İnsanın adaleti adil mi?

Geçmiş öğretilerden adalete dair en hakkaniyetli çıkarımın kısas olduğu açıktır. Kısas; işlenen suça karşı verilen cezanın, suç ile denkliğidir. Adaleti bu şekilde kabul ettiğimiz vakit, kolundan kan emen sineği öldüren insanın hali nicedir? Sineğin hakkını kim önemsemekte ve korumaktadır? Sineği önemsemeyen insanın adaleti, ne ile ifade edilir?

Vicdanı ile olabilir düşünmek lazım...

Andar Han dedi:

Adaleti bu şekilde kabul ettiğimiz vakit, kolundan kan emen sineği öldüren insanın hali nicedir?

Genişletmek için tıkla...

Çok ince. Ama şöyle düşünelim; ya kolumu ısırarak bana ölümcül sıtma mikrobu bulaştırdıysa o an?

Andar Han dedi:

Geçmiş öğretilerden adalete dair en hakkaniyetli çıkarımın kısas olduğu açıktır. Kısas; işlenen suça karşı verilen cezanın, suç ile denkliğidir.

Genişletmek için tıkla...

Hamurabi kanunlarını Kısas'a uygun gören var uygunsuz gören var mesela.

Şahsen benim için önemli olan; Ben adaletin bu dünyada olmasını düşünenlerdenim mesela. Bu dünyanın hesabı bu dünyada görülmelidir.

Misal inekleri, koyunları vb. büyükbaş, küçükbaş hayvanları kesip yiyoruz. Köpek, kedi kesilip yenmesine insanlar aşırı karşı (Çinliler hariç ve bunu desteklemiyorum tabii.) Peki ya bu köpeği kediyi inek veya koyun gibi hayvanlardan üstün görmek değil midir?

Painkiller arkadaşıma katılıyorum. Bize risk oluşturacak hayvan veya canlılar var. Artırılabilir de. Örnek vermek gerekirse; akrep, yılan, aslan vb. hayvanları da bizlere "risk" oluşturduklarında ancak öldürme/bayıltma hakkına sahip olduğumuzu düşünüyorum. Karşıt düşüncede, dünyadaki tüm yırtıcı hayvanlar da öldürtülebilir.

Mensubu olduğum dinde (İslam dini), kurban kesme ibadeti var. Allah'ın da bizlere hak verdiği durumlara örnektir. Artırılabilir de. İnek, koyun, keçi vb. hayvanlar da bize helâl kılınmıştır.

Karınca örneğinden bahsetmek isterim. Atalarımız, çok önceleri ayaklarına, karıncaları incitmemek için bile ayaklarına ses çıkartan (zil ve benzeri) bir nesne takarlarmış.

Hatta biraz uç örnek olabilir; şimdiki vereceğim örnek.
Bir gezgin, yine gezerken sofrasını açmış. İçine de birkaç karınca girmiş.
Gezgin (Veya âlim, tam bilmiyorum.) yolda yürürken bu karıncaları görüp, bu karıncaların sofrasını serdiği yere ait olduğunu düşünmüş. Yuvaları dağılmasın diye, tekrar aynı yolu yürüyüp, yerine yerleştirmiş.

Canlının değeri nasıl ölçülebilir diyecek olursanız da:
"Yaratılanı severim, Yaradan'dan ötürü '' (Yunus Emre)
Yani, verilecek değer somut veya soyut olarak bir kıstasa (ölçüye) sahip değilken bile, vereceğimiz değer sadece "Yaradan'dan ötürü" olabilir.

Adil bir cezayı insan veremez. Kaybedecek hiçbir şeyi olmayan birine ceza veremezsin.

Adil bir cezayı kimse veremez diye düşünüyorum.

Shimada Sensei dedi:

Adil bir cezayı insan veremez. Kaybedecek hiçbir şeyi olmayan birine ceza veremezsin.

Genişletmek için tıkla...

Aslında ben verebilir diye düşünüyordum. Fakat aklıma şu geldi. Ahmet ve mehmet diyelim.
Ahmet geliyor mehmetin anne babasını öldürüyor. Kısas olduğunu düşünsek ahmet anne babasından nefret eden biri mehmet ise seven. Bu yeterli bir ceza olmaz ki. Mesela idam edilse. Mehmet ömür boyu acı çekecek. Ahmet ise bu acıyı çekmiyecek. Bence bu da yeterli ceza olmaz. Mesela sevdiğini elinden alsan. Bu durumda da sevdiği kişinin yakınlarının suçu ne?

İnsan veremez, diye düşünüyorum.

Milijas dedi:

Aslında ben verebilir diye düşünüyordum. Fakat aklıma şu geldi. Ahmet ve mehmet diyelim.
Ahmet geliyor mehmetin anne babasını öldürüyor. Kısas olduğunu düşünsek ahmet anne babasından nefret eden biri mehmet ise seven. Bu yeterli bir ceza olmaz ki. Mesela idam edilse. Mehmet ömür boyu acı çekecek. Ahmet ise bu acıyı çekmiyecek. Bence bu da yeterli ceza olmaz. Mesela sevdiğini elinden alsan. Bu durumda da sevdiği kişinin yakınlarının suçu ne?

İnsan veremez, diye düşünüyorum.

Genişletmek için tıkla...

Doğru. Ülkemizde ünlü bir zaat çok güzel söylemiş: Adalet dediğin havalı bir sözcük sadece.

Bu kitabı okumanı tavsiye ederim en kısa zamanda dostum :