Bayraktarlara tersine mühendislik uygulanabilir mi?

ElonMusk dedi:

Basit bir drone

Genişletmek için tıkla...

Drone'lar yani insansız hava araçları (İHA) üretimi ve kullanımı F-16'lardan önce de vardı. 90'lı yıllarda İsrail'den izin alarak uçuruyorduk o zamandan beri üretmeliyiz deniliyordu Vestel'in Karayel, Tusaş'ın ANKA gibi modeller üzerine çalışıyordu ama bir türlü ordu almıyordu. Nitekim bir damat çıktı bütün kaynaklar ona açıldı bütün devlet hazinesine ortak oldu ve sonunda Kanada'dan Ukrayna'dan parçaları alıp birleştirdi. Yavaş yavaş bu parçaları kendimiz üretmeye başladık en önemlisi mühimmat geliştirebildik. Tamam yapılsında damat yapsın, yolsuzluğu böyle şeyler için kullanın ona sözüm yok ama yeni bir şey bulmuş gibi davranmak çok cahilce.
"Basit bir drone" tabiri küçümseme değil drone yapmak zor bir şey değil.

Bu tür teknolojilerde önemli olan uçak yada İHA'nın kanadı, motoru, kamerası asla değildir. Taklit edilemeyen tek şey yazılımdır.

simdigeldim dedi:

Drone'lar yani insansız hava araçları (İHA) üretimi ve kullanımı F-16'lardan önce de vardı. 90'lı yıllarda İsrail'den izin alarak uçuruyorduk o zamandan beri üretmeliyiz deniliyordu Vestel'in Karayel, Tusaş'ın ANKA gibi modeller üzerine çalışıyordu ama bir türlü ordu almıyordu. Nitekim bir damat çıktı bütün kaynaklar ona açıldı bütün devlet hazinesine ortak oldu ve sonunda Kanada'dan Ukrayna'dan parçaları alıp birleştirdi. Yavaş yavaş bu parçaları kendimiz üretmeye başladık en önemlisi mühimmat geliştirebildik. Tamam yapılsında damat yapsın, yolsuzluğu böyle şeyler için kullanın ona sözüm yok ama yeni bir şey bulmuş gibi davranmak çok cahilce.
"Basit bir drone" tabiri küçümseme değil drone yapmak zor bir şey değil.

Genişletmek için tıkla...

Çok güzel özetlemişsin dostum. O kaynaklar diğer savunma sanayi firmalarına açılsaydı, belki daha iyisi üretilebilirdi.

simdigeldim dedi:

Drone'lar yani insansız hava araçları (İHA) üretimi ve kullanımı F-16'lardan önce de vardı. 90'lı yıllarda İsrail'den izin alarak uçuruyorduk o zamandan beri üretmeliyiz deniliyordu Vestel'in Karayel, Tusaş'ın ANKA gibi modeller üzerine çalışıyordu ama bir türlü ordu almıyordu. Nitekim bir damat çıktı bütün kaynaklar ona açıldı bütün devlet hazinesine ortak oldu ve sonunda Kanada'dan Ukrayna'dan parçaları alıp birleştirdi. Yavaş yavaş bu parçaları kendimiz üretmeye başladık en önemlisi mühimmat geliştirebildik. Tamam yapılsında damat yapsın, yolsuzluğu böyle şeyler için kullanın ona sözüm yok ama yeni bir şey bulmuş gibi davranmak çok cahilce.
"Basit bir drone" tabiri küçümseme değil drone yapmak zor bir şey değil.

Genişletmek için tıkla...

Uzun uzun mantıklı gibi görünen ama dünyanın en saçma yorumu olmaya aday. Bütün malzemeleri bir kaba atıp çırpınca mi oluyor bu drone? Ayrıca motoru ve kamerası bildiğim kadarıyla askeri değil parasını verene satılıyordu ki hatta bu yüzden yüksek adetlerde stok tutulmuş ve uzun süre ambargo tehlikesi yasanmamisti, hadi diyelim sen bunları alıp birleştirip ortaya bir drone cikaramazsin ne kadar basit olsa da ama o kadar ulke senden satın alıyor onlarin biri de mi bunu yapamıyor? Gövde malzemesi, tasarımı, uçuş hızı, faydalı yükü vs vs derken onlarca mühendislik konusu çıkıyor ortaya. Üstüne bir de yazılım kısmı var ki EH'ye de dayanıklı olduğu sır değil. Dilediğin gibi ekleme çıkarma, geliştirme yapabilmen de cabası. Tamam motor yapmak, kamera yapmak da ayrı bir meziyet ama bunları yapmak da drone firmasının işi değil. Bütün parçaları tek başına gelistiren kaç tane firma var acaba dünyada? Her alanda bu kadar cok ambargo uygulanıyorsa bulduğun her fırsatı değerlendirirsin ki birileri de degerlendiriyor. Ortada rant varsa da varsın olsun diyemem, keşke olmasa ama yine de bu durum yapılan işe ve ürüne çamur atmaya sebep değil.

