Çözüldü "Ben de" mi "Bende" mi?

Bu konu çözüldü olarak işaretlenmiştir. Çözülmediğini düşünüyorsanız konuyu rapor edebilirsiniz.

Iskenderun

Kilopat
Katılım
1 Aralık 2020
Mesajlar
8.076
Makaleler
1
Çözümler
62
Yer
Iskenderun
Hangisi doğru? Kimisini görüyorum, "Bende" yazıyor, kimisi "Ben de" yazıyor. Ben "ben de" kullanıyorum ceza almıyorum. Ama "bende" yazan üyeler de ceza almıyor. TDK'ye göre doğrusu "ben de" şeklinde.

Doğrusu yok mu bunun?
 
Son düzenleyen: Moderatör:
Çözüm
"-de, -da" ekini kaldırınca cümlenin anlamı bozuluyorsa bitişik, bozulmayıp sadece daralıyorsa; ayrı yazılır.
Bu tanım kafa karıştırıyor ve bence yanlış bir öğretme metodu. Nasıl mı?

Mesela şu cümle: Hoca okulda. Şimdi burada -da ekini kaldırınca Hoca okul cümlesi çıkıyor ortaya. Türkçeye hakim olmayan biri ne düşünüyor? Bu mantıklı bir cümle. Evet, gerçekten tam olarak böyle düşünüyor.

Peki nasıl öğretmeli? Çok basit. Bulunma ekinin bitişik yazıldığını bilmesi yeterli.

  • Kalem nerede? Kalem bende. > Bitişik.
  • Hoca nerede? Hoca okulda. > Bitişik.
Bağlaç:
  • Ali de geliyor mu? Evet Ali de geliyor. > Bulunma durumu yok, ayrı.
  • Pazar günleri de yasak var mı? Evet, Pazar günleri de yasak. > Bulunma durumu yok, ayrı.
Hangisi doğru? Kimisini görüyorum, "Bende" yazıyor, kimisi "Ben de" yazıyor. Ben "ben de" kullanıyorum ceza almıyorum. Ama "bende" yazan üyeler de ceza almıyor. TDK'ye göre doğrusu "ben de" şeklinde.

Doğrusu yok mu bunun?
‘üyeler de’ diye yazılır çünkü başka üyeler olduğunu da belirtir. Üyelerin sahip olduğu bir şey olsaydı ‘üyelerde’ yazılırdı.
Bir de TDK’ya diye yazılmaz, TDK’ye diye yazılır çünkü okunuşu normalde ‘tedeke’dir. Ama arada sesli harfler olsadı -mesela BOTAŞ- o zaman eklerini de okunduğu gibi alırdı.
 
"-de, -da" ekini kaldırınca cümlenin anlamı bozuluyorsa bitişik, bozulmayıp sadece daralıyorsa; ayrı yazılır.
Bu tanım kafa karıştırıyor ve bence yanlış bir öğretme metodu. Nasıl mı?

Mesela şu cümle: Hoca okulda. Şimdi burada -da ekini kaldırınca Hoca okul cümlesi çıkıyor ortaya. Türkçeye hakim olmayan biri ne düşünüyor? Bu mantıklı bir cümle. Evet, gerçekten tam olarak böyle düşünüyor.

Peki nasıl öğretmeli? Çok basit. Bulunma ekinin bitişik yazıldığını bilmesi yeterli.

  • Kalem nerede? Kalem bende. > Bitişik.
  • Hoca nerede? Hoca okulda. > Bitişik.
Bağlaç:
  • Ali de geliyor mu? Evet Ali de geliyor. > Bulunma durumu yok, ayrı.
  • Pazar günleri de yasak var mı? Evet, Pazar günleri de yasak. > Bulunma durumu yok, ayrı.
 
Çözüm
Ek olan -de/-da bitişik, bağlaç olan de/da ayrı yazılır.

"Ben de" yazarken eğer ki aslında bulunma anlamı varsa ve bu doğrultuda bulunma hal eki olan -de/-da eklerini ayrı yazıyorsanız hata yapıyorsunuz. Buna ek olarak "durakta", "okyanusta" örneklerindeki -te/-ta bulunma hal eklerini, bağlaç olan de/da ile karıştırarak ayrı yazıp doğru yazmakta problem yaşayan insanlar da çokça var.

Bağlaç olan de/da, asla ünsüz sertleşmesine uğrayarak tıpkı bulunma hal ekinin yazımındaki gibi te/ta haline gelmez. Ünsüz sertleşmesindeki "d --> t" durumu, sadece ek olan -de/-da için geçerlidir. Bağlaç olan de/da yazımı için bu kural geçerli değildir.
 
Son düzenleme:
Bu tanım kafa karıştırıyor ve bence yanlış bir öğretme metodu. Nasıl mı?

Mesela şu cümle: Hoca okulda. Şimdi burada -da ekini kaldırınca Hoca okul cümlesi çıkıyor ortaya. Türkçeye hakim olmayan biri ne düşünüyor? Bu mantıklı bir cümle. Evet, gerçekten tam olarak böyle düşünüyor.

Peki nasıl öğretmeli? Çok basit. Bulunma ekinin bitişik yazıldığını bilmesi yeterli.

  • Kalem nerede? Kalem bende. > Bitişik.
  • Hoca nerede? Hoca okulda. > Bitişik.
Bağlaç:
  • Ali de geliyor mu? Evet Ali de geliyor. > Bulunma durumu yok, ayrı.
  • Pazar günleri de yasak var mı? Evet, Pazar günleri de yasak. > Bulunma durumu yok, ayrı.
Yine anlamadım desem 😀? Bulunma durumu nedir?
 

Yeni konular

Geri
Yukarı