Prototip için zaten Ukrayna'dan motor alınmıştı ama sonrasında savaş çıktı, fabrika bombalandı. Seri üretime geçildiği zaten motor sorunu nasıl çözülecek? Batıdan motor alma imkanımız yok şu an.
Önemli olan 1-2 prototipin uçması ya da üretilmesi değil seri üretim aşamasına geçilmesidir. Altay tankının da yılardır prototipleri var ama seri üretime bir türlü geçilemiyor. Bunu da zaman gösterecek.
Maalesef S400 garabeti nedeniyle F-35 gibi bir uçaktan olduk. Ancak Bu ABD'nin ya da müttefiklerinin bize koşulsuz şartsız motor ve ekipman vereceğini garanti etmiyordu. F-35, günün sonunda ABD'nin size ithal ettiği yüksek teknoloji bir araç. Buna paralel olarak bana motor ver, ben MMU üreteceğim dediğimizde yine bu noktaya gelecektik. O zaman, MMU'dan mı vaz geçmemiz gerekecekti? Dediğim gibi S400 büyük bir garabet oldu ancak bundan yola çıkıp her şey bitti kafasına girmeniz, savunma sanayinin mevcut durumu ile örtüşmüyor.
S400 ve F-35 derken, MMU'yu da düşünmek gerekir. F-35'i ne olursa olsun MMU'ya tercih edemeyiz. Türkiye'nin böyle bir lüksü yok.
Motor Sich'e ne olup olmadığı belli değil, sizin attığınız kaynaklar Rus tarafının. Biliyorsunuz, Ukrayna savaşında çok büyük dezenformasyonlar dönüyor. Ancak ben Motor Sich'in ne TUSAŞ ne de Baykar'ın üretim faaliyetlerini etkileyecek bir zayiat aldığını düşünmüyorum.
Tank konusunda önceden de demiştim, S400'e gelene kadar neden adam akıllı insan yetiştirilmedi, bunu tartışmak gerek. TUSAŞ MMU için binlerce aday mühendis yetiştirdi, deli paralar döktü insan kaynağına. S400 bir kırılma noktası ancak Altay olayı bundan daha derin. Büyük ihmaller var ne yazık ki.
Bu projelerin gerçekleşmesini herkes ister anca mantıklı düşündüğümüz zaman seri üretime geçme şansları S-400'den önceki döneme göre çok daha zor. Elimizde bir tek Ukrayna seçeneği kaldı orada da savaştan dolayı belirsizlik var. Altay tankı için de MTU haricinde hiçbir alternatif yok.
Tank tarafı hava savunma tarafı gibi değil. Ne yazık ki oraya yatırım yapılmadı ya da atıl bırakıldı. Bugün TUSAŞ'ın TEI motor endüstrisi var. Anka platformları yerli PD motorlarla uçuyor ki zamanında Rotax motor kullanılırdı. Yine Gökbey helikopteri de yabancı motorla başlayıp, TEI-TS1400'e geçti. ATAK-2 için de benzer planların olduğuna eminim. Üreticilerin prototip seviyesinde kendini kanıtlamış motorlar kullanmak istemesi anlaşılabilir bir durum.
Ki T929'un alt kardeşi olacak TUSAŞ T-629 için de Gökbey'de kullanılan TEI-TS1400 düşünülüyor. Yani TEI'nin turboşaft motorları gelecek için güçlü bir alternatif.
TUSAŞ'ın ürünlerini ele alırken TEI ve motorlarını görmezden gelmek doğru değil. Ne yazık ki benzer bir çalışma tank tarafı için olmadı, olamadı. Bu büyük bir mesele ve kimse inkar edemez.
Bu arada söylemeyi unuttum Motor Sich Türkiye'de şube açtı ve motorların burada üretilmesi planlanıyor eğer bu şekilde olursa Atak projesinde aksama gerçekleşmez. Umarım bir aksilik olmaz bu konuda.
Bu oldukça mümkün. Mantıklı da bir seçim olur. Gerek TUSAş gerekse Baykar, Ukrayna'lı motorlar ile yakından ilgileniyor. Ben bu alandaki planlamaların yapıldığını düşünüyorum zira TUSAŞ, ATAK-1'in motoru üzerinden acı bir ders çıkardı. Ukrayna motoru sadece verildiği için tercih edilmedi, muhtemelen S400 olayı olmasaydı bile verielcek motor ancak hazır motor olacaktı, üretim lisansıyla burada üretilmeyecekti.
Akıncı örneğinde de verdiğim gibi, firmalar uzun vadeli planlarla çalışıyor. Şu an TUSAŞ 2023 için 4 farklı platformla çalışıyor ve bunlar ne olursa olsun, seçim ya da siyasi eksen ne olursa olsun çıkacak.
Bayraktar üzerinden veya ordudaki gelişmeler ya da gelişememeler üzerinden partizanlık yapanlar çok belli ediyorsunuz akitçiliğinizi. Seçim yatırımı denmiş daha ilk mesajda konu ilk açıldığında, öyle de olmuş. Sırf partizanlık yapıcam diye şekilden şekile giriyorsunuz. Gerçi şekilden şekile girmek sizin işiniz zaten. Genlerinizde var herhalde.
Sizin gibiler yukarıdaki mesajımda da dediğim gibi Ukrayna Motor Sich fabrikasının bombalandığını duyunca sevinç çığlıkları atıyordu, Türk SİHA'ları motorsuz kalacak diye. Siz ve sizin gibilerin gerçek yüzü bu.
Neyse ki bu şirketler aklı selim ve çalışkan Türk mühendislerinin elinde. Sizin gibilerin eline kalsa ABD'de gelse kurtaramazdı bizi.
www.star.com.tr
