Bugünkü yazımızın konusu Terminal, hani şu korkunç siyah ekran, mouse ile input kabul etmeyen ve siyah hoodieli abilerin kullandığı ortam.
Sahi nedir bu terminal ya. Oradan başlayalım bence.
Terminal nedir:
Öyle aman aman bir şey değildir aslında işletim sisteminin kerneli ve sürücüleri ile iletişim sağlayan bir text arayüzünden ibarettir. PEki neden grafik değil de amele gibi yazı ile yazılıyor sorusunun cevabı ise bu fotoğraf.
Fotoğrafı GUI Operating System - javatpoint sitesinen aldım telifliyse uyarabilirsiniz.
Neyse kernel ile başlıyorum.
KERNEL: İşletim sisteminin sürücülerinin ve işletim sistemi bileşenlerinin çalışma ortamının bulunduğu yapı. Donanımla haberleşir. Driverı osu busu burada. Windowsun NT'si de Linux da Maclerin Darwini de bu abi.
DISPLAY SERVER: Kernel ile görsel iletişim kurmaya olanak sağlayan yapı, Ekran kartı ile çıktı verdiği ne varsa bu eleman sayesinde görüyorsunuz.
İşte zurnanın zırt dediği nokta , GUI ve CLI, ne la bunlar?
Graphical User Interface(GUI) Display server ile iletişime geçip sizin girdiğiniz işlemleri size döndürten eleman.
Command Line Interface(CLI) Yine sistem ile iletişime geçip FAKAT YAZI İLE yine size dönüt veren ortam.
E abi arayüz var neden CLI ile boğuşuyoruz diyorsunuz, bunun iki sebebi var, birincisi serverları CLI ile yönetmek daha rahat çünkü GUI ile menüye gir çık yapacağın şeyleri CLI ile tek satır ile yapabiliyorsun.
Sallıyorum ben bu dosyayı desktopa kopyalayacağım, ahanda bu dosya, Üstünde Buğra yazan ödev dosyam:
Bunu /home/bugra/Documents klasörüne elle de sürükleyebilirim ya da
:
Tek komut, burada sadece minik bir dosyayı taşşıdığımız için olabilir fakat bir sunucu yönettiğinizi düşünün, büyük miktarlarda dosyalarla uğraştığınızı ve bunların hepsini taşınmasını ve çalıştırılmasını sağladığınız bir script yazdığınızı düşünün, buradaki en büyük arkadaşınız CLI ve Shell, çünkü makine sizin arayüzünüzden anlamaz, arayüzde yaptığınız işlemler de aslında shellde çalıştırılacak bir komuta dönüştüren fonksiyonlarla çalışır. Terminalin ve komut girdisinin her işletim sisteminde bulunması zorunludur.
Burada gördüğünüz küçük kod parçası python ile yazılmış ve kapat butonuna bastığınızda programa kapat komutunu gönderiyor. Misal.
E abi cevapla artık terminal kullanmak zorunlu mu?
Buraya kadar kafanızı şişirdim, şimdiki soru Linux kullanıcıları neden terminal kullanıyor ve terminal kullanmak zorunlu mu?
Hayır ve hayır, asla. Normal bir kullanıcının terminale erişmesi asla gerekmiyor. Hatta ve hatta son kullanıcı odağıyla tasarlanmış dağıtımlar kullanıcıların terminale erişmemesi için ellerinden gelen her şeyi yapıyor.
Mesela benim kullanıdığım fedorada bulunmasa da(ki amacı bir tık daha profesyonel niyetliler içindir) Ubuntu dağıtımında sürücü kurma merkezi bulunur ve burada uyumlu cihazlarınızın sürücülerini windowstan bile daha rahat kurabilirsiniz.
Fotoğrafın kaynağı Installing additional drivers in kubuntu.
Yazılımları ise dağıtımın kendi depoları snap ya da flatpak ile kuruyoruz, bunların hepsini ise bize arayüz olarak yoplayan Discover ve Gnome Software yazılımları var.
