Karmin e 120 içeren gıdalar haram mı?

Bazı yiyeceklerde renklendirici olarak kullanılan Karmin (kırmızı boya) helal midir, içinde bu tür renklendirici olan yiyecekleri tüketmek caiz midir?
Karmin: Dactylopius coccus isimli böcekten elde edilen bir tür renk pigmentidir. Pigment, böceğin yumurtalarından ve vücudundan elde edilir. Pigmentin ismi karmin olup, asıl renk ise karminik asittir. Karmin, tekstil boya maddesi olmasının yanısıra, gıdalarda da yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca sakız, hap ve öksürük pastili olarak da üretilmektedir. (Bk. Küçüköner, Erdoğan, 2010. Gıda Katkı Maddeleri Ders Notları Basılmamış. S.D.Ü. Müh. Mim. Fak. Gıda Mühendisliği Bölümü, Isparta, Ayrıca bk. Anonymous. 1996. Food Colours. Food Technology, Vol. 40 (7) 49-56.)

Allah temiz ve sağlıklı olan şeyleri (tayyibatı) helal, pis/iğrenç ve zararlı olan şeyleri (habaisi) haram kılmıştır. (Bk. Araf, 7/157) Müctehid alimler haşerat cinsi böceklerin tüketilmesinin hükmü konusunda ihtilaf etmişlerdir. Hanefi, Şafii ve Hanbelilerin de içinde bulunduğu cumhur ulema; haşerat cinsi böcekleri ve sürüngenleri habais kapsamında görüp haram olduğu sonucuna varmışlardır. Naslarda helal olduğu açıkça belirtildiği için çekirge bu hükmün dışındadır. Ancak Maliki alimlerinin büyük çoğunluğu naslarda açıkça yasaklanmayan haşerat cinsi böceklerin ve sürüngenlerin tezkiye (besmele ve niyet ile itlaf etme) şartıyla helal olduğunu söylemişlerdir. Çünkü “Eşyada asl olan ibahadır” ve naslarda geçen habais kavramı (sağlık açısından zararlı olması dışında) iğrençlik hali toplumların örfüne/damak zevklerine göre değişkenlik arz etmektedir. Hanbeli alimlerinden bir kısmı da akıcı kanı olmayan hayvanların helal olduğunu belirtmişlerdir.

Sonuç olarak böceklerdeki renkli sıvıların kan olmaması, söz konusu pigmentin renklendirici olarak üretilirken bir takım kimyasal işlemlerden geçmesi ve bu renklendiricinin birçok mamülde bulunması (umûmî belva) sebebiyle sağlığa zararlı olmadığı sürece söz konusu renklendiricinin haram olduğu söylenemez. Ancak şüpheli şeylerden kaçınmak emredildiği için üreticiler, bu renklendiricinin alternatifi varsa ona yönlendirilmelidir.

Kaynak:kurul.diyanet.gov.tr
 
Pis, necis hayvanların yenmesi haramdır. Örneğin fare yemek de haramdır.

Peygamber onlara iyiliği emreder ve onları kötülükten meneder; yine onlara temiz şeyleri helâl, pis şeyleri haram kılar... (Araf 157)

Aslında mezhep diye bir şey yok. Mezhep alimlerinin bizzat kendileri de sözlerinin kaynağının alınıp kendi görüşlerinin mezhep yapılmamasını, herhangi bir sözlerinin Kur'an'a ve sünnete ters düştüğü görülürse o söze itibar edilmemesi gerektiğini söylemiştir.

Aradan geçen yıllarda bu alimlerin görüşleri mezhep haline gelmiştir. "Ben Şafii/Hanbeli/Maliki/Hanefi mezhebinin görüşlerini benimsiyorum" demekte de hiçbir sakınca yoktur. Benim tavsiyem üçü helal diyorsa biri haram/mekruh diyorsa o işten uzak durulması yönündedir.

Yukarıdaki attığım linkte Diyanet:
"Sonuç olarak böceklerdeki renkli sıvıların kan olmaması, söz konusu pigmentin renklendirici olarak üretilirken bir takım kimyasal işlemlerden geçmesi ve bu renklendiricinin birçok mamülde bulunması (umûmî belva) sebebiyle sağlığa zararlı olmadığı sürece söz konusu renklendiricinin haram olduğu söylenemez. Ancak şüpheli şeylerden kaçınmak emredildiği için üreticiler, bu renklendiricinin alternatifi varsa ona yönlendirilmelidir." şeklinde açıklamış.
 
@1mpR0sibbLe dediğim gibi, mezheplerin üçü helal biri haram dediğinde şüpheli oluyor, bundan uzak durulması da en doğrusu.
“Şüphesiz helâl bellidir. Haram da bellidir. Fakat bu ikisi arasında (helâl veya haram olduğu açıkça belli olmayan) birtakım şüpheli şeyler vardır ki, pek çok kimse onları bilemez. Şüpheli şeylerden kaçınan bir kimse, dînini ve haysiyetini korumuş olur. Şüpheli şeylerden sakınmayan bir kimse ise, zamanla harama düşer…”
(Buhârî, Îmân, 39)
 

Technopat Haberler

Geri
Yukarı