Özellikle Türkiye'de elektronik ürünlere ulaşım zor ve dişimizden, tırnağımızdan artırarak bir dizüstü bilgisayar sahibi oluyoruz. Fazla para ödemişken de en az 2-3 yıl sorun çıkartmadan kullanmak istiyoruz. Hatta güçlü bir laptop ise 6-7 yıl kadar kullanmayı arzu edebiliyoruz. Elektronik ürünlerin bozulma meselesinin şans tarafı olsa da dikkatli kullanmamız durumunda çok daha uzun süre keyfini sürebiliyoruz. Bu rehberde de sizde laptop kullanırken dikkat etmeniz gereken 10 hususu dile getireceğim.
1) Dizüstü bilgisayarınızı sırt çantasında taşıyın ve aynı bölmeye laptoptan başka bir aksesuar koymayın
El çantasıyla laptop taşımak bazı durumlarda riskli olabiliyor. Yürürken elinizden çıkabilir ve yere düşebilir. Bu durum menteşelerin kırılmasına hatta içindeki parçaların zarar görmesine yol açabilir. Sırt çantasında taşırken laptobu koyduğunuz bölmeye adaptör veya güç kablosu koymayın. Çünkü taşırken diğer aksesuarlar laptoba sürteceği için laptop kasasında kılcal çizikler oluşabilir. Aynı bölmeye koymanız gerekiyorsa laptobu bir kılıfa koyup o şekilde aksesuarlarla birlikte aynı bölmeye koyabilirsiniz.
2) Dizüstü bilgisayarınızın yanında bir şeyler yiyip içmeyin
Bu forumda bile birçok kullanıcı laptobuna su veya kahve döküldüğünü ve çalışmadığını dile getirdi. Yüksek meblağ ödediğiniz laptobu bir su bardağıyla çöp etmeyin. Laptopların klavyesinin hemen altında donanım olduğundan dizüstü bilgisayarınız tamir edilemez noktaya gelebilir. Teknik servise gönderseniz bile kullanıcı hatası olduğundan çok yüksek tamirat ücreti talep edebilirler. Ayrıca laptobun yanında sigara içmenizi de önermem. Sigara külü laptobun fanlarına yapışabiliyor ve bu da hava sirkülasyonunu engelliyor.
3) Dizüstü bilgisayarınızı düz ve sert bir zemin üzerinde kullanın
Her ne kadar Türkçeye ''dizüstü'' olarak geçse de kesinlikle diz üstünde konumlandırılmamalıdır. Halı, yorgan gibi altta bulunan hava alma kanallarını kapatacak zeminlerde de kullanılmamalıdır. Bu tip zeminler, cihazınızın hava almasını engelleyeceği için kasanın daha fazla ısınmasına sebebiyet verebilir. Ayrıca sağlık açısından da üretici firmalar laptoplara 15 cm'den fazla yakın durmamayı tavsiye ederler. En doğru kullanım şekli masa üstünde kullanmaktır.
4) Dizüstü bilgisayarınızın bakımlarını aksatmadan yapın
En geç 1 yılda bir termal macun ve toz temizliği yapmanızı öneririm. Laptoplarda 1 yıllık kullanımdan sonra artık sıcaklıklarda bir miktar yükselme olabilir. Ayrıca fazla toz tutan laptobun hava sirkülasyonu olumsuz yönde etkileneceği gibi tozlardan kaynaklı statik elektrik yaşanma durumu da vardır. Statik elektrik ve içeride elektriğin tozlardan dolayı iletilmemesi laptobunuzun daha çabuk bozulmasına neden olabilir. Eğer bu işte tecrübeniz yoksa bakım için laptobunuzu teknik servise gönderin. Haftada bir olacak şekilde yumuşak başlı bir fırça ile klavye aralarındaki tozları temizleyin.
5) Dizüstü bilgisayarınızı kapattıktan sonra güç kablosunu çekmeyi unutmayın
MSI ve Asus gibi firmalar, kullanım kılavuzlarında laptobu kapattıktan sonra güç kablosunun çekilmesini tavsiye ederler. Eğer laptobu kapattıktan sonra kısa bir sürede tekrar açmayacaksanız güç kablosunu çekmeyi unutmayın. Aksi hâlde pil zarar görebilir.
6) CPU ve GPU çok yüksek sıcaklıklarda çalışıyorsa undervolt işlemi uygulayın
Maalesef bazı mobil işlemciler oyunlarda 100 derecelere kadar ulaşabiliyor. Laptop yeni olsa bile işlemcilerden kaynaklı bu yüksek ısı, laptop kullanıcıların en rahatsız olduğu meselelerden biridir. Performanstan pek ödün vermeyecek şekilde doğru yapılan voltaj düşürmeler, işlemci sıcaklığını 20 derece kadar düşürebilmektedir. Sürekli 95-100 derecede çalışan bileşenler cihazın ömrünü kısaltabilir.
