Zaman Nedir?

CLM Project dedi:

Acaba ışık hızına yakın bir hıza ulaşsaydık zaman kavramına ne olurdu? Bükülme, kırılma, kopma, durma...

Genişletmek için tıkla...

Hmmm. Bu güzel soru. Işık hızı ile bir gezegene gittin, orada o gezegenin yıldız vakti ile 1 yıl geçirdin. Geri geldin ışık hızı ile. Zaman değişti mi? Dünyada. Evet değişti, basit mantık, neden değişmesin. İnsanlar yaşlandı. 10 Yıl geçirsen sende o gezegende yaşlanacaksın. Dediğim gibi yine zamanın olmadığına çıkıyoruz. Sadece yol almak var. Uzay gemisinde 10 yıl dolaşsan, yaşlanmayacak mısın? Böyle teoriler var. Yaşlanmayız diye, zaman farklı işlermiş hızlı hareket ettiğin için. Ne derece doğru? Bence olmayacak şey, yüksek hızda seyahet etsen de yine yaşlanacaksın, yemek yiyeceksin, hücrelerin büyüyecek, yaşlanacak bence.

CLM Project dedi:

''Gölge Mahmut'un evinin kapısına gelmiş, bu vakte akşam diyelim en iyisi'' Gerçekten neye göre akşam - sabah, şimdi, evvel, sonra gibi tanımları uydurduk?

Genişletmek için tıkla...

Her şey uydurma değil mi? Bütün kelimeler uydurma değil mi? Hatta dilin ilk çıktığı zaman mağara adamları, ağız yamuşlar gibi barbarik konuşur anlaşırlardı. O da uydurma dil.

Şu gezegende bile, kaç tane dil var, aynı ırktan insanlar anlaşamıyor. Garip değil mi. Biri uyumaya, uyku demiş, biri sleep demiş. Aynı fiil ama.

İşte aradığım cevap. Intelstellar filmi gibi mesela, o gezegende kısa bir zaman geçiriyorlar ama Dünya'da yıllar akıp gitmiş. ''Murphy, döndüğümde seninle aynı yaşta olabiliriz.'' Ah Cooper ah, kızın ninen yaşına gelince kavuştun. Filmi bir daha izleyesim geldi ya.

Zaman dediğimiz ve uydurduğumuz kavramı aşabilirsek ona maruz kalmayız. Ama zamanı hissedemiyoruz da. Elle tutulabilir bir tarafı yok somut olarak. Sadece bir kavram. Rüya gibi ama tam anlamıyla kanıtlanabilen bir şey değil zaman.

Kronometreye basıyorum, koşmaya başlıyorum. 100 metreyi 15 saniyede koştum diyelim. Bu 15 saniye neden 15 saniye? Yavaş koşuyorum demiyorum. Hızlı koşarım hatta. Neden zaman kavramı ardı arkası gelmeyen ve akıp gidebilen bir kavram?

''Zaman doldu'' deriz mesela. Aslında dolan bir şey yok, bize söylenen ''anlar aralığında yer alan devire'' ''süre'' diyoruz. Faturaların son ödeme tarihi gibi.

15 saniye önce daha özgürdüm. Ömrüm 15 saniye daha azaldı. Ama ömür sözcüğü de uydurma. Her şeye isim lazım ama değil mi?

Bazen zamana karşı durup ''f*ck your time'' diyorum. Zaman yetmiyor cidden. O yüzden geceyi gündüze katıp yaşıyorum.

Bir de uyumadan yaşayabilsem çok güzel olur. Uyku vaktimi çalıyor. Az değil, ömrümün üçte biri.

CLM Project dedi:

Bazen zamana karşı durup ''f*ck your time'' diyorum

Genişletmek için tıkla...

Zamana Karşı filmi aklıma geldi benim de? İnsanlar zamana karşı durduğu zaman bile, yaşlanmadığı zaman bile, insanları bir süreye hapseden, o süre dolduğunda öldüren bir sistem yaratıyor insanlık. Zamandan kaçış yok. Acaba Tanrı, zaman olabilir mi?

Bu içeriği görüntülemek için üçüncü taraf çerezlerini yerleştirmek için izninize ihtiyacımız olacak.
Daha detaylı bilgi için, çerezler sayfamıza bakınız.

Üçüncü taraf çerezlerini kabul et

Bu filmdeki gibi olsaydı hayat, ben fakirlikten ölürdüm. Zamanı satın almak, buna paha biçilmesi zor. Gün içerisinde 9-12 saat çalışan insanlar var evini geçindirmek için. Aslında zamanımızı da satıyoruz günümüzde. Bir işte saatlerce çalışarak para alıyoruz.

Sheldon hocam, Tanrı falan karıştırma, sonra konu Arap saçına dönüyor. 1 ay boyunca Tanrı konuları açmayalım.

Uzay ve zaman Big Bang dediğimiz olay ile oluştu. 13,8 milyar yıl önce. Peki ya zaman başladı demek ne kadar doğru? Ona şekil veren biziz. 24 saat, hafta, ay, yıl...

Zamanı tanımlarsak ben direkt zamana, zaman derim. Zama zam, zamana zaman, zaman-ı zam.

Gerçekten tanımlayamıyorum, sözlüğe baksam basit bir tanım var. Eş anlamlıları var. Kronoloji hakkında ne düşünüyorsunuz hocam? Tarih açısından bakmayın, zaman açısından bakın.

Aramızda eksikler var, yoklama yapalım: @Nazım Paşa, @Gordon Freeman, @Silinen üye.

