Eğer bunları üretecek kapasitemiz olmasaydı vay halimizeydi, ancak farkettiyseniz ambargolar sayesinde bir çok şey üretildi.
İHA ve SİHA'ların daha başka hikaysi var. Yukarıda bir arkadaş siyasal islam falan demiş ama bu, olayı bilmemezliktewn başka bir şey değil. Ambargoların hikayesi farklı.
Türkiye, 200'li yıllara kadar yoğun bir şekilde ABD teknolojilerini ve silahlarını, 90'lardan sonra da özellikle ABD ve İsrail'in Heron'larını kullanmış bir ülke. Bu cihazların hiç birinin kontrolleri bizlerde değildi. Yani senin aldığın istihbaratın onlara da gitmesini geçtim, sana gelen bilgi üzerinde oynayabiliyorlardı ya da bunları geciktirebiliyorlardı.
Mesela F-16'ların, özellikle yazılım tarafının millileştirilmesi yolunda çok zorluklar çekildi, çok fazla taş kondu hatta mühendisler bile öldürüldü. Çünkü adamlar açık açık eninle oynuyordu.
Mesela özellikle Baykar'ın hep yazılım üstünde durduğunu görmüşsünüzdür, bu İHA ve SİHA'lar ilk ortaya çıktıklarında. Zira geçmişte F-16 ve Heron'lardan edilinen ilk deneyim, yazılım sana ait değilse, bu cihazların sana doğru bilgi vermediğiydi.
Şimdi bazen görüyorum, burada ya da sosyal medya bazı arkadaşlar çıkıp, "E bu parçalar ithalse neresi yerli?" diye soruyorlar. Ancak bu yanlış bir düşünce.
Evet, bu çalışmaların bazen milli duygularla beraber aşırı bir biçimde "Yerli ve Milli" şeklinde nitelendiği oluyor. Ancak şu cihazlarda kullandığın haberleşme sisteminin, yazılımın bile yerli olması büyük büyük kazanç.
Bugün bu kadar ambargonun gelmesi, diğer devletlerin ve özellikle ABD'nin, bu cihazların üretilmesini istemediğinden kaynaklanıyor. Çünkü sen bunu üretince, ABD'nin muadil aracını almak zorunda kalmıyorsun. Bu ABD'ye sadece maddi olarak değil, aynı zamanda başka bir ülkenin istihbaratını kontrol etme avantajını kaybetmek olarak da dejavantaj sağlıyor.
He, şunu da diyebilirsiniz, "Motor yabancı, görüntüleme sistemi yabancı, yazılım yerli olsa ne olur?". Emin olun çok şey değişiyor. SİHA gibi otonom sistemler ve bunların yer istasyonları, radarlar ile haberleşmeleri çok çok kritik. Zira siz, altın değerindeki tüm istihbaratı bu kanallar aracılığıyla taşıyıp, yönetiyorsunuz.
Bu bahsettiğim ABD ve İsrail'in oyunlarına, geçmişte ve özellikle 90 - 2000 arası orduda çalışmış kişilerin anılarına, hatıralarına bakarak ulaşabilirsiniz.
Ambargo olayın bir yüzü. Komple cihazını aldığın ülkenin, o cihaza karışması ve seni yanıltması olayın başka yüzü, ve çok daha kötü.
Bu olayları bilin, okuyun, araştırın. Çünkü bu olayların, pek de siyasal islamla falan alakası yok, o bizim içimizdeki bir mesele zira. Okuyunca göreceksiniz zaten, senelerce ABD çıkmalarını nasıl kullandığımızı. Bu günlere kolay gelinmedi, özellikle askeri teknoloji alanında çok fazla bedel ödendi. Bunlar kolay işler değil.
Kendin üretmediğin sürece tam bağımsız olamazsın.
Motor konusunda da mevcut projeler sonuca ulaşırsa, daha da rahatlayacağımızı düşünüyorum.