Linux sizi ne kadar özgür kılabilir?

Kerem00 · 19 Eylül 2020

GökUzay dedi:
Peki oyun konusunda, destekler ve sürücüler, Linux ne durumda gerçekten bu konuda hiç bilgim yok ve merak ediyorum. Mesela, son çıkan oyunları Linux'ta rahatlıkla oynayabiliyor musunuz?

Sürücü olarak eğer ilginç markalı bir Wi-Fi kartınız olmadığı sürece sorun çekmiyorsunuz diyeyim. Şimdilik RTX kartlarla ray tracing açılmıyor. Bunun sebebi ise NVIDIA, GNU/Linux için sürücülerini kapalı kaynak olarak yayınlıyor ve güncellemeleri geç getiriyor. AMD ve Intel kullanıyorsanız sürücü sıkıntınız olmaz. Sürücüler kurulum sırasında kurulur, sonradan sürücü kurmanıza gerek kalmaz.(NVIDIA kartların sürücüsünü sonradan kurmanız gerekebilir ama bu bir istisna.)

Oyun konusuna gelirsek ise Lutris ve Steam ile çoğu oyunu oynayabilirsiniz. Kernel anti-cheat kullanan oyunların native versiyonu yoksa çalışmamakta.

Aşağıdaki siteden oyunları kontrol edebilirsiniz. Native yazıyorsa oyun doğrudan destekleniyordur, başka bir şey yazıyorsa Steam Proton isimli araçla oyunu oynayabiliyorsunuzdur. Platinum notu alan oyunları sorunsuz oynayabilirsiniz. Steam Proton, Valve tarafından Windows oyunlarını GNU/Linux üzerinde çalıştırmak için geliştirildi.

https://www.protondb.com/

yolcu · 19 Eylül 2020

Belkide soruya soru ile cevap vermeli, windows bizi ne kadar kısıtlıyor ?
Özgürlük felsefesi ve lisanaları ayrı tutsak *nix kökenli sistemleri teknik açıdan anlatması bile sayfalar sürer.

Bir örnek vereyim, kalanını merak edenler *nix tabanlı sistemlerin çalışma mantığını araştırabilir.
Özet:
Geçtiğimiz günlerde kullandığım linux sistemini sadece merak ve vakit geçirmek için dosya sistemini değiştirdim.
Sistemin kurulu olduğu bölüm ext4 formatında idi, bunu f2fs yaptım, ve boyutunu küçülttüm, kalan bölümü Home dizininin olduğu sda4 bölümüne ekledim.

Adımlar:
Usb bellekten herhangi bir linux dağıtımını açtım.
Kurulu olan sistemi rsync kullanarak başka bir diske yedekledim.
Sistem disk bölümünü f2fs olarak değiştirdim, ve boyutunu 30gb yerine 20gb yaptım.
Kalan raw disk bölümünü sda4 bölümüne ekledim.
Yedeğini aldığım sistemi f2fs bölüme taşıdım.
Fstab ayarları, ve grub kurulumunu yaptım.

df -T
Dosyasistemi Tür 1K-blok Dolu Boş Kull% Bağlanılan yer
dev devtmpfs 8164772 0 8164772 0% /dev
run tmpfs 8205420 1432 8203988 1% /run
/dev/sda3 f2fs 20867072 10434828 10432244 51% /
tmpfs tmpfs 8205420 41564 8163856 1% /dev/shm
tmpfs tmpfs 4096 0 4096 0% /sys/fs/cgroup
tmpfs tmpfs 8205420 20 8205400 1% /tmp
/dev/sda4 ext4 82748720 12504704 65997544 16% /home
/dev/sdb5 ext4 722733668 171224228 514726816 25% /media/sdb2
tmpfs tmpfs 1641084 76 1641008 1% /run/user/1000

Süre tutmadım ama yaklaşık 30 dakika sürdü bu işlemler. Donanım değişikliğinde bile amiyane tabir ile kafayı yiyen windows, benzer durumda ne tepki verirdi acaba ?

350070 · 19 Eylül 2020

yolcu dedi:
Belkide soruya soru ile cevap vermeli, Windows bizi ne kadar kısıtlıyor?
Özgürlük felsefesi ve lisanaları ayrı tutsak *nix kökenli sistemleri teknik açıdan anlatması bile sayfalar sürer.

