Her şeye gücü yeten Tanrı paradoksu

Eğer tanrı kendinin kaldıramayacağı bir taş yaratırsa tanrının sonsuz gücü yok demektir, eğer yaratamazsa yine tanrının sonsuz gücü yok demektir. Bu paradoks hakkında ne düşünüyorsunuz?

Şekerliman dedi:

Eğer tanrı kendinin kaldıramayacağı bir taş yaratırsa tanrının sonsuz gücü yok demektir, eğer yaratamazsa yine tanrının sonsuz gücü yok demektir. Bu paradoks hakkında ne düşünüyorsunuz?

Genişletmek için tıkla...

Tanrı dediğimiz oluşum çoğu dinde fiziksel bir forma sahip değil. Şahsen ben tanrının Star Wars evreninde gördüğümüz force benzeri bir oluşum olduğunu düşünüyorum(dipnot Müslümanım).
Bunun için önce kesin kurallarla bir tanrı tanımlamanız gerekiyor, her şeyi yaratma gücü olan sonsuz fiziksel güce sahip bir tanrı gerekli.

Açıkçası 3 boyutlu, algı açısından belirli limitlere sahip olan beynimiz ile bakıyoruz olaya. İşin içine fizik kurallarını da koyuyoruz elbette. Tanrı konusunda işin içine metafizik girdiği için bu soru anlamını yitiriyor gibi. Metafiziği "algılamak" gibi bir durum söz konusu değil çünkü bizde.

Buğra S dedi:

Bunun için önce kesin kurallarla bir tanrı tanımlamanız gerekiyor

Genişletmek için tıkla...

Evet bu da var, epey makul.

Nasıl 4 boyut hakkında tanım yapman zor çünkü algılayamıyoruz matematiksel olarak soyut bir şeyi ifade ediyoruz.

Tanrı da bilmediğimiz bir boyut. Böyle senin dediğin 3 boyutlu taşlarla ifade edilecek bir kavram değil.

Onu emprik olarak deneyle ölçmek yada matematikleştirmek te maddecilik olur ve tanrı kavramına ters düşer.

İnsanın, Tanrı hakkında tahayyülde bulunması, hem insan hem de Tanrı açısından pek de bir anlam ifade etmez ki Tanrı'nın bir eşi ya da karşıtının olmaması sebebiyle anlaşılması pek de mümkün değildir. Diğer taraftan, Tanrı'nın özelliklerini ve niteliklerini insan aklı ile algılanabilir bir hâle indirgediğiniz vakit, o zaten Tanrı olmaktan çıkacaktır.

Tanrı denen kavrama zatı itibariyle her şeye gücü yetendir. Mantıksız önerme kurup onun üzerinden ilerliyorsun.

Şekerliman dedi:

Eğer tanrı kendinin kaldıramayacağı bir taş yaratırsa tanrının sonsuz gücü yok demektir, eğer yaratamazsa yine tanrının sonsuz gücü yok demektir. Bu paradoks hakkında ne düşünüyorsunuz?

Genişletmek için tıkla...

