Linux neden Windows'dan daha iyi?

Giriş
Merhaba. Bu makalemde Linux'un neden Windows'tan daha iyi olduğunu detaylı bir şekilde açıklayacağım. Eğer yanlış bilgi verirsem düzeltebilirsiniz. Yazımı düzenleyeceğim.

1. Paket Yöneticileri
Bu muhabbeti zaten her Linux ile ilgili konuda duyuyorsunuzdur, ve bu o kadar önemli bir konu ki. Çok uzun süre Linux kullandığınızda farkediyorsunuz paket yöneticilerinin ne kadar büyük önem taşıdığını. Mesela bir Linux kullanıcısı bilgisayarını açtı ve program indirecek, yapması gereken şey çok basit. Telefonlardaki gibi herhangi bir paket yöneticisine giriyor, yüklemek istediği uygulamayı yüklüyor ve çalıştırıyor. Eğer grafik arayüzle de yapmak istemiyorsanız hemen terminale geliyorsunuz ve çok basit bir komut yeterli oluyor:
Kod:
sudo dnf install vlc (işletim sistemine göre değişebilir)
Bu kadar. Windows'ta ise çok farklı. Tarayıcınıza giriyorsunuz, uygulamanızın sitesini buluyorsunuz, doğru indirme bağlantısını buluyorsunuz, platform seçiyorsunuz, setup iniyor ve setupı çalıştırıyorsunuz, bazen setupda reklamlar çıkıyor reddediyorsunuz veya kabul ediyorsunuz, ve program kurulmuş oluyor. Sizce bu mu daha mantıklı, yoksa sadece bir yükle butonuna basmak mı? Bazıları Windows'ta da paket yöneticisi var: MS Store diyecek, ama MS Store bunun yanından bile geçemez çünkü Linux'un paket yöneticileri 90'lı yıllardan beri var, ayrıca MS Store mağazası Linux'inki kadar geniş değil.

2. Kişiselleştirme
Linux'un Windows'tan daha iyi olmasının 2. sebebi: kişiselleştirme. Bu da aynı şekilde, her yazıda görüyorsunuzdur. Windows'u açtığınızda özelleştirebileceğiniz şeyler çok kısıtlı, üçüncü parti uygulamaları dahil. Ama Linux'ta iş öyle değil. Linux'ta birçok masaüstü ortamı var, ve bu masaüstü ortamlarını da kişiselleştirebiliyoruz. Mesela KDE masaüstü ortamını seçtiğinizde A'dan Z'ye en ucundan en dibine kadar her şeyi kişiselleştirebiliyorsunuz. Mesela:
1687456354663.png
1687456394944.png
Yazılıma özel temayı kişiselleştirebiliyorsunuz, ya da her şeyi aşıp tamamen kendi kişiselleştirmenizi yapabiliyorsunuz.

3. Yazılım Çeşitliliği
Linux'u Windows'dan daha iyi yapan 3. özellik ise yazılım çeşitliliği. Anlamadıysanız örnek vereyim, Windows'ta bir tane dosya yöneticisi var: Windows Explorer. Ama Linux kullanıyorsanız hangi dosya yöneticisi hoşunuza gidiyorsa onu kullanabilirsiniz (Thunar, Dolphin, Nemo vs.). Başka bir örnek, mesela PDF okuyucusu indireceksiniz, birçok yazılım var. Windows'da bunlar daha sınırlı ve az.

4. Ücretsiz
Linux tamamen ücretsiz bir yazılım. Windows'ta aşırı para vermeniz gerekiyor. O saglamlisans, KMS gibi yollar yasal değil.

5. Özgür Yazılım
Linux özgür bir yazılım olduğundan dolayı hataları çok çabuk çözebiliyorlar, Windows'ta böyle değil. Ayrıca Windows'ta hatanın ne olduğunu bulmak aşırı zor. Size bir rapor veriliyor sizin onu geliştiricilerle paylaşmanız gerekiyor. Kendiniz kolay kolay anlayamıyorsunuz hatayı. Gönderdiniz raporu diyelim; ilk başta geliştiricilerin bu raporu bir hata olarak kabul etmesi lazım. Linux'ta bir hata bulduğunuzda özgür yazılım ve açık kaynak olduğu için çok çabuk bulunabiliyor. Ve insanlar bu hatayı çabucak çözüp diğer kullanıcılarla paylaşabiliyor.

