Daha fazla
- Cinsiyet
- Erkek
- Meslek
- Öğrenci
Overclock yaparken en sinir bozucu problemlerden birisi de şüphesiz ki bu lanet şeydir. VRM'lerin kalitelerini kapıştırdığı, kapıştırması gereken konudur. Peki tam olarak nedir bu VDROP?
VDROP, işlemciye giden akım arttığında anakartın özellikle yüksek voltajlarda istikrarı koruyamaması sonucu voltajın yük durumu bitip akım azalana kadar düşmesidir. Bu voltaj düşüşü de pekala stabilite sorunlarına, çökmelere sebep olabilir. Bu sorunu azaltmak için de anakartlarda LLC (Load Line Calibration veya Load Line Control) isimli ayar bulunur.
LLC'nin yaptığı şey yük durumlarında işlemciye giden voltajı ve/veya PWM oranını arttırmaktır. Kademe kademe olarak bulunan bu ayarı kullanarak VDROP sorunu çözülebilir olsa da riskli bir işlemdir. Yük durumu ortadan kalktığında anlık olarak şiddetli bir voltaj dalgası VRM'leri vuracaktır. İşin kötü yanı ise bu dalganın sensörlerce tespit edilememesidir.
Alttaki görselde 1.406V core voltage değerine ve "high" seviye LLC'ye ayarlanmış bir anakarta ait voltaj değerlerini göreceksiniz. Bu anakartta en son kademe LLC ayarı extreme, ondan sonra gelen ayar ise high'dır. Yani 1.4V + yüksek seviye LLC oldukça cüretkar bir kombo denebilir.
Stres testi durdurulduktan sonra çekilen bu görseldeki değerlere bakarsak eğer sistemin kafasının bir hayli karışmış olduğunu görebiliriz. Anakart 1.461V'a kadar çıkmışken işlemci en yüksek 1.413V ölçmüş. En düşük voltaj ise yine işlemci tarafından 1.363V olarak ölçülmüş ki bu korkunç bir değer. Genel olarak ise tüm test boyunca işlemci 1.369V ve 1.375V değerleri arasında ölçüm yaptı. Herhangi bir yük yokken işlemci olması gerektiği gibi 1.406V aldığını raporluyor. İşte VDROP'da tam olarak bu. Voltaj 1.406V'dan bir anda 1.363V'a düşüyor, sistem bir şeylerin ters gittiğini anlayıp olaya müdahale ediyor ve voltajı güç bela 1.375V'a çıkartabiliyor.
Özetlersek, BIOS'dan 1.406V'a ayarlanmış bir testte anakart 1.461V gönderdiğini raporlarken işlemci 1.363V aldığını raporlamış. Kendi ayarladığımız 1.406V ve 1.461V arasındaki fark ise oldukça ürkütücü. Ve hatırlatmam gerekirse, kuvvetle muhtemel peak voltage dediğimiz yük sonu patlaması ise 1.461V'dan bile daha büyük bir değer.
Hiçbir zaman, kesinlikle son seviye LLC kullanmayı önermiyorum. Anakarttan anakarta bu LLC ayarlarının şiddeti değişebilir ve yüksek seviye, şiddetli seçenekler denenebilir. Asus TUF B450 modellerde en stabil seçenek medium gibi geldi bana. High seçeneğini bu modellerde uzun süreli kullanımda önermiyorum.
VDROP, işlemciye giden akım arttığında anakartın özellikle yüksek voltajlarda istikrarı koruyamaması sonucu voltajın yük durumu bitip akım azalana kadar düşmesidir. Bu voltaj düşüşü de pekala stabilite sorunlarına, çökmelere sebep olabilir. Bu sorunu azaltmak için de anakartlarda LLC (Load Line Calibration veya Load Line Control) isimli ayar bulunur.
LLC'nin yaptığı şey yük durumlarında işlemciye giden voltajı ve/veya PWM oranını arttırmaktır. Kademe kademe olarak bulunan bu ayarı kullanarak VDROP sorunu çözülebilir olsa da riskli bir işlemdir. Yük durumu ortadan kalktığında anlık olarak şiddetli bir voltaj dalgası VRM'leri vuracaktır. İşin kötü yanı ise bu dalganın sensörlerce tespit edilememesidir.
Alttaki görselde 1.406V core voltage değerine ve "high" seviye LLC'ye ayarlanmış bir anakarta ait voltaj değerlerini göreceksiniz. Bu anakartta en son kademe LLC ayarı extreme, ondan sonra gelen ayar ise high'dır. Yani 1.4V + yüksek seviye LLC oldukça cüretkar bir kombo denebilir.
Stres testi durdurulduktan sonra çekilen bu görseldeki değerlere bakarsak eğer sistemin kafasının bir hayli karışmış olduğunu görebiliriz. Anakart 1.461V'a kadar çıkmışken işlemci en yüksek 1.413V ölçmüş. En düşük voltaj ise yine işlemci tarafından 1.363V olarak ölçülmüş ki bu korkunç bir değer. Genel olarak ise tüm test boyunca işlemci 1.369V ve 1.375V değerleri arasında ölçüm yaptı. Herhangi bir yük yokken işlemci olması gerektiği gibi 1.406V aldığını raporluyor. İşte VDROP'da tam olarak bu. Voltaj 1.406V'dan bir anda 1.363V'a düşüyor, sistem bir şeylerin ters gittiğini anlayıp olaya müdahale ediyor ve voltajı güç bela 1.375V'a çıkartabiliyor.
Özetlersek, BIOS'dan 1.406V'a ayarlanmış bir testte anakart 1.461V gönderdiğini raporlarken işlemci 1.363V aldığını raporlamış. Kendi ayarladığımız 1.406V ve 1.461V arasındaki fark ise oldukça ürkütücü. Ve hatırlatmam gerekirse, kuvvetle muhtemel peak voltage dediğimiz yük sonu patlaması ise 1.461V'dan bile daha büyük bir değer.
Hiçbir zaman, kesinlikle son seviye LLC kullanmayı önermiyorum. Anakarttan anakarta bu LLC ayarlarının şiddeti değişebilir ve yüksek seviye, şiddetli seçenekler denenebilir. Asus TUF B450 modellerde en stabil seçenek medium gibi geldi bana. High seçeneğini bu modellerde uzun süreli kullanımda önermiyorum.
Son düzenleme:
