Bence burda sorun tanrıyı insanın bulunduğu gibi bir zaman kavramına sokmakta. Geçmiş, şimdi gelecek. 15 milyar yıl öncesini şimdi, 14 milyar yıl öncesini de gelecek aldığımız durumu düşününelim. Tanrı henüz evreni yaratmadı, daha sonra 1 milyar yıl sonra yarattı. O zaman sizin dediğiniz durum devreye giriyor. Ama zaman kavramı zaten evrenin oluşumuyla ortaya çıktığı için evrenden öncesini düz bir zaman çizgisinde inceleyemeyiz. Hatta direkt zaman kavramı yok. İnsanın zamanın olmadığı bir "zamanı" anlaması imkansızdır, çünkü biz zaten zamanın içindeyiz. Fakat tanrı bu zaman çizgisinin dışında olmalıdır. Bu yüzden evren öncesini zaman diliminde inceleyemeyiz. Bu noktada bilinmezlik başlıyor, argümanın sonunu henüz ben de bilmiyorum, belki asla bilemeyeceğim. Ama bu tip konularda ortaya çıkan sıkıntı tanrıyı insana benzeyen bir şey olarak incelememiz. Mesela tanrının insanı yok etse de gene aklında hatırlayacağını, bu yüzden asla tam olarak yok edemeyeceğini söylemişsiniz. Tanrının neden insanda olduğu gibi bir aklı olsun ki? Ben şahsen tanrıyı etken değil de edilgen bir şey gibi düşünüyorum. Evreni oluşturan şey değil de evrenin oluşmasını sağlayan enerji mesela. Çünkü tanrıya etken bir rol verince onun nasıl bir şey olduğu, neden evreni oluşturduğu gibi sorular ortaya çıkıyor? Bunlara da ancak doğruluğu tartışılır teolojik kanıtlamalardan ulaşılır. Ben biraz da panteist bir düşünceye kayıyorum. Bence tanrı dediğimiz şey bir enerjidir. Big Bang ile yayılan enerji yoktan var olamayacağı için Big Bang'den önce vardı ve bu varlık tanrı olarak tanımlanabilir. Big Bang ile bu enerji bütün evrene yayılır ve yine evrendeki bütün enerjilerin toplamı yine tanrının enerjisine eşit olmalıdır. Yani bizler o ilk enerjinin ufak birer parçalarıyız. O yüzden hepimiz tanrının bir parçasıyız. Tabiki de burada da sıkıntı ve açıklanamayan şeyler olabilir. Doğru cevabı asla öğrenemeyiz ama bana en mantıklı gelen bu. Çünkü dini açıklamalar sadece sorgulamayan bağnaz insanları ikna edebilecek düzeyde. Bahsedilen sonsuz güç sahibi, merhametli, her şeyi bilen tanrı tanımını reddetmiyorum, ama varlığını da kabul etmiyorum çünkü ikisi için de bir kanıt yok.
