PowerBoost Force Modeli Güç Kaynağı Analizi

Giriş

Herkese iyi sosyaller.

Bu konuda 1st Player DK13.0 modeli üzerinden PB Force modelinin analizini yapacağım. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki bu güç kaynakları madencilik için üretilmiştir. Bu yüzden bazı özelliklerin ön plana çıkması gerekiyor. Mesela verimlilik gibi. Nede olsa bir madencilik sisteminde aynı anda bir sürü ekran kartına yük bineceği için verimlilik çok daha fazla önem kazanıyor. Bir diğer unsursa güç kaynağının 12V kanalından tüm gücü verebilmesidir. Ancak hem bunlar olsun ama hesaplı da olsun derken kalite de bazen düşebiliyor.

Bildiğimiz gibi PowerBoost ve Everest gibi markalar kendi üretimi olmayan ürünlere etiket basarak kendi markaları adı altında satıyorlar. Yani ana ürünlerin dış ve iç yapısında herhangi bir değişiklik olmuyor. Bu sayede ana ürünlerin incelemelerine bakarak bu markaların ürünleri hakkında yorum yapabiliyoruz. Ancak PB Force serisini yakından inceleme imkanım olmadığı için burada biraz tahmini olarak konuşacağım.

Dış Yapı

Fandaki yaprak sayısı dışında dışında dışarıdan bakıldığında herhangi bir fark gözükmüyor. Fanların farklı olma olayını ben 1st Player markasının fason bir üretici olmamasına bağlıyorum. 1st Player aslında bu modeli üreten şirket olan Hell markasının alt şirketi gibi bir şey. Konuyu yazarken 7 yapraklı fana sahip modelini de buldum. Bu yüzden fanları da benzer alabiliriz. Çaktırmayın, iyi yırttık.😁😅


5.jpg



PowerBoost Force

force-goldpsu-02.jpg



force-goldpsu-01.jpg


1st Player DK13.0

1.jpg


2.jpg


İç Yapı


3.png

Gelelim iç yapıya. Gördüğünüz gibi ilk önce EMI Filter kısmı yer alıyor. EMI kısaca electromagnetic interference yani elektromanyetik parazit anlamına gelir. EMI Filter ise adından da anlaşılacağı gibi elektromanyetik parazitleri filtreliyor. Bu parazitin kaynağı bir çok şey olabilir.
Bir elektrikli cihazın içinde parazit, birbirine bağlı kablolamada akıma karşı olan empendansla üretilebilir. İletkenlerdeki voltaj farklılıkları tarafından da üretilebilir. EMI, güneş patlamaları, güç veya telefon hatları, cihazlar ve güç kabloları gibi kozmik enerji tarafından harici olarak üretilir. Elektromanyetik parazitin önemli bir kısmı, güç hatları boyunca üretilir ve güç hatları tarafından ekipmana taşınır. How does an EMI Filter work? | Astrodyne TDI
EMI Filter kısmını fazla uzatmayacağım çünkü amacım EMI hakkında makale yazmak değil. İsteyen süprizbozan içindeki linkten çeviri özelliğini kullanarak daha fazla bilgi alabilir. Ayrıca lise fiziği ile maalesef bir yere kadar götürebiliyorum.

Düzgün bir EMI filtresi için ikişer Y, X kapasitörleri ve bobinleri gerekir. Bunların yanında MOV(Metal Oxide Varistor) da gerekir. Ek olarak bir sigorta yer alır.
Yukarıdaki tanıma bakarsak bu güç kaynağında düzgün EMI filtrelemesi yapılmıyor desek yanılmış olmayız. Galiba girişe ayıp olmasın diye bir tane X kapasitörü koymuşlar.

6.jpg


Tabloda da görüldüğü gibi tamamen ChengX markasının CP ve SC kapasitörleri kullanılmış. Pek el üstünde tutulan bir marka değil. En azından bulk kapasitörler 105°C ve ömürleri 3000 saat olarak girilmiş. İkinci bölgede ise polimer kapasitörler de bir artı. İki tane 270µF bulk kapasitörü paralel bağlanarak toplam kapasitans 540µF'a çıkartılmış ancak Vietnamlı incelemeci bu değerin yetersiz olduğunu söylüyor. Ayrıca Intel'in belirlediği ATX gerekliliklerinden biri olan Hold-Up Time testinde yeterli süre boyunca açık kalamayacağını düşünüyor. 85OW'lık XPG Core Reactor'de 680µF'lık Nippon Chemi-Con KMZ serisi ve 1050W'lık Chieftronic PowerPlay'de ise paralel bağlı 680µF ve 560µF (toplam 1240µF) Nichicon GG kapasitörler kullanılmış. Bunlara kıyasla 1300W'lık bir güç kaynağı için 540µF cidden düşük bir değer.