Bu fotoğraf benim, daha şimdi çektim, bunu istediğiniz gibi kullanabilirsiniz
Abi Snap ne Flatpak ne ben daha bunlarla mı uğraşacağım?
Uygulama ve oyun indirmek için bilgisayarına binbir tane program kuran arkadaşlar burada sözüm size, iki tane programcık kuracaksınız, ki Ubuntu tabanında snap zaten dahili geliyor flatpake ihtiyacınız bile olmaz, ve bu size bütün yolları açacak, yani bence o kadar da büyük bir dava değil.
Abi Nvidia kullanıyorum ve ne yapsam rahat edemedim
Haklısın ama burada keşke sorun Linuxda olsun da düzeltseler, yine de Pop OS ve Ubuntu tabanlı dağıtımlar çoğunlukla sıkıntısız kullanıyor.
Burada ise Linus Torwalds'ın Nvidia hakkında pek etik olmasa da kişisel düşünceleri, küfür içermesi sebebiyle spoilere koyuyorum.
Oyunlarım desteklenmiyor o sebeple geçemiyorum/İşim için kullandığım programlarım sebebiyle geçemiyorum
Sonuna kadar saygı duyuyorum, bir ek yapmak isterim Steam'in yeni Steam Deck projesi ile Wine gelişiminin hızı da arttı ve Proton ve wine platformlarında çalışan programlar artık Windopwstan bile daha hızlı çalıştığı durumlar yaşanabiliyor yine de saygı duyuyorum, Solidworks'ü Wine ile çalıştırmazdım ve güvenmezdim.
Evet aklıma gelen düşünceler şu anda bundan ibaret, PCSX2 ile GoW kurmaya üşenmeseydim muhtemelen olmayacak bu yazı yeni klavyemi test etmemle beraber son buldu, müsait bir zamanda yeni klavyemin de incelemesini yazarım muhtemelen.
Aklınıza takılan sorular olursa kıt bilgimle cevaplamaya çalışırım, belki bunun için yeni bir konu daha açarım kim bilir?
Sahi nedir bu terminal ya. Oradan başlayalım bence.
Terminal nedir:
Öyle aman aman bir şey değildir aslında işletim sisteminin kerneli ve sürücüleri ile iletişim sağlayan bir text arayüzünden ibarettir. PEki neden grafik değil de amele gibi yazı ile yazılıyor sorusunun cevabı ise bu fotoğraf.
Fotoğrafı GUI Operating System - javatpoint sitesinen aldım telifliyse uyarabilirsiniz.
Neyse kernel ile başlıyorum.
KERNEL: İşletim sisteminin sürücülerinin ve işletim sistemi bileşenlerinin çalışma ortamının bulunduğu yapı. Donanımla haberleşir. Driverı osu busu burada. Windowsun NT'si de Linux da Maclerin Darwini de bu abi.
DISPLAY SERVER: Kernel ile görsel iletişim kurmaya olanak sağlayan yapı, Ekran kartı ile çıktı verdiği ne varsa bu eleman sayesinde görüyorsunuz.
İşte zurnanın zırt dediği nokta , GUI ve CLI, ne la bunlar?
Graphical User Interface(GUI) Display server ile iletişime geçip sizin girdiğiniz işlemleri size döndürten eleman.
Command Line Interface(CLI) Yine sistem ile iletişime geçip FAKAT YAZI İLE yine size dönüt veren ortam.
E abi arayüz var neden CLI ile boğuşuyoruz diyorsunuz, bunun iki sebebi var, birincisi serverları CLI ile yönetmek daha rahat çünkü GUI ile menüye gir çık yapacağın şeyleri CLI ile tek satır ile yapabiliyorsun.
