Linux neden Windows'dan daha iyi?

Giriş
Merhaba. Bu makalemde Linux'un neden Windows'tan daha iyi olduğunu detaylı bir şekilde açıklayacağım. Eğer yanlış bilgi verirsem düzeltebilirsiniz. Yazımı düzenleyeceğim.

1. Paket Yöneticileri
Bu muhabbeti zaten her Linux ile ilgili konuda duyuyorsunuzdur, ve bu o kadar önemli bir konu ki. Çok uzun süre Linux kullandığınızda farkediyorsunuz paket yöneticilerinin ne kadar büyük önem taşıdığını. Mesela bir Linux kullanıcısı bilgisayarını açtı ve program indirecek, yapması gereken şey çok basit. Telefonlardaki gibi herhangi bir paket yöneticisine giriyor, yüklemek istediği uygulamayı yüklüyor ve çalıştırıyor. Eğer grafik arayüzle de yapmak istemiyorsanız hemen terminale geliyorsunuz ve çok basit bir komut yeterli oluyor:
Kod:
sudo dnf install vlc (işletim sistemine göre değişebilir)
Bu kadar. Windows'ta ise çok farklı. Tarayıcınıza giriyorsunuz, uygulamanızın sitesini buluyorsunuz, doğru indirme bağlantısını buluyorsunuz, platform seçiyorsunuz, setup iniyor ve setupı çalıştırıyorsunuz, bazen setupda reklamlar çıkıyor reddediyorsunuz veya kabul ediyorsunuz, ve program kurulmuş oluyor. Sizce bu mu daha mantıklı, yoksa sadece bir yükle butonuna basmak mı? Bazıları Windows'ta da paket yöneticisi var: MS Store diyecek, ama MS Store bunun yanından bile geçemez çünkü Linux'un paket yöneticileri 90'lı yıllardan beri var, ayrıca MS Store mağazası Linux'inki kadar geniş değil.

2. Kişiselleştirme
Linux'un Windows'tan daha iyi olmasının 2. sebebi: kişiselleştirme. Bu da aynı şekilde, her yazıda görüyorsunuzdur. Windows'u açtığınızda özelleştirebileceğiniz şeyler çok kısıtlı, üçüncü parti uygulamaları dahil. Ama Linux'ta iş öyle değil. Linux'ta birçok masaüstü ortamı var, ve bu masaüstü ortamlarını da kişiselleştirebiliyoruz. Mesela KDE masaüstü ortamını seçtiğinizde A'dan Z'ye en ucundan en dibine kadar her şeyi kişiselleştirebiliyorsunuz. Mesela:
1687456354663.png
1687456394944.png
Yazılıma özel temayı kişiselleştirebiliyorsunuz, ya da her şeyi aşıp tamamen kendi kişiselleştirmenizi yapabiliyorsunuz.

3. Yazılım Çeşitliliği
Linux'u Windows'dan daha iyi yapan 3. özellik ise yazılım çeşitliliği. Anlamadıysanız örnek vereyim, Windows'ta bir tane dosya yöneticisi var: Windows Explorer. Ama Linux kullanıyorsanız hangi dosya yöneticisi hoşunuza gidiyorsa onu kullanabilirsiniz (Thunar, Dolphin, Nemo vs.). Başka bir örnek, mesela PDF okuyucusu indireceksiniz, birçok yazılım var. Windows'da bunlar daha sınırlı ve az.

4. Ücretsiz
Linux tamamen ücretsiz bir yazılım. Windows'ta aşırı para vermeniz gerekiyor. O saglamlisans, KMS gibi yollar yasal değil.

