Çözüldü Liberal ve liberteryen arasındaki fark nedir?

Bu konu çözüldü olarak işaretlenmiştir. Çözülmediğini düşünüyorsanız konuyu rapor edebilirsiniz.

dleifteH

Picopat
Katılım
16 Nisan 2023
Mesajlar
548
Çözümler
5
Yer
Antalya
Daha fazla  
Cinsiyet
Kadın
Soru başlıktaki gibi, bilmediğim için soruyorum. Görünüşte ikisi de benzer gibiler - özellikle de isim olarak, arada karıştırıyorum - fakat aralarındaki farkın ne olduğunu bilmiyorum. Bu konuda beni aydınlatabilirseniz mutlu olurum 🙂
 
Çözüm
Az çok kafamda oturdu diyebilirim, gerçekten çok teşekkür ederim.
Bunu sosyolojik olarak açıklamak daha sağlıklı. Liberteryenizmi Liberalizm'den ayıran şey ABD'de 70'lere kadar uygulanan Klasik Liberalizm ideolojisinden kopuş başlamasıyla, Liberalizm'in birçok destekçisi tarafından "eşitlikçi, ilerlemeci" kavramlarıyla da özdeşleştirilmesi. Bu nedenle de Klasik Liberalizm'in destekçileri kendilerini bu solculardan ayırmak için Liberteryen olarak adlandırmaya başladılar. Dünya'nın geri kalanında ekstremist gibi gözüken Liberteryenizm ABD'de bu şekilde aslında Klasik Liberalizm'in yeni adı oldu.
Ama teknik olarak da açıklama istersen konsept olarak Liberalizm daha geniş bir ideoloji. Liberalizm ilk ortaya atıldığı vakitte "özgürlük" adı altında anılıyordu. Bu nedenle Liberalizm oraya buraya çekilmeye, her tarafa yamanmaya daha müsait bir ideoloji çünkü kesin sınırları yok. Liberteryenizm'inse savunucuları arasında kesin olarak savunulan "minimal devlet, özel mülkiyet" gibi kavramlar var.
Liberteryenizm biraz daha aşırıya kaçıyor diyelim.

Farkları söylemek gerekirse liberalizm devlet toplumun refahını arttırmak ve bireylerin haklarını korumak için gereklidir fikrini savunur, liberteryenizm ise devlet mümkün olduğunca sınırlı olmalıdır fikrini savunur, liberteryenler devletin müdahalelerine karşı olurlar.
 
Liberteryenizm biraz daha aşırıya kaçıyor diyelim.

Farkları söylemek gerekirse liberalizm devlet toplumun refahını arttırmak ve bireylerin haklarını korumak için gereklidir fikrini savunur, liberteryenizm ise devlet mümkün olduğunca sınırlı olmalıdır fikrini savunur, liberteryenler devletin müdahalelerine karşı olurlar.
Anladım, çok teşekkür ederim.
 
Günümüz konjonktüründe liberalizm Avrupa aslında. Serbest piyasa vardır fakat devlet gerek gördüğünde müdahale eder. Ayrıca sosyalist revizyonlar buna eşlik edebilir (örn. Almanya, Fransa). Kişi hak ve özgürlüklerine özen gösterilir. Lakin özgürlük sayılması gereken bazı davranışlar devlet otoritesi tarafından yasaklanabilir (örn. hakaret, küfür, nazizm, ırkçılık).

Gerçekte liberalizm ekonomik alanda tamamen özgürlüğü, devletin ekonomiye hiçbir şekilde müdahil olmamasını, tamamen özel müteşebbisleri temsil eder. Daha felsefi düşünülürse özgürlüktür nihayetinde. Bireyciliktir. Buna rağmen devlet vardır. Yalnızca kendi görevini üstlenmelidir. Adalet, yargı, iç ve dış güvenlikle ilgilenir ve uluslararası arenada halkını temsil eder.

Liberteryenizm devleti "tamamen" yok sayar. Liberteryen bir dünyada devlet yoktur. Her şey özel şirketlerin elindedir. Güvenlik, yargı gibi çoğu insan tarafından kabullenilmesi zor alanlar dahi özeldir. Şahsen ben de bu fikri benimsiyorum.
 
Günümüz konjonktüründe liberalizm Avrupa aslında. Serbest piyasa vardır fakat devlet gerek gördüğünde müdahale eder. Ayrıca sosyalist revizyonlar buna eşlik edebilir (örn. Almanya, Fransa). Kişi hak ve özgürlüklerine özen gösterilir. Lakin özgürlük sayılması gereken bazı davranışlar devlet otoritesi tarafından yasaklanabilir (örn. hakaret, küfür, nazizm, ırkçılık).

Gerçekte liberalizm ekonomik alanda tamamen özgürlüğü, devletin ekonomiye hiçbir şekilde müdahil olmamasını, tamamen özel müteşebbisleri temsil eder. Daha felsefi düşünülürse özgürlüktür nihayetinde. Bireyciliktir. Buna rağmen devlet vardır. Yalnızca kendi görevini üstlenmelidir. Adalet, yargı, iç ve dış güvenlikle ilgilenir ve uluslararası arenada halkını temsil eder.

Liberteryenizm devleti "tamamen" yok sayar. Liberteryen bir dünyada devlet yoktur. Her şey özel şirketlerin elindedir. Güvenlik, yargı gibi çoğu insan tarafından kabullenilmesi zor alanlar dahi özeldir. Şahsen ben de bu fikri benimsiyorum.
Bilgilendirdiğin için teşekkür ederim, şimdi daha da net anladım.
 
