@Kendomen Çok garip düşünüyorsun. Allah'ın bizim ne yapacağımızı bilmesi özgür iradenin olmadığı anlamına kesinlikle gelmez. En basitinden çocuğunun karakterini çözen bir baba onun yapacağı hareketleri bilir. Bu o çocuğunun özgür iradesi olmadığı anlamına mı gelir? Hayır. Öyleyse Evreni yaratan Tanrı önceden her şeyi bilmesi garip karşılanmaması gerek değil mi?
- Sen doğmadan senin nasıl öleceğini biliyor
- Sen doğmadan senin yapacağın tüm tercihleri biliyor
- Sen doğmadan senin cennet ya da cehenneme gideceğini biliyor
Her şeyin bilen bir varlık olduğu sürece irade diye bir şeyin olması mümkün değil.
İmanın şartlarından biri "kadere, hayrin ve şerrin Allah'tan geldigine iman"etmektir. Hayrı ve şerri Allah gönderiyorsa benim buradaki iradem nerde kaldı? Ya da hani sadece önceden biliyor fakat müdahale etmiyordu. Bakara 2/7'de "biz onlarin kalplerini mühürledik" deyip özgür iradesini de elinden aldığını söyleyen tanrının sonradan bundan dolayı (kendi mühürlediği kalbi, kendisine inanmadığı için) hesaba çekmesi nasıl açıklanabilir? İslam tarihi bunun tartışmaları ile doludur. Sonucunda da bir sürü mezhep ortaya çıkmıştır.
"Onları siz öldürmediniz, fakat allah onları öldürdü. Attığın zaman da sen atmadın, fakat Allah attı. mü’minleri, tarafından güzel bir imtihanla denemek için Allah öyle yaptı. Şüphesiz Allah hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir." Enfal, 17.
"Alemlerin rabbi olan Allah dilemedikçe, siz dileyemezsiniz." Tekvir, 29.
"Allah onların kalblerini ve kulaklarını mühürlemiştir, gözlerinde de perde vardır ve büyük azab onlar içindir." Bakara, 7.
" And olsun ki, cehennem için de birçok cin ve insan yarattık; onların kalbleri vardır ama anlamazlar; gözleri vardır ama görmezler; kulakları vardır ama işitmezler. " A’râf, 179.
"Onların bu çirkin işleri, kendilerine süslenip güzel gösterildi. Allah, inkârcı toplumu doğru yola iletmez." Tevbe, 37.
"Şüphesiz, ahiret hayatına inanmayanların işlerini biz kendilerine güzel göstermişizdir de o yüzden bocalayıp dururlar." Neml, 4.
Bu ayetlere bakılırsa Allah daha doğmadan insanları cehennem için yaratmış veya insanların cehenneme gitmesi için dünyaya müdahale etmiş. Böyle bir ortamda özgür irade olamaz.
Bir yazılımcı olduğumu varsayalım; yazdığım kodun ne yapacağını ben şekillendiririm. Doğru yazmışsam da bunun dışına çıkmaz. Eğer kader tanrının ne yapacağımızı tayin etmesiyse özgür irade yoktur. Eğer sadece ne yaptığımızı, başımıza ne gelecegini, yani özgür irademizle ne yapacağımızı da başından biliyorsa, o zaman neden bu dünyada bir teste tabi tutuluyoruz?