5. Özgür Yazılım
Linux özgür bir yazılım olduğundan dolayı hataları çok çabuk çözebiliyorlar, Windows'ta böyle değil. Ayrıca Windows'ta hatanın ne olduğunu bulmak aşırı zor. Size bir rapor veriliyor sizin onu geliştiricilerle paylaşmanız gerekiyor. Kendiniz kolay kolay anlayamıyorsunuz hatayı. Gönderdiniz raporu diyelim; ilk başta geliştiricilerin bu raporu bir hata olarak kabul etmesi lazım. Linux'ta bir hata bulduğunuzda özgür yazılım ve açık kaynak olduğu için çok çabuk bulunabiliyor. Ve insanlar bu hatayı çabucak çözüp diğer kullanıcılarla paylaşabiliyor.

6. Performans
Mesela Windows'ta bir işlem yapacaksınız ve sisteminiz düşük. İşlem yapması çok uzun sürüyor. Ama Linux'ta o kadar çok dağıtım var ki en iyi performans vereni seçebiliyosunuz. Boşta 300 MB RAM kullanan dağıtımlar bile var. Makinenizin eski olmasına da gerek yok. Eğer iyi bir bilgisayarınız varsa Linux kurarak Windows'tan yine daha çok performans alabilirsiniz.

7. Güvenlik
Windows'ta arkaplanda ne çalıştığı belli değil. Hiç farkında olmadan bilgileriniz alınabiliyor. Hatta Windows kurulumunda size soruyor bunu paylaşmak ister misiniz konum cart curt... Linux bu konuda çok daha açık bir platform. Linux'ta çoğu yazılım özgür yazılım olduğu için arkaplanda ne yaptığını görebiliyorsunuz. Hatta Linux'ta telemetri yok. Telemetri olan dağıtımlar olsa bile varsayılan olarak kapalı olarak geliyor. Windows'ta soruyor: telemetrileri kapatalım mı diye ama çoğu insan bunu önemsemiyor, farkına varmıyor ve ileri ileri diyip geçiyor.

8. Terminal Kullanımı
Windows'tan Linux'a geçen birçok kişi bunu avantaj olarak görmüyor ama bu çok büyük bir avantaj. Tabii ki terminal kullanmak zorunda değilsiniz şu an Linux'ta her şeyin grafik arayüzü var ama terminal kullanmayı öğrendiğinizde her şeyi çok çok daha hızlı halledebiliyorsunuz. Ayrıca mesela Linux'ta bir uygulama çalıştırdığınızda hata veriyorsa terminaldeki bir kod log tutuyor ve programın neresinde hata olduğunu görebiliyorsunuz. Tabi Windows'ta bunun için 3. parti yazılımlar var Proccess Monitor gibi ama ne kadar güvenilir bilinmez.

Kapanış
Benim sayacağım nedenler bu kadardı. Bu tamamen tercih meselesi ama teorik olarak Linux Windows'tan daha iyi. Makalemi okuduğunuz için teşekkür ederim. Herkese iyi Sosyaller.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
Eski sürücülüer düzgün çalışmıyor Windows ve Linux üzerinde NVIDIA'nın genel sorunu, Performans artışının nasıl alakası yok nasıl kernel farkını kaç sayfa önce anlattı @EldrithcWraith. Sen hala aynı şeyi savunuyorsun.

O kadar şey sunmama rağmen FPS konusuna değinmeni de anlamış değilim ne yapayım senin için discordddan yayınmı açayım videomu çekeyim FPS için?
Ortada veri yok, varsayım var. Sadece NVIDIA sürücü changeloglarına bak diyorum ve bunu göreceksin birkaçında;
  • Improved the performance of PRIME render-offloaded applications.
Bu sürücünün marifeti, Linux'un değil. NVIDIA bunun için iyileştirmeler yaptı birçok kez sürücüsünde. Ben çok uzun zamandır NVIDIA kartlarla oyun oynuyorum ve 390 sürücülerinden beri Linux'da aynı kartla her sürücüyle vakit geçirdim. Bu farkları ve farkların nedenini gayet iyi biliyorum. Diyorum ki yükse 470 gibi Vulkan destekleyen eski bir sürücüyü ve o FPS farkının yok olduğunu göreceksin. Istersen NVIDIA'nın en düşük desteklediği çekirdek olan 3.0 ile, ister 6.3 Zen'le.

