Giriş
Merhaba. Bu makalemde Linux'un neden Windows'tan daha iyi olduğunu detaylı bir şekilde açıklayacağım. Eğer yanlış bilgi verirsem düzeltebilirsiniz. Yazımı düzenleyeceğim.
1. Paket Yöneticileri
Bu muhabbeti zaten her Linux ile ilgili konuda duyuyorsunuzdur, ve bu o kadar önemli bir konu ki. Çok uzun süre Linux kullandığınızda farkediyorsunuz paket yöneticilerinin ne kadar büyük önem taşıdığını. Mesela bir Linux kullanıcısı bilgisayarını açtı ve program indirecek, yapması gereken şey çok basit. Telefonlardaki gibi herhangi bir paket yöneticisine giriyor, yüklemek istediği uygulamayı yüklüyor ve çalıştırıyor. Eğer grafik arayüzle de yapmak istemiyorsanız hemen terminale geliyorsunuz ve çok basit bir komut yeterli oluyor:
Bu kadar. Windows'ta ise çok farklı. Tarayıcınıza giriyorsunuz, uygulamanızın sitesini buluyorsunuz, doğru indirme bağlantısını buluyorsunuz, platform seçiyorsunuz, setup iniyor ve setupı çalıştırıyorsunuz, bazen setupda reklamlar çıkıyor reddediyorsunuz veya kabul ediyorsunuz, ve program kurulmuş oluyor. Sizce bu mu daha mantıklı, yoksa sadece bir yükle butonuna basmak mı? Bazıları Windows'ta da paket yöneticisi var: MS Store diyecek, ama MS Store bunun yanından bile geçemez çünkü Linux'un paket yöneticileri 90'lı yıllardan beri var, ayrıca MS Store mağazası Linux'inki kadar geniş değil.
2. Kişiselleştirme
Linux'un Windows'tan daha iyi olmasının 2. sebebi: kişiselleştirme. Bu da aynı şekilde, her yazıda görüyorsunuzdur. Windows'u açtığınızda özelleştirebileceğiniz şeyler çok kısıtlı, üçüncü parti uygulamaları dahil. Ama Linux'ta iş öyle değil. Linux'ta birçok masaüstü ortamı var, ve bu masaüstü ortamlarını da kişiselleştirebiliyoruz. Mesela KDE masaüstü ortamını seçtiğinizde A'dan Z'ye en ucundan en dibine kadar her şeyi kişiselleştirebiliyorsunuz. Mesela:
Yazılıma özel temayı kişiselleştirebiliyorsunuz, ya da her şeyi aşıp tamamen kendi kişiselleştirmenizi yapabiliyorsunuz.
3. Yazılım Çeşitliliği
Linux'u Windows'dan daha iyi yapan 3. özellik ise yazılım çeşitliliği. Anlamadıysanız örnek vereyim, Windows'ta bir tane dosya yöneticisi var: Windows Explorer. Ama Linux kullanıyorsanız hangi dosya yöneticisi hoşunuza gidiyorsa onu kullanabilirsiniz (Thunar, Dolphin, Nemo vs.). Başka bir örnek, mesela PDF okuyucusu indireceksiniz, birçok yazılım var. Windows'da bunlar daha sınırlı ve az.
4. Ücretsiz
Linux tamamen ücretsiz bir yazılım. Windows'ta aşırı para vermeniz gerekiyor. O saglamlisans, KMS gibi yollar yasal değil.
5. Özgür Yazılım
Linux özgür bir yazılım olduğundan dolayı hataları çok çabuk çözebiliyorlar, Windows'ta böyle değil. Ayrıca Windows'ta hatanın ne olduğunu bulmak aşırı zor. Size bir rapor veriliyor sizin onu geliştiricilerle paylaşmanız gerekiyor. Kendiniz kolay kolay anlayamıyorsunuz hatayı. Gönderdiniz raporu diyelim; ilk başta geliştiricilerin bu raporu bir hata olarak kabul etmesi lazım. Linux'ta bir hata bulduğunuzda özgür yazılım ve açık kaynak olduğu için çok çabuk bulunabiliyor. Ve insanlar bu hatayı çabucak çözüp diğer kullanıcılarla paylaşabiliyor.
