Normal şartlar altında dolar bir anda 6 7 gibi seyrederken birkaç gün içinde 8 buçuğu zorlamaya başlamaz, sonra çat diye 7'ye düşmez. Zaten 6'ya 7'ye çıkışı da hiç normal olmadı. Bir ton da vergi var işin içinde. Yani dolar şu an 7, dün 8'di, yarın 9 olmayacağının garantisini kimse veremiyor. Devletin görevi bu gibi bir durumda satıcıya yaptırım yapmak da değildir. Devlet gidecek doğru düzgün bir ortam yaratacak ki satıcı da doğru düzgün fiyat biçebilsin. Bunu yapamıyorlar. Atıyorum şimdi devlet gitti ve dediğiniz gibi bu adamlara yaptırım yapmaya başladı. Dolar işte o zaman 15 olur. Kalan yatırımcıyı da kaçırırsın.
KDV ve Gümrük vergisini ekleyince zaten 450 dolar bir ürüne kafadan 1000 1200 lira ekliyorsun. Hiç öyle iki katına falan satmıyor adamlar. Kâr payını zaten koyacalar, bir de üstüne doların olası hareketlerine göre fiyat biçiyorlar. Bunu niye bu kadar açıklattırdınız anlamadım.
Şu an dolar 7,40. Olması gereken fiyat nedir? 450 dolar bir ürün için 3324 lira gibi bir şey çıkıyor. Vergileri ekleyelim, %18 KDV ve %20 Gümrük Vergisi var, 4505 gibi bir şey çıkıyor yanılmıyorsam. Bunu böyle sattığı zaman neredeyse kâr edemiyor mesela.
Şimdi bir de 8,50'la hesaplayalım. 450 dolar, %18 KDV %20 Gümrük, 5286 lira. Artı kâr payı. Yurtdışından alıyorsun bir de. Bunun bu kartları ülkeye sokması da var. Dolar Euro bu haldeyken 400 500 lira kâr için bu kadar zahmete girecek halleri yok. Ama zaten burada bu arta kalan paraya kâr payı olarak bakmıyorlar. Satıcı o fiyatı biçiyor çünkü doların tekrar 8,50 olma durumunda stok tazelemesi gerekirse zarar etmek istemiyor. Bunu niye yapsın? 7,40'tan satıp 8,50'den almış olacak. Siz olsanız yapar mısınız? Buna ek olarak, dolar düşükken 500 lira kâr payı koyup satıyordu diyelim. Dolar yüksekken yine 500 lira mı kâr payı koyacak? O zamanki 500 lira ile şu anki 500 lira bambaşka paralar. Yani kâr payı da dolarla birlikte yükselmek zorunda maalesef.
Firmalara kızılma sebebi dolar yükseldiği gün fiyatları arttırırken dolar 50 kuruş düşse bile fiyatların düşmek yerine daha çok yükseltilmesi. Eleştirenlerin firmaların para kazanmasıyla derdi olduğunu sanmıyorum. Olanlara söylenecek sözler burada söylenmez zaten.
Çok ahlaksız bir iş yapılıyor gibi anlatılıyor yani. Halbuki piyasa böyle. Normal olan bu. Öfkemizi yine gereksiz yerlere yönlendiriyoruz gibi geliyor bana. Bir de şunu da ekleyeyim, ben kart tedarikçisi falan değilim, keşke o durumda olsam. Fikrimi belirtiyorum sadece.