6. Performans
Mesela Windows'ta bir işlem yapacaksınız ve sisteminiz düşük. İşlem yapması çok uzun sürüyor. Ama Linux'ta o kadar çok dağıtım var ki en iyi performans vereni seçebiliyosunuz. Boşta 300 MB RAM kullanan dağıtımlar bile var. Makinenizin eski olmasına da gerek yok. Eğer iyi bir bilgisayarınız varsa Linux kurarak Windows'tan yine daha çok performans alabilirsiniz.

7. Güvenlik
Windows'ta arkaplanda ne çalıştığı belli değil. Hiç farkında olmadan bilgileriniz alınabiliyor. Hatta Windows kurulumunda size soruyor bunu paylaşmak ister misiniz konum cart curt... Linux bu konuda çok daha açık bir platform. Linux'ta çoğu yazılım özgür yazılım olduğu için arkaplanda ne yaptığını görebiliyorsunuz. Hatta Linux'ta telemetri yok. Telemetri olan dağıtımlar olsa bile varsayılan olarak kapalı olarak geliyor. Windows'ta soruyor: telemetrileri kapatalım mı diye ama çoğu insan bunu önemsemiyor, farkına varmıyor ve ileri ileri diyip geçiyor.

8. Terminal Kullanımı
Windows'tan Linux'a geçen birçok kişi bunu avantaj olarak görmüyor ama bu çok büyük bir avantaj. Tabii ki terminal kullanmak zorunda değilsiniz şu an Linux'ta her şeyin grafik arayüzü var ama terminal kullanmayı öğrendiğinizde her şeyi çok çok daha hızlı halledebiliyorsunuz. Ayrıca mesela Linux'ta bir uygulama çalıştırdığınızda hata veriyorsa terminaldeki bir kod log tutuyor ve programın neresinde hata olduğunu görebiliyorsunuz. Tabi Windows'ta bunun için 3. parti yazılımlar var Proccess Monitor gibi ama ne kadar güvenilir bilinmez.

Kapanış
Benim sayacağım nedenler bu kadardı. Bu tamamen tercih meselesi ama teorik olarak Linux Windows'tan daha iyi. Makalemi okuduğunuz için teşekkür ederim. Herkese iyi Sosyaller.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
İyi olduğunu kim söyledi ki?

1. Paket yöneticileri hem kullanıcılara hem de uygulama geliştirenlere külfiyet. Yok Flatpak'a mı yapayım, yok AppImage mi yapayım, yok APT'de mi olsun, yok DNF de mi olsun, yok pacman'a koyalım. Her birinin sürümlerini kontrol etmek gerek ve hepsinde aynı işlemediği için sürümler de farklı olabiliyor.

2. Windows'da kişiselleştirme seçenekleri en az Linux'dakiler kadar geniş. Windows'un daha bütün bir deneyim için çok esnek olmadığı doğru ancak GNOME veya KDE gibi DE'lerle yarışacak kişiselleştirme seçenekleri mevcut.

3. Birçok yazılımın alternatifi zaten var. Sadece Linux'a çıkmıyor ki alternatif yazılımlar. Media Player yerine VLC ve MPV gibi uygulamaları kullanabilirsiniz, Chrome ve Edge yerine Brave, Opera vs. kullanabilirsiniz. Windows'da hatta çeşitlilik o konuda fazla. Windows'a derlenip Linux'a derlenmeyen o kadar yazılım var.