6. Performans
Mesela Windows'ta bir işlem yapacaksınız ve sisteminiz düşük. İşlem yapması çok uzun sürüyor. Ama Linux'ta o kadar çok dağıtım var ki en iyi performans vereni seçebiliyosunuz. Boşta 300 MB RAM kullanan dağıtımlar bile var. Makinenizin eski olmasına da gerek yok. Eğer iyi bir bilgisayarınız varsa Linux kurarak Windows'tan yine daha çok performans alabilirsiniz.
7. Güvenlik
Windows'ta arkaplanda ne çalıştığı belli değil. Hiç farkında olmadan bilgileriniz alınabiliyor. Hatta Windows kurulumunda size soruyor bunu paylaşmak ister misiniz konum cart curt... Linux bu konuda çok daha açık bir platform. Linux'ta çoğu yazılım özgür yazılım olduğu için arkaplanda ne yaptığını görebiliyorsunuz. Hatta Linux'ta telemetri yok. Telemetri olan dağıtımlar olsa bile varsayılan olarak kapalı olarak geliyor. Windows'ta soruyor: telemetrileri kapatalım mı diye ama çoğu insan bunu önemsemiyor, farkına varmıyor ve ileri ileri diyip geçiyor.
8. Terminal Kullanımı
Windows'tan Linux'a geçen birçok kişi bunu avantaj olarak görmüyor ama bu çok büyük bir avantaj. Tabii ki terminal kullanmak zorunda değilsiniz şu an Linux'ta her şeyin grafik arayüzü var ama terminal kullanmayı öğrendiğinizde her şeyi çok çok daha hızlı halledebiliyorsunuz. Ayrıca mesela Linux'ta bir uygulama çalıştırdığınızda hata veriyorsa terminaldeki bir kod log tutuyor ve programın neresinde hata olduğunu görebiliyorsunuz. Tabi Windows'ta bunun için 3. parti yazılımlar var Proccess Monitor gibi ama ne kadar güvenilir bilinmez.
Kapanış
Benim sayacağım nedenler bu kadardı. Bu tamamen tercih meselesi ama teorik olarak Linux Windows'tan daha iyi. Makalemi okuduğunuz için teşekkür ederim. Herkese iyi Sosyaller.
Merhaba. Bu makalemde Linux'un neden Windows'tan daha iyi olduğunu detaylı bir şekilde açıklayacağım. Eğer yanlış bilgi verirsem düzeltebilirsiniz. Yazımı düzenleyeceğim.
1. Paket Yöneticileri
Bu muhabbeti zaten her Linux ile ilgili konuda duyuyorsunuzdur, ve bu o kadar önemli bir konu ki. Çok uzun süre Linux kullandığınızda farkediyorsunuz paket yöneticilerinin ne kadar büyük önem taşıdığını. Mesela bir Linux kullanıcısı bilgisayarını açtı ve program indirecek, yapması gereken şey çok basit. Telefonlardaki gibi herhangi bir paket yöneticisine giriyor, yüklemek istediği uygulamayı yüklüyor ve çalıştırıyor. Eğer grafik arayüzle de yapmak istemiyorsanız hemen terminale geliyorsunuz ve çok basit bir komut yeterli oluyor:
Kod:
sudo dnf install vlc (işletim sistemine göre değişebilir)2. Kişiselleştirme
Linux'un Windows'tan daha iyi olmasının 2. sebebi: kişiselleştirme. Bu da aynı şekilde, her yazıda görüyorsunuzdur. Windows'u açtığınızda özelleştirebileceğiniz şeyler çok kısıtlı, üçüncü parti uygulamaları dahil. Ama Linux'ta iş öyle değil. Linux'ta birçok masaüstü ortamı var, ve bu masaüstü ortamlarını da kişiselleştirebiliyoruz. Mesela KDE masaüstü ortamını seçtiğinizde A'dan Z'ye en ucundan en dibine kadar her şeyi kişiselleştirebiliyorsunuz. Mesela:
3. Yazılım Çeşitliliği
Linux'u Windows'dan daha iyi yapan 3. özellik ise yazılım çeşitliliği. Anlamadıysanız örnek vereyim, Windows'ta bir tane dosya yöneticisi var: Windows Explorer. Ama Linux kullanıyorsanız hangi dosya yöneticisi hoşunuza gidiyorsa onu kullanabilirsiniz (Thunar, Dolphin, Nemo vs.). Başka bir örnek, mesela PDF okuyucusu indireceksiniz, birçok yazılım var. Windows'da bunlar daha sınırlı ve az.
