Persona 5 Türkçe çeviri projesi

frkndgnr dedi:

Yamanın 2 senelik sürecini bilmiyorum, ilgilenmiyorum da. Az önce Metacritic'ten PC'deki en yüksek puanlı oyunlar listesine bakıp, orada Persona 5'i görüp "Lan, bi baksam mı şu oyuna neymiş?" dedim. Ama önce Google'a "Persona 5 Türkçe yama" yazdım.

Başlıkta %1 yazıyor. Başlık tarihi 2022 Haziran olarak görünüyor. Başlık sahibinin en son mesajına bakıyorum, 15 Mart 2024. İşte bir şeyler karalamış. Yapıyoruz, ediyoruz ama zor. Sorumluluklarımız var, falan filan. Her neyse.

Abi, 2 sene boyunca hiçbir şey yapmayacağınız bir proje için neden internette 2 senelik bir ayak izi bırakıyorsunuz allah aşkına? Etik bir şey değil bence bu.

Genişletmek için tıkla...

Hocam kendi kendinize cevabınızı vermişsiniz zaten: “2 senelik süreci bilmiyorum, ilgilenmiyorum da … Yapıyoruz ediyoruz … falan filan demişler, her neyse.” Kendiniz kale almamışsınız ki sizlere anlattığımız hiçbir şeyi.

Biz hiçbir şey yapmamak üzere bir ayak izi bırakmadık, amacımız herhangi bir kimseyi kandırmak da değil, gerekli tüm açıklamaları ve bilgilendirmeleri önceki mesajlarımızda belirttiğimiz hâlde tüm her şeyi “hiçbir şey yapmamışsınız”a indirgemeniz tabiricaizse sizin bakış açınızın sığlığını gösteriyor sadece zannımızca. Daha önceki mesajlarımızda yazdığımız üzere, bu projenin yaklaşık uzunluğu 3 milyon kelime/7 bin ayrı dosya; her bir %1’lik ilerleme demek en aşağı 30 bin kelimenin çevrilmesi demek. “Her gün 100 kelime de mi çeviremediniz be?” deseniz dahi 300 gün alması demek %1’lik bir ilerlemenin. Yüzlerce ayrı eşya, beceri, isim, mekân gibi terimler de cabası. Bu proje zaten kısa bir proje de değil ve maalesef ki bizim nihai tek uğraştığımız proje de değil. Bizler profesyonel bir çevirmenlik arka planına sahip kişiler olarak projelerimizde de resmî bir tutum sergilediğimiz için ince işleyip dokuyoruz ve aynı zamanda pek çoğumuz işinde, gücünde, okulunda olan insanlar olduğumuzdan gayriresmî projelerimize ayırabildiğimiz vakit ve enerji de kısıtlı; tüm bu faktörler üst üste gelince hâliyle sizlerle paylaşabileceğimiz ilerleme de kısıtlı oluyor ve “yavaş kalıyoruz.” Yine öncesinde defalarca kez dediğimiz gibi, bizlerin size bir hız vaadi yok, kalite vaadi var ve o kaliteyi elde etmek adına uğraşmaktayız; yeri geldiğinde tek bir terim için dahi en aşağı yarım saat, belki bir saat tartışıyoruz uygun anlamı bulabilmek adına.

Bu sefer ilgileneceğinizi ve sizler için bilgilendirici olacağını umarak süreci sizlere aşama aşama özetleyeyim:

-Haziran’daki Xbox ve Bethesda Oyun Gösterimi’nde Persona 5 Royal’ın bilgisayarlara da uyarlanacağı duyurulduktan sonra biz de bu oyunun çevirisini üstleneceğimizi duyurduk ve ön aşama olması maksadıyla da PS4 sürümünün dosyaları üzerinde çalışmaya başladık; elimizdeki araçlar kısıtlı bir uyumluluk gösterdiğinden büyük bir ilerleme kat edemedik.

-Oyun Ekim 2022’de çıkış yaptıktan sonra Game Pass üzerinden PC sürümüne özel dosyaları incelesek de araçlarımız yine kısıtlı kaldı, yabancı bir yazılımcı arkadaşımız bu konuda bizlere destek verebileceğini söyledi, biz de onun araçları olabildiğince tam hâle getirmesini bekledik. Elimizdeki araçlar kimi dosyaları düzgün çıktılayamadığı gibi çıktıladığı dosyalarda da metinler bolca kodla sarmallanmış olduğundan bu kod dizgelerinin ayıklanabilmesi ve olabildiğince çok dosyaya ulaşmamız gerekliydi. Bodoslama girecek olsak kodlardan ötürü yaşanabilecek hataların payı yüksekti ve göze almak istemedik bu durumu. Bu arkadaşımızın kendisi de pek müsait biri olmadığından gerek bizim gerek kendisinin emin olacağı denli yazılımsal bir ilerleme görmemiz uzun bir zaman aldı.

