Linux Mint debian tabanlı bir Linux dağıtı mıdır? Her dağıtımda olduğu gibi, Mint dağıtımıda farklı masaüstü yani guı ile dağıtılır. Graphical using interface.
Linux dağıtımlarında en çok kullanılan birkaç masaüstü ortamı var.
Masaüstü ortamı denildiğinde aklınıza masaüstü teması veya masaüstünün şekli gelmesim. Gui dediğimiz şey komut satırından PC'ye verdiğimiz komutları grafik arayüz arayıcılığıyla veren bir arabirim. Daha doğrusu son kullanıcı arayüzü.
Her masaüstü ortamı farklıdır. Kodyapısı farklıdır çalışma mantığı sistemi farklıdır.
En fazla tercih edilen masaüstü ortamlarından birkaçı şöyle.
KDE-plasma: Bu masaüstü masaüstleri arasında en fazla grafik öğe barındıran, masaüzerinizi kullanıcıya sunulan görselleri en fazla özelleştirme imkanı sunan bir masaüstü orta mıdır? Hemen hemen bilinen tanınan tüm Linux dağıtımlarında kullanılır. Sistem gereksinimi olarak düşük bellek kullanır ancak işlemciyi biraz çalıştırır.
Gnome: Gnome arayüzü Ubuntu dağıtımı tarafından desteklenen ve Ubuntu'nun varsayılan masaüstü orta mıdır? Birçok fanı var. Desteği çok fazla. Şahsi kanaatime göre insan yüzmebilirken yeniden yüzme öğrenmeye zorlayan, Amerika kıtası keşfedilmişken yeniden keşfetmeye zorlayan PC alışkanlıklarınızı altüst eden bir masaüstü ortamı. Ben hiçbir zaman sevemedim ısınamadım.
Diğer masaüstü ortamlarına göre işlemciyi de RAM IDE daha fazla kullanıyor. Düşük konfigrasyonlu sisteminiz varsa zorlayabilir.
Xfce: Bu masaüstü ortamını ilk gördüğünüzde Windows 98, gibi yalın basit bir arayüzle kaşılaşırsınız. Zaten çıkış felsefeside buraya dayanıyor. Sadece ihtiyaç duyulan abartıdan uzak bir masaüstü vaad ediyor. Gerekli karmaşadan uzaklaşıp sadece işinize odaklanmanızı sağlıyor.
Mate: Gnome masaüstünden yolları ayırarak kendi yoluna giden bir masaüstü ortamı.
Cinnamon: Yalın sade bir masaüstü kendinizi Windows XP kullanır gibi hissedeceksiniz.
Linux kullanmak isteyen kişilerin kafası her zaman karışmıştır karışmayada devam edecektir. Nedeni Windows veya Mac sistemleri gibi önünüze ne konursa onu almak zorunda olmamanızdan kaynaklı. Bugün Linux çekirdeği kerneli üzerine inşa edilmiş birçok linuz platformu var.
Bunlardan en çok kullanılan bilinen tanınanları.
Debian.
Fedora.
Arc.
Bir zamanlar Pardus işletim sistemide kendine özgü bir dağıtımdı. Sıfırdan oluşturulan kodlamalarla Linux kerneli üzerine inşa edilmişti. Sonradan işin ne kadar zor meşekkatli olduğu kavranınca debianın hazır kodları kullanılaran onun üzerinde şekillendi.
Masaüstü tercihi yapmaktan önce hangi tabana ait Linux kullanmalıyım sorusunu sormalısınız.
Çünkü her tabanın farklı kod yapısı var. Her Linux ana tabanı farklı exe kullanır. Yani Windows ortamında programlar exe iken, debian ortamında .deb tir. Fedora ortamında farklıdır. Arc de. Aur dur.
Ve bu programları hadi beyendim kullanayım diyemezsinir. Aslında her program her Linux'ta kullanılabilir. Ancak yeniden derlenmesi gerekir.
Son kullanıcı olarak düşünüldüğünde en fazla destek alabileceğin, en fazla program havuzuna erişebileceğin Linux tabanı üzerine yoğunlaşmalısın.
Arc tabanlı Linux son zamanlarda hızla yükseliyor. Paket yapısı çok farklı. Arc tabanını kullanan son kullanıcıya yönelik en fazla tarcih edilen masaüstü ortamı manjarodur. Manjaroda diğer dağıtımlar gibi KDE-plasma, gnome, xfce ortamlarını destekler ve her bir masaüstü ortamı farklı ISO olarak sunulur. Bunlar yanında arm işlemci platformlarına da destek verir. Rasperypi gibi ortamlar için de manjaro sürümleri mevcuttur.
Fedora tabanlı Linux daha fazla ticari yönelim gösteriyor. Fedora Red-had Linux desteğiyle geliştiriliyor. Bilindiği gibi Red-had Linux ticari bir marka, fedora-Red-had- CentOS bunlar daha çok sunucu tabanlı sistemler. Tabii son kullanıcıya da hitap ediyor.
