Dostum bana yardım eder misin? Çok ihtiyacım var yardıma. Tansiyonum ve kilom beni oldukça yoruyor. Yeni hastalıklara yol açacak diye korkuyorum. Biraz uzun ve detaylı bir mesaj yazsan ve bana ilham olsan olur mu?
Tabi hocam. Öncelikle şunu söylemeliyim, kilo vermek zor ve uzun bir süreçtir, ama başlama iradesini göstermek çok önemli bir adım. Helal olsun, kolay gelsin.
Öncelikli önerim, bir diyetisyene gitmek. Haftada 1, Ayda 4 seans için aylık 300-400 civarı bütçe ayırabilirseniz, birçok insan düzenli diyetisyene gidiyor olmaktan ve bilimsel yardım almaktan büyük fayda görüyor. Bunu buraya koymuş olayım.
Kendi imkanlarınızla, diyetisyene gitmeden kilo vermenin formülü ise çok basit: Kalori açığı oluşturmak ve düzenli, dengeli bir beslenme tarzı oturtmak. Kalori açığı oluşturmanın iki yolu var, ya egzersizlerle yaktığınız kaloriyi arttıracaksınız, ya da yediğiniz kalori azalacak. En ideali bunun orta yoludur. Ağır egzersiz öncesi mutlaka doktor kontrolüne gidilmeli. Günde 1 saat tempolu yürüyüşün bile büyük faydası olur. Bunu da söylemiş olayım. Aynı şekilde diyete başlamadan önce doktora gidip genel kontrol yaptırmak, tiroid hormonu, karaciğer ve böbrek fonksiyon kontrolü, kan şekeri ve kolesterol kontrolü yaptırmak gerekir.
Şimdi başlayalım. Kalori kontrolü yapmak için de iki şeye ihtiyacınız var: Akıllı telefonunuza indirilecek bir uygulama ve bir mutfak tartısı. Başlarda hızlıca alışıyorsunuz zaten kalori saymaya, iştahınız da azalıyor 7-10 gün içerisinde önemli ölçüde.
Şimdi, internette çeşitli siteler var, yaş boy kilo ve aktivite düzeyine göre günlük harcanan kaloriyi veriyorlar. Bundan yaklaşık 600-1000 kcal eksiğini sağlıklı bir şekilde tüketirseniz haftada 1-2 kg ortalamasında sağlıklı bir şekilde kilo verirsiniz.
Temel kurallarımız:
-Günde en az 2-3 litre su için
-Mısır, pirinç, patates, alkol gibi bol enerjili besinlerden en azından bir süre uzak durabilirsiniz. Zira bunlar hem bol enerji içerir, hem de insanı hızlıca acıktırır, tok tutmaz. Bir süre tüketmeyip, daha sonra sağlıklı kilonuzda kontrollü porsiyonlarda tüketmek daha iyi olacaktır.
-Yağ tüketimimizi azaltıyoruz, yemeklere, çorbalara atılan yağ miktarı olabildiğince az ve zeytinyağ olmalı.
-Yemeklerle beraber, aralarda acıkınca bol miktarda domates, biber, marul gibi çiğ sebze/salata tüketiyoruz
-Aktif hayat: Her gün hiç yoksa 30 dk tempolu bir şekilde yürümek çok sağlıklı bir aktivite.
-Bir gün bozarsak, bunun moralimizi bozup bizi hedefimizden uzaklaştırmasına izin vermiyoruz. 1 öğün, 1 günlük kaçamaklar, devamı gelip 2-3-4 güne vurulmadığı sürece sorun yaratmaz.
-Sık sık tartılmamalıyız. En fazla haftada 2.
-Güzel uyumak, diyet sırasında kas korunmasına faydalı, aynı zamanda gece ayakta olup yemek yemek, gündüz yenilen yemeklere göre daha çok yağ oluşumuna sebep oluyor.
-Öğünler arası 2-2.30 saat olsun, gece de en son yatmadan 3 saat öncesi gibi yiyin, mümkünse en geç 9 falan. Daha geç olmasın.
Bir örnek yemek listesi paylaşıyorum. 175 boy, 90 kilo, nispeten hareketsiz biri olarak diyet listelerim genelde şu şekilde oluyor. Diyetisyen onaylıdır:
Kahvaltı:
-1 dilim (30-40 gram) kepekli/çavdar/tam buğday ekmeği: glisemik indeksi düşüktür, tok tutar beyaz ekmeğe oranla
-40 gr Kaşar = 60 gr Beyaz Peynir = 2 Haşlanmış Yumurta (Toplam 2 yumurtaya denk yenecek. 1 yumurta + 20gr kaşar vs olabilir. Günden güne çeşitlemek daha iyidir her zaman. Haşlanmış yumurta yiyemiyorsanız bol yağlı, tereyağlı yumurta yapmayın. Menemen gibi sulu, sebzeli deneyebilirsiniz)
-3-5 zeytin
-2 ceviz
Ara öğün: 1 meyve (yarım muz, 1 elma vs) + yarım bardak süt veya 1 bardak ayran/yoğurt
Öğle Yemeği: Sebze veya Bakliyat yemeği + 1 kase çorba + Salata (Yağsız)
Ara öğün: 1 meyve + yarım bardak süt veya 1 bardak ayran/yoğurt
Akşam yemeği: Et (Çiğken tartılacak: 100 gram kırmızı et veya tavuk but eti, 150-200 gram beyaz et / balık) + Salata. Et yemeklerini fırında yapabilirsiniz veya yapışmaz tavaya peçeteyle yağ sürüp ızgara yapabilirsiniz. Yağda yapılmamalı.
Ara öğün: 1 meyve + yarım bardak süt veya ayran yoğurt
-Öğle akşam yemeği sırası değiştirilebilir, bazı günler çift sebze, bazı günler çift et olabilir, çeşitlilik katmak iyidir.
-Ara öğünleri bazen sadece ayran, bazen sadece meyve, bazen ikisi birden vs yapabilirsiniz.
-Ödem atacağım diye garip yeşil çaylardan bol bol içmeyin. Haftada birkaç gün, günde maksimum 2 bardak için bu tip çayları.
Haftanın belirli günü sabah kalkın, lavaboya gidin ve tartılın. Analizli tartılardan alabilirsiniz az çok işinizi görür. Düz tartı da olur.
1-2 hafta içerisinde kilo veremediyseniz biraz daha kalori azaltmayı deneyebilirsiniz ancak dikkat edin, çok aşırı kalori kısıtlaması sağlığa zararlıdır. Bu durumda bir diyetisyene gitmenizi öneririm.
Başlarda zorlanıyorsanız, 1-2 hafta bir tık daha fazla yiyip zamanla azaltabilirsiniz. Önemli olan sağlıklı beslenmek.
Umarım işinizi görür, kolay gelsin.