@Yararsız Üye Eylül başında Uzay Mekiği Programı hakkında bir yaz yazmaya başladım, Technopat Anasayfası için. Bayağı ilerledim ama yoğunluktan bitirmek nasip olmadı. Bu "Toplumun desteği" konularına detaylıca değindim orada, zira NASA Apollo görevlerinden STS görevlerine geçince 180 derece değişiyor...
Umalım da yazıyı bitirebileyim.
Açıkcası sadece askeri yatırımı 700 milyarları bulan bir ülke için 500 milyar çok da ödenmesi imkansız miktarlar değil. Eğer ülkesinde bulunan bir özel şirket (SpaceX) bu kadar cesurca hareketler yapıp, bütün dünyada NASA'dan fazla konuşulmayı başarabiliyorsa bence asıl bunda bir sorun vardır. Bence en büyük etken eski günlerde ki gibi bir rekabetin olmaması. Soğuk savaş döneminde olduğu gibi bir rekabet olsa şu an ne 500 milyarı 1 trilyonu bile düşünmeden ayırabilirlerdi.
SapceX şovmen bir firma, bunu kötü anlamda söylemiyorum. Yoksa NASA'nın 30 sene boyunca yürüttüğü Uzay Mekiği programı bile SpaceX'in tüm projelerinden daha karmaşık, detaylı ve pahalıydı.
NASA, SpaceX'e göre daha muhafazakar, daha halka kapalı ve daha az PR yapan bir konumda. Bunun yanında birçok proje yürütüyorlar. JPL mesela, NASA'nın alt kuruluşu gibi bir şey, çoğu roket ailesi ve uzay sondaları, yabancı gezegen roverları JPL'den çıkıyor.
NASA'nın politik bir tarafı da var. Bu politik tarafı bilen ve o politik tarafı yıpratmaya çalışan karşı taraf, kirli siyaset yapıyor. Mesela NASA, hükümete yakınsa, karşı taraf "Para boşa gidiyor, millet aç aç..." diye infial yaratıyor.
NASA için toplum her zaman sorun olmuştur. Kennedy, zamanında Ay'a gitme amacını topluma yedirerek bu sorunu azaltmıştı, tabii Rusya'nın da benzer amaçta olması bir çıkar olmuştu NASA için. Ama günümüzde artık öyle değil.
Askeri harcamalarda öyle değil çünkü toplum mızmızlanmaya başladığı zaman 11 Eylül örneğini önlerine sunabilirsin.
Biraz toplum mühendisliği yani...