7) Dizüstü bilgisayarınızı yeteri kadar soğutmadan kapatmayın
Uzun süre oyun oynadıktan veya bilgisayarı yük altına sokacak herhangi bir uygulamadan çıkış yaptıktan sonra laptobunuzu hemen kapatmayın. Laptobu kapattıktan sonra yüksek sıcaklıkta olan bileşenler hızlıca soğuyacağı için lehimlerin atmasına ve çatlamalara sebep olabilir. Aynı durum masaüstü ekran kartları için de geçerlidir. Laptobu kapatmadan önce arka planda uygulama çalışmayacak şekilde 3-4 dakika bekletin ve ondan sonra kapatın.
8) Pil tam bitmeden şarj etmeyin ve tam kapasitede doldurmayın
Dizüstü bilgisayarınızın pil ömrünü uzatmak için uygulayabileceğiniz bazı yöntemler var. Laptobunuzun yazılımında cihazı prizde kullansanız dahi %100, %80 ve %60'a kadar şarj edip durdurma seçenekleri olabilir. Eğer laptobu sık sık prizde kullanıyorsanız %60'a kadar dolum yapan seçeneği işaretlemenizi tavsiye ederim. Bu durum pilin daha az yıpranmasına ve dolayısıyla daha uzun ömürlü olmasına neden olacaktır. Ayrıca sürekli prizde kullananların ayda bir pili bitirip tekrar doldurması tavsiye edilir.
9) Dizüstü bilgisayarınızı çalışırken taşımayın
Laptop çalışırken elinizde taşımayın; sağa sola çevirmeyin, ters döndürmeyin. Bu durum sabit diskin arıza vermesine yol açabilir. Ayrıca sık sık yapmak çalışan fanların motor kısımlarının zarar görmesine de neden olabilir.
10) Klavyedeki tuşlara basarken nazik olun
Kullandığımız laptoplarda klavye tuşlarında basmama sorunlarının olmasını istemeyiz. Laptop klavyeleri hassastır ve günümüz laptoplarındaki klavyelerin ortalama tuş basım ömrü 20 milyon kadardır. Sürekli ve sert bir şekilde tuşlara basmak, zamanla bazı tuşların fonksiyonunu kaybetmesine neden olabilir. Bu sebeple gergin ve asabi kullanıcıların, en azından gerilmelerine sebep olan e-spor oyunlarını oynarken haricî klavye bağlamaları tavsiye edilir.
BONUS: Dizüstü bilgisayarınızı misafir çocuğundan uzak tutun
Çocuklar, her ne kadar bunu bilinçli olarak yapmasalar da elektronik ürünlere ciddi derecede zararlar verebiliyor. Unutmayın, kendi paranızla yüksek meblağ ödeyerek satın aldığınız laptobu sizden başka kimse sizin kadar titiz kullanmayacaktır. Mümkünse laptobunuzu sadece siz kullanın.
1) Dizüstü bilgisayarınızı sırt çantasında taşıyın ve aynı bölmeye laptoptan başka bir aksesuar koymayın
El çantasıyla laptop taşımak bazı durumlarda riskli olabiliyor. Yürürken elinizden çıkabilir ve yere düşebilir. Bu durum menteşelerin kırılmasına hatta içindeki parçaların zarar görmesine yol açabilir. Sırt çantasında taşırken laptobu koyduğunuz bölmeye adaptör veya güç kablosu koymayın. Çünkü taşırken diğer aksesuarlar laptoba sürteceği için laptop kasasında kılcal çizikler oluşabilir. Aynı bölmeye koymanız gerekiyorsa laptobu bir kılıfa koyup o şekilde aksesuarlarla birlikte aynı bölmeye koyabilirsiniz.
2) Dizüstü bilgisayarınızın yanında bir şeyler yiyip içmeyin
Bu forumda bile birçok kullanıcı laptobuna su veya kahve döküldüğünü ve çalışmadığını dile getirdi. Yüksek meblağ ödediğiniz laptobu bir su bardağıyla çöp etmeyin. Laptopların klavyesinin hemen altında donanım olduğundan dizüstü bilgisayarınız tamir edilemez noktaya gelebilir. Teknik servise gönderseniz bile kullanıcı hatası olduğundan çok yüksek tamirat ücreti talep edebilirler. Ayrıca laptobun yanında sigara içmenizi de önermem. Sigara külü laptobun fanlarına yapışabiliyor ve bu da hava sirkülasyonunu engelliyor.
3) Dizüstü bilgisayarınızı düz ve sert bir zemin üzerinde kullanın
Her ne kadar Türkçeye ''dizüstü'' olarak geçse de kesinlikle diz üstünde konumlandırılmamalıdır. Halı, yorgan gibi altta bulunan hava alma kanallarını kapatacak zeminlerde de kullanılmamalıdır. Bu tip zeminler, cihazınızın hava almasını engelleyeceği için kasanın daha fazla ısınmasına sebebiyet verebilir. Ayrıca sağlık açısından da üretici firmalar laptoplara 15 cm'den fazla yakın durmamayı tavsiye ederler. En doğru kullanım şekli masa üstünde kullanmaktır.
