Stok macunu ahı gitmiş vahı kalmış bir MX-4 ile değiştirme gafletine düştükten sonra bu ürün ilgimi çekmişti. Faz değişimli materyal olarak geçiyor. Belli bir sıcaklığın altındayken katı, üstüne çıkınca da sıvımsı, macunumsu bir hal alıyor. Bu tarz bir materyal bazı laptop üreticilerinin belli modellerine fabrika çıkışlı olarak da uygulanıyor bildiğim kadarıyla. İnternette gördüğüm sonuçlardan memnun kaldığım için de MSI GP76 Leopard 11UH-1007XTR cihazıma uygulama kararı aldım.
Siyah olanda termal ped var, diğerinde de işinize yarayabilecek ekipmanlar koyulmuş. Ben çoğunu kullanmadım çünkü yanımda kendi aletlerim vardı zaten.
Ürün aldığınız boyutlarda, şeffaf bir ambalaja sarılı olarak geliyor. Ambalajı çıkardıktan sonra da alt ve üst kısımlarında yapışkanlı, şeffaf birer film olduğunu görüyoruz. Kullanacaklar için bir öneri: Bu filmler kenar kısımlarda olmadığı için kenarlardan tutarsanız elinize bulaşabiliyor, buna dikkat edin. Bu bahsettiğim filmleri malzemeden kolayca ayırabilmek için yapışkan bant koymuşlar. Epey yapışkan olduğu için dikkatli kullanmak lazım.
Çıkardıktan sonraki görüntü şu şekilde:
Bu aşamadan sonra unutmadan batarya bağlantısını sökmenizi öneririm. İki taraftan da ufak ufak çekip oynatarak kolayca ve zarar vermeden sökebilirsiniz. Sırada fanlar, heatsinkler ve borulardan oluşan soğutma sistemini sökmek var. Burada bazı vidalar çıkıyor, bazı vidalar da soğutma elemanının üstünde kalıyor. Çıkan vidaların hepsi kendi içinde aynı boyutta ama önceden çıkardıklarımızdan daha küçük. Bu yüzden hepsini aynı yerde tutmanızı önermem. Çıkardıktan sonra beni karşılayan görüntü şuydu:
IPA ile hem blokları hem de CPU ve GPU'yu temizledim. Bundan sonraki aşama, malzemeden gerekli boyutlarda kesmek olacak. Ben makas kullandım, rahatça kesebildim. Boyutu ayarlarken de termal pedi yongaların üstüne tutup bir kalemle üstüne işaretleme yaptım, gereken kısımlardan kestim. Eğer çok büyük boyutlarda almıyorsanız bu kısımda planlamayı iyi yapmanız lazım. Uyguladıktan sonraki görüntü şu şekilde:
GPU'nun üstündeki minik boşluklar önemli değil. Zaten normalde önerilen kullanım şekli öyle fakat işlemciye yaptığım gibi tamamen kaplaması da sorun çıkarmaz. İşim bittikten sonra elimde kalan parça şu şekildeydi:
Soldaki parça tam olarak işlemcinin boyutunda fakat sağdaki parça tek başına yeterli değil. Sisteminizin özelliklerine göre değişiklik gösterecektir bu durum.
Testler otomatik fan ayarında, yüksek performans modunda, cihaz alındıktan yaklaşık 1 ay sonra yapılmıştır. Başta termal macunu değiştirmek gibi bir düşüncem olmadığı için çok fazla veri yok bu zamana ait, keyfine yaptığım testler. Bu testler sırasında da herhangi bir UV yok. UV yaptıktan sonra R23 Multi Core skoru biraz daha artmıştı.
R23 skorlarındaki düşüşün sebebi HWMonitor'dan rahatça anlaşılabiliyor. Başta All Core 4.2 GHz'te başlayan test esnasında çekirdekler 95 dereceye ulaştıkça frekans düşürüyorlar, böyle düşe düşe de testin büyük bir çoğunluğunu 3.2 GHz ile geçiriyorlardı. Multi Core testinde 9900 civarı bir skor gördüğüm de olmuştu sonlara doğru ama onun ekran görüntüsü yok.
Superposition ekran kartı ağırlıklı bir test ve bu pumpout olayı çoğunlukla ekran kartını pek etkilemiyor zaten, bu yüzden burada pek fazla bir değişiklik görmüyoruz.
Yukarıdaki testler 32 GB RAM ve -75 mV UV ile, MX-4 uygulandıktan 1 ay sonra yapılmıştır. 3DMark testinde ekran kartı 87 dereceyi, işlemci de 98 dereceyi görmüştür.
