@Yararsız Üye @Jira sizce 5. nesil diyebileceğimiz bir uçak olacak mı? İHA/SİHA konusunda bilgili olan bir ülkenin bu alanda başarılı olacağını düşünüyorum. Lakin havacılık üzerine çok ileri bilgi sahibi değilim. O yüzden sizlere soruyorum. Yanlış hatırlamıyorsam bu proje 5. nesil bir uçak yapmak üzere düşünülmüştü değil mi?
Başka konularda da yazmıştım. SİHA'lardaki başarının ana iki kaynağı vardı diyebilirim: %100 yerli ve sapasağlam çalışan otonom yazılım ile herhangi bir ambargoya maruz kalmayacak motor. SİHA'lar basit makineler, Jet uçaklarına göre. Gövde yapıları daha basit, aerodinamik yapıları daha basit, itki sistemleri daha basit, elektronik harp altyapıları da daha basit. Akıncı ve MUIS gibi sistemler, SİHA'lara sınıf atlatacak ancak yine de MMU bambaşka bir dünya.
MMU tarafında ya da genel olarak bir savaş uçağı tarafında en kritik şeylerden birsi motordur. Çünkü tüm yapı motorun etrafında şekillenir, uçağın birçok karakteristiğinin motor şekillendirir. MMU tarafında motor belirsizlikleri proje için bir sorun. Çünkü motoru görmezden gelerek bir yere kadar tasarım yapabilirsiniz. Uçak bittikten sonra da motor değiştiremezsiniz.
SİHA'lar Türkiye için ayrı bir kulvar oldu. Ancak MMU'ya baktığımız zaman Türk sanayinin bambaşka uç noktalarını zorladığını görüyoruz. Bu parça mesela, eklemeli imalat ile üretildi büyük ihtimalle. Ya da birçok parça öyle üretiliyor. TUSAş ve TEI eklemeli imalat sistemlerine yıllardır yatırım yapıyor. Geçtiğimiz aylarda TEI, 300 küsür parçadan oluşan motor bloğunu tek seferde üretmişti mesela, bu yatırımlar sayesinde. Türkiye MMU yolunda hem öğreniyor hem üretiyor. Şu an ister yeni mezun isterse nitelikli bir sürü elemana ihtiyacı var. Sadece MMU'da da değil, TUSAŞ ve hatta birçok sanayi firması için. Tüm bunların yanında gerek siyasi gerekse ekonomik ortam da MMU'yu oldukça etkiliyor. Bu nedenle Türkiye'nin bu iki alanda da stabilitesini koruması gerek.
İbrahim ve Jira'nın aksine ben %100 bu projeler bitecek diyemiyorum çünkü şimdiki ya da olursa sonraki hükümetin yaptırımlardan dolayı sonlandırma ihtimalleri bence var. Şu ana kadar savunma sanayisinde yapılanlar iyi gidiyor, bu işin sonunun nasıl biteceğini de zaman gösterecek. Umarım karamsar olduğum ihtimaller gerçekleşmez.
Ne yazık ki MMU gibi projeler yaptırımlardan çok çabuk ekleniyor. Roll Out yapılır belki eldeki motorlarla beraber uçar da ancak seri üretim ve geliştirme noktasında istikrarlı bir Türkiye şart. Bakmayın, bizim SİHA projelerimiz çok şanslıydı bu konuda. Ukrayna motoru ve WestCam'a karşı CATS, tam zamanında yetişti.