8.jpg


Devre denetleyicisi olarak (IC supervisor) Sitronix ST9S313C-SAG (OVP - UVP - SCP) kullanılmış. Korumalara gelirsek Intel ATX 12V 2.4 gereksinimleri için OVP (Over Voltage Protection), SCP (Short Circuit Protection), OCP (Over Current Protection) korumalarının gerekli olduğunu söylüyor. Inrush Current Protection (ani akım koruması) NTC termistörü ve röle ile sağlanıyor mesela ve bu güç kaynağında bulunuyor. (1) OCP konusuna gelirsek hem var hem yok. Eğer güç kaynakları hakkında az buz bir şeyler biliyorsanız önceki resimlerde DC-DC çeviricileri görmüşsünüzdür. Bu devreler üzerinde de 3.3V ve 5V için OCP denetlemesi de var.

9.jpg



Diğer elemanlar hakkında fazla bir yorum yapmayacağım çünkü sadece bu budur demekten fazla olmayacak. O yüzden bu konuyu okuyup daha fazla bilgi alabilirsiniz.



Test


1 - Voltaj Düzenlemesi


11.png


3.3V - 5V ve 5VSB kanallarının voltaj düzenlemesi güzel. 12V kanalı biraz şansını zorlamış ama 11.4V altına düşmemiş. -12V kanalı düşük yüklerde kötü değerlere sahip gibi görünüyor ama -12V yani. Neden böyle söylediğimizi sorarsanız -12V kanalı tedavülden kalkalı bayağı olmuş. Yani bulunması zorunlu değil. Bazen geriye dönük uyumluluk için konabiliyor. Ayrıca -12V kanalının aralığı %10 sapması ATX 12V 2.4 için uygun görülmüş.

2020-01-25-image-2-p_1.jpg


12.png




2 - Verimlilik


13.png

Gayet güzel bir verimliliğe sahip. 80+ Gold sertifikası verimlilik değerlerini karşılıyor.



3 - Voltaj Dalgalanması

Ripple değerinin fazla olması genellikle iki önemli sonuca neden olur. Birincisi stabil olmayan hız aşırtma ikincisi ise güç kaynağı içindeki parçaların ömrünün kısalmasına. Bugün baktığımız zaman bilgisayar parçaları otomatik hız aşırtma ile geliyorlar. Yani o yüzden benim hız aşırtma ile işim olmaz deme. İşlemci alıyorsun turbo frekansa otomatik hız aşırtma ile çıkıyorsun. Ekran kartı alıyorsun bir temel frekansı var bir de arttırılmış frekansı var. RAM alıyorsun yine aynı şekilde XMP'yi açıp kullanıyorsun.

Gelelim güç kaynağı içindeki parçaların ömrüne. Voltaj dalgalanmasının fazla olması güç kaynagının içindeki bazı parçaların fazla ısınmasına neden olur. Bu ise parçaların ömrünün azalmasına yol açar.

Aşağıdaki tabloda ATX12V gereksinimlerinin maksimum voltaj değerleri verilmiş. (2) Profesyonel bir incelemeci olan Aris iyi bir bir güç kaynağı için 12V kanalının 40 mV'tan daha düşük olması gerektiğini söylüyor.

14.png



--------------------------------

%10

15.png



%20

16.png




%50

17.png




%80

18.png



%100

19.png



CL12 - (Cross-Load)(Çapraz Yük)

20.png


Sonuçlar hakkında fazla konuşmaya gerek yok. Tek kelime ile berbat.


4 - Bekleme Süresi

PSU'lar hakkında bir yazı daha:)
Hold-up süresi basitçe PSU'muz şebeke elektriğinden kesildikten sonra çalışabileceği süredir. Tam yükteyken ölçülür diyebiliriz. PSU'lardaki ana kapasitörler buna olanak sağlar. ATX standartlarına göre 17ms boyunca tam yükte standartlar dışına çıkmadan çalışması gerekir. Voltaj standart dışına çıkmadan en az 1ms önce PWR_OK sinyali kapanır ve PSU'nun korumalarının devreye girmesi gerekir ve girince Latch moduna girer PSU. Sorun ise bazı PSU'ların bu sinyali geç vermesi, ki bu da parçalara yanlış voltaj gittiği için sıkıntı demek. Peki o kapasitördeki güç bitince ne oluyor? Sistem yeniden başlıyor ve Power good sinyalleri gidip geliyor. Ardından PS_ON girişi kullanılıyor. PWR_OK pini sadece AC güç girişi olmadığında düşer.
Kaynak: Hold-up time explained

23.png

İç yapı incelemesinde daha önce söylenildiği gibi bu testte güç kaynağının başarısız olması bekleniyor kapasitör seçiminden dolayı.

