre kararlı kalmak için Ubuntu'yu kullanmanız faydanıza olacaktır.

Açıkçası Rolling Release denilen Win10 gibi bir kere kur hep güncel kalsın işletim sistemleri Linux'ta genellikle çöker. Eğer kararlı bir işletim sistemi istiyorsanız bir kere onlardan uzak durmakta fayda var bu riski düşürecektir. Rolling Release olan popüler bazı dağıtımlar: Arch, Manjaro, OpenSUSE(Thumbleweed)

Tek başına bir dağıtımın kararlı olmasıda yetmez. Kararlı dağıtımı kararsızlaştıracak masaüstü ortamlarıda vardır. Örnek ortamlardan bazıları:
  • KDE göze güzel gelsede fazla detay kişileştirmesine inince bazı şeyler çalışmamazlık yapabiliyor.
  • GNOME gayet iyidir, hafiften bir hantallığı olduğu gibi kesinlikle tasarım konusunda daha baskıcıdır(detay kişiselleştirmesi yapmaya müsait değil) ama basit kullanımı esas almıştır. Tabiki bu ortamda eklentiler ile kararsızlaşabiliyor.
  • XFCE en temiz masaüstü ortamlarından biridir. Alışkın olduğumuz windows ortamına benzer kişiselleştirme en az seviyede tutulup daha kararlı ve hafif bir masaüstü ortamı olmayı hedefler. Bozmak diğerlerine göre daha zordur.
Bu ortamlarda benim deneyimime göre kararlıdan kararsıza şöyle bir sıralama yapabilirim: XFCE > GNOME > KDE

Çok kararlı olucak diye de 1985 yılından kalma Commodore 64 ekranına da bakmak istemem biraz modern olmalı. Benim bu ortamlardan tercih ettiğim ise GNOME.
"Rolling Release" dağıtımlarının kendi kendine bozulmaları şehir efsanesi gibi bir şeydir. Evet tabi ki Rolling Release bir dağıtım Debian'a göre çok daha kolay bozulabilir fakat bu kesinlikle bozulacağının anlamına gelmez. Şahsen bu ifadeyi Linux'a ilk geçtiğimde çok görmüştüm ve belli bir süre Arch gibi dağıtımlar kolay bozulur diye uzak durmuştum. Fakat kullanmaya başladıktan sonra bunun tamamiyle uydurma olduğunu kendi gözümle gördüm.

Rolling Release dağıtımları gelen güncellemeler değil, yapılan saçma sapan konfigürasyonlar bozar. Şuana kadar sistemimde birçok kez bazı şeyleri kendi hatalarımdan dolayı bozdum fakat onun dışında sistemimde kendi kendine güncelleme sonucu bozulan bir program görmedim.
Aklıma gelen yaptığım hatalar:
1) xorg.conf dosyasını yanlış ayarlamam sonucu ekrana görüntü gelmemesi veya xorg'un çökmesi.
2) KDE Plasma için eski Widget'lar yüklemem sonucu plasma shell'in çökmesi.
3) AppArmor'u doğru düzgün ayarlamamdan dolayı sistemin açılırken takılması.
4) Sürücüleri decrypt ederken keyfile ayarlarını doğru yapmadığımdan dolayı sistemin 3 kez sürücü şifresi sorması.
5) Anakarta EFI bölümünü göstermediğimden dolayı sistemin bilgisayarımın bootloader'ı bulamaması.
ve daha aklıma gelmeyen birçok şey...
Bunların hepsinin ortak noktası ise: Hepsinin benim hatam olması.

Eğer konfigürasyonlarınızı ve bakımını doğru düzgün bir şekilde yaparsanız sisteminiz çökmeden ömür boyu çalışabilir. Hatta şunu da söyleyebilirim ki ev kullanımı için güncellik, maks stabiliteden daha önemlidir. Özellikle oyun oynuyorsanız sürücülerinizin ve programlarınızın en son sürümünda olmasını istersiniz. Bu yüzden Debian gibi maks stabilite için biraz bazı programların eski sürümlerine sahip olma her zaman iyi olmayabilir. "Rolling Release" dağıtımlar güncellik açısından en iyisi ve yukarıda dediğim şeyler yaptıktan sonra yeterince stabil oldukları için ev kullanımı için şahsen en iyi dağıtım sınıfı olduklarını düşünüyorum.

Onun dışında masaüstü dağıtım sıralamanıza kesinlikle katılıyorum fakat KDE Plasma için biraz haksızlık ettiğinizi düşünüyorum. Evet belki aynı şeyleri birkaç ay öncesinde deseydiniz size katılırdım fakat KDE Plasma optimizasyon konusunda ciddi anlamda yol kat etti. Hatta wayland entegrasyonunun Gnome'a göre daha iyi olduğunu söyleyenler bile var. KDE Plasma'ya bir şans daha vermenizi tavsiye ederim.
 
