Merhaba, bir ses mühendisi olarak, hem irili ufaklı konserlerde(ünlü ünsüz) hem de Studio ortamında kendimce tecrübem var diyelim. Biraz da eğitimim var diyelim.
Şimdi Mic EQ ve kulaklık EQ sağlıklı bir EQ ayarı değil. Çok dengesiz ve kirli sayılabilecek frekanslar ön planda.
Kulaklığın nasıl cevap verdiğini bilmiyorum, sizde bilmiyorsunuz. Bu EQ ayarlarını bir ses mühendisinin ayarladığını düşünmüyorum, kullanıcının bireysel zevklerine göre yapılmış. Kulak zarı bir kas ve yorulabilen bir yapıdadır. Yani bu kulaklığı saatlerce taktığınızda belirli bir süre sonra sağırlaşmaya başlarsınız. Tabii ki bu geçicidir.
Şimdi size bir tarama tekniğinden bahsedeceğim ve bazı frekansları özellikle dinlemenizi ve kulaklığınızı bu şekilde düzenlemenizi öneririm. Bu marka için değil, tüm EQ'lar için geçerlidir.
Öncelikle tüm frekansları -5 DB'ye çekmeniz gerekir. Zaten -5dB çok büyük farklar yaratacak bir hassasiyet değil, hepsini düşürdüğünüzde kulaklığın sesi -5dB düşecektir.
Sonrasında sevdiğiniz ve sürekli dinlediğiniz birkaç müzik/oyun sesinde frekansları soldan başlayarak. Teker teker +5 DB'ye kaldırıp, nasıl bir tepki verdiğinize bakmanız gerek. Bazı frekensların sizi rahatsız ettiğini fark edeceksiniz. Bu frekansları not edin.
not: Bu -+ DB'ler +12-12 dB olarak da deneyebilirsiniz.
Tahminimce bu EQ, çoğu ses masasındaki geq tarzı çalışıyordur. Yani 500Hz frekansını aşağı çektiğinizde orta noktası 500 olmak üzere 250 ile 750 arasını indirecektir. Eğer şekli olsaydı
u ^ şeklinde inecektir. Yani
ı harfi gibi sadece 500 Hz inmiyordur veya yukarı çıkmıyordur. Umarım aklınızda canlandırabilmişsinizdir.
Bu şekilde çalışarak ve dinleyerek size daha yakın ve temiz bir ses elde edebilirsiniz.
Size şu anda bazı frekanslardan bahsedeceğim.
31 Hz komple kapatabilirsiniz, kulağınızın duyabileceği bir frekans değil, ayrıyeten dinlemesi çok lezzetli bir frekansta değil. Ugultudan ibaret. Fakat kapatırken 60herze kadar olan kısmada müdahalede buluyorsunuz, bazı şarkılarda 50Hz ile 70 herz arasında kullanılır bu ses.
60Hz arabalarda bass dediğiniz içinizi titreten frekanstır. Buna müdahale yaptığınızda Bass'ın titreşimini elde edersiniz veya kısarsınız. Çok açarsanız, kulaklığınızın plastik sesi gelir.
125Hz, aslında 80-110 arası kullanıyorum ama 125'e müdahale ederek, 80 herz ile 250 herz arasına müdahale edeceksiniz. Bu frekans bass seslerin klik sesi dediğimiz. Güp güp vurduğunda güp sesidir. 60Hz titreşimini, 125Hz güp sesiyle tamamlarsınız.
250-500 herz dediğimiz kısım aslında biraz midli geliyor sanki dediğimiz frekanslardır. 250-500'ün harmoniğidir, genelde birbirleriyle bağlantılıdır. Yani 250'yi kıstığınızda Low mid kısarsınız. 500 kıstığınızda mid kısarsınız. 750-1K arasıda high mid dediğimiz bölümdür. Ama genelde 250-500 frekanslar sorunlu seslerdir özellikle hoparlörlerin inçleri büyüdükçe. Ugultulu bir sestir, ihtiyaç vardır ama bu 2 frekansı biraz kıstıkça -5DB'de kısabilirsiniz, seslerin temizleştiğini fakat çok kıstığınızda cılızlaştığını fark edeceksiniz.
Genelde sorun bu 2 frekansta çıkar, mid tarafında, biraz üstüne yoğunlaşıp. Önce tüm sesleri kısıp 2 iki sesi duyup sese ne fark yarattığına bakmak gerek. Körü körüne ayarlama yapmayın.
