Monitörde IPS vs TN vs VA Panel

VA; TN ile IPS karışımıdır. Ne TN kadar ucuz ne IPS kadar pahalıdır. Yenileme hızı ve gecikme olarak yine ne TN kadar iyi ne de IPS kadar kötüdür. Görüntü kalitesi için de aynı şey söylenebilir. Genellikle "hem oyun oynarım hem de dizimi, filmimi izlerim" diyenler için uygun sayılabilir.
Burası pek doğru olmamış hocam. VA'ların tepkime ve tazeleme hızı eskidendi, IPS'lerin 144Hz olamadıkları veya tek tük oldukları zamanlarda (Ki bu zamanlar çok da eski değil). Şu an en yüksek tazeleme hızına sahip monitörler (360Hz) IPS oluyor.

Tepkime olarak da aynı şekilde, şu an VA'lar genel olarak tepkime bakımından epey yavaş. IPS'lerden daha fazla ghosting yapmalarının sebebi bu.

Gecikme ise sanılanın aksına doğrudan panel ile bağlantılı değil diye biliyorum.

Edit: Başkaları da yazmış sanırım. Ben görmemişim.
 
Herkesin konu hakkında fikri var. Renk gamutları yüksek olmadıkça hiçbir şey ifade etmiyor panel tipleri. %95 sRGB TN ile %99 sRGB IPS arasında fark görenin olduğuna inanmıyorum.

TN:Yeni nesil TN paneller ile %70 ARGB ve %99 sRGB'ye yaklaşıldığından dolayı çoğu IPS panel ile aralarında sadece IPS glow farkı var ki bu da modelden modele göre değişir. Tabii ki yüksek renk gamutu sağlayan IPS ve VA panellere göre yeteneksiz kalır. IPS paneller ile kontrast oranında fark yok ama yaklaşık 1000:1 kontrast oranı ile karanlık ortamlarda VA panellerin arkasında kalıyor.
TN panelleri hastanelerde ve toplu taşıma araçlarında elbette görüyoruz ve o tabloyu görmek için sadece karşısında durmak gerekiyor. Bu da ofis, iş, ve renk doğruluğu arayan kullanıcılar için TN paneli uygunsuz kılar.

VA paneller yapısı gereği ghosting veya smearing problemleri vardır ancak modelden modele göre değişir. Yüksek renk gamutu sunan VA paneller şahsen benim favorimdir. Hem genellikle başarılı siyahlari hem de iyi bir siyah tekdüzeliğe sahip olması en tepeye yükseltiyor. IPS paneller kadar iyi bir görüş açısı sunamasada anlaşılır bir görüntü sağlıyor.
Karanlık ortamlarda iyi bir siyah, medya tüketen ve iyi bir renk kalitesi isteyen kullanıcılar için ideal.

IPS paneler ise bazen başarılı modelleri olsa da genellikle düşük bir kontrast oranı ve kötü bir IPS glow verirler. Bu paneller ile karanlık ortamlarda zevk alabilen var mıdır? Bilemiyorum ama şahsen ben hiç hoşlaşmadım. IPS panel diye atlamak yerine renk gamutu değerlerine bakın.
Ofis, ev ve renk doğruluğu(yüksek renk gamutu sunuyor da) arayan kullanıcılar için ideal.

Not: VA paneller kendi arasında varyasyonlara sahip, detaylı bilgi için
Not 2: %99 sRGB gamutu iyi bir değer değildir, hatta sRGB değerine bakmayın. Buna en iyi örnek Dell S2422HG olarak gösterilir. %99 sRGB ile %90 DCI P3 ve %90 NTSC (CIE:1976) sunuyor. %99 sRGB olmasının nedeni sRGB odaklı içeriklerin aşırı doygun gözükmemesidir.
 
Renk gamutları yüksek olmadıkça hiçbir şey ifade etmiyor panel tipleri. %95 sRGB TN ile %99 sRGB IPS arasında fark görenin olduğuna inanmıyorum.
Gamma kaymasından dolayı renk gamı aynı olan monitörler panel dolayısıyla elbette abartıldığı kadar olmasa da fark olabiliyor diye biliyorum.

Renk gamı ekrana dayanmış bir cihaz tarafından kusursuz bir açı ile (0 derece) ölçüldüğünden renk gamına yansımayan fakat insan gözüne renkleri soluklaştıran bir etken.

Siz dümdüz otursanız, kafanızı 1cm bile kıpırdatmasanız dahi ekranın ortası ile kenarlarındaki piksellere görüş açınız farklı olduğundan gamma kaymasından etkilenip soluk renklerle karşılaşabiliyorsunuz.


Ben bunu merak edip bu monitörleri inceleyen kişiye sormuştum ve şöyle cevap vermişti:

Ekran görüntüsü 2021-05-04 114857.png


Sorduğum yer bunun yorumları.
 
Burası pek doğru olmamış hocam. VA'ların tepkime ve tazeleme hızı eskidendi, IPS'lerin 144Hz olamadıkları veya tek tük oldukları zamanlarda (Ki bu zamanlar çok da eski değil). Şu an en yüksek tazeleme hızına sahip monitörler (360Hz) IPS oluyor.

Tepkime olarak da aynı şekilde, şu an VA'lar genel olarak tepkime bakımından epey yavaş. IPS'lerden daha fazla ghosting yapmalarının sebebi bu.

Gecikme ise sanılanın aksına doğrudan panel ile bağlantılı değil diye biliyorum.

Edit: Başkaları da yazmış sanırım. Ben görmemişim.
Burada minik bir hatam var fark ettim, güzel eleştirileriniz için teşekkürler. :)
 
Gamma kaymasından dolayı renk gamı aynı olan monitörler panel dolayısıyla elbette abartıldığı kadar olmasa da fark olabiliyor diye biliyorum.

Renk gamı ekrana dayanmış bir cihaz tarafından kusursuz bir açı ile (0 derece) ölçüldüğünden renk gamına yansımayan fakat insan gözüne renkleri soluklaştıran bir etken.

Siz dümdüz otursanız, kafanızı 1cm bile kıpırdatmasanız dahi ekranın ortası ile kenarlarındaki piksellere görüş açınız farklı olduğundan gamma kaymasından etkilenip soluk renklerle karşılaşabiliyorsunuz.


Ben bunu merak edip bu monitörleri inceleyen kişiye sormuştum ve şöyle cevap vermişti:

Eki Görüntüle 1006459

Sorduğum yer bunun yorumları.
images-5.jpeg

Amacım bu görselin ne kadar saçma olduğuydu aslında. Evet görüş açıları konusunda haklı olabilir ama canlılık açısından deneyimime göre neredeyse hiç yok fark yok. Hatta doygunluğu arttırdığım zaman sadece isim farkı oluyor.
 
Eki Görüntüle 1006475
Amacım bu görselin ne kadar saçma olduğuydu aslında. Evet görüş açıları konusunda haklı olabilir ama canlılık açısından deneyimime göre neredeyse hiç yok fark yok. Hatta doygunluğu arttırdığım zaman sadece isim farkı oluyor.
Ah evet, bu görseli DCI P3 %95 VA vs sRGB %95 IPS monitör karşılaştırmasına atanlar var :D

"Abartıldığı kadar" derken bu görseli kast ediyordum. Yine de renk canlılığına önem veren birinin renk gamı aynı olsa dahi ilk tercihini IPS olmalı bence.

Çünkü eski / aşırı ucuz TN panellerde durum cidden vahim olabiliyor ve modelin yeni olmasıyla, monitör markasıyla da bunu kestiremiyoruz.
 
Bu içeriği görüntülemek için üçüncü taraf çerezlerini yerleştirmek için izninize ihtiyacımız olacak.
Daha detaylı bilgi için, çerezler sayfamıza bakınız.

Bu video'u detaylı izlerseniz. Bu kişisel olabilir, ama VA panelin renkleri daha canlı ve oyun için daha uygun geldi bana. Dakika 11:47'den sonra bakarsanız. Yerdeki çimlerin yeşilligi, dagların yeşilligi falan daha çok belli oluyor. İPS'de bu bahsettigim yeşillikler yok gibi. Neyin ne oldugu belli olmuyor ve gözüme soluk geldi. Tabi birebir gözle görmek gibi olur mu video'dan bakmak bilmiyorum.
 
Bu içeriği görüntülemek için üçüncü taraf çerezlerini yerleştirmek için izninize ihtiyacımız olacak.
Daha detaylı bilgi için, çerezler sayfamıza bakınız.

Bu video'u detaylı izlerseniz. Bu kişisel olabilir, ama VA panelin renkleri daha canlı ve oyun için daha uygun geldi bana. Dakika 11:47'den sonra bakarsanız. Yerdeki çimlerin yeşilligi, dagların yeşilligi falan daha çok belli oluyor. İPS'de bu bahsettigim yeşillikler yok gibi. Neyin ne oldugu belli olmuyor ve gözüme soluk geldi. Tabi birebir gözle görmek gibi olur mu video'dan bakmak bilmiyorum.
Karşılaştırılan IPS'in renk gamı VA'dan çok daha daha düşük, bu değerler aynı olduğunda böyle olmayacaktır. Yani aynı seviyede bir VA ile bir IPS'in karşılaştırmasında.
 
Karşılaştırılan IPS'in renk gamı VA'dan çok daha daha düşük, bu değerler aynı olduğunda böyle olmayacaktır. Yani aynı seviyede bir VA ile bir IPS'in karşılaştırmasında.

VA renk olarak dediginiz gibi DCI P3 94 degeri verilmiş. LG olanın çok daha düşüktür. Saglıklı bir kıyaslama olmamış aslında. Ama yinede örnek teşkil edebilir İPS en iyisi tabusu yıkılabilir bu video'dan sonra. Benim merak ettigim bir konu var. Tüm degerler eşit olsa bile kontrast oranları eşit olmayacak. Tüm degerler eşitken, (DCI P3 vb) kontrast 3000:1 VA vs 1000:1 İPS'in görüntü olarak yan yana nasıl görünecek?
 

Yeni konular

Geri
Yukarı