Debian bu ana dağıtım hiçbir ticari bağı yoktur. Tamamen özgürdür. Paketlerinin hiçbirisinde ticari ürün bulunmaz felsefesi özgür açık kaynak yazılım üzerine oluşturlmuştur. En eski dağıtımlardan biridir. Bu nedenle ana taban olarak en fazla kullanılan debian sistemidir? Ubuntu'nun ana tabanıda debiandır. Yani debian gelişir stabil hale gelir. Ve dağıtılır. Diğer dağıtımlar debianın dağıtımını alır. Üzerinde kendilerine göre özellştirmeler yaparak son kullanıcılara sunulur. Bizim Pardus sistemide böyledir. Debian sistemi içeriğinde en fazla uygulama barındıran .dep paketine erişebileceğiniz dağıtımdır. 80.000 civarında uygulamanın varolduğunu biliyoruz.
Linux sistemlerinde program kuma işleri Windows'ta alışık olduğumuz gibi olmuyor. Android telefonlarda olduğu gibi play-stor mantığıyla çalışır. Zaten Android'de bir Linux dağıtı mıdır? Linux çekirdeğinin üzerine kurulmuştur. Android telefonlarda program havuzunun adı playstor ken, debian ve diğer dağıtımlarda program havuzlarına verilen isim repository dir. Birçok repository havuzu bulunur. Bu havuzlardan istediğinizi kullanabilirsiniz. Yani Linux sisteminize diyorsunuz ki, ben şu repo deposunu da kullanmak istiyorum deyip tanımlıyorsunuz. Sisteminiz tanımladığınız depolardan program uygulama çekip kullanabiliyor kurabiliyor.
Linux kurulumunda belki de en fazla dikkat edilmesi gereken konu, kdeplasma, xfce, gnome, cinnamon, Mate gibi arayüz seçimi kadar, ana dağıtım seçimi kadar, bilgisayarınızın donanımına uyan sistemi seçmek. En önemlisi bu bence.
Misal xfce denilan masaüstü ortamını kullanmak isteyebilirsiniz,
Arc tabanlı bir Linux dağıtımının xfce ortamı, debianlı xfce, veya fedora temelli xfce hepsi ne PC nizin tepkisi farklı oluyor. Arc tabanlı Linux'ta donanımınz çok stabil çalışırken, fedorada PC niz aşırı ısılar üretebiliyor. Bence en dikkat edilmesi gereken konu bu. Maalesef bunu tespit etmek için kullanmak test etmek gerekiyor. Şahsen ben onlarca Linux dağıtımı denedim. Androidx86'yı bile denedim. PC üzerinde.
Özetlemek gerekirse.
Debian.
Bilgisayarınızda stabilite istiyorsanız kararlılık istiyorsanız, debian tabanına bakın.
Bu link Debian'ın kendi orijinal geliştirdiği Linux dağıtımlarıdır. Bu link PC'ye kurmadan direkt USB flash bellek üzerinden çalıştırılabilmesini sağlayan Live canlı sistemlerdir. Test ettikten sonra kurulumu gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca bu linkteki ISO dosyaları PC donanımınızın tanınamaması durumunda bazı tescilli Driver'ları sisteminize entegre etmenizi sağlayan non-Free sürümleridir. İstediğiniz ISO dosyasını indirmeniz USB belleğe bootable olarak yazarak kullanabileceğiniz isolardır. Sadece istediğiniz ISO'yu indirin. KDE-plasma, Mate, cinnamon, gnome, xfce gibi farklı masaüstlerinin herbiri farklı ISO olarak sunulmuştur. Dosyaların çokluğu kafanızı karıştırmasın. Sadece ISO dosyasını indireceksiniz.
Index of /images/unofficial/non-free/images-including-firmware/10.3.0-live+nonfree/amd64/iso-hybrid
İlk aşamada debianla başlayıp, nedir ne değildir. Test edip, farklı masaüstlerini görüp öğrenmenizi sağlayan tüm seçenekleri sunuyor size. Önce debianla başlayın. Debianın kendi sunduğu farklı masaüstü ortamlarını test edin. Hangisini kullanmak isteseniz, o masaüstünde karar kılın. O masaüstüne karar kıldıktan sonra. Farklı distrolara yönelebilirsiniz. İlk etapta farklı distrolara dağıtımlara yönelmek kafanızı karıştırır. Önce stabilitesiyle bilinen sisteminizi yormayan işlemcinizi alev alev yakmayan ve tamamen güvenli olduğu tescillenmiş debian sisteminden başlayıp farklı masaüstü ortamını deneğerek hangi masaüstünü kullanmanız gerektiğine karar verin.
Ben şahsen arc tabanlı manjaronun KDE-plasma sürümünü tercih ediyorum.
Manjaro - Downloads
