Diğer Donanımlar bölümünün yarısını kaplayan kulaklık seçimi için bir rehber hazırladım umarım beğenirsiniz. Aşırı detaya inmek istemedim, zatende gördüğünüz gibi fazlasıyla uzun bir yazı. Bende bir nevi içimi dökmüş oldum.
Seçim sırası:
Gelelim "kulaklığımızı seçmeye"... Burada sadece "kulak üstü" olanlarından bahsetmek istiyorum. İlk önce yapmamız gereken şey kendimize şu soruyu sormak: "Ses izolasyonuna ihtiyacım var mı?" Eğer cevabınız "Hayır." ise arkası açık bir kulaklık, cevabınız "Evet." ise arkası kapalı bir kulaklık almalısınız.
Açık mı, Kapalı mı?
Peki nedir bu arkası açık-kapalı olayı? Eğer kulaklığın arkası açık ise ses geçirir, siz dışarıda olup biteni duyarsınız, dışarısı ise içeride olan biteni. "İyi de, peki ses geçirmesi benim ne işime yarayacak?" Ses izolasyonunun olmaması demek, ses yansımasının olmaması demektir. Bunun ses pozisyonu ve tiz tonlarda inanılmaz bir avantajı vardır. Sesin kulağınız ile kulaklığın arasında sekmesi demek, sesin geldiği yönü değiştirmesi demektir. Tiz seslerde ise bildiğiniz gibi tiz sesler yüksek frekanslıdır, bu titreşimler kulağınız ve kulaklığınızın arasında yansıma yaptığında bu frekans dengesiz bir değişime uğrayacaktır ve frekans azalıcaktır, ses yüksek gelecektir (küçük bir çan sesinden çığlık sesine geçtiğinizi düşünün).
Sürücü Boyutu ve Surround
Gelelim 2. adımımıza, sürücü dediğimiz sesi çıkaran parça ne kadar büyükse ses açısı o kadar geniştir. Hazır bu ses pozisyonu olayına gelmişken 7.1 olayından bahsedeyim. 7.1 bir çok küçük sürücüden oluşur ve senkronize bir şekilde çalışmasıdır. Fakat kulaklıklar için son derecede gereksizdir. "Neden?" diye sormanızı anlıyorum, şöyle düşünün; kulağınız kadar bir sürücü içindeki bir noktadan gelen sesi tam olarak geldiği yeri gösterebiliyor. Birde kulağınızın yatay çapı boyunca dizilmiş 3 adet sürücü düşünün, aynı şekilde aynı işi yapıyorlar. Şimdi bu sürücüleri daireler olarak düşünün, bu 3 daireyi büyük olan dairenin içine sığdırabilirsiniz değil mi? O halde bu 3 dairenin eksik kalacağı kısımlar olacaktır. Ayrıca 3 sürücü yapmanın maliyeti daha yüksek olduğundan daha kalitesiz olacaklardır.
Model Seçimi
3. Adımımız ise model seçimi, bu kriterlere uygun köklü markalardan seçim yapmanızı öneririm. Bahsetmiş olduğum "usta"lardan. Sennheiser, AKG, Beyerdynamic, Audio-Technica, Bose, Shure, Audeze, HIFIMAN...
Fakat modeller arasında seçim yaparken konfor unsurunu unutmayın, zira kulaklık bile olsa ses her şey değildir.
Modelimizi seçerken ses imzası (dengesi) dediğimiz olaya bakmalıyız. Bu olay ses çıkışının kayıttan ne kadar uzaklaştığını gösterir. Bas, orta ve tiz şeklinde üç bölüme ayrılır ve frekanslar ile gösterilir. Ses imzası genellikle desibel/frekans grafiği çizilerek gösterilir. Doğal bir ses düz bir şekildedir, ama bu sizin için ne kadar düz o kadar iyi olmayabilir. Siz bası seviyorsunuzdur, ben tizi, başkası ise doğal sesi seviyordur. (Şahsen doğal ses tercihimdir.) Dikkat edin bu ses imzasi olayı sizi yanıltmasın, ses kalitesi ile ses imzası aynı şey demek değildir! Ses kalitesini anlamanız için en kolay yol denemenizdir.
Uygun Ekipmanlar
Modelimizi seçtik ve seçimimizden emin olmamız gerekiyor. Kulaklığınızdan tam verim alabilmeniz için ne yapmamız gerekiyor? Öncelikle tam sesi alabilmeye odaklanalım, direncine (ohm değerine) bakmanız gerekiyor. Bu direnç ne kadar yüksekse kulaklığınızı çalıştırmak için o kadar yüksek güce ihtiyacımız olduğu anlamına geliyor. Sıradan aygıtların bu kulaklıkları tam veriminde (ses yüksekliği olarak) çalıştıramadıkları zaman amplifikatör dediğimiz cihaz bu meseleyi güç kaynağı görevi olarak hallediyor. Bu cihazin ses kalitesine herhangi bir etkisi bulunmuyor. Şöyle düşünün; sesi %350 ye getirebilmenizi sağlıyor hepsi bu.
