Herkese merhabalar, bugün sizlere başlıkta görmüş olduğunuz gibi garip bir F-16 satışını anlatmaya çalışacağım.
''Türkiye ve Mısır'ın F-16 macerası'':
Birleşik Devletler Ordusu Mühendisler Birliği (USACE), Kasım 1980'den beri Mısır'daki ''Peace Vector'' Programına dahil olmuş ve ABD'nin Mısır Hükümetine F-16 uçağı satışını desteklemiştir.
Mısır 1980 yılında ''Peace Vector I'' programı aracılığıyla F-16 satın aldı ve böylece Mısır'ın F-16 macerası başlamış oldu.
Bu uçaklar Mısır'a FMS (Foreign Military Sales) ile satıldı.
FMS, ABD menşeli ürünlerin uluslararası ortaklara ve kuruluşlara aktarılma programıdır, üretilen ürünler önce ABD envanterinde daha sonra ise satılacak olan ülkenin envanterine aktarılır.
Mısır için üretilen ilk F-16 Ocak 1982 yılında bir tören ile kabul edildi ve 6 uçak Mart 1982'de Mısır'a ulaştı.
Peace Vector I, II, ve III programları ile devam eden F-16 alımlarında, 1993 yılında yapılan Peace Vector IV anlaşması ile Mısır için 46 adet F-16 daha üretilmesi kararlaştırıldı.
Bu anlaşma ile F-16'lar Türkiye'de, TUSAŞ tarafından üretilecekti.
34'ü F-16C ve 12'si F16D olmak üzere toplam 46 adet F-16 Türkiye'de üretilip Mısır'a teslim edilecekti.
Ayrıca bu anlaşma F-16 programı için tarihte bir ilki de temsil ediyordu.
İlk kez bir ''yabancı yapım'' F-16 üçüncü taraf bir ülkeye satılacaktı, fakat FMS kuralları gereği uçaklar önce ABD'ye ardından ise Mısır envanterine katılacaktı.
Bu anlaşma içerisinde birde Offset anlaşması da bulunuyordu.
Offset kısaca ''kazan-kazan''dır. X ülkesi sizden bir ürün alıyorsa sizinde ondan belirli bir oran veya sayıda mamul madde almanızı koşul olarak belirler ve bu şekilde ticaret tek taraflı olmaz ve iki tarafta kazançlı çıkar.
Mısır için üretilen F-16'ların teslimatı 1994-5 yılında başlayıp 1996 yılında sona erdi.
Teslimatlar 1996 yılında bitti fakat Türkiye Mısır'dan hiçbir ürün alamadı. 1998 yılında Mısır durumu Uluslararası Tahkim Mahkemesine götürdü.
Dönemin Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı yaptığı ziyaret sonucunda Mısır'ı bu durumdan vazgeçirdi ve anlaşmada yer alan bir madde değiştirilirek Mısır'dan F-16 üretimi karşılığında 20 Milyon dolarlık ürün alımı için Türkiye'ye seçenekler teklif edildi.
Bu seçenekler arasında Mısır merkezli Arab-American Vehicles Company'de montajı yapılan Jeep marka Chreokee 3.7 Limited Edition yer alıyordu.
Genelkurmay'da tercihini bu seçenekte yana kullandı ve 2003 yılında Mısır'dan 630 adet Chreokee alınmasına karar verildi.
Alınan bu araçlar Kara, Deniz, Hava, Jandarma ve Sahil Güvenlik komutanlıklarınca kullanılmaya çalışıldı fakat bu araçlar tam anlamı ile kullanılamadı ve belirli kullanım amaçları dışına çıkamadı.
Peace Vector IV kapsamında teslim edilen Mısır F-16'ları,
(
: f-16.net, casusbellitr, Egypt AF)
Okuduğunuz için teşekkürler.
''Türkiye ve Mısır'ın F-16 macerası'':
Birleşik Devletler Ordusu Mühendisler Birliği (USACE), Kasım 1980'den beri Mısır'daki ''Peace Vector'' Programına dahil olmuş ve ABD'nin Mısır Hükümetine F-16 uçağı satışını desteklemiştir.
Mısır 1980 yılında ''Peace Vector I'' programı aracılığıyla F-16 satın aldı ve böylece Mısır'ın F-16 macerası başlamış oldu.
Bu uçaklar Mısır'a FMS (Foreign Military Sales) ile satıldı.
FMS, ABD menşeli ürünlerin uluslararası ortaklara ve kuruluşlara aktarılma programıdır, üretilen ürünler önce ABD envanterinde daha sonra ise satılacak olan ülkenin envanterine aktarılır.
Mısır için üretilen ilk F-16 Ocak 1982 yılında bir tören ile kabul edildi ve 6 uçak Mart 1982'de Mısır'a ulaştı.
Peace Vector I, II, ve III programları ile devam eden F-16 alımlarında, 1993 yılında yapılan Peace Vector IV anlaşması ile Mısır için 46 adet F-16 daha üretilmesi kararlaştırıldı.
Bu anlaşma ile F-16'lar Türkiye'de, TUSAŞ tarafından üretilecekti.
34'ü F-16C ve 12'si F16D olmak üzere toplam 46 adet F-16 Türkiye'de üretilip Mısır'a teslim edilecekti.
Ayrıca bu anlaşma F-16 programı için tarihte bir ilki de temsil ediyordu.
İlk kez bir ''yabancı yapım'' F-16 üçüncü taraf bir ülkeye satılacaktı, fakat FMS kuralları gereği uçaklar önce ABD'ye ardından ise Mısır envanterine katılacaktı.
Bu anlaşma içerisinde birde Offset anlaşması da bulunuyordu.
Offset kısaca ''kazan-kazan''dır. X ülkesi sizden bir ürün alıyorsa sizinde ondan belirli bir oran veya sayıda mamul madde almanızı koşul olarak belirler ve bu şekilde ticaret tek taraflı olmaz ve iki tarafta kazançlı çıkar.
Mısır için üretilen F-16'ların teslimatı 1994-5 yılında başlayıp 1996 yılında sona erdi.
Teslimatlar 1996 yılında bitti fakat Türkiye Mısır'dan hiçbir ürün alamadı. 1998 yılında Mısır durumu Uluslararası Tahkim Mahkemesine götürdü.
Dönemin Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı yaptığı ziyaret sonucunda Mısır'ı bu durumdan vazgeçirdi ve anlaşmada yer alan bir madde değiştirilirek Mısır'dan F-16 üretimi karşılığında 20 Milyon dolarlık ürün alımı için Türkiye'ye seçenekler teklif edildi.
Bu seçenekler arasında Mısır merkezli Arab-American Vehicles Company'de montajı yapılan Jeep marka Chreokee 3.7 Limited Edition yer alıyordu.
Genelkurmay'da tercihini bu seçenekte yana kullandı ve 2003 yılında Mısır'dan 630 adet Chreokee alınmasına karar verildi.
Alınan bu araçlar Kara, Deniz, Hava, Jandarma ve Sahil Güvenlik komutanlıklarınca kullanılmaya çalışıldı fakat bu araçlar tam anlamı ile kullanılamadı ve belirli kullanım amaçları dışına çıkamadı.
Peace Vector IV kapsamında teslim edilen Mısır F-16'ları,
(
: f-16.net, casusbellitr, Egypt AF)Okuduğunuz için teşekkürler.
Son düzenleyen: Moderatör:
