Deney bir çare için mi var yoksa çaresizliğin kendisi midir?

Sizce deney yapmakta bir (yapmış olmak için yapmak) durumu var mıdır? Deneyin kökü denemekten gelir. Keza yazılan denemeler, bir eser değil sanki bir çıktı gibi geliyor bana. Örnek 1) montaigne gibi bir adamdan çıksa dahi, bana kanlı canlı heyecanlı gelmiyor. Örnek 2) elimize mikrofonu alıp ses denemeleri yaparken sözcükler ne kadar saçma değil mi? Çünkü deneme olduğunu biliyoruz ve ardından muhteşem bir ses şarkı söyleyebiliyor. Çünkü denemiyor onu yapıyor. Örnek 3) size herhangi bir şey için "bir dene" dendiğinde ne kadar kendinizi vererek çabalıyorsunuz? Deniyor olmaklığın hata payının rehavetinde olmuyor muyuz? Örnek 4) biz insanlar yapmazsak öleceğimizi anladığımız bir durumda insanüstü bir güce ve zekâya erişip o zorluğun üstesinden gelmiyor muyuz? Denemeden bilemeyiz. Bilmeden yapamayız. Denemeden nasıl yaparız?
Deney yapmadan bir şeyi en azından daha iyisi üretilene kadar yanlışlayamayız veya eskitemeyiz. Deney yapılarak sonuca varılmış bir şeye her şeyden çok daha güvenen biri olarak şunu söylemek istiyorum ki bana biraz da tavukların deneme yanılma yaparak taşlayemi ayırt etmesi kadar vasat geliyor. Ama bundan kaçış yok gibi maalesef.