Özgür irade yoktur

Sadece tecrübe ve içgüdülerimiz ile kararlarımız şekilleniyor ise yeni ve farklı olanı tecrübe etme isteği ki buna merak sebep oluyor diyebiliriz ve hatta bunu da içgüdü olarak kabul edelim ki o zaman bir başka içgüdümüz olan kaygı ile olan karşıtlık arasındaki, yani kendini kollama ve merak arasında yapılan seçimi ne belirliyor? Ya da başka bir şekilde, geçmiş çağlarda diğer toplumlar ile etkileşimin çok daha sınırlı olduğu yörelerde, toplumunun normlarına aykırı ve kendi varlığını da riske atarak karşıt duruş sergileme isteğine sebep olan nedir?
 
Kendinizi iyi ifade etmişsiniz, Tebrikler. Bu konu hakkında epey düşündüm ve fikirlerimiz hemen hemen benzer. Ama ben çok ama çok az da birazcık var diye düşünüyorum, belki de yoktur. Eğer okuduysanız ki büyük ihtimal okudunuz, Mark Twain - İnsan Nedir bu konuya dair en iyi kitaplardan...
 
Secemedigin seylerin secinlerini etkiliyor olmasi, secimlerinin tamamen secemedigin seyler tarafindan kontrol edildigini gostermiyor bana gore.

Bence bu da tartisilan cogu sey gibi gri bir alanda. Herkes bir seylerin etkisinde kaliyor fakat kendi ozgurlukleri de bir nebze kararlarini etkiliyor. Var ya da yok gibi 0 ve 1 e indirgenebilecek kadar basit degil bu konu.
 
Secemedigin seylerin secinlerini etkiliyor olmasi, secimlerinin tamamen secemedigin seyler tarafindan kontrol edildigini gostermiyor bana gore.
Seçemediğimiz şeyler dışında neler kontrol edebiliriz seçimlerimizi?
Var ya da yok gibi 0 ve 1 e indirgenebilecek kadar basit degil bu konu.
Bu konuda haklı olabilirsiniz. Ama ben özgür iradenin varlığını neredeyse 0 gibi gördüğüm için başlığı ve içeriği böyle sunmayı uygun gördüm. Sizinki de elbette kabul edilebilir bir yaklaşım.
 
Bence özgür irade seçimlerimizle ilgili değil. Özgür irade gibi insana özgü olduğu söylenen bir özelliği incelemek için insana özgü davranışları değerlendirmemiz gerekmez mi? Tecrübelerin seçimlere etki etmesi her hayvanda olan bir durum. Mesela siz bir maymuna bir kaç defa acı biber sürülmüş muz verirseniz bir süre sonra hiç muz yememeye başlar. Sonra aynı maymunu alıp acı olmayan muz yiyen başka maymunların arasına koyarsanız maymunumuz bir süre çevredeki maymunların rahat rahat muz yediğini izledikten sonra muza bir şans daha verir ve buradaki muzların acı olmadığını fark eder. Bu durumda tecrübe, çevreden etkilenme ve seçim sistemimiz konusunda hayvanlardan çok da farklı olmadığımız görülür.
İnsana özgü bir davranış örmeği vermem gerekirse:
Mesela siz evde durup dururken çevrenizde kimse yokken ellerinize bakıp onu incelemeniz parmaklarınızla garip hareketler yapmanız, aynanın karşısına geçtiğiniz zamanlarda değişik yüz ifadeleri yapmanız bile özgür iradenin var olduğuna bir işaret sayılır çünkü bizden başka hiçbir canlı bu tarz hareketler sergilemez. Yani ben karşılığında hiçbir ödül olmadığını bilmeme rağmen aynanın karşısında yanaklarımı şişirebildiğim sürece özgür iradeye sahip olduğumu düşünüyorum.
Felsefeyle pek içli dışlı değilim. Yanlış düşündüğüm bir yer varsa belirtirseniz sevinirim.
 
Bence özgür irade seçimlerimizle ilgili değil. Özgür irade gibi insana özgü olduğu söylenen bir özelliği incelemek için insana özgü davranışları değerlendirmemiz gerekmez mi? Tecrübelerin seçimlere etki etmesi her hayvanda olan bir durum. Mesela siz bir maymuna bir kaç defa acı biber sürülmüş muz verirseniz bir süre sonra hiç muz yememeye başlar. Sonra aynı maymunu alıp acı olmayan muz yiyen başka maymunların arasına koyarsanız maymunumuz bir süre çevredeki maymunların rahat rahat muz yediğini izledikten sonra muza bir şans daha verir ve buradaki muzların acı olmadığını fark eder. Bu durumda tecrübe, çevreden etkilenme ve seçim sistemimiz konusunda hayvanlardan çok da farklı olmadığımız görülür.
İnsana özgü bir davranış örmeği vermem gerekirse:
Mesela siz evde durup dururken çevrenizde kimse yokken ellerinize bakıp onu incelemeniz parmaklarınızla garip hareketler yapmanız, aynanın karşısına geçtiğiniz zamanlarda değişik yüz ifadeleri yapmanız bile özgür iradenin var olduğuna bir işaret sayılır çünkü bizden başka hiçbir canlı bu tarz hareketler sergilemez. Yani ben karşılığında hiçbir ödül olmadığını bilmeme rağmen aynanın karşısında yanaklarımı şişirebildiğim sürece özgür iradeye sahip olduğumu düşünüyorum.
Felsefeyle pek içli dışlı değilim. Yanlış düşündüğüm bir yer varsa belirtirseniz sevinirim.
Sebepsiz eylem olmadığını düşünüyorum. Bu yüzden sizle aynı fikirde değilim.
 

Technopat Haberler

Yeni konular

Geri
Yukarı