Diğerlerine cevap vermiyorum çünkü argümanlarıma argüman yok. Hızlı deyip geçiyorsunuz ama değil.
 
Ortada veri yok, varsayım var. Sadece NVIDIA sürücü changeloglarına bak diyorum ve bunu göreceksin birkaçında;
  • Improved the performance of Prime render-offloaded applications.
Bu sürücünün marifeti, Linux'un değil. NVIDIA bunun için iyileştirmeler yaptı birçok kez sürücüsünde. Ben çok uzun zamandır NVIDIA kartlarla oyun oynuyorum ve 390 sürücülerinden beri Linux'da aynı kartla her sürücüyle vakit geçirdim. Bu farkları ve farkların nedenini gayet iyi biliyorum. Diyorum ki yükse 470 gibi Vulkan destekleyen eski bir sürücüyü ve o FPS farkının yok olduğunu göreceksin. Istersen NVIDIA'nın en düşük desteklediği çekirdek olan 3.0 ile, ister 6.3 Zen'le.

Diğerlerine cevap vermiyorum çünkü argümanlarıma argüman yok. Hızlı deyip geçiyorsunuz ama değil.

Ortada nasıl veri yok? Senin için RDR2 kurmam gerekecek herhalde sabaha sana bir argüman sunacağım o zaman.

Hızlı deyip geçiyorsunuz ama değil.

Nasıl hızlı değil? Şaka mı yapıyorsunuz HDD üzerinde bile mükemmel çalışan bir işletim sistemi ile çoğu HDD'de 10 dakikada açılan bir işletim sistemini karşılaştırıyorsunuz.
Senden bir ricam var acaba neden Linux kullanıyorsun.
 
Devasa fark yaratan şeyler belli OpenGL ve işlemci optimizasyonu. Boş saçma işlem zaten dediğimin aynısını farklı bir anlam verircesine yazmışsın :D.
Uyumluluğun yüksek olmasının sebebi zaten belli değil mi? RDR2 için örnek verdim zaten ortalama 7-8 FPS gibi bir değer arttı ben size "+60 FPS ARTTI OHA HEMEN Linux GEÇİN" demiyorum daha kullanışlı, performans ve genel kullanım için bana daha rahat geliyor. İşlemci ayarlarından kastım kernel üzerindeki intel/amd işlemciler için windowsda değiştiremediğin özellikler.
Çoğunluğun işine yaramaması ile boş işlem aynı şey mi? RDR2, özel olarak seçilmiş belki nadiren daha pürüzsüz deneyim sunabilecek Vulkan ile oynanan bir oyun. Kaç tane böyle oyun biliyorsun? Dahası oyunların çoğu Wine ile oynanmakta, işlemcinin maksimum %10 olan payını zaten buraya harcadığını umarım göz önünde bulundurmuşsundur.

Mesela işlemci için ne ayar yapıyorsun? Regedit üzerinden değiştirilmeyecek ayarları merak ediyorum.

Linux'un oyun performansında artış sağlaması genellikle suni ya da başlangıçta geçici oluyor.
 
Ortada nasıl veri yok? Senin için RDR2 kurmam gerekecek herhalde sabaha sana bir argüman sunacağım o zaman.
Benchmark'ı olan herhangi bir oyun yeterli. Burada Linux/Windows farkı yok. Buradaki olay sürücü farkı. NVIDIA'nin eski bir sürücüsüne geç. 495 olur, 470 olur, 435 olur. 390 olmaz onda PRIME Render Offload yok. 495 ve 530 arasında çok fark var, 470 ile 530 arasında fark biraz daha açılır. Farklı sürücülerle oyunu test et. Elinde Windows'dan kalma veri varsa onu da uyarla. Göreceksin ki FPS farkı sıfır. NVIDIA'nın marifeti bu.
 