4) Dizüstü bilgisayarınızın bakımlarını aksatmadan yapın
En geç 1 yılda bir termal macun ve toz temizliği yapmanızı öneririm. Laptoplarda 1 yıllık kullanımdan sonra artık sıcaklıklarda bir miktar yükselme olabilir. Ayrıca fazla toz tutan laptobun hava sirkülasyonu olumsuz yönde etkileneceği gibi tozlardan kaynaklı statik elektrik yaşanma durumu da vardır. Statik elektrik ve içeride elektriğin tozlardan dolayı iletilmemesi laptobunuzun daha çabuk bozulmasına neden olabilir. Eğer bu işte tecrübeniz yoksa bakım için laptobunuzu teknik servise gönderin. Haftada bir olacak şekilde yumuşak başlı bir fırça ile klavye aralarındaki tozları temizleyin.
5) Dizüstü bilgisayarınızı kapattıktan sonra güç kablosunu çekmeyi unutmayın
MSI ve Asus gibi firmalar, kullanım kılavuzlarında laptobu kapattıktan sonra güç kablosunun çekilmesini tavsiye ederler. Eğer laptobu kapattıktan sonra kısa bir sürede tekrar açmayacaksanız güç kablosunu çekmeyi unutmayın. Aksi hâlde pil zarar görebilir.
6) CPU ve GPU çok yüksek sıcaklıklarda çalışıyorsa undervolt işlemi uygulayın
Maalesef bazı mobil işlemciler oyunlarda 100 derecelere kadar ulaşabiliyor. Laptop yeni olsa bile işlemcilerden kaynaklı bu yüksek ısı, laptop kullanıcıların en rahatsız olduğu meselelerden biridir. Performanstan pek ödün vermeyecek şekilde doğru yapılan voltaj düşürmeler, işlemci sıcaklığını 20 derece kadar düşürebilmektedir. Sürekli 95-100 derecede çalışan bileşenler cihazın ömrünü kısaltabilir.
7) Dizüstü bilgisayarınızı yeteri kadar soğutmadan kapatmayın
Uzun süre oyun oynadıktan veya bilgisayarı yük altına sokacak herhangi bir uygulamadan çıkış yaptıktan sonra laptobunuzu hemen kapatmayın. Laptobu kapattıktan sonra yüksek sıcaklıkta olan bileşenler hızlıca soğuyacağı için lehimlerin atmasına ve çatlamalara sebep olabilir. Aynı durum masaüstü ekran kartları için de geçerlidir. Laptobu kapatmadan önce arka planda uygulama çalışmayacak şekilde 3-4 dakika bekletin ve ondan sonra kapatın.
8) Pil tam bitmeden şarj etmeyin ve tam kapasitede doldurmayın
Dizüstü bilgisayarınızın pil ömrünü uzatmak için uygulayabileceğiniz bazı yöntemler var. Laptobunuzun yazılımında cihazı prizde kullansanız dahi %100, %80 ve %60'a kadar şarj edip durdurma seçenekleri olabilir. Eğer laptobu sık sık prizde kullanıyorsanız %60'a kadar dolum yapan seçeneği işaretlemenizi tavsiye ederim. Bu durum pilin daha az yıpranmasına ve dolayısıyla daha uzun ömürlü olmasına neden olacaktır. Ayrıca sürekli prizde kullananların ayda bir pili bitirip tekrar doldurması tavsiye edilir.
9) Dizüstü bilgisayarınızı çalışırken taşımayın
Laptop çalışırken elinizde taşımayın; sağa sola çevirmeyin, ters döndürmeyin. Bu durum sabit diskin arıza vermesine yol açabilir. Ayrıca sık sık yapmak çalışan fanların motor kısımlarının zarar görmesine de neden olabilir.
10) Klavyedeki tuşlara basarken nazik olun
Kullandığımız laptoplarda klavye tuşlarında basmama sorunlarının olmasını istemeyiz. Laptop klavyeleri hassastır ve günümüz laptoplarındaki klavyelerin ortalama tuş basım ömrü 20 milyon kadardır. Sürekli ve sert bir şekilde tuşlara basmak, zamanla bazı tuşların fonksiyonunu kaybetmesine neden olabilir. Bu sebeple gergin ve asabi kullanıcıların, en azından gerilmelerine sebep olan e-spor oyunlarını oynarken haricî klavye bağlamaları tavsiye edilir.
BONUS: Dizüstü bilgisayarınızı misafir çocuğundan uzak tutun
Çocuklar, her ne kadar bunu bilinçli olarak yapmasalar da elektronik ürünlere ciddi derecede zararlar verebiliyor. Unutmayın, kendi paranızla yüksek meblağ ödeyerek satın aldığınız laptobu sizden başka kimse sizin kadar titiz kullanmayacaktır. Mümkünse laptobunuzu sadece siz kullanın.
Son düzenleme:
En önemlisi misafir çocuğuna dikkat etmektir 
