HürJet Milli Eğitim ve Hafif Taarruz Jeti'nin montajına başlandı

Hocam, savunma sanayide neden motor tarafında sorun yaşıyoruz?
Motor üretecek teknolojiden mi yoksa deneyimden mi eksilerdeyiz?

Eksilerde değiliz, motor üzerine deneyimlerimiz var. Ancak üretmek için yeterli değil. Şurada açıklamıştım.

Motor yapabilmek için onu deneyebilecek bir araca sahip olmalısın. Bir motoru üretmek koca bir tankı ya da uçağı ya da gemiyi üretmekten zordur.

Şu an çok ciddi çalışmalar var ancak bu kolay bir süreç değil. Belki 5 sene, belki 10 belki de hiç. Şu an HürJet'in montajına başlandı, akında ilk uçuş için iki prototip ortaya çıkacak. Bu uçağın ortaya çıkmasından sonra motor çalışmaları da devam edecektir.

İşin farklı bir boyutu daha var ve o da şu. Türkiye hem treni kaçırmış hem de kendi vagonunu oluşturan bir ülke. İtahal ettiğimiz teknolojilerin yanında, kendi geliştirdiğimiz ve ciddi olarak muadillerine göre hem daha ekonomik hem de daha iyi ürünler var.

AR-GE çalışmalarında, bu iki alan arasındaki dengeyi iyi tutturmak gerekiyor. Bunu da ülkenin şartları ve kapasiteleri belirliyor. Şu an çalışmalar iyi gidiyor. PD serisi İHA/SİHA motorlarından sonra şimdi mini jet motorları ve @Jira nın da bahsettiği gibi Turboşaft helikopter motorlarına önem veriyorlar.

AR-GE kültürü yoktu bu ülkede. Daha yeni yeni oturuyor. Buradan kastım da üniversitelerin AR-GE yapması.
 
Eksilerde değiliz, motor üzerine deneyimlerimiz var. Ancak üretmek için yeterli değil. Şurada açıklamıştım.
10-15 sene içerisinde motor ile ilgili çalışmalara başlanır muhtemelen.
AR-GE kültürü yoktu bu ülkede. Daha yeni yeni oturuyor. Buradan kastım da üniversitelerin AR-GE yapması.
Üretmek, dışarıdan satın almaktan daha da karlı oldu her zaman. AR-GE kültürü de yavaş yavaş oturur.
 
10-15 sene içerisinde motor ile ilgili çalışmalara başlanır muhtemelen.

Aslında 10 - 15 sene önceden başladı. Ancak dediğim gibi, bir İHA motoru üretmek İHA'yı üretmekten zor.

Geçtiğimiz günlerde ANKA SİHA'nın 30 saat havada kalma rekoru kırdığı paylaşıldı. Bir İHA motoru düşünün ki 30 saat aralıksız çalışacak, bunu yaparken oldukça verimli olacak ki az yakıt yakacak, ve yere indikten sonra aynı motor çok kısa süre içinde yeninden uçuşa hazır olacak.

Bugüne kadar motoru olmadan yapabileceğimiz birçok projeyi hayata geçirmeye çalıştık. Esasen birçok ülkenin anlayışı da böyle olur zira üretemiyorsan kabullenip alternatiflere bakman gerekiyor. Şimdi de sıra sıra ithal parçaları yerlileştiriyoruz. Bir uçağın her şeyden önce düzgün uçması önemli, düzgün uçabilecek ki taktığın donanımı da düzgün test edebilesin. Bazen de bu nedenle elinde yerli ürün olsa bile yabancı ürün kullanman gerekiyor.

Üretmek, dışarıdan satın almaktan daha da karlı oldu her zaman. AR-GE kültürü de yavaş yavaş oturur.

Evet AR-GE kültürü güzel bir şekilde oturuyor artık. Buradaki AR-GE'den kastım özellikle üniversitelerdi. Artık gözde üniversitelerin güzel Teknopark yapıları var. AR-GE dediğimiz bir bakıma üniversitedir aslında.
 
@SideWinder bütçe olduktan sonra hepsi zamanla halledilir hocam.

Şu an araçları iyi güzel geliştirmeye ve üretmeye başladık, bu araçların işlevini yerine getirmesi için motor kısmı da önemli.
Motor konusunda olan tecrübemizi ve deneyimimizi arttırırsak beraberinde yeni savunma sanayi teknolojilerine de el uzatırız elbette.
 
@SideWinder bütçe olduktan sonra hepsi zamanla halledilir hocam.

Ne yazık ki her şey bütçe değil. Sizin üniversitelerinizde eğitim veren hocaların gençleri bir şeyler yapmaya ve üretmeye teşvik etmesi lazım. Teşvik edecek ki o öğrenci, yarın mühendis olup (belki) iyi de maaş aldığında, sabah 8 akşam 5 çalışmak yerine AR-GE yapacak, sabahlayacak, üretecek.

Bizim üniversitelerimiz her şeye not ve saygınlık gözüyle bakan koca koca prof.lar ile doluydu, şimdi temizleniyor hepsi. Üniversiteler değişim geçirdikçe ve gençlere bir şeyler yapmak için ilham olan, imkan veren hocaların sayısı arttıkça, AR-GE kültürü daha da oturacak.

Umarım hem ekonomik, hem de AR-GE kültürü bakımından parlak gelecekler göreceğiz, görürüz. :) Ülkemizin her alanda kalkınmaya ihtiyacı var. :)
 
Bu uçağı küçümsememek gerekiyor.

  • HUD​
  • AESA Radar​
  • Fly-by-wire uçuş sistemi​
  • Havadan yakıt ikmal imkanı​
  • Gece görüş sistemleri​

Gibi gelişmiş ve son model teknolojilere sahip olacak. Uçakta kullanılan motorlar da çok bilindik ve güvenilir. Dışarıya çok iyi pazarlanabilir.
 

Geri
Yukarı