1KHz ile 3 KHz genelde konuşma seslerimizdir, aslında bir şarkıcının sesini ayarlarken 1-2KHz arasını açtığımızda kelimeleri daha belirginleşir. 3 KHz'yı açtığımızda ise ses burundan geliyormuş gibi olur. Ama bu herkes için geçerli değildir, bazen 1 KHz çalışırken ses burundan geliyormuş gibi olur, bu bölüm kısılır, 2-3 KHz arası çalışılır, kelimeleriniz daha anlaşılır olur, hem bu frekansta mikrofon ayarının nasıl olması gerektiğini biraz daha anlamış oldunuz. Konudaki mikrofon ayarında ise; 1-3 arasına dokunulmamış
ilginç. Ayrıca 250-500 Hz bölümü arttırılmış, eğer karşı taraf hoparlör gibi daha büyük membran kullanıyorsa ugultulu gidecektir sesiniz.
4-16KHz arası tiz sesler dediğimiz bölüme geliyor, bunların hepsinin kendi içinde isimleri var.
4-6KHz arası Low high.
6-8-10 high.
10-20Hz higher high.
Tabii ki bunlar görece kavramlar, tamamiyle duyumunuz ile akalıdır. 16 KHz kaldırdığınızda tek başına fark etmeyecektir fakat 16 KHz kaldırırken 20KHz tarafıda kalkıyor, 8 KHz'ye olan kısımda yukarı kalktığından ses tizleşir, fazla tiz baş ağrısı yaratır. Doğru kullanıldığında ise çok güzel lezzet verir. Kendi sesiniz parlaksa ve hoparlör veya kulaklığınızın karakteri parlaksa, açmanız yerine kısmanız daha doğru olacaktır.
Denge çok önemli bir unsurdur. Örnek vermek gerekirse tiz konusunda çalışırken daha dengeli olmanız gerek.
Örnek verelim.
16 KHz açtığınızda mesela 6dB açtınız, 8KHz 2 dB, 4 KHz 1 dB kadar açmanız daha dengeli bir ses oluşturacaktır. Çünkü ses harmoniktir, tek başına kötü gelir, konuşurken bile neredeyse 200 ile 15KHz arası frekans yaratırız. Kadınların daha da yükselir, erkeklerin daha da düşer. Kesin bir kavram yok fakat kulaklarınıza güvenin, size lezzetli geliyorsa sorun yok, aşağıdaki EQ ayarı arkadaşa lezzetli geliyormuş ki sizle paylaşmış.
Örnek 2 KHz 5 dB kısıldıysa, 1 ve 4 üde 1-2 dB kısmak size dengeli bir ses yaratır.
Ben sizin yerinizde olsam, 250-500'ü dengeli bir şekilde kısarım örnek 6 dB.
2 KHz biraz kısar örnek 3 dB, 1-4 KHz'i 1 dB kısarım. Tiz ihtiyacımı renklendirmek için 16KHz 3 dB açıp 8 KHz 1 dB açarım. Bass ihtiyacımı 125 Hz'yi 5-6 dB açıp, 3 dB kadar da 60 Hz açarım.
Kafadan attığım bu kombinasyon, oyunlarda temiz ses oluşturma konusunda büyük fayda sağlayacağına inanıyorum. Bunu direk bu ayarlarda değil, bunlar +- 10 dB kadar oynayabilir. Size iyi gelen ayarları burada paylaşırsınız, hemen hemen benzer hassasiyetlerde olduğunuzdan güzel EQ örnekleri görürüz bu konuda.
Oyun içi örneklemek gerekirse.
60-125 Hz, CS:GO'da bir ayak sesinin titreşimleridir, ne kadar açarsanız, o kadar beyninizin içinde güm güm ayak duyarsınız.
1-4Hz arası, tık tık sesi gibidir, tıkır tıkır ayak sesi duyarsınız bu frekansı açtığınızda.
250-500 ugultulu bir sestir fakat açıp kısarak, ayak sesini netleştirebilirsiniz. Düzgün bir ayarda ayak sesini net bir şekilde duyarsınız.
Diğer bir örnek, arabamda 16KHz -12DB'de hoparlörlerim ve Twitter'ler çok tiz karakterli olduğu için, komple kıstım, hala fazla bile geliyor bazı şarkılarda. Bu 16KHz'yi -12 kıstıysam 8khzyide -7-8 belki -10 dB kısmam gerekir ki denge olsun, şu an tam rakamı hatırlamıyorum ama oda kısık. Bu sayede beni tatmin eden bir müzik dinleyebiliyorum. Daha temiz geliyor bana, çünkü neden hoparlörlerim çok parlak ve tiz karakterli, büyük ihtimal ise; midlerinde ve high mid- Low tiz diye tahmin ettiğim bölümü arızalı, değiştirmek yerine böyle sert müdahalelerde bulundum. Çünkü ses dengeli gelmiyordu kulağıma.
Umarım EQ konusunda meraklı olan birilerine yardımcı olabilmişimdir.
Eki Görüntüle 1889546
Eki Görüntüle 1889548