4. Windows'da hatanın sebebi belli oluyor ve çözmekte aynı şekilde kolay oluyor. Yoksa Linux kategorilerinde biri gelip çıkacak da çözecek diye günler harcıyorsunuz ki o kişilerden birsi benim. Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer misali. ;)

5. Üçüncü maddede dediğim gibi açık kaynak olarak kullandığınız yazılımların çoğu zaten Windows için de var. Gidip kendiniz de derleyebilirsiniz, gerekli araçlar sunuluyor. Windows'da açık kaynak program yok demek saçmalık.

6. Performans konusunda çok fazla fark yok, benchmarklarda öyle aman aman fark çıkmıyor. 1-2% hata payı hesaba katarsak hiç çıkmıyor. Zaten kısmayı göze alan adam için 1 MB RAM'da çalışan Arduino Uno kodu bile yeterli ona bakarsak. Windows son kullanıcıya hitap eden bir işletim sistemi, bilgisayar nerdleri için değil. Taşın suyunu sıkmak değil, iyi bir deneyim elde etmek.

7. Güvenlik çok subjektif bir konu, hangisi daha güvenli veya hangisi daha güvensiz demek çok daha zor. Linux modül mantığında çalıştığı için kullandığınız yazılımların hepsi ayrı ayrı denetlenmek zorunda ki sudo, systemd, X sunucusu gibi çok tercih edilen yazılımlarda önemli güvenlik zaafiyetleri var, bunun için sürekli takla attırmaya çalışıyorlar. Güvenli olacak diye yaptıkları Wayland, OpenRC, Runit, Doas gibi çiğ programların hali de ortada. Windows daha fazla saldırıya uğruyor daha fazla kullanıldığı için. İki sistemde de güncel yazılımlar kullanılırsa donanımsal açıklar haricinde sorun çıkmaz.

8. Bunu örnek vermenize şaşırdım. Birileri terminalden kurtulmak için hayrına projelere GUI yazarken sizin bunu örnek olarak sunmanız bile çok komik.

Özentilikle bir yere gelinmez. Gerçekten ihtiyacınız varsa o platformu seçin, böyle yanlış şeylere düşmeyin. O platformu da kullanıyorsanız eksisiyle artısıyla öğrenin. Basma kalıp yargıları sanki ChatGPT ile yazılmış gibi servis edip emek verdim demeyin.
1- Devlerin karari. Kim hangisi en cok kolaylik sagliyorsa ona yukler, bunu millete "bilgisayar nerdi" diyip "son kullanici" olarak yazdiginiz insanlar dusunsun.

2- Windows'da bir tek varsayilan "dwm" pencere yoneticisi mevcut. Girip kisisellestirmelerde taskbar, arkaplan ve blur ayari yapabiliyorsun. Onun disinda kaynak tuketip kullanabilecegin diger kisillestirme uygulamalarini tek tek kurman gerekiyor. Rainmeter, WE gibi asiri kaynak tuketen uygulamalar olmadan istedigin kisisellestirmeyi yapamiyorsun. Ayrica WE parali ve kapali kaynak. Ancak Linux'da bunu istedigin DE'yi kurup, birkac konfigurasyon ile mukemmel hale getirebiliyorsun. Bu konuda Windows savunmak bir hata, savunulmasi mumkun olmayan bir sey. Hayatinda hic Windows rice gordun mu ki?

3- O kadar yazilim var, cogu Linux'a cikarilmamis. Alternatifleri isinizi karsiliyorsa, sorun yok demektir. Su ana kadar Linux'da olup alternatif yazilimi cikarilan bir Windows uygulamasi gordunuz mu?

4- Yahu sistem bozulunca DISM, bootrec atiyorsun. Windows immutable bir seymi sence? Her OS ayni, hicbir farki yok. Immutable Linux distrosu kullandin mi hic? 1 kez bile kirildigini gormezsin, normal bir sey yaparak kiramazsin. Kirsan bile ancak user'i kirarsin zaten.

5- Windows'un kendisi kapali kaynak. Daha diyebilecegim bir sey yok. Acik kaynak yok da diyemeyiz.