R23 Multi Core testinde çekirdeklerdeklerden biri sadece bir seferliğine anlık olarak 95 dereceyi gördü, onun dışında 90 derecenin üstüne hiç çıkmadı. Açıkçası bir kere ve çok kısa süreliğine olması hatalı raporlama ihtimalini düşündürdü bana ama yine de belirtmekte fayda gördüm. Skorda da bariz bir artış söz konusu.
Single Core skoru düşmüş gibi görünüyor fakat aradaki fark hata payı dahilinde, testi tekrarlamakla da uğraşmak istemedim. Bu testte işlemci hep 50-55 derece arası seyretti. 55 derece üstündeki her değeri anlık olarak gördü. Maksimum kısmındaki 67 gibi değerler testi daha yeni başlattığımda, otomatik fan ayarı fanları hızlandırmaya yetişemediği için olmuştu. Min ve max değerleri sıfırlamayı unuttuğum için de orada kaldılar.
Superposition testinde de bir miktar artış söz konusu. Skorda biraz artış, sıcaklıklarda da biraz düşüş olmuş. Çok bir fark olmaması normal, yukarıda da açıkladığım gibi.
Üstteki testler termal pedi uygular uygulamaz yaptığım testler. Geçtiğimiz günlerde (uygulamadan 1 ay sonra) sıcaklıkları iyi görünce OC girişimlerinde bulundum. All Core 4.4 GHz'e sabitleyip Multi Core testi yaptım. Başta sabit 4.4 veriyordu fakat sonradan çok kısa bile olsa anlık olarak 95'e ulaştığı için frekans düşürmeye başladı, bu yüzden normalde olacağı kadar artış alamadım. Yine de bir miktar artış söz konusu.
Sistemi tek çekirdek kullanmaya sınırlayıp Single Core 5.0 GHz'e aşırtıp Single Core testi yapacaktım fakat sınırlayınca tuhaf bir şekilde R23 Single Core testi seçeneği görünmediği için yapamadım. All Core 4.6'ya sabitleyip Single Core testi yapmıştım ama aradaki artışı yeterli bulmadığım için ekran görüntüsü almamıştım.
Onun dışında GPU'ya da minik bir OC girişimim oldu. Şu mesajda belirttiğim üzere Core Clock +70 MHz, VRAM Clock +150 MHz OC yapmıştım. Bu testte Turbo fan açtığım için OC yapmama rağmen maksimum 79 derece gibi (ki bu da anlık bir değerdi) güzel bir sıcaklık değeri elde ettim fakat bu değerlerin üstüne aşırtmayı denemedim.
3DMark TimeSpy testini de çıtırından bir OC ile Turbo fan açık olarak tekrarladım. GPU'ya yine aynı değerleri girdim (Core Clock +70 MHz, VRAM Clock +150 MHz). İşlemciyi de All Core 4.6 GHz'e sabitledim. Sonuç şu şekilde:
Sıcaklıklara baktığımız zaman işlemci CPU Test'e kadar hiçbir şekilde 80 dereceyi geçmiyor ve sabit 4.6 GHz'te çalışıyor. CPU Test'e girince 1 defa 95'i görüp iki defa 4.5 GHz'e düşüyor, onun dışında sürekli olarak 95 derece altında ve 4.6 GHz'te çalışıyor. GPU'ya baktığımızda da hiçbir koşulda 76 derecenin üstüne çıkmadığını görüyoruz.
Ekleme: Bütün bu değerler MUX Switch açıkken kaydedilmiştir. Optimus devreye girince boştaki sıcaklıklarda düşme oluyor, diğerlerini test etmedim.
Bu ürünün bir diğer avantajı da sonuçlarda süreklilik sunması. 1 ay sonra bile aynı sonuçları verebiliyor, başka incelemelerde bunun daha uzun sürelerce de korunduğunu gördüm. Unutmazsam 1-2 ay sonra testleri tekrarlayıp performansta düşüş olup olmadığını da ekleyip güncelleyeceğim konuyu. Şu ana kadarki deneyimimle kesinlikle önerebileceğim bir ürün. Tek sıkıntısı yurt dışından geliyor olduğu için kargo ve vergi parası ile elinize gelmesinin uzun sürmesi. Benim aldığım link:
Paket içeriği:
Kutudan iki adet paket çıkıyor. Birisi simsiyah, ışık almayacak şekilde yapılmış. Diğeri de bildiğimiz statik torba:Siyah olanda termal ped var, diğerinde de işinize yarayabilecek ekipmanlar koyulmuş. Ben çoğunu kullanmadım çünkü yanımda kendi aletlerim vardı zaten.