En zorundan tanrı sonsuz güçte ise her şey odur. Her parçası sonsuz güçte olmalıdır ama yok öyle bir şey fakat şöyle bir sorun var. Zaten sonsuz dediğin şey iki farklı şeyde olabilir (Sonsuz evren kavramı) veya hiç boşluk olmayan evren. Eğer evren sonsuz boşlukta ise sonsuz güç kavramı mantıksız olur çünkü boşluk yok. Her şey sadece şekil değiştiriyor. Her şey o ise güç uygulayacağı kimse olmaz yani sonsuz güçte olur. Yaratıcı ise senin dediğin paradoks yüzünden elendi ve yaratan kişi sonsuz güçte ise bir şey yaratamaz çünkü boşluk yok. Yani tanrı yaratıcı olamaz. Tanrı yaratıcı değilse ve o tek ise ne olacak şimdi. Tanrı nasıl tek olabilir bir sürü farklı kişi var ama bu yetersiz argüman. Sonsuz ise sonsuz x'de olmalı. Sonsuz x'den güçlü x olmadığı için ondan güçlüsünü yapamaz yani sonsuz güçte değil. Sonsuz güçte değilse sonsuz değil yani çelişki var gibi görünüyor fakat şöyle bir sorun var. Biz varsayımlar üzerinden devam ettikten fark ettiysen. Sonsuz güç derken ikinci şeyin bir sıfatı var. Sadece sonsuz olunca çelişki olması imkansız çünkü iddia sahibi o değil. Yani bu önerdiğin argüman bu yüzden çelişki oluşturuyor. Sonsuz tek sonsuz olmalı veya sonsuz artı veya sonsuz eksi matematikte olan şekliyle olmalı. Yani sonsuz artı kendinden büyüğü yok. Ona eklesen yine sonsuz. Fakat şöyle bir sorun var ve bu yüzden tanımsız oluyor. Sonsuz artı ve sonsuz eksi yani iki sonsuz tanrıyı birden çıkarınca tanımsız oluyor. Bu da bir açık olurdu eğer tanımsız olmasa. Eksi ve artı tanımdır. Tanımlı yani. Tanımsız sonsuzda çelişki olmaz çünkü iddiası yok. Neyse çok karmaşık örnekler verdim.

Büyük dediğin şey ya skalerdir, ya vektöreldir. Her ikisi de mevcut evrende olabilecek büyüklüklerdir. Örneğin bir taşın hacmi sonsuz büyüklükte bile olsa, taşın büyüklüğü yine evrenin sonsuzluğu kadar olabilecektir.
Oysa tanrı tanımına baktığımızda, evrenin de ötesinde mutlak bir güç ve hakimiyete sahip bir kavramdan bahsediyoruz. Yani "Tanrının kendinden büyük bir taş yaratması" ne doğru ne de yanlış bir önermedir, çünkü tanrı mevcut büyüklüklerden ötedir. Büyüklüğünü algılayabildiğin bütün kavramlardan ötedir.

Şu anki biolojik aklımızla bu konuyu tartışmamızı, GTA oyunundaki bir karakterin GTA nın yazıldığı programa dilini anlamaya çalışmasına benzetiyorum.

Alternatif evrenlerin hepsinin tek bir evrenden cogaldigi gibi bir bilimsel gercek kesfedilirse ( bkz: Beyaz delik - Vikipedi ) bir evrenin diger evrenleri olusturdugu fikri dogabilir.

Buradan da bir evreni yaratan tanrinin, diger evreni yaratan tanriyi yaratabilecegi iddiasi ortaya atilabilir.

Tanri kavrami insanin hayal gucunun urunu de olsa, elimizdeki bilgiler isiginde bu kavrami guncelleyebiliyoruz.

Su halde bu paradoks da, kendi kumesinin tanrisini yaratacak gucu olmayip, alt kume tanrilarini yaratabilecek tanriyi yaratmaya gucu yeten seklinde guncellenerek paradoks olmaktan cikacaktir.

Elbette bu da "o halde ilk evreni yaratan tanriyi ( kok hucre misali ) kim yaratti?" sorusunu doguracak, diger her bilginin yeni soru dogurmasinin dogal sonucu olarak.

Genel olarak kuantum evreninde bir olayin sebebinin sonucundan sonra meydana gelebilecegi teorize edilebildigine gore ( bkz: Retrocausality - Wikipedia ) lineer asimetrik zaman cizgisi algimiz da bu tarz paradokslara yol aciyor olabilir.

Kaldiramadigi tas yaratabilir mi gibi, icinde implicit pek cok varsayim barindiran bir paradoks bu, neticede bilgi eksikligi kaynakli olabilir.

Dini, evrende calisma mekanizmasini anlamadigimiz zimbirtileri aciklamak icin kullanip kendimizi rahatlatiyoruz, bu paradoks; bu davranisa engel degil. Olsaydi zaten "tanri-kral" gibi bir sey de hic olmazdi.