Sallıyorum ben bu dosyayı desktopa kopyalayacağım, ahanda bu dosya, Üstünde Buğra yazan ödev dosyam:
Bunu /home/bugra/Documents klasörüne elle de sürükleyebilirim ya da
:
Tek komut, burada sadece minik bir dosyayı taşşıdığımız için olabilir fakat bir sunucu yönettiğinizi düşünün, büyük miktarlarda dosyalarla uğraştığınızı ve bunların hepsini taşınmasını ve çalıştırılmasını sağladığınız bir script yazdığınızı düşünün, buradaki en büyük arkadaşınız CLI ve Shell, çünkü makine sizin arayüzünüzden anlamaz, arayüzde yaptığınız işlemler de aslında shellde çalıştırılacak bir komuta dönüştüren fonksiyonlarla çalışır. Terminalin ve komut girdisinin her işletim sisteminde bulunması zorunludur.
Burada gördüğünüz küçük kod parçası python ile yazılmış ve kapat butonuna bastığınızda programa kapat komutunu gönderiyor. Misal.
E abi cevapla artık terminal kullanmak zorunlu mu?
Buraya kadar kafanızı şişirdim, şimdiki soru Linux kullanıcıları neden terminal kullanıyor ve terminal kullanmak zorunlu mu?
Hayır ve hayır, asla. Normal bir kullanıcının terminale erişmesi asla gerekmiyor. Hatta ve hatta son kullanıcı odağıyla tasarlanmış dağıtımlar kullanıcıların terminale erişmemesi için ellerinden gelen her şeyi yapıyor.
Mesela benim kullanıdığım fedorada bulunmasa da(ki amacı bir tık daha profesyonel niyetliler içindir) Ubuntu dağıtımında sürücü kurma merkezi bulunur ve burada uyumlu cihazlarınızın sürücülerini windowstan bile daha rahat kurabilirsiniz.
Fotoğrafın kaynağı Installing additional drivers in kubuntu.
Yazılımları ise dağıtımın kendi depoları snap ya da flatpak ile kuruyoruz, bunların hepsini ise bize arayüz olarak yoplayan Discover ve Gnome Software yazılımları var.
Bu fotoğraf benim, daha şimdi çektim, bunu istediğiniz gibi kullanabilirsiniz
Abi Snap ne Flatpak ne ben daha bunlarla mı uğraşacağım?
Uygulama ve oyun indirmek için bilgisayarına binbir tane program kuran arkadaşlar burada sözüm size, iki tane programcık kuracaksınız, ki Ubuntu tabanında snap zaten dahili geliyor flatpake ihtiyacınız bile olmaz, ve bu size bütün yolları açacak, yani bence o kadar da büyük bir dava değil.
Abi Nvidia kullanıyorum ve ne yapsam rahat edemedim
Haklısın ama burada keşke sorun Linuxda olsun da düzeltseler, yine de Pop OS ve Ubuntu tabanlı dağıtımlar çoğunlukla sıkıntısız kullanıyor.
Burada ise Linus Torwalds'ın Nvidia hakkında pek etik olmasa da kişisel düşünceleri, küfür içermesi sebebiyle spoilere koyuyorum.
Oyunlarım desteklenmiyor o sebeple geçemiyorum/İşim için kullandığım programlarım sebebiyle geçemiyorum
Sonuna kadar saygı duyuyorum, bir ek yapmak isterim Steam'in yeni Steam Deck projesi ile Wine gelişiminin hızı da arttı ve Proton ve wine platformlarında çalışan programlar artık Windopwstan bile daha hızlı çalıştığı durumlar yaşanabiliyor yine de saygı duyuyorum, Solidworks'ü Wine ile çalıştırmazdım ve güvenmezdim.
Evet aklıma gelen düşünceler şu anda bundan ibaret, PCSX2 ile GoW kurmaya üşenmeseydim muhtemelen olmayacak bu yazı yeni klavyemi test etmemle beraber son buldu, müsait bir zamanda yeni klavyemin de incelemesini yazarım muhtemelen.
Aklınıza takılan sorular olursa kıt bilgimle cevaplamaya çalışırım, belki bunun için yeni bir konu daha açarım kim bilir?
Dosya Ekleri
Son düzenleme: