Büyük Patlama sırasında ışıktan hızlı genişleme

Bu olayı yıllardır pek çok farklı kaynaktan duyduğum ve okuduğum kadarıyla biliyorum ancak bugün yine karşıma çıktığı için bu teori hakkında bir soru sormak istiyorum. Bugün okuduğum dergide Büyük Patlama sırasında atomaltı düzeyde sıkışmış olan tekilliğin, saniyenin desilyonda birinde genişleyerek birkaç ışık yılına ulaşacak şekilde patladığı yazıyordu. Şimdi buradaki olayda sıcaklık konusunda hayal bile edemeyeceğimiz düzeydeki rakamlar söz konusu olabilir. Benim merak ettiğim ise şu: Bir anda bu kadar yüksek bir hızda genişleyen şey ışık fotonunun ilk zamanlardaki çok daha yüksek hız seviyesindeki hali mi yoksa ışık hızı en başından beri sabitti de ondan daha hızlı ve enerjisi fazla olan bir tür ilk madde Büyük Patlama'nın etkisi sayesinde ışıktan hızlı hareket ederek evreni oluşturup genişleyebildi? Bu ne tür bir enerji ki ışık onun yanında ses hızı kadar yavaş kalsın?

Bu noktada anlamayı zorlaştıran kısım "bir anda" ibaresi. Her ne kadar saniyenin desilyonda birinde oluşan bir durum olsa da bir anda olan bir olay değil. İlk olarak patlamadan sonraki 10 üzeri -43'üncü saniyede evren sadece 10 üzeri -33 santimetre idi. 10 üzeri -33 üncü saniyede ise evren 100 santimetreye ulaşmıştı. Sonrasında büyüme hızı katlanarak artıyor. Bunun sebebi de evreninin tek yönlü ve tek bir noktadan değil her yönde ve her noktadan ışık hızında büyümesi. Küçük bir örnekle izah etmeye çalışayım. 10 santimetrelik bir sarmaşık düşünelim. 1 saniyede 10 santimetre uzadığını varsayalım. Bu uzama kökden uca doğru olur ve sarmaşığın boyu sadece 10 santimetre artarak 20 santimetre olur. Ancak evrenin genişlemesi gibi büyüseydi bu hesap şöyle olurdu. 10 santimetrelik sarmaşığın her bir noktası 10 santimetre uzardı. Yani her 1 santimetrelik bölümü birim olarak alırsak toplamda 10 santimetre için 1 saniyede 100 santimetre uzardı. Bunun sonucunda boyu 110 santimetre olurdu. Evrende bu şekilde genişliyor. Her bir noktası ışık hızında genişlediği için toplam genişleme ışık hızının çok üstünde görünüyor.

Peki evrenin dokusu ışık fotonu gibi bir madde mi ki ışık hızında genişleyebiliyor ya da daha hızlıymış gibi genişleyebiliyor? Daha da ilginci önceden boşluk varmıydı ki içinde madde diye tabir ettiğimiz önce yüksek sıcaklıkta olduğu için enerji formunda ve ışık hızında patlayıp genişledi ve sonra soğuyup maddeye dönüştü? Yoksa evrenin dokusu boşluk yokken boşluğu oluştura oluştura mı genişledi?