@JoeBlackk Büyük saçmalamışsın çamur attığım yok damatın yaptığının fazlasını yapacak firmalar var ortada başka sorunlar var. Güzel bir ürün çıkartmış ama bu yolsuzluk olmadığı anlamına gelmez ayrıca abarta abarta bitiremediler şu ürünü. Asıl marifet bütün bunların bağımsız olarak yapılabilmesi, montajı değil.

Gizli teknolojisi yok diyen arkadaşlar, TB-2'nin Arduino ile mi uçtuğunu düşünüyor. Konuda yine yanlış bilgiler dolmuş. İlginç yani hala yalan yanlış bilgiler dolaşabiliyor. Hayatında drone toplamayı bırak uçurmamış kişiler her konuda konuşuyor yine.

Baykar'ın şu an en büyük önemi uçuş kontrol yazılımıdır. Üç yedekli bir kontrol yazılımı var ve bunu geliştirip entegre etmek, üstüne birden fazla araçta aynı yazılım temelini kullanmak büyük bir AR-GE ve istikrar ister.

matadoria dedi:

Ürün %100 yerli olmadığı için tersine mühendisliğe gerek yok.

Genişletmek için tıkla...

Nasıl gerek yok? Bu aracın en kritik parçalarından birisi olan uçuş kontrol ve komuta sistemleri yerli olarak üretiliyor ve belli başlı ihracat sınırlamalarına tabiiler. Ürünün tersine mühendislik tehlikesini yerliliği değil içindeki teknoloji belirler. F-35 de biz de dahil birden fazla ülkeyle üretiliyor. Ancak Amerika ürünün satışını ve kullanımını çok çok sıkı bir şekilde denetliyor.

SideWinder dedi:

Gizli teknolojisi yok diyen arkadaşlar, TB-2'nin Arduino ile mi uçtuğunu düşünüyor. Konuda yine yanlış bilgiler dolmuş. İlginç yani hala yalan yanlış bilgiler dolaşabiliyor. Hayatında drone toplamayı bırak uçurmamış kişiler her konuda konuşuyor yine.

Baykar'ın şu an en büyük önemi uçuş kontrol yazılımıdır. Üç yedekli bir kontrol yazılımı var ve bunu geliştirip entegre etmek, üstüne birden fazla araçta aynı yazılım temelini kullanmak büyük bir AR-GE ve istikrar ister.



Nasıl gerek yok? Bu aracın en kritik parçalarından birisi olan uçuş kontrol ve komuta sistemleri yerli olarak üretiliyor ve belli başlı ihracat sınırlamalarına tabiiler. Ürünün tersine mühendislik tehlikesini yerliliği değil içindeki teknoloji belirler. F-35 de biz de dahil birden fazla ülkeyle üretiliyor. Ancak Amerika ürünün satışını ve kullanımını çok çok sıkı bir şekilde denetliyor.

Genişletmek için tıkla...

Üst mesajlarımda söylemiştim. Bu araçların yanında askerlik yaptım. Hayranı olduğumu belirtmiştim zaten. Fakat bu kadar tutulmasının sebebi siyasi reklam ve gözden çıkarılabilir olması. Araç kendini kanıtlamış bir araç. Daha önce üretilmiş daha iyi araçlar var. Sen F-35 örneği veriyorsun o da ayrı bir konu. Teknofest yaklaşıyor, gidip incelersin biraz orada.

matadoria dedi:

Üst mesajlarımda söylemiştim. Bu araçların yanında askerlik yaptım. Hayranı olduğumu belirtmiştim zaten. Fakat bu kadar tutulmasının sebebi siyasi reklam ve gözden çıkarılabilir olması. Araç kendini kanıtlamış bir araç. Daha önce üretilmiş daha iyi araçlar var. Sen F-35 örneği veriyorsun o da ayrı bir konu.

Genişletmek için tıkla...