Çoğunluğun işine yaramaması ile boş işlem aynı şey mi? RDR2, özel olarak seçilmiş belki nadiren daha pürüzsüz deneyim sunabilecek Vulkan ile oynanan bir oyun. Kaç tane böyle oyun biliyorsun? Dahası oyunların çoğu Wine ile oynanmakta, işlemcinin maksimum %10 olan payını zaten buraya harcadığını umarım göz önünde bulundurmuşsundur.

Mesela işlemci için ne ayar yapıyorsun? Regedit üzerinden değiştirilmeyecek ayarları merak ediyorum.

Linux'un oyun performansında artış sağlaması genellikle suni ya da başlangıçta geçici oluyor.

ProtonDB üzerinden bakabilirsin oyunların desteklenip desteklenmediğine.
Arkham night kurulu şu anda bazı yerlerde drop girmesi dışında sorun yok siz bu konuyu devam ettirip duracaksınız çok farklı değil diğerlerine göre.
GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT='split_lock_detect=off nowatchdog quiet nvme_load=YES resume=UUID=dc3bea2d-1c2b-49c3-a35b-1740923b3cdf rd.systemd.show_status=false pti=off align_va_addr=on pcie_bus_perf mitigations=off processor.ignore_ppc=1 libahci.ignore_sss=1 intel_idle.max_cstate=0 logo.nologo intel_iommu=igfx_off nohibernate hpet=disable noaliencache nvidia_drm.modeset=1 kvm-intel.nested=1 kernel.split_lock_mitigate=0' Buradaki parametrelerin windowsda karşılığı var mı bilmiyorum bazılarının vardır büyük ihtimalle varsa ispatlayın bende haklısınız diyeceğim.

Benchmark'ı olan herhangi bir oyun yeterli. Burada Linux/Windows farkı yok. Buradaki olay sürücü farkı. NVIDIA'nin eski bir sürücüsüne geç. 495 olur, 470 olur, 435 olur. 390 olmaz onda Prime Render Offload yok. 495 ve 530 arasında çok fark var, 470 ile 530 arasında fark biraz daha açılır. Farklı sürücülerle oyunu test et. Elinde Windows'tan kalma veri varsa onu da uyarla. Göreceksin ki FPS farkı sıfır. NVIDIA'nın marifeti bu.

Dual boot kurulu ikisinde de aynı sürücü var 535 sürücüsü ve fark var anlamıyorsun hâlâ. Bak dediğin şey yeni kartlar için(3000 serisi ve üstü) içingeçerli olabilir fakat eski kartlar o şekilde değil 2060 ile Linux denediğimde gene daha fazla performans alıyordum.
 
ProtonDB üzerinden bakabilirsin oyunların desteklenip desteklenmediğine.
Arkham night kurulu şu anda bazı yerlerde drop girmesi dışında sorun yok siz bu konuyu devam ettirip duracaksınız çok farklı değil diğerlerine göre.
GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT='split_lock_detect=off nowatchdog quiet nvme_load=YES resume=UUID=dc3bea2d-1c2b-49c3-a35b-1740923b3cdf rd.systemd.show_status=false pti=off align_va_addr=on pcie_bus_perf mitigations=off processor.ignore_ppc=1 libahci.ignore_sss=1 intel_idle.max_cstate=0 logo.nologo intel_iommu=igfx_off nohibernate hpet=disable noaliencache nvidia_drm.modeset=1 kvm-intel.nested=1 kernel.split_lock_mitigate=0' Buradaki parametrelerin windowsda karşılığı var mı bilmiyorum bazılarının vardır büyük ihtimalle varsa ispatlayın bende haklısınız diyeceğim.
Umarım bu girdilerin çoğunun sizde çalışmayabileceğini biliyorsunuzdur. pti=off eskiden ayrıydı, şimdi mitigations=off yazmanız yeterli, kaldırabilirsiniz. noaliencache ve pcie_bus_perf ekleyince çekirdeğe böyle bir girdi yok diyor benim çekirdeğimde, kaldırsanız iyi edersiniz. processor.ignore_ppc artık unutulmaya yüz tutmuş PowerPC işlemcilerinde çalışıyor sadece x86 işlemcinizde çalışmayacak ki kaldırabilirsiniz. intel_idle.max_cstate ayarlanabiliyor programlar veya güç ayarlarından ile. iommu'yla iGPU'nun kapatılması arasındaki farkı ben anlayamadım. hpet devre dışı bırakılabiliyor başka donanım zamanlayıcıları da kullanabiliyorsunuz, nvidia sürücüsünün zaten ayrı modüle ihtiyacı yok. uykuya bilgisayarın girmemesi için kernele girdi vermek çok saçma, GNOME gibi bir DE'den veya Windows'un kendisinden dahi yapılabilir. Çoğunun karşılığı var.
 