6- Performans'da nasil fark yok? Performans gerektiren makinelerde neden Linux kullaniyor saniyorsun? Gidipde Windows mu kullanacak bu adam? I/O diye bir sey duydunuz mu hic? Dedigin gibi, Windows son kullaniciya gore bir isletim sistemi. Performans istiyorsan cevabi acikca ortada, kendinde diyorsun.

7- İkisininde exploitleri var, ama Windows'un acik ara daha fazla. cve-website suraya dikkatli bir bicimde bakmanizi oneririm. Zaten o dedigin sorunlarin Linux icin olanlari tum isletim sistemlerini kapsiyor. Yamalana yamalana geldi dediginiz kernel sorunlari cozulmeye devam ediyor.

8- Ya' GUI yaziyorda ne oluyor? Arkadas Windows'da tiklarla ugrastiginizi ancak Linux'da bir kac satir komut yazarak istediginize ulasabildiginizi soylemis. Son kullanici olarak Windows kullanmaya devam etmek istiyorsaniz devam edebilirsiniz.

Egosal bir durum var ortada anladigim kadariyla. Milletin yaptigi herseye atlayip "bu boyle", "su soyle" diyip duruyorsunuz. EAR'i ozeniyorsunuz sizde anladigim kadariyla.
Zaten cevap vermişim. Papağan gibi tekrarlamanın anlamı yok, hala aynı şeyleri sorup duruyorlar yediremeneyen "I use arch btw." kitlesi. Ben sıkıldım gerçekten, iyi günler herkese.
İstemiyo'saniz tek yapmaniz gereken ilgilenmiyorum'a basmak, ya da hic karismamak. Secimi ben sunuyorum ya?
O'na bakarsanız Linux kerneli 1991 yılında piyasaya sürüldü ve bugüne kadar yamalanarak geldi. Sizin durumunuza bakarsak Windows daha yeni kerneli ile daha iyi. Kendiniz kabul ettiniz eğer bu argümanı sunduysanız.
Kernelin tek basina RAM'e gore RAM kullanmasi mi iyi? Oyun oynarken ne olacak bu? Oyun modundan hic bahsetmeseniz bile daha iyi olur, gelebilecek cevaplari cok iyi biliyorum.

Linux'da ise kullanmasi gerektigi kadar kullaniyor. Windows kullanirken eski bilgisayarlar ne yapacak? Hic eski bilgisayar kullandiniz mi?

"Fork" denilen catallama isini de bu seye katarsaniz, yamalanma dediginiz seyin aslinda mantiksiz oldugunu anlayabilirsiniz belki. Forklayip istedikleri sekilde degistirebiliyorlar. Windows'da istediginiz kerneli kurabiliyor musunuz? Ayrica istedikleri zaman bastan da yazabiliyorlar, eski surumlerden baslayip. Windows NT yamalanarak gelmedi mi saniyorsunuz bu yana kadar?
 
Gerçekten bilgisayardan para kazanan çoğu kişi Mac kullanıyor. Apple Silicon'un ARM işlemciler içindeki özel hızlandırma motorları NVIDIA, Intel ve AMD'nin, Windows ve Linux'un kombinasyonlarının dahi veremediği performansı verebiliyor. Gerçekten para kazansaydım Mac, eğer olmuyorsa Windows kullanırdım. Ancak Linux kullanmazdım.
Lütfen bir projeyi işlemciden geçirir misin bir Windows üzerinden geçir bir de Linux üzerinden geçir. Desktop ve verimlikik açısından değerlendir. Şaşkına çeviriyorsun bazen beni.
 
Android telefonumdan yazıyorum ancak siz bilirsiniz iftira atmayı kendinize uygun görüyorsanız.
Geçen gün neden Debian kullanmıyorsunuz diyordunuz Linux kullandığınızı herkes biliyor burada haberiniz olsun. Bir de bence şunu okusan iyi olur:
1- Devlerin karari. Kim hangisi en cok kolaylik sagliyorsa ona yukler, bunu millete "bilgisayar nerdi" diyip "son kullanici" olarak yazdiginiz insanlar dusunsun.