Birde ses kartı olayı var tabi... Genel kesimin bildiği bu ses kartı olayı yazılımlı, sürgülü DAC'dan ibaret. Ses kalitesi için genellikle sadece DAC'lar kullanılır. Nedir bu "DAC"? Digital to Analog Converter dediğimiz bu cihaz ses kalitesini iyileştirir. Ses sanal ortamdan alındığı zaman "bit" dediğimiz bir sürü parçacıklardan oluşur ve saniye başına miktarları ses dosyasına göre değişir, genellikle 3 basamaklıdır. DAC ise bu parçacıkları alır ve dağıtır, dolayısıyla ses daha kaliteli çıkar.
Kullanım Amaçlarına Göre Seçim Yapmak
Sizin seçim yapabilmeniz için kulaklık amaçlarını kendi çapımda ayırayım:
- Oyun için
- Müzik için
- Dışarı kullanım için
Normalde kulaklıklar böyle kategorileştirilmez fakat sizin seçebilmeniz açısından daha yardımcı olacağını düşündüm. Yazının en altında ise nasıl ayrım yapmanız gerektiğinide açıkladım.
Eğer daha önce ses kalitesi yüksek herhangi bir ürünü kullanmadıysanız, deneseniz bile iyi mi, kötü mü anlayamazsınız. Diğer kulaklıklar ile karşılaştırmanız şarttır.
Oyun için seçim yapacaksanız ilk önce size bir kaç uyarıda bulunayım:
Bu platformda en çok aranan kullanım alanı olduğu gayet açık ve bu kesim gözlemlediğim kadarıyla "doğru" araştırmayı pek yapamıyor, bu yüzden bir genelleme ile başlayayım. Çoğu kişi kulaklık seçerken pazarın ön kısımlarına koyulan kulaklıklara bakıyor ve "Sağdakini mi, soldakini mi almalıyım?" diye düşünürken hiç arkadakilerine bakmıyor.
Bir kulaklığın oyun için üretilmemesi oyunda iyi performans göstermeyeceği anlamına gelmez. Aynı şekilde oyun için üretilen bir kulaklığın oyunlarda iyi performans göstereceği anlamına da gelmez. Oyun için kulaklık seçerken bu işin uzmanlarına başvurmalısınız, ustalarına başvurmalısınız. "Ne demek ustalarına başvurmalısınız? Ne yani diğer kulaklıkları üreten firmalar amatör mü?"... Evet! (mi?)
Gerçektende evet diyebilmek isterdim açıkçası ama değiller, bazı firmalar ürettiği ürünü iyi yapmaktan ziyade parasına bakıyor, ürünü bir güzel süslüyorlar püslüyorlar, bir de reklamlarla öv, üstüne birde satın almasını kolaylaştır (kasaba gitsem oyuncu kulaklığı satıcak kıvamda), fiyatını ikiye katla... Oh mis! Nasıl olsa görüpte sesini duyacak değiliz, daha kulaklığı görmeden internet siparişini yapan çok kişi var.
Eğer bir oyun için bir kulaklık istiyorsanız, ses pozisyonu iyi olmalı. Kulaklığın arkası tercihen açık, sürücüsü büyük ve hafif oval olmalıdır. (Bazı düz sürücüler daha iyi performans gösterebilir.)
Önerdiğim markalar: (Arkası açıklar için) Audio - Techinca, Sennheiser, Superlux, Takstar, Samson; AKG ve BOSE (arkası kapalılar için).
Eğer müzik için bir kulaklık istiyorsanız, ses kalitesi iyi olmalı. Ses imzasi sizin zevkinize uygun olmalıdır, güvenilir markalardan seçim yapılmalı tercihen DAC kullanılmalıdır.
Önerdiğim markalar: Audio-Technica, AKG, Sennheiser, Beyerdynamic, Shure, HIFIMAN, Audeze.
Eğer dışarı kullanım için bir kulaklık istiyorsanız, ses izolasyonu iyi olmalı. Tercihen kulakiçi bir kulaklık almalısınız, hem izolasyonu iyidir hemde taşıması kolaydır.
Bunda ise tek markayı önereceğim: Shure.
Eğer genel amaçlı bir kulaklık istiyorsanız, dengeli bir kulaklık olmalı.
Önerdiğim markalar: Beyerdynamic, AKG, Audio-Technica.