Teoride eksik kalan bölümler bunlar. Bu yıl fizik nobel ödülü alan James Peebles abimiz nobel ödülü alan diğer bilim insanlarıyla yapılan bir yemekte bu konuda bir konuşma yaptı geçtiğimiz günlerde. Büyük patlama teriminden hoşlanmadığını çünkü öncesini yada sonrasını bilmediğimiz halde teoriye tamamen doğru gibi yaklaştığımızı ve bunun yanlış olduğundan bahsetti. Ancak teoriye tekrar gelirsek bahsettiğiniz büyüme sıcaklık ile oluşan bir genleşme olarak aktarılıyor. Işık hızında genleşmenin olması da bu sıcaklığın çok yüksek derecelerde olmasından kaynaklanıyor. Teoride eksik kalan nokta ise neyin genleştiği. Yani büyüyen evren aslında bunu biliyoruz. Sürekli genişliyor evrenimiz. Ancak nereye genişliyor. Yani genişlediği bölgede evren genişlemeden önce ne vardı. Bunlar hala belirsizliğini koruyan noktalar. Bu konuya en mantıklı açıklama Einstein'ın genel görelilik kuramındaki evrenin yapısı açıklıyor. Einstein'ın belirttiğine göre evren gerilmiş perde gibi ve gezegenler, yıldızlar ve diğer gök cisimleri bu perdede bulundukları yerleri bükerek evrendeki yerlerini oluşturmuşlar. Sonrasında zaman ve mekan bu perdenin içerisinde var olduğunu savunmuştur. Bunları doğru var sayarsak evren aslında zaman ve mekan düzleminin olmadığı yerlere doğru genişliyor.

Buyuk patlama bildigimiz "patlama" degil. Uzay-zaman dokusunun olusmasi ve ilk genislemesi olayi.
Yani Newton fiziginden bilinen maddelere uzaya isik hizindan daha hizli sacilmiyorlar.
Evrenin kendisi isik hizindan fazla genisliyor, ama bu da herhangi bir tezata yol acmiyor.
Su an bile evrenin iki farkli ucundaki iki farkli galaksi birbirlerinden isik hizindan daha hizli uzaklasiyorlar.

Evet. Bir yerde okuduğuma ve çeşitli belgesellerden izlediğime göre şu an bile en uzak galaksi ışığı kırmızıya kayma fenomeniyle ölçüldüğünde ve de aynı zamanda aynı teknik ile birçok supernova'nın patladıktan sonraki ışığının bize ulaşana kadarki geçen zaman içersinde evrenin genişlemesiyle beraber ölçüldüğünde, ışık hızından daha hızlı bir şekilde genişlediğini öğrenmiştim. Genişlemeyi bu denli hızlandıran şeyin karanlık enerjinin artmasıyla bağlantılı olduğu düşünülüyor. Trilyon üzeri trilyon yıl sonra bu bilinmeyen gücün, atomların içeriğindeki protonları bile ayırıp radyasyon enerjisine dönüştürüp dağıtacağı öngörülüyor. Tabi çeşitli teorilere göre değişkenlik gösterir.

Parti Şapkası dedi:

Bu olayı yıllardır pek çok farklı kaynaktan duyduğum ve okuduğum kadarıyla biliyorum ancak bugün yine karşıma çıktığı için bu teori hakkında bir soru sormak istiyorum. Bugün okuduğum dergide Büyük Patlama sırasında atomaltı düzeyde sıkışmış olan tekilliğin, saniyenin desilyonda birinde genişleyerek birkaç ışık yılına ulaşacak şekilde patladığı yazıyordu. Şimdi buradaki olayda sıcaklık konusunda hayal bile edemeyeceğimiz düzeydeki rakamlar söz konusu olabilir. Benim merak ettiğim ise şu: Bir anda bu kadar yüksek bir hızda genişleyen şey ışık fotonunun ilk zamanlardaki çok daha yüksek hız seviyesindeki hali mi yoksa ışık hızı en başından beri sabitti de ondan daha hızlı ve enerjisi fazla olan bir tür ilk madde Büyük Patlama'nın etkisi sayesinde ışıktan hızlı hareket ederek evreni oluşturup genişleyebildi? Bu ne tür bir enerji ki ışık onun yanında ses hızı kadar yavaş kalsın?

Genişletmek için tıkla...

Bir yerde okuduğuma göre hala ışıktan hızlı genişliyor. O yüzden bizden çok sonraki medeniyetler yıldızları göremeyecekler sadece bir karanlık görebilecekler diye duymuştum.