21.png


22.png

PWR_Ok sinyali 12.2 ms sonra kayboldu. Diğeri ise 5.8 ms sonra. ATX standartlarını karşılayamadı bu testte güç kaynağı.


Bu konuyu PB Force serisi için kaynak oluşturmak için açtım. Bazı yerlerde sıkıntılar olmuş olabilir. Kesinlikle uzak durulması gereken bir güç kaynağı. Zaten madencilik için üretilmiş bir güç kaynağı ama yeni seri ekran kartlarıyla birlikte güç tüketimi de artmaya başladı. İnsanlar acaba 1000W'lık modelini alsam mı diye düşünebiliyorlar. Ayrıca madencilik için de tercih etmeyin. Güç kaynağı EPS12V uyumlu olarak sertifika alınmış ama pek bir fark yok gibi ATX12V ile.

Neyse buraya kadar okuduğunuz için teşekkürler ve kalın sağlıcakla. Eklemek istediğiniz bir şey okumaktan memnuniyet duyarım.


Kaynak: REVIEW - 1st Player DK13.0 (1300W)
(1) Kolink Enclave 80 Plus Gold 700W PSU Review - KitGuru
(2) Corsair CX750F RGB 750 W Review
 

Dosya Ekleri

  • 14.png
    14.png
    8,2 KB · Görüntüleme: 53
Son düzenleyen: Moderatör:
Bu durum anladığım kadarıyla kötü bir durum.
Toplamda bekleme süresinin 17ms'in altında olması evet iyi bir durum değil ama bu değerin altında olması bir güç kaynağını tamamen kötü yapmaz. Bu incelemedeki ölçülen milisaniye cinsindeki değer güç kaynağı neredeyse tam yükteyken yani bulk kapasitör(ler)ün barındırabileceği yük miktarı sınırlarına yaklaşınca ölçülüyor.

Şimdi şöyle iki durum düşünelim.

1- YouTube'da video izlerken elektrikler gitti.
2- AAA bir oyun oynarken elektrikler gitti.

Bu iki durumda güç kaynağının toplamda verebileceği "PWR_OK" sinyali süresi aynı olamaz.

Zaten analiz içinde Hold-up Time tesitinden geçememesini çok fazla eleştirmedim fark ettiysen. Voltaj düzenlemesi ve voltaj dalgalanması çok daha önemlidir anlayacağın.


Ayrıca daha önce sormuştun ona da ek bir cevap geldi aklıma. Toplam sürenin fazla olmasının avantajı nedir gibi bir soru sormuştun.

Tam yükteyken ölçülen değer ne kadar yüksek olursa daha az yüklerdeyken de güç kaynağının sağlayabileceği değer daha fazla olur.

Başka bir sorun olursa elimden geldiği sürece cevaplamaya çalışırım.
 
Toplamda bekleme süresinin 17ms'in altında olması evet iyi bir durum değil ama bu değerin altında olması bir güç kaynağını tamamen kötü yapmaz. Bu incelemedeki ölçülen milisaniye cinsindeki değer güç kaynağı neredeyse tam yükteyken yani bulk kapasitör(ler)ün barındırabileceği yük miktarı sınırlarına yaklaşınca ölçülüyor.

Şimdi şöyle iki durum düşünelim.

1- YouTube'da video izlerken elektrikler gitti.
2- AAA bir oyun oynarken elektrikler gitti.

Bu iki durumda güç kaynağının toplamda verebileceği "PWR_OK" sinyali süresi aynı olamaz.

Zaten analiz içinde Hold-up Time tesitinden geçememesini çok fazla eleştirmedim fark ettiysen. Voltaj düzenlemesi ve voltaj dalgalanması çok daha önemlidir anlayacağın.


Ayrıca daha önce sormuştun ona da ek bir cevap geldi aklıma. Toplam sürenin fazla olmasının avantajı nedir gibi bir soru sormuştun.

Tam yükteyken ölçülen değer ne kadar yüksek olursa daha az yüklerdeyken de güç kaynağının sağlayabileceği değer daha fazla olur.

Başka bir sorun olursa elimden geldiği sürece cevaplamaya çalışırım.

Aslında sorum bu değildi.

XX PSU'sunda(adını unuttum :D)PWR_OK sinyalinin kapanma süresi Hold-Up süresinden daha fazla.

Tam tersi olması gerekmiyor mu?
 

Yeni konular

Geri
Yukarı