Bir örnek vereyim, kalanını merak edenler *nix tabanlı sistemlerin çalışma mantığını araştırabilir.
Özet:
Geçtiğimiz günlerde kullandığım Linux sistemini sadece merak ve vakit geçirmek için dosya sistemini değiştirdim.
Sistemin kurulu olduğu bölüm ext4 formatında idi, bunu F2FS yaptım, ve boyutunu küçülttüm, kalan bölümü Home dizininin olduğu sda4 bölümüne ekledim.

Adımlar:
USB bellekten herhangi bir Linux dağıtımını açtım.
Kurulu olan sistemi rsync kullanarak başka bir diske yedekledim.
Sistem disk bölümünü F2FS olarak değiştirdim, ve boyutunu 30GB yerine 20GB yaptım.
Kalan RAW disk bölümünü ext4 yapıp sda4 bölümüne ekledim.
Yedeğini aldığım sistemi F2FS bölüme taşıdım.
Fstab ayarları, ve grub kurulumunu yaptım.
df -T Dosyasistemi Tür 1K-blok Dolu Boş Kull% Bağlanılan yer dev devtmpfs 8164772 0 8164772 0% /dev run tmpfs 8205420 1432 8203988 1% /run /dev/sda3 f2fs 20867072 10434828 10432244 51% / tmpfs tmpfs 8205420 41564 8163856 1% /dev/shm tmpfs tmpfs 4096 0 4096 0% /sys/fs/cgroup tmpfs tmpfs 8205420 20 8205400 1% /tmp /dev/sda4 ext4 82748720 12504704 65997544 16% /home /dev/sdb5 ext4 722733668 171224228 514726816 25% /media/sdb2 tmpfs tmpfs 1641084 76 1641008 1% /run/user/1000

Süre tutmadım ama yaklaşık 30 dakika sürdü bu işlemler. Donanım değişikliğinde bile amiyane tabir ile kafayı yiyen Windows, benzer durumda ne tepki verirdi acaba?

2 gün önce 8 GB 3200MHz DDR4 RAM taktım, bir hata vermedi. Şu an 3600 OC çalıştırıyorum 16 GB RAM'i.

Abi ne güzel duruyor işte Metro Başlatıcı. Özgürce değiştirebiliyorsun.
Bence sanal olan bir şeye bu kadar nefret beslemeyelim.

yolcu · 19 Eylül 2020

350070 dedi:
2 gün önce 8 GB 3200MHz DDR4 RAM taktım, bir hata vermedi. Şu an 3600 OC çalıştırıyorum 16 GB RAM'i.

Kastım anakart veya ekran kartı değişimi gibi.

350070 · 19 Eylül 2020

yolcu dedi:
Kastım anakart veya ekran kartı değişimi gibi.

Sana o zaman şöyle örnek vereyim güzel dostum. Eski notebookumun özellikleri şuydu;
Ana kartı; Intel destekli bir şey.
İşlemci: Intel i7-7500U,
RAM 12 GB DDR4 2133 MHz,
Ekran kartı Intel HD 620 ve AMD R7 m440.

Notebook'um ana kartı yandı. Bende içinde SSHD'yi yeni topladığım bilgisayarıma taktım. Windows 10 normal bir şekilde açıldı. 10 saniyede hem de. Ben ince ayarlar ile 5 saniyede falan da başlattım. Orası ayrı iş.
Belgelerim, oyunlarım, ayarlarım her şeyim duruyordu. Sadece ekran kartı sürücüsü kurdum. İnanır mısınız ses sürücüsü bile kurmadım.

Yeni bilgisayarım ise;
Anakart: B450M S2H.
İşlemci R3 3200G.
GPU AMD Vega8.
RAM ilk başta 8 GB 3200 MHz DDR4.

Bak her şeyi ile değiştirdim yani. Kafayı falan yemedi ki bilgisayar.

Ben de Linux'u seviyorum ama şu an Windows 10 ihtiyaçlarımı fazlası ile karşılıyor.

yolcu · 19 Eylül 2020

350070 dedi:
Sana o zaman şöyle örnek vereyim güzel dostum. Eski notebookumun özellikleri şuydu;
Ana kartı; Intel destekli bir şey.
İşlemci: Intel i7-7500U,
RAM 12 GB DDR4 2133 MHz,
Ekran kartı Intel HD 620 ve AMD R7 m440.

Notebook'um ana kartı yandı. Bende içinde SSHD'yi yeni topladığım bilgisayarıma taktım. Windows 10 normal bir şekilde açıldı. 10 saniyede hem de. Ben ince ayarlar ile 5 saniyede falan da başlattım. Orası ayrı iş.
Belgelerim, oyunlarım, ayarlarım her şeyim duruyordu. Sadece ekran kartı sürücüsü kurdum. İnanır mısınız ses sürücüsü bile kurmadım.