Liberteryenizm devleti "tamamen" yok sayar. Liberteryen bir dünyada devlet yoktur. Her şey özel şirketlerin elindedir. Güvenlik, yargı gibi çoğu insan tarafından kabullenilmesi zor alanlar dahi özeldir. Şahsen ben de bu fikri benimsiyorum.
Liberteryenizm devleti yok saymaz. Bahsettiğin şey Anarko Kapitalizm. Hem bir tane Liberteryenizm yok, bu ideolojik görüşler genelde belli bir kişinin veya ekolün üzerinden ifade edilir.
Ha ben Liberteryenizmi neden bu günlerde daha çok gördüğünüzü söyleyeyim, vakti evvelinde böyle bi kavrama ihtiyaç yoktu dolayısıyla Liberal diyip geçiyorlardı (özgürlükçü yani) ama ABD merkezli kültürel hegemonyada olduğumuzdan ötürü ABD'deki kendine Liberal diyen birtakım Demokrat yanlısı solculardan mütevellit bir güruh kendini bu güruhtan ayırmak amaçlı Liberteryen şemsiyesi altına sığınmaya başladı.
ABD'deki Liberal güruhunun Türkiye'deki karşılığı TİP seçmenidir. Burada hala daha sağcı-solcu diye bi bellek olduğu için Liberal anlam erozyonuna uğramadı. Bu nedenle Liberteryen olduğunu iddia edenlerin çoğu ekstremist oluyor, (Anarko Kapitalist) karıştırmanızın sebebi muhtemelen bu.
 
Liberteryenizm devleti yok saymaz. Bahsettiğin şey Anarko Kapitalizm. Hem bir tane Liberteryenizm yok, bu ideolojik görüşler genelde belli bir kişinin veya ekolün üzerinden ifade edilir.
Ha ben Liberteryenizmi neden bu günlerde daha çok gördüğünüzü söyleyeyim, vakti evvelinde böyle bi kavrama ihtiyaç yoktu dolayısıyla Liberal diyip geçiyorlardı (özgürlükçü yani) ama ABD merkezli kültürel hegemonyada olduğumuzdan ötürü ABD'deki kendine Liberal diyen birtakım Demokrat yanlısı solculardan mütevellit bir güruh kendini bu güruhtan ayırmak amaçlı Liberteryen şemsiyesi altına sığınmaya başladı.
ABD'deki Liberal güruhunun Türkiye'deki karşılığı TİP seçmenidir. Burada hala daha sağcı-solcu diye bi bellek olduğu için Liberal anlam erozyonuna uğramadı. Bu nedenle Liberteryen olduğunu iddia edenlerin çoğu ekstremist oluyor, (Anarko Kapitalist) karıştırmanızın sebebi muhtemelen bu.
Evrim Ağacı'nın forumunda biri anarko kapitalizm ile liberteryenizm aynı şey midir diye soru sormuş ve bir başkası da şöyle cevap vermiş:
"Sorunun kısa cevabı "Evet aynı şeydir" olacaktır. Lİberteryenizm kavramı, en yaygın olarak özgürlük, serbest piyasa ve bireycilik kavramlarını temelinde barındıran ideolojinin genel adı olarak kullanılır. Liberteryenizmin en yaygın iki görüşü minarşizm ve anarko-kapitalizmdir. Anarko-kapitalistler devletin her durumda kötü ve gereksiz olduğunu savunurken minarşistler devletin her durumda kötü olduğunu ancak minimal düzeyde gerekli olduğunu savunur. Genel olarak liberteryenlerin buluştuğu ortak nokta devletin kötü olduğudur."
Bu cevap yanlış mı oluyor şimdi?
 
Evrim Ağacı'nın forumunda biri anarko kapitalizm ile liberteryenizm aynı şey midir diye soru sormuş ve bir başkası da şöyle cevap vermiş:
"Sorunun kısa cevabı "Evet aynı şeydir" olacaktır. Lİberteryenizm kavramı, en yaygın olarak özgürlük, serbest piyasa ve bireycilik kavramlarını temelinde barındıran ideolojinin genel adı olarak kullanılır. Liberteryenizmin en yaygın iki görüşü minarşizm ve anarko-kapitalizmdir. Anarko-kapitalistler devletin her durumda kötü ve gereksiz olduğunu savunurken minarşistler devletin her durumda kötü olduğunu ancak minimal düzeyde gerekli olduğunu savunur. Genel olarak liberteryenlerin buluştuğu ortak nokta devletin kötü olduğudur."
Bu cevap yanlış mı oluyor şimdi?
Aynı şey değil. Devamında anlattıkları zaten aynı şey olmadığıyla ilgili. Liberteryenler bahsettiği gibi devletin minimal olmasını isterler, burada mutabıkız ancak hepsi devlet yok olsun demiyor, bu görüş Anarko Kapitalizme ait.
Günümüzde Liberteryenizmi savunan çoğunluk aslında Klasik Liberalizm ekolünü savunuyor, neo-neo-liberalizm gibi bir şey oldu :)
Dediğim gibi Liberal titrini solcu progresif güruh sahiplendiği için yaşanan kavram erozyonuyla birlikte artık bahsettiğimiz teknik anlamlarıyla kullanan çok az kişi kaldı.
 

Yeni konular

Geri
Yukarı