Darboğaz sonucunda işlemci zarar görür mü?

Durum
Mesaj gönderimine kapalı.
Yanlış bilgi
Merhaba arkadaşlar, doğru bilgi verip uyarı yedim ama 3 saatti, kısa sürdü. Şimdi buradayım.

İlk önce darboğaz nedir? Darboğaz, işlemcinin gücünün ekran kartına yetmemesi durumunda sistemin performans kaybı yaşaması. Şimdi darboğaz durumunda işlemci zarar görür mü? Kısa cevap evet görür.
Neden görür? En başta basit anlatacağım sonra matematiksel veriler ile bunu kanıtlayacağım.

Şimdi 2 tane bilgisayarımız var: i5 12600K ve RX 6600 XT. 1. bilgisayarımız olsun, i5 12600K RTX 3090 Ti 2. bilgisayarımız olsun. Bu bilgisayarlardan 1.sini günde 8 saat kullandığımızda oyun sırasında işlemci yükü %40-50 arasında olacaktır, 2. bilgisayarda ise yük %80 olarak gözükecektir ama bu yük aslında %95-100 arasında olacak çünkü bu bir yanılma yani illüzyondur. İşlemci yükünü, oyun sırasında kullandığı yükü verir. Programda arkada Windows çalışıyor, o çalışıyor, bu çalışıyor ve o yük en az %97 falan diye hesap edin. İşlemci yükü fazla olduğunda sıcaklık artar. Bunu FPS testlerinde görebilirsiniz. Sıcaklık artması durumunda işlemcimiz o ısı ile bir süre sonra başa çıkamayacağı için o ısı işlemcimizin iletkenlerini eritecektir veya zarar verecektir. Bunlar nasıl oluşur? Bunların temelinde ne vardır? Darboğaz. Yani darboğaz = yüksek yük = yüksek sıcaklık = işlemci hasarı.

Şimdi daha teknik boyutta detaylı olarak matematiksel veriler ile kanıtlayalım. Şimdi bazı oyunlar dediğimiz gibi 6 thread kullanır, mesela Crysis 3 işlemci burada %80'lerde çalışır. Alt sekmede bir program açık kalsa o eş değer 8 yükten 6 yükü kullanır matematiksel olarak %80 hazırda olan yük her 8 parçacıkta alttaki program tarafından kullanılsa boş kalan %20 yükten %15x8 olarak kullanır. Programın ortalama yükü %50 ise %50x8 ister. 15x8 = 120, verilen değer 50x8 = 400, istenen değer 400-120 = 280. 280 birimlik iş yükünü işlemci nereden karşılayacak? Haliyle 280'lik yük kadar bekleme yapması mecburi, bu da 280/120=2.33 birimlik kadar bir gecikme demek. İşte bu 2.33'luk birim oyundaki donma parametresidir.
İşlemci çekirdeklerinin sıkışması darboğaz ile meydana geldiğinden o çekirdek %100 yük altında sıkıştıkça sıkışacak, sıkıştıkça sıkışacak ve en sonunda drop yemeye başlayacağız. Fiziksel çekirdek veya sanal iş parçacığı fark etmez. 4 thread kullanan oyunlarda dahi kullandığı 4'lük parçayı sıkıştıracaktır, RivaTuner Statistics Server'da her ne kadar OSD'de yük %80 görünse bile bu aslında bir yanılgı/illüzyondur ki sanal olan bir simülasyonda bu tür illüzyonların olması mümkündür. Kullanılan ve yüke zorlanan 4 kısmı X, Y, Z, t olarak adlandırırsak boşta kalması gereken kalan 4 kısmı da V, B, N, M olarak adlandırırsak arka plan program kullanımı; örneğin 20 arka plan programı sıkışan kısım dahil olmak üzere XV, YB, ZN, TM olarak homojen şekilde kullanmaya çalışacaktır ki bu oyunda yüke sokulan X, Y, Z, T parçaları için ekstra yük demek. Oyunun sıkıştırdığı OSD'de %80 gibi görünse de işlemci arka planda %99-100 sıkışır RivaTuner OSD ise sadece oyunun işlemcisinin kullandığı yükü bize simule eder. Böylece oyun içinde alan haritasını eşzamanlı gezdiğimizde ek render isteyen objeler karşımıza çıkabileceğinden işlemci yükü etkilenir ve işlem hacmini dolduran işlemci yeni yükü almak için Total kapasitesinden yeni alacağı yük kadar yükü elimine etmesi gerekir. İşte bu elimine süresi halihazırda aktif oyunda belirli aralıklarda donmaların sebeplerinden biridir. Ayrıca yük altında sıkışan işlemcinin sıcaklığı artacak, kendini %100 yük altında stok fanda tuttuğunda ise kabul edilir 75-80C'leri geçecektir. Örneğin: i3-10105F stok fan %100 renderda 86C ye ulaşması. Yüksek sıcaklık altında sürekli çalışan işlemcinin ise içindeki iletkenlerin bu kullanıma bağlı sıcaklıktan dolayı aşınacağı hatta bazı durumlarda eriyeceği anlamına dahi gelir ve bu husus işlemci sağlığını tehdit eden bir ambiyans oluşturur. Mesela. Akıcı şekilde işlemcinin çizebileceği Max değer olan 62 FPS'lerde eğer FPS limiti 55-60'a çekmezsek oyun alan haritasında hareket ettikçe aralıklarla donma yaşanacaktır, kullanım arttıkça sıcaklık artacaktır. Sen 1650 ve 4590 ile AC odyseey oyna hem oyun akıcıyken aralıklarla donar hem de stok fanda işlemci 85-90 dereceleri görür bu da işlemciye zarar verir. Aynı şey 10100F ve RTX 3080'de de geçerli. Yani olay şu darboğaz = yüksek yük = yüksek sıcaklık = işlemci hasarı.

Sorun kendinize. İlk başta verdiğim 2 bilgisayarda hangi bilgisayar daha uzun ömürlü olur? 1 tabii ki. Neden, çünkü yükü az olduğu için sıcaklık daha az.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
İşlemcilerin bir sınırı vardır. İşlemci verebileceği maksimum gücü verir fakat ekran kartına yetmediği için GPU kullanımı düşer. İşlemci için anormal bir durum yoktur. İşlemcilerin stok olarak belli W limitleri vardır. Eğer ellemezsen bu W'ın üstüne çıkmaz. (PL1/PL2 ve PL2 için zaman ayarı) Değiştirdin ve belli bir sıcaklığa çıktı diyelim. BD-Prochot devreye girer ve işlemciyi kasıtlı olarak kısar. BD-Prochot'a rağmen işlemci belli bir dereceye çıkarsa sistem kendini kapatır. Stok olarak işlemcinin zarar görmesi neredeyse imkansızdır. İşlemci eğer zarar görecekse, merak etmeyin, kendini korur. Bu işlemciler tahtadan üretilmiyor.

-Günümüzde "adam" gibi hazırlanan çoğu sistemde işlemciler limitlere takılmadan rahatça kullanılabiliyor.

-Kullanıma bakmak yerine işlemcinin çektiği W değeri senin ısı-zarar teorine çok daha yardımcı olur.

-Saatlerce oyun oynasan da termal kısmaya yakalanacaksın ve istediğin sonuca ulaşamayacaksın.

Ben ne ara tartışmaları tek sözle bitirecek kadar üstün görülen bir varlığa dönüşmüşüm insanların gözünde :D



Bu kısmı bilemezsin, yük her zaman hasara sebep olacak kadar yüksek sıcaklık demek değildir. İşlemciyi iyi soğuttuktan ve voltajı saçma sapan ayarlamadıktan sonra işlemcinin göreceği bir zarar olmaz, burada olay kullanıcıya kalıyor.

Kimse herhalde 3090 Ti alıp 1080p oynamaz, oynayan varsa da enteresan kaçar yani Valorant falan oynamadığı sürece. AAA oyunlarda çözünürlüğü 2K veya 4K yapsan işlemcideki yük bayağı azalır ve ekran kartına gider. Bu durumda o zaman ekran kartına binen yük artacağı için sıcaklık artmalı, ee o zaman da ekran kartı hasar almalı, mantıklı değil bu mesela yanlış mıyım?
Evet bilebilirim. Dediginiz şey doğru, sıvı sogutmalar da boşuna icat edilmedi zaten, ben size şunu soruyorum 3-4 yıl boyunca bir işlemciyi sınır sıcaklıkta kullanıyorsunuz yani hiç bir şey devreye girmiyor 3-4 yıl her gün 85-90 derece arası kullanırsanız bu işlemci sağlığı için kötü bir ambiyans oluşturmaz mı? Fazla yüke girdiğinde güç tüketimi farklı oluyor evet ama stok fan kullanıyorsan ve işlemci fazla yüke girdiyse ısınır ve bu normaldir. Arkadaşlar 10 saniyelik oyun testlerinden görüntü atıp tartışmadan kaçmaya çalışmışlar ama sen öyle bir oyunu uzun süre tam yük altında oynarsan ısınmaz mı? Ahmet çalık pp li arkadaş işlemci çalışma sistemini güzel anlatmış teşekkür ederim ama o işlemci sınır sıcaklıkta çalışsa ve böyle olsa o işlemci 5 sene sonra patatese döner. Evet mantıkla bakarsanız 3090 ti ile kimse 1080p de oynamaz bu doğru ben zaten darboğazın bir tehlike yaratıp yaratmadığını söyledim, bunu da matematiksel hesaplarla kanıtladım. Fikirlerinizi söyleyip benle tartışmaya zaman ayırdığınız için teşekkür ederim arkadaşlar sağlıcakla kalın <3

Ben ne ara tartışmaları tek sözle bitirecek kadar üstün görülen bir varlığa dönüşmüşüm insanların gözünde :D



Bu kısmı bilemezsin, yük her zaman hasara sebep olacak kadar yüksek sıcaklık demek değildir. İşlemciyi iyi soğuttuktan ve voltajı saçma sapan ayarlamadıktan sonra işlemcinin göreceği bir zarar olmaz, burada olay kullanıcıya kalıyor.

Kimse herhalde 3090 Ti alıp 1080p oynamaz, oynayan varsa da enteresan kaçar yani Valorant falan oynamadığı sürece. AAA oyunlarda çözünürlüğü 2K veya 4K yapsan işlemcideki yük bayağı azalır ve ekran kartına gider. Bu durumda o zaman ekran kartına binen yük artacağı için sıcaklık artmalı, ee o zaman da ekran kartı hasar almalı, mantıklı değil bu mesela yanlış mıyım?
Ekran kartı hasar almaz ama söylediğin şey doğru, 2011 yılında hd6870 ekran kartında sorunsuz gta 4 oynanıyordu, aynı kartla gta 5 te 40 fps falan alıyorsun şimdi dediğin gibi kartın performans düştü işte

Evet bilebilirim. Dediginiz şey doğru, sıvı sogutmalar da boşuna icat edilmedi zaten, ben size şunu soruyorum 3-4 yıl boyunca bir işlemciyi sınır sıcaklıkta kullanıyorsunuz yani hiç bir şey devreye girmiyor 3-4 yıl her gün 85-90 derece arası kullanırsanız bu işlemci sağlığı için kötü bir ambiyans oluşturmaz mı? Fazla yüke girdiğinde güç tüketimi farklı oluyor evet ama stok fan kullanıyorsan ve işlemci fazla yüke girdiyse ısınır ve bu normaldir. Arkadaşlar 10 saniyelik oyun testlerinden görüntü atıp tartışmadan kaçmaya çalışmışlar ama sen öyle bir oyunu uzun süre tam yük altında oynarsan ısınmaz mı? Ahmet çalık pp li arkadaş işlemci çalışma sistemini güzel anlatmış teşekkür ederim ama o işlemci sınır sıcaklıkta çalışsa ve böyle olsa o işlemci 5 sene sonra patatese döner. Evet mantıkla bakarsanız 3090 ti ile kimse 1080p de oynamaz bu doğru ben zaten darboğazın bir tehlike yaratıp yaratmadığını söyledim, bunu da matematiksel hesaplarla kanıtladım. Fikirlerinizi söyleyip benle tartışmaya zaman ayırdığınız için teşekkür ederim arkadaşlar sağlıcakla kalın <3


Ekran kartı hasar almaz ama söylediğin şey doğru, 2011 yılında hd6870 ekran kartında sorunsuz gta 4 oynanıyordu, aynı kartla gta 5 te 40 fps falan alıyorsun şimdi dediğin gibi kartın performans düştü işte
Ayrıca bu ekran kartı için de geçerli 85-90 derecede stabil calisan ekran kartlarını bir de yazın kullandığınızı düşünsenize nasıl ısınır sogutamiyorsan ki bu kolay msi afterburnerdan frekans düşürerek yapılır ama bie ekran kartını 85 derecede yine uzun vade kullanırsak o kartın performansı azalmaz mı ya da ileride bize sorunlar çıkarmaya başlamaz mı? Eğer işlemci sıcaklığı ile işlemciye bir şey olmuyorsa direk termal macunsuz takalım ana karta 500 derecede sürekli kendini kapatsın?

Evet bilebilirim. Dediginiz şey doğru, sıvı sogutmalar da boşuna icat edilmedi zaten, ben size şunu soruyorum 3-4 yıl boyunca bir işlemciyi sınır sıcaklıkta kullanıyorsunuz yani hiç bir şey devreye girmiyor 3-4 yıl her gün 85-90 derece arası kullanırsanız bu işlemci sağlığı için kötü bir ambiyans oluşturmaz mı? Fazla yüke girdiğinde güç tüketimi farklı oluyor evet ama stok fan kullanıyorsan ve işlemci fazla yüke girdiyse ısınır ve bu normaldir. Arkadaşlar 10 saniyelik oyun testlerinden görüntü atıp tartışmadan kaçmaya çalışmışlar ama sen öyle bir oyunu uzun süre tam yük altında oynarsan ısınmaz mı? Ahmet çalık pp li arkadaş işlemci çalışma sistemini güzel anlatmış teşekkür ederim ama o işlemci sınır sıcaklıkta çalışsa ve böyle olsa o işlemci 5 sene sonra patatese döner. Evet mantıkla bakarsanız 3090 ti ile kimse 1080p de oynamaz bu doğru ben zaten darboğazın bir tehlike yaratıp yaratmadığını söyledim, bunu da matematiksel hesaplarla kanıtladım. Fikirlerinizi söyleyip benle tartışmaya zaman ayırdığınız için teşekkür ederim arkadaşlar sağlıcakla kalın <3


Ekran kartı hasar almaz ama söylediğin şey doğru, 2011 yılında hd6870 ekran kartında sorunsuz gta 4 oynanıyordu, aynı kartla gta 5 te 40 fps falan alıyorsun şimdi dediğin gibi kartın performans düştü işte


Ayrıca bu ekran kartı için de geçerli 85-90 derecede stabil calisan ekran kartlarını bir de yazın kullandığınızı düşünsenize nasıl ısınır sogutamiyorsan ki bu kolay msi afterburnerdan frekans düşürerek yapılır ama bie ekran kartını 85 derecede yine uzun vade kullanırsak o kartın performansı azalmaz mı ya da ileride bize sorunlar çıkarmaya başlamaz mı? Eğer işlemci sıcaklığı ile işlemciye bir şey olmuyorsa direk termal macunsuz takalım ana karta 500 derecede sürekli kendini kapatsın?
Ben bir kaç şeye daha değinmek istiyorum işlemciden bağımsız olarak bir kullanıcı 1700 lük ssd ile 3000 okuması olan ssd arasında fark yoktur diye bir şey söyledi:D Arkadaşa o zaman 1300 mb aşağıya inelim zaten fark hissetmiyoruz sata 3 5400rpm bi hdd ile bakalım nasıl kanser oluyor
 
Son düzenleme:
Evet bilebilirim. Dediginiz şey doğru, sıvı sogutmalar da boşuna icat edilmedi zaten, ben size şunu soruyorum 3-4 yıl boyunca bir işlemciyi sınır sıcaklıkta kullanıyorsunuz yani hiç bir şey devreye girmiyor 3-4 yıl her gün 85-90 derece arası kullanırsanız bu işlemci sağlığı için kötü bir ambiyans oluşturmaz mı? Fazla yüke girdiğinde güç tüketimi farklı oluyor evet ama stok fan kullanıyorsan ve işlemci fazla yüke girdiyse ısınır ve bu normaldir. Arkadaşlar 10 saniyelik oyun testlerinden görüntü atıp tartışmadan kaçmaya çalışmışlar ama sen öyle bir oyunu uzun süre tam yük altında oynarsan ısınmaz mı? Ahmet çalık pp li arkadaş işlemci çalışma sistemini güzel anlatmış teşekkür ederim ama o işlemci sınır sıcaklıkta çalışsa ve böyle olsa o işlemci 5 sene sonra patatese döner. Evet mantıkla bakarsanız 3090 ti ile kimse 1080p de oynamaz bu doğru ben zaten darboğazın bir tehlike yaratıp yaratmadığını söyledim, bunu da matematiksel hesaplarla kanıtladım. Fikirlerinizi söyleyip benle tartışmaya zaman ayırdığınız için teşekkür ederim arkadaşlar sağlıcakla kalın <3


Ekran kartı hasar almaz ama söylediğin şey doğru, 2011 yılında hd6870 ekran kartında sorunsuz gta 4 oynanıyordu, aynı kartla gta 5 te 40 fps falan alıyorsun şimdi dediğin gibi kartın performans düştü işte


Ayrıca bu ekran kartı için de geçerli 85-90 derecede stabil calisan ekran kartlarını bir de yazın kullandığınızı düşünsenize nasıl ısınır sogutamiyorsan ki bu kolay msi afterburnerdan frekans düşürerek yapılır ama bie ekran kartını 85 derecede yine uzun vade kullanırsak o kartın performansı azalmaz mı ya da ileride bize sorunlar çıkarmaya başlamaz mı? Eğer işlemci sıcaklığı ile işlemciye bir şey olmuyorsa direk termal macunsuz takalım ana karta 500 derecede sürekli kendini kapatsın?


Ben bir kaç şeye daha değinmek istiyorum işlemciden bağımsız olarak bir kullanıcı 1700 lük ssd ile 3000 okuması olan ssd arasında fark yoktur diye bir şey söyledi:D Arkadaşa o zaman 1300 mb aşağıya inelim zaten fark hissetmiyoruz sata 3 5400rpm bi hdd ile bakalım nasıl kanser oluyor
Ne olur sus artık. Bilgin yok ciddi anlamda kafana ne oturuyorsa oyle konusuyorsun. AMD nin açıklamasına gore ekran karti hotspot sıcaklığının 110 derece calismasi bile normal onlar için. Hani patates oluyoduk ne oldu? GPU da ve CPU da transistör var? Niye patates olmadik?
 
Ne olur sus artık. Bilgin yok ciddi anlamda kafana ne oturuyorsa oyle konusuyorsun. AMD nin açıklamasına gore ekran karti hotspot sıcaklığının 110 derece calismasi bile normal onlar için. Hani patates oluyoduk ne oldu? GPU da ve CPU da transistör var? Niye patates olmadik?
Tamam siz öyle kullanın bir şey mi diyorum
 
Tamam siz öyle kullanın bir şey mi diyorum
Yok bunu AMD söylüyor ben söylemiyorum.

2 kuruşluk bilginle AMD mühendislerinden daha iyi bildiğini söylüyorsun şuan.

1656050892344.png
 
Yok bunu AMD söylüyor ben söylemiyorum.

2 kuruşluk bilginle AMD mühendislerinden daha iyi bildiğini söylüyorsun şu an.

Eki Görüntüle 1429757

Azıcık İngilizcen olsa şurada bir ekran kartını 110 derecede stabil kullanın demediklerini anlarsın.

Cidden kafana yazık ya :D. İşlemcide transistörler varda ekran kartında yok mu?

İkisinin de çalışma prensibi aynı zaten? :D ekran kartında da Core'lar var?

Technopat üzerinde gördüğüm en shit 3 4 konudan biri.

Hayır değil, bunları gören insanlar gidip en kötü işlemciyi alıp en iyi ekran kartını alacak potansiyelde insanlar biz niye Ryzen 3 1200'e 6600 kullanmıyoruz nasıl olsa 6600 bana istediğim FPS'yi her türlü verir işlemciye zarar gelmiyorsa niye almayayım?
 
Son düzenleyen: Moderatör:
azıcık ingilizcen olsa şurada bir ekran kartını 110 derecede stabil kullanın demediklerini anlarsın.
:D Bence senin acilen ingilizce dersi alman gerekiyor. Neyse canım kafanda kurduğun şeylerle yalnız bırakıyorum seni. Belki bilgilenirsin biraz :)
 
azıcık ingilizcen olsa şurada bir ekran kartını 110 derecede stabil kullanın demediklerini anlarsın.



hayır değil, bunları gören insanlar gidip en kötü işlemciyi alıp ej iyi ekran kartını alacak potansiyelde insanlar biz niye ryzen 3 1200 e 6600 kullanmıyoruz nasıl olsa 6600 bana istediğim fpsr i her türlü verir işlemciye zarar gelmiyorsa niye almayayım
1 2 sene sonra bu kadar insanın yanlış dediğine doğru dediğin aklına geldikçe utanç duyacaksı. Gel siz haklısın demeyi öğren cidden bir şey demeyeceğim çünkü şu an sadece savunma yapıyorsun kaybettiğini düşünürsen onurun kırılacak öyle düşünürsen daha da batıracaksın gerek yok.
 
1 2 sene sonra bu kadar insanın yanlış dediğine doğru dediğin aklına geldikçe utanç duyacaksı. Gel siz haklısın demeyi öğren cidden bir şey demeyeceğim çünkü şu an sadece savunma yapıyorsun kaybettiğini düşünürsen onurun kırılacak öyle düşünürsen daha da batıracaksın gerek yok.
Hayır yanlış bir şey söylemiyorum. Yanlış olduğunu bilsem böyle konuşmam, yüksek sıcaklıkla uzun süreli işlemci kullanımı işlemcideki iletkenlere zarar verebilir yüksek sicaklık genelde neyden oluşur yüksek yük bu neden oluşur darboğaz çok basit mantık resmen yüksek sıcaklıkta hiç bir şey olmaz diyorsunuz niye fan kullanıyorsunuz o zaman niye termal macun kullanıyorsunuz işlemciyi ana karta tam 500 derecede kullan bir şey olmuyorsa
 
Durum
Mesaj gönderimine kapalı.

Geri
Yukarı