Elimden geldiğince açıklayayım. Dizel motorlar yakıtın enerjiye dönüştürülme prensipleri gereği benzinli motorlara göre çok daha fazla sıkıştırmaya ve iç basınca sahiptirler. Bu bağlamda motorun sağlığı açısından genellikle çok fazla devir çevirmeyecek şekilde tasarlanırlar. Ama benzinli araçlara göre özellikle düşük devirlerde ciddi tork avantajları vardır.
Şimdi bunun konuyla ne alakası var ? Şöyle ki, beygir gücü dediğimiz birim aslında belli bir devirde bir motorun ürettiği torkun o torku ürettiği devirle ve bir sabitle çarpımıyla elde edilir. Bunu basit bir örnekle anlatayım. İki motor düşünün. Biri 3,000 devirde 200nm tork üretiyor, başka bir motor ise 3,000 devirde 220nm tork üretiyor. Bu demek olur ki 3,000 devirde 220nm tork üreten motorun aynı zamanda o devirde diğer motora kıyasla beygir gücü daha yüksektir.
Torku ürettiğiniz devir beygir gücü fonksiyonunda önemli bir çarpan. Bu yüzden çoğunlukla 4,000-4,500 devir aralığında artık tork bandının sonuna gelen bir dizelden maksimum beygir gücü rakamının yüksek olmasını bekleyemeyiz. Atmosferik benzinli motorların verilerini ciddi incelerseniz maksimum torklarını özellikle dizellere göre çok yüksek devirlerde verdiklerini görürsünüz. Bu yüzden de formülde devir kısmına yazdığınız sayı bir dizele kıyasla hayli büyük oluyor ve sonuç olarak beygir gücü değeri daha yüksek oluyor.
Çünkü dizel motorlar ile benzinli motorların çalışma prensibi birbirinden farklıdır ve bu farklılık kullandıkları yakıtların kimyasal farklılığından ileri gelir. Dizel motorlar silindirleri içerisindeki patlamayı hava ve yakıt karışımını sıkıştırarak ortaya çıkarırlar. Benzinli motorlar ise bu patlamayı, yanma odasındaki hava-yakıt karışımına buji ile elektrik vererek gerçekleştirir. Sıkıştırarak elde edilen patlama elektrik vererek elde edilen patlamadan daha güçsüzdür. Asıl ana farklılık ise yakıtların kimyasal farklılığından ileri gelir. Dizel motorların kullandığı yakıt, benzinli motorların kullandığı yakıt kadar işlem görmüş bir yakıt türü değildir. Petrol saf hali ile aşırı yanıcı bir madde değildir. Örneğin bir petrol variline yanan kibrit atarsanız sadece kibrit söner, başka hiçbir şey olmaz. Aynı durum dizel yakıtlar içinde geçerlidir. Dizel yakıt dolu bir depoya atacağınız yanan kibrit hiçbir etki yapmazken benzinli motora sahip bir aracın yakıt deposuna atacağınız yanan bir kibrit arabanın alev almasına sebep olacaktır çünkü benzin dediğimiz yakıt türü yakıt fabrikalarında daha çok işlem görmüş, daha yanıcı hale getirilmiştir ve bu daha yanıcı madde motorun silindir odasında daha güçlü patlamaya sebep olduğundan yüksek beygirli arabalarda benzinli motor tercih edilir.
Aklımda soru işareti kalmadı diyebilirim. Bu kadar ayrıntılı anlattığınız için teşekkür ederim.Dizel ünite biel kolu genelde kısa olur ki tork güçlü olur. Biel kolunun kısalığı, piston üstü sıkıştırmanın yüksek oranda olması anlamına gelir. Dizel de mazotu sıkıştırarak patlama yapar.
Bundan mütevellit biel kolunun kısalığı ciddi tork, ama düşük beygir anlamına gelir. Bir bakıma da devir sayısı da bu yüzden benzinliden bir miktar düşüktür. 4 bin devir sonrası kabaca 1.6 litre ünite biraz boş çevirir. Tork yok gibi dir.
Gelelim cevabına;
Benzinlide biel kolları dizel üniteye göre uzundur. Sıkıştırma belirli oranda olup patlama için buji gerekir. Biel kolunun uzunluğu beygir olarak gelse de tork olarak daha düşük güç üretir.
Tabi bunu aynı hacimli iki farklı ünite karşılaştırması olarak düşünün.
1.6 Turbo beslemeli atmosferik A16LET motorlu insigniam 180 BG fakat 230 NM tork üretiyor.
Diğer aracım Lancia Delta ise 1.6 Turbo destekli JTD ünite. 120 BG ve 300 NM tork üretiyor.
3. aracım Aynı motora sahip olsa da biel kollarının kısalığı sebepli bir kaç revizyon ile Alfa romeo Giulietta 1.6 JTD ünite 105 BG fakat 320 NM tork üretiyor.
Kısaca keyif ve mutluluk için BG, yokuş yukarı ve aşırı geniş aileler için Tork diyorum.