2- Windows'da bir tek varsayilan "dwm" pencere yoneticisi mevcut. Girip kisisellestirmelerde taskbar, arkaplan ve blur ayari yapabiliyorsun. Onun disinda kaynak tuketip kullanabilecegin diger kisillestirme uygulamalarini tek tek kurman gerekiyor. Rainmeter, WE gibi asiri kaynak tuketen uygulamalar olmadan istedigin kisisellestirmeyi yapamiyorsun. Ayrica WE parali ve kapali kaynak. Ancak Linux'da bunu istedigin DE'yi kurup, birkac konfigurasyon ile mukemmel hale getirebiliyorsun. Bu konuda Windows savunmak bir hata, savunulmasi mumkun olmayan bir sey. Hayatinda hic Windows rice gordun mu ki?

3- O kadar yazilim var, cogu Linux'a cikarilmamis. Alternatifleri isinizi karsiliyorsa, sorun yok demektir. Su ana kadar Linux'da olup alternatif yazilimi cikarilan bir Windows uygulamasi gordunuz mu?

4- Yahu sistem bozulunca DISM, bootrec atiyorsun. Windows immutable bir seymi sence? Her OS ayni, hicbir farki yok. Immutable Linux distrosu kullandin mi hic? 1 kez bile kirildigini gormezsin, normal bir sey yaparak kiramazsin. Kirsan bile ancak user'i kirarsin zaten.

5- Windows'un kendisi kapali kaynak. Daha diyebilecegim bir sey yok. Acik kaynak yok da diyemeyiz.

6- Performans'da nasil fark yok? Performans gerektiren makinelerde neden Linux kullaniyor saniyorsun? Gidipde Windows mu kullanacak bu adam? I/O diye bir sey duydunuz mu hic? Dedigin gibi, Windows son kullaniciya gore bir isletim sistemi. Performans istiyorsan cevabi acikca ortada, kendinde diyorsun.

7- İkisininde exploitleri var, ama Windows'un acik ara daha fazla. cve-website suraya dikkatli bir bicimde bakmanizi oneririm. Zaten o dedigin sorunlarin Linux icin olanlari tum isletim sistemlerini kapsiyor. Yamalana yamalana geldi dediginiz kernel sorunlari cozulmeye devam ediyor.

8- Ya' GUI yaziyorda ne oluyor? Arkadas Windows'da tiklarla ugrastiginizi ancak Linux'da bir kac satir komut yazarak istediginize ulasabildiginizi soylemis. Son kullanici olarak Windows kullanmaya devam etmek istiyorsaniz devam edebilirsiniz.

Egosal bir durum var ortada anladigim kadariyla. Milletin yaptigi herseye atlayip "bu boyle", "su soyle" diyip duruyorsunuz. EAR'i ozeniyorsunuz sizde anladigim kadariyla.

İstemiyo'saniz tek yapmaniz gereken ilgilenmiyorum'a basmak, ya da hic karismamak. Secimi ben sunuyorum ya?

Kernelin tek basina RAM'e gore RAM kullanmasi mi iyi? Oyun oynarken ne olacak bu? Oyun modundan hic bahsetmeseniz bile daha iyi olur, gelebilecek cevaplari cok iyi biliyorum.

Linux'da ise kullanmasi gerektigi kadar kullaniyor. Windows kullanirken eski bilgisayarlar ne yapacak? Hic eski bilgisayar kullandiniz mi?

"Fork" denilen catallama isini de bu seye katarsaniz, yamalanma dediginiz seyin aslinda mantiksiz oldugunu anlayabilirsiniz belki. Forklayip istedikleri sekilde degistirebiliyorlar. Windows'da istediginiz kerneli kurabiliyor musunuz? Ayrica istedikleri zaman bastan da yazabiliyorlar, eski surumlerden baslayip. Windows NT yamalanarak gelmedi mi saniyorsunuz bu yana kadar?
 
Windows tekler geçer ev kullanımında.
 

Technopat Haberler

Yeni konular

Geri
Yukarı