4. Ücretsiz
Linux tamamen ücretsiz bir yazılım. Windows'ta aşırı para vermeniz gerekiyor. O saglamlisans, KMS gibi yollar yasal değil.
5. Özgür Yazılım
Linux özgür bir yazılım olduğundan dolayı hataları çok çabuk çözebiliyorlar, Windows'ta böyle değil. Ayrıca Windows'ta hatanın ne olduğunu bulmak aşırı zor. Size bir rapor veriliyor sizin onu geliştiricilerle paylaşmanız gerekiyor. Kendiniz kolay kolay anlayamıyorsunuz hatayı. Gönderdiniz raporu diyelim; ilk başta geliştiricilerin bu raporu bir hata olarak kabul etmesi lazım. Linux'ta bir hata bulduğunuzda özgür yazılım ve açık kaynak olduğu için çok çabuk bulunabiliyor. Ve insanlar bu hatayı çabucak çözüp diğer kullanıcılarla paylaşabiliyor.
6. Performans
Mesela Windows'ta bir işlem yapacaksınız ve sisteminiz düşük. İşlem yapması çok uzun sürüyor. Ama Linux'ta o kadar çok dağıtım var ki en iyi performans vereni seçebiliyosunuz. Boşta 300 MB RAM kullanan dağıtımlar bile var. Makinenizin eski olmasına da gerek yok. Eğer iyi bir bilgisayarınız varsa Linux kurarak Windows'tan yine daha çok performans alabilirsiniz.
7. Güvenlik
Windows'ta arkaplanda ne çalıştığı belli değil. Hiç farkında olmadan bilgileriniz alınabiliyor. Hatta Windows kurulumunda size soruyor bunu paylaşmak ister misiniz konum cart curt... Linux bu konuda çok daha açık bir platform. Linux'ta çoğu yazılım özgür yazılım olduğu için arkaplanda ne yaptığını görebiliyorsunuz. Hatta Linux'ta telemetri yok. Telemetri olan dağıtımlar olsa bile varsayılan olarak kapalı olarak geliyor. Windows'ta soruyor: telemetrileri kapatalım mı diye ama çoğu insan bunu önemsemiyor, farkına varmıyor ve ileri ileri diyip geçiyor.
8. Terminal Kullanımı
Windows'tan Linux'a geçen birçok kişi bunu avantaj olarak görmüyor ama bu çok büyük bir avantaj. Tabii ki terminal kullanmak zorunda değilsiniz şu an Linux'ta her şeyin grafik arayüzü var ama terminal kullanmayı öğrendiğinizde her şeyi çok çok daha hızlı halledebiliyorsunuz. Ayrıca mesela Linux'ta bir uygulama çalıştırdığınızda hata veriyorsa terminaldeki bir kod log tutuyor ve programın neresinde hata olduğunu görebiliyorsunuz. Tabi Windows'ta bunun için 3. parti yazılımlar var Proccess Monitor gibi ama ne kadar güvenilir bilinmez.
Kapanış
Benim sayacağım nedenler bu kadardı. Bu tamamen tercih meselesi ama teorik olarak Linux Windows'tan daha iyi. Makalemi okuduğunuz için teşekkür ederim. Herkese iyi Sosyaller.
Son düzenleyen: Moderatör:
sıkıntıyı anlıyorsundur umarım. HPET kapatmayı herkes söylüyor. Denetim masasından hibernate kapatmak GUI ile bile mümkün. BIOS üzerinden yapılacak ayarları işletim sistemi üzerinden girmişsin. Watchdog parametresi genelde güç kesme için yapılır, masaüstü işlemcilerde var mı emin değilim. drm.modeset'in AMD karşılığı sürücü içinde olması lazım. Bu tarz ayarların çoğunu sırf güç planı ile de yapabilirsin.