Ürün aldığınız boyutlarda, şeffaf bir ambalaja sarılı olarak geliyor. Ambalajı çıkardıktan sonra da alt ve üst kısımlarında yapışkanlı, şeffaf birer film olduğunu görüyoruz. Kullanacaklar için bir öneri: Bu filmler kenar kısımlarda olmadığı için kenarlardan tutarsanız elinize bulaşabiliyor, buna dikkat edin. Bu bahsettiğim filmleri malzemeden kolayca ayırabilmek için yapışkan bant koymuşlar. Epey yapışkan olduğu için dikkatli kullanmak lazım.
Uygulama:
Önce laptopın alt kapağını çıkarmamız lazım. Bunun için altındaki 13 vidayı çıkarıyoruz. Hepsi de aynı boyutta olduğu için karıştırma gibi bir ihtimal yok şu aşamada.Çıkardıktan sonraki görüntü şu şekilde:
Bu aşamadan sonra unutmadan batarya bağlantısını sökmenizi öneririm. İki taraftan da ufak ufak çekip oynatarak kolayca ve zarar vermeden sökebilirsiniz. Sırada fanlar, heatsinkler ve borulardan oluşan soğutma sistemini sökmek var. Burada bazı vidalar çıkıyor, bazı vidalar da soğutma elemanının üstünde kalıyor. Çıkan vidaların hepsi kendi içinde aynı boyutta ama önceden çıkardıklarımızdan daha küçük. Bu yüzden hepsini aynı yerde tutmanızı önermem. Çıkardıktan sonra beni karşılayan görüntü şuydu:
IPA ile hem blokları hem de CPU ve GPU'yu temizledim. Bundan sonraki aşama, malzemeden gerekli boyutlarda kesmek olacak. Ben makas kullandım, rahatça kesebildim. Boyutu ayarlarken de termal pedi yongaların üstüne tutup bir kalemle üstüne işaretleme yaptım, gereken kısımlardan kestim. Eğer çok büyük boyutlarda almıyorsanız bu kısımda planlamayı iyi yapmanız lazım. Uyguladıktan sonraki görüntü şu şekilde:
GPU'nun üstündeki minik boşluklar önemli değil. Zaten normalde önerilen kullanım şekli öyle fakat işlemciye yaptığım gibi tamamen kaplaması da sorun çıkarmaz. İşim bittikten sonra elimde kalan parça şu şekildeydi:
Soldaki parça tam olarak işlemcinin boyutunda fakat sağdaki parça tek başına yeterli değil. Sisteminizin özelliklerine göre değişiklik gösterecektir bu durum.
Performans:
Testlerin ayrıca belirttiklerim dışında hiçbirisi turbo fan açık yapılmamıştır, fan hep otomatik moddadır. Testler; fabrika çıkışı (16 GB RAM'li), MX-4'lü ve PTM7950'li olmak üzere 3 kategoriye ayrılacak. Ayrıca başta böyle bir düşüncem olmadığı için testlerin bazılarının diğer kategorilerde karşılığı yok, yine de fikir vermesi amacıyla koyacağım onları da.Stok macun, 16 GB RAM:
Testler otomatik fan ayarında, yüksek performans modunda, cihaz alındıktan yaklaşık 1 ay sonra yapılmıştır. Başta termal macunu değiştirmek gibi bir düşüncem olmadığı için çok fazla veri yok bu zamana ait, keyfine yaptığım testler. Bu testler sırasında da herhangi bir UV yok. UV yaptıktan sonra R23 Multi Core skoru biraz daha artmıştı.
MX-4 ile:
R23 skorlarındaki düşüşün sebebi HWMonitor'dan rahatça anlaşılabiliyor. Başta All Core 4.2 GHz'te başlayan test esnasında çekirdekler 95 dereceye ulaştıkça frekans düşürüyorlar, böyle düşe düşe de testin büyük bir çoğunluğunu 3.2 GHz ile geçiriyorlardı. Multi Core testinde 9900 civarı bir skor gördüğüm de olmuştu sonlara doğru ama onun ekran görüntüsü yok.
Superposition ekran kartı ağırlıklı bir test ve bu pumpout olayı çoğunlukla ekran kartını pek etkilemiyor zaten, bu yüzden burada pek fazla bir değişiklik görmüyoruz.
Yukarıdaki testler 32 GB RAM ve -75 mV UV ile, MX-4 uygulandıktan 1 ay sonra yapılmıştır. 3DMark testinde ekran kartı 87 dereceyi, işlemci de 98 dereceyi görmüştür.
PTM7950 ile:
R23 Multi Core testinde çekirdeklerdeklerden biri sadece bir seferliğine anlık olarak 95 dereceyi gördü, onun dışında 90 derecenin üstüne hiç çıkmadı. Açıkçası bir kere ve çok kısa süreliğine olması hatalı raporlama ihtimalini düşündürdü bana ama yine de belirtmekte fayda gördüm. Skorda da bariz bir artış söz konusu.