Umarım bu girdilerin çoğunun sizde çalışmayabileceğini biliyorsunuzdur. Pti = off eskiden ayrıydı, şimdi mitigations = off yazmanı yeterli, kaldırabilirsiniz. Noaliencache ve pcie_bus_perf ekleyince çekirdeğe böyle bir girdi yok diyor benim çekirdeğimde, kaldırsanız iyi edersiniz.

Bende öyle bir hata vermiyor işte.

Umarım bu girdilerin çoğunun sizde çalışmayabileceğini biliyorsunuzdur. Pti = off eskiden ayrıydı, şimdi mitigations = off yazmanı yeterli, kaldırabilirsiniz. Noaliencache ve pcie_bus_perf ekleyince çekirdeğe böyle bir girdi yok diyor benim çekirdeğimde, kaldırsanız iyi edersiniz. Processor. İgnore_ppc artık unutulmaya yüz tutmuş PowerPC işlemcilerinde çalışıyor sadece X86 işlemcinizde çalışmayacak ki kaldırabilirsiniz, intel_idle. Max_cstate ayarlanabiliyor. IOMMU'yla IGPU'nun kapatılması arasındaki farkı ben anlayamadım. HPET devre dışı bırakılabiliyor zaten, NVIDIA sürücüsünün zaten ayrı modüle ihtiyacı yok. Çoğunun karşılığı var.

HPET kapatınca anlam veremediğim şekilde Turbo da kapandı o yüzden farklı bir şekilde yaptım. Bu parametrelerin çoğunu The kernel’s command-line parameters — The Linux Kernel documentation
Buradan bulabilirsin.

NVIDIA sürücüsünün zaten ayrı modüle ihtiyacı yok. Çoğunun karşılığı var.

Optimus-Manager tarzı şeyler kullanırken işime yarıyor ekrandaki kasma gidiyor bende.

Çoğunun karşılığı var.

Zaten hepsi yok demedim çoğu var dedim olmayanları diyorum ki bunlar olmadan bile hala hızlı oluyor Linux.

@Cruslan son kez sormak istiyorum siz neden Linux kullanıyorsunuz?
 
Bende öyle bir hata vermiyor işte.
Journalctl veya dmesg'de kazarsan bulursun.
HPET kapatınca anlam veremediğim şekilde Turbo da kapandı o yüzden farklı bir şekilde yaptım. Bu parametrelerin çoğunu The kernel’s command-line parameters — The Linux Kernel documentation
Buradan bulabilirsin.
Bunun ne alakası var ben anlamadım.
Optimus-Manager tarzı şeyler kullanırken işime yarıyor ekrandaki kasma gidiyor bende.
Windows'da direkt gerekmiyor, doğrudan tearing veya geçiş olmadan oyunlar çalışıyor.
 

Technopat Haberler

Geri
Yukarı