Geldim bile, beni özlemişe benziyorsun.
Fikrimce devlet yönetimindeki bazı değişimlerin yıkılmasında büyük rolü var. Örneğin; sultan 1. Ahmet'in şehzadeleri sancaklara göndermek yerine sarayda kafes hayatı yaşatarak yetiştirilmesine yönelik bir karar alması. Bu oldukça kötü bir fikirdi çünkü şehzadeler sancaklarda henüz 14 yaşlarındayken devlet yönetimini öğrenip tecrübe kazanıyordu. Kafes hayatında ise resmen hapis hayatı yaşıyordu. Hatta sultan 1. İbrahim ve 1. Mustafa kafes hayatlarında akli dengelerini kaybettiler ve tahta geçtiklerinde devleti çok kötü yerlere sürüklediler.
Başka bir sebep ise ordu sultan 3 Murat'tan itibaren yeniçeriliğin bozulmasıydı. Yeniçeri ocaklarına özel yetiştirilen devşirme kişiler alınır. Devşirme sistemi öyle bir sistemdi ki Hristiyan bir ailenin çocuğu koca osmanlı sultanını koruyordu. Sultan 3. Murat döneminde bu sistem bozulmaya başladı. Sırf ordu kalabalık olsun diye önüne geleni yeniçeri yaptılar ve sonuç: Yeniçeri isyanları.
Diğer sebebe gelirsek, coğrafi keşifler ve Avrupa'daki teknoloji ilerlemesinin osmanlı'da karşılığı olmaması. Osmanlı gücünün zirvesindeyken (16. yüzyıl) kendini rakipsiz görüyordu. Bu sebepten dolayı Avrupa'lı devletleri ciddiye almadı ve teknolojide kendini geliştirmedi. Avrupalılar ise hep bir uğraş içindeydi ve kendilerini osmanlı'ya karşı nasıl geliştirebileceklerini düşünüyorlardı. Osmanlı'nın bu gelişmelere cevapsız kalması sonunun başlangıcını getirdi.
Son olarak osmanlı'nın kötü bir coğrafyada kurulmasını söylemeliyim. Batı'da avrupalılar, doğu'da safeviler, güney'de araplar, Kuzey'de ise Rus'larla yüzyıllar boyunca savaşan bir devlet düşünün. 4 ateş arasında kalmış bir devlet en fazla ne kadar süre ayakta kalabilirdi? En sonunda 1922 yılında resmen yıkıldı ve filizlerinden Türkiye doğdu.
Aklıma gelen temel sebepler bunlar. Uzun vadede osmanlı'yı zora sokan şeyleri söyledim. Bunların dışında elbette ki birçok sebep vardır. 623 yıllık tarihin tamamını iyi araştırmak gerekir.
