Kanada'da yaşamadım ama Kanada sınırına çok yakın 2 ABD şehrinde toplamda 1.5 yıllık okuma/çalışma deneyimim oldu. ABD'ye göre "bence" çok daha yaşanılır bir ülke sosyal haklar bakımından. Büyük ve desteksiz hayallerle giderseniz her ülke sizleri üzer, iyi araştırıp nelerle karşılaşacağınızı öğrenmeniz ve hazır olmanız gerekiyor bir ülkeye yerleşmeyi düşünüyorsanız. Gerçekçi hedeflerle, artı ve eksilerin farkında olarak giderseniz en azından hayal kırıklığına uğramazsınız.
Çok soğuk deniliyor; doğrudur kış ayları Toronto'nun üst taraflarından itibaren çok sert geçer. Toronto ve güney enlemlerinde kalan yerlerde kışlar "aşırı sert" geçmez, batı yakasında Vancouver'da ise okyanus etkisinden dolayı gayet ılık ama yağışlı geçiyor. Seattle ile neredeyse aynıydı oradaki durum. Tabii Toronto'ya yakın ufak şehirlerde yaşıyorsanız kış aylarında yollar kapalı olabiliyor gördüğüm kadarıyla. Kanada soğuk değil diyenleri de Calgary/Edmonton gibi karasal yerlerde görmek isterim, -40/45 dereceleri bir gün yemesi yeter. Toronto ve güneyindeki Oakville gibi nispeten çok daha hafif kış geçen yerlerde de -20/25 dereceleri görmek şaşırtıcı değil. Yaz aylarında ise 3 ay kadar gayet sıcak oluyor.
ABD'deki sağlık sistemiyle ilgili tecrübem var (10 yıl geçti ucuz atlattım diyorum) ama Kanada ile ilgili olanları okuldan Kanada'lı arkadaşlarımdan duyduğum kadarıyla biliyorum. Sağlık sistemi yavaş işliyor ve anladığım kadarıyla buradaki gibi canınız sıkıldığında acile gidemiyorsunuz. Gerçi ABD'de de gidemiyorsunuz, yiyorsa sosyal güvenceniz yokken gidin de çok basit bir kontrol için 30-40 bin (iyimser sayı bu) Dolarlık faturayla çıkın...
Eğitim sistemleri üniversiteler hariç bizimkine pek benzemiyor, burada zorunlu olarak gördüğünüz derslerin büyük kısmı seçmeli ve sadece 1-2 dönem tercih edilebilen dersler. Bundan dolayı ABD'de genel kültür ve coğrafya gibi alanlarda halkın büyük kısmı rezilken (Türkiye de berbat, övünmeyin) "kendi alanlarında" çok iyi eğitim almış kişiler görürsünüz. Kanada'da insanlar biraz daha Dünya ile adapte olan bir eğitim alıyor olabilir, Amerikalı'lar kadar Dünya'dan habersiz bir Kanada'lı en azından ben görmedim.
Kanada'daki ulaşım sistemi insanı ABD'deki bazı şehirler kadar arabaya mahkum etmiyor ama şehir mantığı Fransız bölgeleri dışında ABD ile neredeyse aynı. Şehirler fazla geniş alana kurulduğu için maalesef her yere yürüyerek gitme şansınız yok, çok şanslı ve yüksek fiyatlı lokasyonda ev sahibi değilseniz alışverişe bile gitmek zulüm oluyor. Ya arabanız olacak ya yüksek fiyatlara iyi lokasyonda ev tutacaksınız ya da ulaşım haritasına bakıp tam cadde üstü/yanı bir bölgede ev tutmanız lazım.
İnsanların nasıl olacağı yerine göre değişiyor. Göçmenlerin bol olduğu güney şehirlerinde genellikle soğuk bir tavırla karşılaşmazsınız. Kuzeyde özellikle Fransız kökenli ve Fransızca konuşulan şehirlerde insanlar daha gelenekselci. İngilizce de konuşuluyor ama Fransızca konuşmadığınız zaman cevap vermeyenlerin oranı az değil. Gittiğim dönemde Fransızca bilmiyordum, İngilizce iletişim kurmadaki isteksizlikleri nedeniyle sorun yaşadım. Gerçi Fransızca öğrendikten sonra da fark ettim ki onların konuştuğu Fransızca ile Fransa'daki Fransızca arasında da epey fark var.
Anglo-Saxonların tarihsel geleneklere verdiği önemi bir bilsen aklın şaşar. Dedim ya uzun uzun anlatmaya gerek yok, sen diğer konudaki gibi inat edeceksin.