Başlangıç seviyesiyseniz Mint kullanın, biraz tecrübeli olunca Manjaro, Ubuntu gibi dağıtımlar, artık Linux'u silip süpürdüğünüzde; Kali, Red Hat, Fedora gibi dağıtımlar kullanılabilir.
 
Başlangıç seviyesiyseniz Mint kullanın, biraz tecrübeli olunca Manjaro, Ubuntu gibi dağıtımlar, artık Linux'u silip süpürdüğünüzde; Kali, Red Hat, Fedora gibi dağıtımlar kullanılabilir.
Lütfen siber güvenlik ile ilgili çalışma yürütmeyecek kişilere Kali Linux önermeyin. Kali Linux her ne kadar en son güncellemesinde ev kullanımı için kendini uygun hale getirmeye çalışsa da amacı ev kullanımı için değildir. Üzerinde uzmanların kullanımı için tasarlanmış yazılımlar vardır ve bir ev kullanıcısının sisteminde bu yazılımlara ihtiyaç yoktur.

Red Hat şirketlere yönelik bir dağıtımdır ve ücretlidir. Red Hat tarzı bir şey kullanmak istiyorsanız Red Hat geliştiricileri tarafından geliştirilen CentOS'i deneyebilirsiniz.

Linux'u silip süpüren biri konfigürasyonlarını kendi yapabileceği bir sisteme geçmeye tercih etmek isteyebilir. Örneğin: Debian, Arch, Gentoo vb.
 
En kararlı dağıtım tartışmasız bir şekilde Debian'dır. Eğer aradığınız tam anlamıyla kararlılıksa Debian'dan şaşmayın.


"Rolling Release" dağıtımlarının kendi kendine bozulmaları şehir efsanesi gibi bir şeydir. Evet tabi ki Rolling Release bir dağıtım Debian'a göre çok daha kolay bozulabilir fakat bu kesinlikle bozulacağının anlamına gelmez. Şahsen bu ifadeyi Linux'a ilk geçtiğimde çok görmüştüm ve belli bir süre Arch gibi dağıtımlar kolay bozulur diye uzak durmuştum. Fakat kullanmaya başladıktan sonra bunun tamamiyle uydurma olduğunu kendi gözümle gördüm.

Rolling Release dağıtımları gelen güncellemeler değil, yapılan saçma sapan konfigürasyonlar bozar. Şuana kadar sistemimde birçok kez bazı şeyleri kendi hatalarımdan dolayı bozdum fakat onun dışında sistemimde kendi kendine güncelleme sonucu bozulan bir program görmedim.
Aklıma gelen yaptığım hatalar:
1) xorg.conf dosyasını yanlış ayarlamam sonucu ekrana görüntü gelmemesi veya xorg'un çökmesi.
2) KDE Plasma için eski Widget'lar yüklemem sonucu plasma shell'in çökmesi.
3) AppArmor'u doğru düzgün ayarlamamdan dolayı sistemin açılırken takılması.
4) Sürücüleri decrypt ederken keyfile ayarlarını doğru yapmadığımdan dolayı sistemin 3 kez sürücü şifresi sorması.
5) Anakarta EFI bölümünü göstermediğimden dolayı sistemin bilgisayarımın bootloader'ı bulamaması.
ve daha aklıma gelmeyen birçok şey...
Bunların hepsinin ortak noktası ise: Hepsinin benim hatam olması.

Eğer konfigürasyonlarınızı ve bakımını doğru düzgün bir şekilde yaparsanız sisteminiz çökmeden ömür boyu çalışabilir. Hatta şunu da söyleyebilirim ki ev kullanımı için güncellik, maks stabiliteden daha önemlidir. Özellikle oyun oynuyorsanız sürücülerinizin ve programlarınızın en son sürümünda olmasını istersiniz. Bu yüzden Debian gibi maks stabilite için biraz bazı programların eski sürümlerine sahip olma her zaman iyi olmayabilir. "Rolling Release" dağıtımlar güncellik açısından en iyisi ve yukarıda dediğim şeyler yaptıktan sonra yeterince stabil oldukları için ev kullanımı için şahsen en iyi dağıtım sınıfı olduklarını düşünüyorum.

Onun dışında masaüstü dağıtım sıralamanıza kesinlikle katılıyorum fakat KDE Plasma için biraz haksızlık ettiğinizi düşünüyorum. Evet belki aynı şeyleri birkaç ay öncesinde deseydiniz size katılırdım fakat KDE Plasma optimizasyon konusunda ciddi anlamda yol kat etti. Hatta wayland entegrasyonunun Gnome'a göre daha iyi olduğunu söyleyenler bile var. KDE Plasma'ya bir şans daha vermenizi tavsiye ederim.

Rolling Release dağıtımlar kendi kendilerine bozulmuyorlar ama hemen sizden nem kapabiliyorlar. Hassasiyeti çok yüksek buluyorum. Yoksa tabiki düzgün kurulumu yaptıktan sonra PC'yi rutin olarak bu uygulamalar ile kullanırsanız asla sorun yaşamazsınız size katılıyorum ancak terminale girince boncuk boncuk ter başlatıyor bende ve bir çok kişide :) Tabi herkez farklı amaçlarla amacına uygun dağıtımı kullanıyor. Benim için OS bir araç. Sürekli dikkatimi dağıtırsa işimi yapamam. OS'un dışında da masaüstüde bir araç amacım klasörüme, dosyalarıma, imajlarıma ulaşabilmek.