-2023 sonlarına kadar mecburen diğer projelerimizle ve kendi yaşamımızla meşguldük lakin olabildiğince de ön çeviri hazırlıklarımıza devam ettik (terminoloji dökümleme, hangi dosya ve dizgelerin oyunun neresine denk geldiğini analiz etme vb. işlemler). Yabancı arkadaşımız da anca bu zamanlara doğru nispeten daha iş görür bir araç takımı hazırlayabildi bize ve PC sürümü üzerine çıkarılan diğer araçların çoğalması, daha iyi destek verebilmek adına Steam sürümünü satın almamız da anca bu zamanları bulabildi. Proje kadromuzda olabildiğince bu serinin hakkını verecek kişiler olsun (SMT/Persona’yla haşır neşlr ve çeviri kabiliyeti yüksek kişiler) şartı koştuğumuzdan proje kadromuz da kısıtlıydı. Yoğun bir ilerleme kat edemememizin bir diğer unsuru da bu.

-Günümüze gelecek olursak, proje kadromuzu çoğalttık, terminoloji dosyamız neredeyse hazır, sadece önceden bahsettiğimiz gibi önceliklerimiz ve sorumluluklarımızla boğuşmaktayız; müsait olabildikçe ilerlemekteyiz ama her şeyden önce diğer daha önceden duyurduğumuz projeler üzerinde çalışmaktayız. Bunu ben ve bu projeyi ortaklaşa yürüttüğümüz Truthful Road’daki yetkin kişiler adına söylüyorum. Projeye yeni aldığımız kişiler bu durumdan nispeten daha muaf ancak onların da kendince başka yükümlülükleri var.

Bu projeyi bıraktığımız yok, sizleri kandırmıyoruz, sadece ve sadece kaliteli bir proje gerçekleştirme maksadıyla adımlarımızı yavaş ama sağlam atıyoruz. Bu sebeple hâlâ dahi “%1’in üzerinde bir ilerleme yok.”

Siz ve sizin gibi düşünen -gerek projenin durumunu gerekse de projeyi gerçekleştiren kişilerin şartlarını umursamayanlar- maalesef ki şöyle bir yanılgı içerisindesiniz: “Yahu X ay/Y yıl geçmiş, ortada hiçbir şey yok, bizi mi koparıyor bunlar? Şimdiye çıkmış olmalıydı.” Yani kusura bakmayın ama (ve kabaca olacak belki) sizler hevesle bir çeviri çıksın diye bekliyorsunuz diye bizler maalesef her şeyimizi bir kenara bırakıp, ilkelerimizi ve kalite standartlarımızı sallamayıp ne “hızlanacağız” ne de “yeter ki bir şey çıksın” diyerek yarım yamalak, iş görmelik bir şey çıkaracağız. Ben hiçbir zaman tek kuruş vermediğim ve tek kuruş istemeyen ekip üyelerimi de sizlerin sözü üzerine hâlleri veya imkânları istediğim kadar yok diye zorla çalıştıramam, buna hakkım da yok. Bunu ne siz saygıdeğer kitle hak ediyor ne de bizlerin iş etiği bunu sindirebiliyor.

Lütfen anlayın ki, bu mesleği sadece bir hobi değil aynı zamanda bir uzmanlık alanı olarak icra eden kişiler çeviri projelerini manavdan domates toplar gibi oradan buradan ne idüğü belirsiz çevirmenler toplayarak yahut “Aman ya, geçir DeepL’den gitsin; millet buna da kabul diyor” veya “satırları çevirir çevirmez paketleyelim, kontrolden bile geçirmeyelim, bir hata varsa millet zaten bize haber verir” diyerek yürütmüyor, hele ki belli bir proje spesifiğinde resmî bir boyundurluk altında değilse ve para kazanmıyorsa. Ha, şayet Persona 3 Reload’un resmî, yüksek ihtimalle Sega/Atlus/Keywords Studios’un isteği üzerine makine çeviriden geçirilmiş, sadece 4 kişinin çalıştırıldığı ve muhtemelen gerekli zaman ve özenin verilmediği Türkçe yerelleştirmesinin kalitesini umarız ki sizler de ilk elden biliyorsunuzdur. Resmî örnekler dahi kurumların bilinçsiz ve maddi çıkar üzerine kurulu kararları sebebiyle hayal kırıklığına sebebiyet veriyorken bizler en azından kaliteden ödün vermeyelim diye uğraşıyoruz, lütfen boş geçmeyin, hafife almayın veya ön yargılarınıza kurban gitmeyin. Sizler öğrenmek istediğiniz sürece proje aşamalarımızı, aldığımız kararları, çalışma tarzımızı seve seve açıklıyoruz, iyi bir ilerleme kat ettiğimizde de bunu sizlerle paylaşıyoruz.

Yine de bunların hiçbiri umurunuzda değilse, sadece “idare etmelik” bir çeviri istiyorsanız buna özel geliştirilmiş makine çeviri araçlarını kullanmakta veya dosyaları makine çeviri motorlarından geçirip “çeviri” diye sunan kişilerden talepte bulunmakta özgürsünüz. Lütfen tek derdi kaliteli bir iş çıkarmak olan el çevirisi gerçekleştiren, profesyonel işlerde bulunmuş çevirmenlere düşman kesilmeyin, hele ki şartlarımızı, çalışma prensiplerimizi ve aşamalarımızı bilmiyorsanız ya da umursamıyorsanız. Umarım açıklayıcı olabilmişimdir.

~Ecciel