Single Core skoru düşmüş gibi görünüyor fakat aradaki fark hata payı dahilinde, testi tekrarlamakla da uğraşmak istemedim. Bu testte işlemci hep 50-55 derece arası seyretti. 55 derece üstündeki her değeri anlık olarak gördü. Maksimum kısmındaki 67 gibi değerler testi daha yeni başlattığımda, otomatik fan ayarı fanları hızlandırmaya yetişemediği için olmuştu. Min ve max değerleri sıfırlamayı unuttuğum için de orada kaldılar.
Superposition testinde de bir miktar artış söz konusu. Skorda biraz artış, sıcaklıklarda da biraz düşüş olmuş. Çok bir fark olmaması normal, yukarıda da açıkladığım gibi.
Üstteki testler termal pedi uygular uygulamaz yaptığım testler. Geçtiğimiz günlerde (uygulamadan 1 ay sonra) sıcaklıkları iyi görünce OC girişimlerinde bulundum. All Core 4.4 GHz'e sabitleyip Multi Core testi yaptım. Başta sabit 4.4 veriyordu fakat sonradan çok kısa bile olsa anlık olarak 95'e ulaştığı için frekans düşürmeye başladı, bu yüzden normalde olacağı kadar artış alamadım. Yine de bir miktar artış söz konusu.
Sistemi tek çekirdek kullanmaya sınırlayıp Single Core 5.0 GHz'e aşırtıp Single Core testi yapacaktım fakat sınırlayınca tuhaf bir şekilde R23 Single Core testi seçeneği görünmediği için yapamadım. All Core 4.6'ya sabitleyip Single Core testi yapmıştım ama aradaki artışı yeterli bulmadığım için ekran görüntüsü almamıştım.
Onun dışında GPU'ya da minik bir OC girişimim oldu. Şu mesajda belirttiğim üzere Core Clock +70 MHz, VRAM Clock +150 MHz OC yapmıştım. Bu testte Turbo fan açtığım için OC yapmama rağmen maksimum 79 derece gibi (ki bu da anlık bir değerdi) güzel bir sıcaklık değeri elde ettim fakat bu değerlerin üstüne aşırtmayı denemedim.
3DMark TimeSpy testini de çıtırından bir OC ile Turbo fan açık olarak tekrarladım. GPU'ya yine aynı değerleri girdim (Core Clock +70 MHz, VRAM Clock +150 MHz). İşlemciyi de All Core 4.6 GHz'e sabitledim. Sonuç şu şekilde:
Sıcaklıklara baktığımız zaman işlemci CPU Test'e kadar hiçbir şekilde 80 dereceyi geçmiyor ve sabit 4.6 GHz'te çalışıyor. CPU Test'e girince 1 defa 95'i görüp iki defa 4.5 GHz'e düşüyor, onun dışında sürekli olarak 95 derece altında ve 4.6 GHz'te çalışıyor. GPU'ya baktığımızda da hiçbir koşulda 76 derecenin üstüne çıkmadığını görüyoruz.
Ekleme: Bütün bu değerler MUX Switch açıkken kaydedilmiştir. Optimus devreye girince boştaki sıcaklıklarda düşme oluyor, diğerlerini test etmedim.
Peki neden PTM7950?
Peki neden bu ürünü tercih ettim? Çünkü bu ürün laptoplardaki pumpout olayının önüne geçebiliyor. Pumpout nedir? Pumpout, termal macunun yonganın ısınması sebebiyle soğutucu blok ve yonga yüzeyi arasından akmasıdır. Bu çoğunlukla laptoplarda görünen bir durum. Bu yüzden termal macun değişimini yeni yaptıktan sonra aldığınız değer ile 3 ay sonra aldığınız değer farklı olabilir.Bu ürünün bir diğer avantajı da sonuçlarda süreklilik sunması. 1 ay sonra bile aynı sonuçları verebiliyor, başka incelemelerde bunun daha uzun sürelerce de korunduğunu gördüm. Unutmazsam 1-2 ay sonra testleri tekrarlayıp performansta düşüş olup olmadığını da ekleyip güncelleyeceğim konuyu. Şu ana kadarki deneyimimle kesinlikle önerebileceğim bir ürün. Tek sıkıntısı yurt dışından geliyor olduğu için kargo ve vergi parası ile elinize gelmesinin uzun sürmesi. Benim aldığım link:
Honeywell PTM7950 0.2mm 8.5W/mK High Thermal Conductivity Phase Change Silicone Pad For CPU And GPU High-Performance Devices
Honeywell Ptm7950 - 20*30*0.2mm one piece - Honeywell