Tüm bunlardan özetle ben kararlılığı, tüm sistemin başına bir iş gelsede sizin için işlerinizi aksattırmadan kör topal ilerleyebilmesi olarak tanımlıyorum. Pesimistik olarak Debian dışında bunu yapabilecek belki de hiç dağıtım olmadığını düşünüyorum. O yüzden bu kararlılık tanımıma göre henüz Linux'e bile tam olarak güvenemiyorken Rolling Release sürümlere pek sıcak bakamıyorum. Rolling Release dağıtımları sevmediğim anlaşılmasın. Ben genel deneyimi özetlemeye çalıştım.

KDE Plasma'nın gelişim ve değişim içinde olduğunu görüyorum fakat dediğim gibi bunlar benim için araç, KDE ile güzel olur diye kurduğum sistemlerden dilim yandı(çökme dışında görsel efekt hataları ve kullanım zorluğu) ama Gnome eskiden sadece yavaştı şimdilerde bir tık daha güzelleşiyor hızlandırılıyor ve en azından sonunda topluluğu dinlemeye başladılar. Gnome'u sevme sebebim benim ne istediğimi biliyor olması. KDE'nin kafasının karışık olduğunu düşünüyorum beni ayarlar bombardımanına tutuyor halbuki sağ tıklayıp dosya taşıyacaktım (Örnek olarak Apple'ın stratejisini uyguluyor ekran özelleştirilmiyor ama herkes memnun. Yani Matrix ekranı gibi detay isteydim filmini izlerdim :D). Tabi bunu seven veya bunu ihtiyaç olarak gören insanlar elbette var dediğim gibi bunlar araç kim neyi isterse alıp kullanabilir.

Paylaştığım yazı tamamen kendi tecrübelerimden ve topluluktan aldığım geri besleri temel alan düşüncelerim olduğunu belirteyim.

Linux çok aktif bir topluluk kararsızlığı zaten burada başlıyor. Genelde hikayelere X yazılımı 6 ay önce çok kötüydü şimdi çok iyi diyerek başlanılır. Bu masaüstünden bir başlar paket yükleyicilere sürücülere vs diye devam eder. İşte ondandır benim bu korkum :)

...Evet belki aynı şeyleri birkaç ay öncesinde deseydiniz size katılırdım fakat KDE Plasma optimizasyon konusunda ciddi anlamda yol kat etti...
 
Lütfen siber güvenlik ile ilgili çalışma yürütmeyecek kişilere Kali Linux önermeyin. Kali Linux her ne kadar en son güncellemesinde ev kullanımı için kendini uygun hale getirmeye çalışsa da amacı ev kullanımı için değildir. Üzerinde uzmanların kullanımı için tasarlanmış yazılımlar vardır ve bir ev kullanıcısının sisteminde bu yazılımlara ihtiyaç yoktur.

Red Hat şirketlere yönelik bir dağıtımdır ve ücretlidir. Red Hat tarzı bir şey kullanmak istiyorsanız Red Hat geliştiricileri tarafından geliştirilen CentOS'i deneyebilirsiniz.

Linux'u silip süpüren biri konfigürasyonlarını kendi yapabileceği bir sisteme geçmeye tercih etmek isteyebilir. Örneğin: Debian, Arch, Gentoo vb.
Aslında doğru orada biraz absürd kaçmış, fakat aklıma sadece bunlar geldi, ama CentOS ve Arch bence denenmeli, şahsen ben Arch Linux'u KDE Plasma macOS benzetmesi ile kullanınca, çok memnun kalmıştım.
 
Aslında doğru orada biraz absürd kaçmış, fakat aklıma sadece bunlar geldi, ama CentOS ve Arch bence denenmeli, şahsen ben Arch Linux'u KDE Plasma macOS benzetmesi ile kullanınca, çok memnun kalmıştım.
Ben de dediğiniz şekilde kullanıyorum ve çok mutluyum.
Screenshot_20200423_185849.png
 
Ubuntu LTS 18 pek beğenmedim kullandıktan sonra. 19.10 kullanmanız bence daha iyi olacaktır.
 
debian stable buradaki cogu kisinin tavsiye ettigi gibi. onceden testing kullaniyordum; en sonunda nvidia driverlari ile alakali bir sorun cok zamanimi aldi cozmesi. 2+ yildir stable'dayim, kafa rahat :)
 
Uyarı! Bu konu 5 yıl önce açıldı.
Muhtemelen daha fazla tartışma gerekli değildir ki bu durumda yeni bir konu başlatmayı öneririz. Eğer yine de cevabınızın gerekli olduğunu düşünüyorsanız buna rağmen cevap verebilirsiniz.

Geri
Yukarı