Yeni bilgisayarım ise;
Anakart: B450M S2H.
İşlemci R3 3200G.
GPU AMD Vega8.
RAM ilk başta 8 GB 3200 MHz DDR4.

Bak her şeyi ile değiştirdim yani. Kafayı falan yemedi ki bilgisayar.

Benzer durumu bende masaüstü bilgisayarımda yaşamıştım, ancak farklı olan Windows açılmazken Linux sistem bir sorun olmadan açıldı.

350070 · 19 Eylül 2020

yolcu dedi:
Benzer durumu bende masaüstü bilgisayarımda yaşamıştım, ancak farklı olan Windows açılmazken Linux sistem bir sorun olmadan açıldı.

Ben bir hata almadım.
Ama kaynak kullanımı bazen yüksek oluyor ve internete bağlı olunca Windows 10 sapıtıyor. Bu notebookumda ve minibookumda da böyleydi.
Ben de güncelleme ve telemetri ile ilgili hizmetleri kapattım, gerek duymadığım hizmetleri kapattım.
Haftada bir güncelleyeceğim bilgisayarı sonra kapatacağım geri.

Kerem00 · 19 Eylül 2020

350070 dedi:
2 gün önce 8 GB 3200MHz DDR4 RAM taktım, bir hata vermedi. Şu an 3600 OC çalıştırıyorum 16 GB RAM'i.
Eki Görüntüle 673619
Abi ne güzel duruyor işte Metro Başlatıcı. Özgürce değiştirebiliyorsun.
Bence sanal olan bir şeye bu kadar nefret beslemeyelim.

Windows'ta dosya sistemini değiştiremiyorsun. Biraz da bundan bahsedilmiş alıntıladığın yazıda. Windows'ta, HDD'leri öldüren NTFS dosya sistemine mahkumsun.

350070 · 19 Eylül 2020

Kerem00 dedi:
Windows'ta dosya sistemini değiştiremiyorsun. Biraz da bundan bahsedilmiş alıntıladığın yazıda. Windows'ta, HDD'leri öldüren NTFS dosya sistemine mahkumsun.

Yani ? 4 yıldır kullandığım SSHD hala yaşıyor ve performanslı daha.
Öldürdüğü falan yok. Windows 2004 çıktığında, Windows 1909'da gecikmelere yaşıyordum o kadar.
Ram ve Disk'ten kaynaklandığını düşündüm ama 2004'te bu sorunum yok.

Sanırsam, güncelleyim diye, Windows 10 işlemciye defalarca dur komutlarını gönderdiğini düşünüyorum.

Linux 2 saniye erken açılıyor. Ve sistem rahat çalışıyor ama Windows 10'da da bir şeyler yapınca fena olmuyor.

Kerem00 · 19 Eylül 2020

350070 dedi:
Yani? 4 yıldır kullandığım SSHD hala yaşıyor ve performanslı daha.
Öldürdüğü falan yok. Windows 2004 çıktığında, Windows 1909'da gecikmelere yaşıyordum o kadar.
RAM ve diskten kaynaklandığını düşündüm ama 2004'te bu sorunum yok.

Sanırsam, güncelleyim diye, Windows 10 işlemciye defalarca dur komutlarını gönderdiğini düşünüyorum.

GNU/Linux 2 saniye erken açılıyor ve sistem rahat çalışıyor ama Windows 10'da da bir şeyler yapınca fena olmuyor.

Microsoft'un bile itiraz etmeyeceği bir gerçek var ki NTFS dosya sistemi dosyaları rastgele yerlere yazıyor. Bu da HDD gibi mekanik disklerin performansını düşürüyor. Sırf bunu düzeltmek için Windows'un içinde "Disk Defragment/Disk Birleştirme" diye bir araç geliyor. EXT4 dosya sistemi dosyaları düzenli yazdığı için defragment(birleştirme) işlemine ihtiyaç duymuyor.

GNU/Linux'un açılış hızı init sistemine göre değişir.

Linux sizi ne kadar özgür kılabilir?

Ayrıntılı düzenleme

Kerem00

Megapat

yolcu

Kilopat

350070

Megapat

yolcu

Kilopat

350070

Megapat

yolcu

Kilopat

350070

Megapat

Kerem00

Megapat

350070

Megapat

Kerem00

Megapat

Benzer konular

Yeni konular

Yeni mesajlar

Gizliliğinize önem veriyoruz