Etiketlenmek mutlu etti.

Zaman kavramını günlük hayatta birçok yerde görüyoruz. Tüm işlerimizi zamana bağlamışızdır sabah erken kalk, erken yat, geç oldu vb. peki ya zaman gerçekten var mıdır? Bizim 70 yıllık ortalama ömrümüzde bazen tüm dertler beni buluyor diye düşündüğümüz zamanlar elbette olmuştur. Peki ya bu 70 sene evrende ne? Evrenin milyarlarca yıllır var olduğunu biliyoruz, ışığın o hızı ile milyonlarca yılda gidemediği yerler var. Şunu diyebilirim ki bizim ömrümüz hatta tüm insanlığın ömrü uzayda hiçbir şey.

Peki ya zaman varsa evren olduğundan beri var mı? Hatta size şunu diyeyim: Zaman yolculuğu birçok filme konu olmuştur fakat geçmiş var mıdır? Sonuçta olmayan bir yere gidemezsiniz değil mi? Benim düşünceme göre geçmiş yok, gelecek de yok sadece şuan var o yüzden zamanımızın değerini bilmeliyiz. Unutmayın 1 saniye geriye bile gidemeyiz.

Arkadaşlar diğer mesajları daha okuyamadım o yüzden beğeni de atmadım akşam müsait olunca okurum. Esen kalın.

@Gordon Freeman G-Man daha iyi bilir bu işleri. Danışmayı ihmal etme.

Geçmişe mazi, geleceğe Niyazi derler.

Geçmişe de geleceğe de gitmek imkansız, çünkü o anlar, o anlarda kaldı. Geriye gidebilmek için her şeyi aynı ve eski haline geri getirmek lazım, bunu da yapamayız.

Bir yerde okumuştum. Bir ressam, aynı tabloyu 2 defa çizemez. Çünkü her çizişinde -eğer bir nesneyi çiziyorsa- o nesne değişmiştir. Nesnenin üzerindeki toz, havanın bulunduğu miktar, nesneye yansıyan ışık, atomların hareketi... Hepsi değişmiştir. Hatta bir tık ileri gidelim, aynı fotoğrafı da iki kez çekemeyiz. Aynı tablo örneğindeki gibi değişmiştir her şey.

Ya zaman yoksa, ona sadece isim takmış isek. Geçen anlar toplamına zaman diyoruz. Bir sitede şunu okudum:

''Aslında en doğru ölçüm sezyum atomunun titreşim sayısına bakılarak yapılıyor. Sezyum atomu yaklaşık 9 milyar kere titreşim yapar ki bu kadar titreşimi yaptığı zaman bir saniye geçmiş sayılır. En doğru zaman ölçümü bu şekilde yapılıyor.''

Atomun titreşim sayısını kullanarak saniye tanımını belirlemek. İşte bilimi bu yüzden seviyorum.

Bir de Güneş'in ve diğer gezegenlerin hareketlerine göre zaman kavramı farklılaşıyor. Neptün'de gün dediğimiz zaman dilimi, Dünya'da çok daha farklı sürelere tekabül ediyor.

Yer çekimi de var tabii. Bir de kara deliklerin çekim kuvveti var. Bir ziyaret etmek gerek kara delikleri.

Kısacası zamanın değerini bilmek gerek. Oreki, aforizma hazır mı? Aklım acıktı biraz.

CLM Project dedi:

Geçmişe de geleceğe de gitmek imkansız, çünkü o anlar, o anlarda kaldı. Geriye gidebilmek için her şeyi aynı ve eski haline geri getirmek lazım, bunu da yapamayız.

Genişletmek için tıkla...

Ben de bundan bahsediyorum.

Oreki dedi:

Yarın zaman ile alakalı bir aforizma paylaşayım

Genişletmek için tıkla...

Bekliyoruz bakalım.

Zaman Stephen Hawking'e göre uzayın sürekliliğini sürdürmesi için gereklidir. Zamanın sürekliliğini sürdürmesi için de uzay gereklidir.
Big Bang'den önce uzay yoktu, süreklilik yoktu, yani zaman da yoktu. Bunlar Hawking'in görüşleri.
Şahsi düşüncem zamanın göreceli bir kavram olduğu. Ben 9. sınıf bir lise öğrencisiyim ve bu duruma kendi üzerimden örnek vereceğim:
Bazı derslerde kitap okuyorum. Dikkatim tamamıyla kitapta olduğu için 40 dakikalık ders su gibi akıyor.
Başka bir arkadaşıma göre de yapacağı bir şey olmayıp da kendisine göre sıkıcı olan dersi dinleyince 40 dakika oluyor size 40 saat.

Hawking çok değerli bir bilim insanı. Görüşlerini doğru buluyorum, geleceğe dair kehanetlerine de katılıyorum.

Ders örneği mantıklı. Zevkli anlar çabuk geçer. Mesela bilgisayarda oyun oynarız, 3 saat geçer ama 30 dakika gibi gelir. Kötü, sıkıcı bir kitap okur ya da film izleriz, zaman geçmek bilmez.

Big Bang ile başlayan uzay ve zaman sürekli değişiyor. Uzay genişliyor ama bu genişleme de zamanla oluyor. Çok tuhaf. Ve bu iki kavram iç içe. Birisi olmadan öbürü de olamaz. Zaman dediğimiz kavram oluşmuş olmasa idi nasıl bir hayatımız olurdu? Belki de hiç var olmazdık. Bu yüzden de hiçliğin bir parçası olarak var olurduk. Biraz ontolojiye kaydı ama olsun.