F-35 örneğini karşılaştırmak için değil, sizin "%100 yerli olmadığı için tersine mühendisliğe gerek yok" mesajınıza karşılık olarak yazdım. Bunu anlayabileceğinizi düşünmüştüm ancak belki çarpıtmak daha kolay bir seçenektir. Günümüzde hava araçlarının en kritik kısımlarından biri elektronik harp altyapıları ve kullandıkları sensörlerdir. Tabii ki de F-35, bir SİHA ile karşılaştırılamayacak kadar daha önemli, gizli ve kritik bilgiler içerir. Ancak aracın yerlilik oranı, buna katkıda bulunmaz.

Bu boyutlarda olup ithal/hazır otopilot donanımlarıyla ve yazılımlarıyla uçan İHA platformları da biliyorum. Hatta ordumuzda da kullanılan daha küçük İHA'larda da bu tercih ediliyor. TB-2 ve genel olarak Baykar'ın avantajı otonom uçuş yazılımı ve donanımı noktasında. Yazılım, sadece araç değil genel olarak şirketin felsefesi noktasında da bazı cevaplar verebilir. Tabii ki burada yazılımın korunması / şifrelenmesi ayrı bir başlık, ancak bir aracın yazılım tarafını, hele ki 3 yedekli olacak şekilde yazılım tarafını yerli olarak üretiyorsanız, o uçağın artık bir güvenlik riski var demektir. Anlatmaya çalıştığım şey bu.

matadoria dedi:

Teknofest yaklaşıyor, gidip incelersin biraz orada.

Genişletmek için tıkla...

Komik ve ironik, zira inanın Teknofest'te görmeniz ile askerde askerlik yapmanız arasında o kadar da fark yok. Hatta işin teknik tarafında, Teknofest ve genel olarak Baykar standlarında her zaman aviyonik sistemlerini sergilediğini düşünürsek, daha fazla bilgiye sahip dahi olabilirsiniz. Tabii bu tartışmayı gölgede bırakan büyük bir gerçek var, o da internet. Libya'da, Suriye'de ve Ukrayna'da düşürülen TB-2'lerin fotoğraflarına, hatta içindeki aviyonik malzemelerin seri numaralarına kadar internette ulaşmak mümkün.

matadoria dedi:

O kaynaklar diğer savunma sanayi firmalarına açılsaydı, belki daha iyisi üretilebilirdi.

Genişletmek için tıkla...

ASELSAN'ın Serçe projesini araştırın bence. Ne yazık ki yanlış hedefi sorguluyorsunuz. Başarılı olan firmalara çıkıp da "O kaynaklar başkalarında olsaydı neler neler olurdu." demek komik. Bu sadece Baykar için değil, genel olarak bizim insanımızda başarılı olan kişi - firmalar için bu laflar hep geçiyor.

İran, Drone üretebilecek kapasitede bir ülke.

Hobi amaçlı Drone harici İHA görmemiş insanların dolduğu başlık. Çoğu kişi Bayraktar İHA'ları küçümsemenin peşinde. Bayraktarın fabrikalarında mühendisler oyun mu oynuyor zannediyorsunuz. Orada kaç tane donanımlı mühendis çalışıyor. Şahsen İHA üretmenin arduino nano ile uçan dronelere benzediğini hiç düşünmüyorum. Şu ülkede birşey üretilmeyedursun hemen kötülemenin peşinde bir kitle var. Kardeşim yanlışa biz de yanlış diyoruz; ama bir kerede doğruya doğru diyin abi.
Bayraktar, gerçekten çok savunma sanayii alanında ileri düzeyde bir şirket. Üretilen İHA'larda kullanılan yazılımlar ve donanımsal parçaların kritik olan detayları medya ile kesinlikle paylaşılmamakta. Bayraktarda üst düzey yönetici bir tanıdığım var bu konuda bilgiliyim az çok.
İhraç edilen İHA'lar bizin kullandığımız İHA'lardan farklı olarak üretliyor. Özellikle yazılım alanında neredeyse taklit edilemez bir kripto taşıyor.
Yazılım ve donanım alanında az çok bilgili olan arkadaşlar biliyor ki; yeterince iyi mühendisleriniz varsa taklit edilemez donanım veya yazılım yoktur. Yani "Asla tersine mühendislik yapılamaz" diyemeyiz. Şu an için söyleyebileceğimiz tek şey bunun olmaması için gerekli önlemler zaten alınmış ve alınmaya devam ediyor.