Linux neden Windows'dan daha iyi?

Giriş
Merhaba. Bu makalemde Linux'un neden Windows'tan daha iyi olduğunu detaylı bir şekilde açıklayacağım. Eğer yanlış bilgi verirsem düzeltebilirsiniz. Yazımı düzenleyeceğim.

1. Paket Yöneticileri
Bu muhabbeti zaten her Linux ile ilgili konuda duyuyorsunuzdur, ve bu o kadar önemli bir konu ki. Çok uzun süre Linux kullandığınızda farkediyorsunuz paket yöneticilerinin ne kadar büyük önem taşıdığını. Mesela bir Linux kullanıcısı bilgisayarını açtı ve program indirecek, yapması gereken şey çok basit. Telefonlardaki gibi herhangi bir paket yöneticisine giriyor, yüklemek istediği uygulamayı yüklüyor ve çalıştırıyor. Eğer grafik arayüzle de yapmak istemiyorsanız hemen terminale geliyorsunuz ve çok basit bir komut yeterli oluyor:
Kod:
sudo dnf install vlc (işletim sistemine göre değişebilir)
Bu kadar. Windows'ta ise çok farklı. Tarayıcınıza giriyorsunuz, uygulamanızın sitesini buluyorsunuz, doğru indirme bağlantısını buluyorsunuz, platform seçiyorsunuz, setup iniyor ve setupı çalıştırıyorsunuz, bazen setupda reklamlar çıkıyor reddediyorsunuz veya kabul ediyorsunuz, ve program kurulmuş oluyor. Sizce bu mu daha mantıklı, yoksa sadece bir yükle butonuna basmak mı? Bazıları Windows'ta da paket yöneticisi var: MS Store diyecek, ama MS Store bunun yanından bile geçemez çünkü Linux'un paket yöneticileri 90'lı yıllardan beri var, ayrıca MS Store mağazası Linux'inki kadar geniş değil.

2. Kişiselleştirme
Linux'un Windows'tan daha iyi olmasının 2. sebebi: kişiselleştirme. Bu da aynı şekilde, her yazıda görüyorsunuzdur. Windows'u açtığınızda özelleştirebileceğiniz şeyler çok kısıtlı, üçüncü parti uygulamaları dahil. Ama Linux'ta iş öyle değil. Linux'ta birçok masaüstü ortamı var, ve bu masaüstü ortamlarını da kişiselleştirebiliyoruz. Mesela KDE masaüstü ortamını seçtiğinizde A'dan Z'ye en ucundan en dibine kadar her şeyi kişiselleştirebiliyorsunuz. Mesela:
1687456354663.png
1687456394944.png
Yazılıma özel temayı kişiselleştirebiliyorsunuz, ya da her şeyi aşıp tamamen kendi kişiselleştirmenizi yapabiliyorsunuz.

3. Yazılım Çeşitliliği
Linux'u Windows'dan daha iyi yapan 3. özellik ise yazılım çeşitliliği. Anlamadıysanız örnek vereyim, Windows'ta bir tane dosya yöneticisi var: Windows Explorer. Ama Linux kullanıyorsanız hangi dosya yöneticisi hoşunuza gidiyorsa onu kullanabilirsiniz (Thunar, Dolphin, Nemo vs.). Başka bir örnek, mesela PDF okuyucusu indireceksiniz, birçok yazılım var. Windows'da bunlar daha sınırlı ve az.

4. Ücretsiz
Linux tamamen ücretsiz bir yazılım. Windows'ta aşırı para vermeniz gerekiyor. O saglamlisans, KMS gibi yollar yasal değil.

5. Özgür Yazılım
Linux özgür bir yazılım olduğundan dolayı hataları çok çabuk çözebiliyorlar, Windows'ta böyle değil. Ayrıca Windows'ta hatanın ne olduğunu bulmak aşırı zor. Size bir rapor veriliyor sizin onu geliştiricilerle paylaşmanız gerekiyor. Kendiniz kolay kolay anlayamıyorsunuz hatayı. Gönderdiniz raporu diyelim; ilk başta geliştiricilerin bu raporu bir hata olarak kabul etmesi lazım. Linux'ta bir hata bulduğunuzda özgür yazılım ve açık kaynak olduğu için çok çabuk bulunabiliyor. Ve insanlar bu hatayı çabucak çözüp diğer kullanıcılarla paylaşabiliyor.

6. Performans
Mesela Windows'ta bir işlem yapacaksınız ve sisteminiz düşük. İşlem yapması çok uzun sürüyor. Ama Linux'ta o kadar çok dağıtım var ki en iyi performans vereni seçebiliyosunuz. Boşta 300 MB RAM kullanan dağıtımlar bile var. Makinenizin eski olmasına da gerek yok. Eğer iyi bir bilgisayarınız varsa Linux kurarak Windows'tan yine daha çok performans alabilirsiniz.

7. Güvenlik
Windows'ta arkaplanda ne çalıştığı belli değil. Hiç farkında olmadan bilgileriniz alınabiliyor. Hatta Windows kurulumunda size soruyor bunu paylaşmak ister misiniz konum cart curt... Linux bu konuda çok daha açık bir platform. Linux'ta çoğu yazılım özgür yazılım olduğu için arkaplanda ne yaptığını görebiliyorsunuz. Hatta Linux'ta telemetri yok. Telemetri olan dağıtımlar olsa bile varsayılan olarak kapalı olarak geliyor. Windows'ta soruyor: telemetrileri kapatalım mı diye ama çoğu insan bunu önemsemiyor, farkına varmıyor ve ileri ileri diyip geçiyor.

8. Terminal Kullanımı
Windows'tan Linux'a geçen birçok kişi bunu avantaj olarak görmüyor ama bu çok büyük bir avantaj. Tabii ki terminal kullanmak zorunda değilsiniz şu an Linux'ta her şeyin grafik arayüzü var ama terminal kullanmayı öğrendiğinizde her şeyi çok çok daha hızlı halledebiliyorsunuz. Ayrıca mesela Linux'ta bir uygulama çalıştırdığınızda hata veriyorsa terminaldeki bir kod log tutuyor ve programın neresinde hata olduğunu görebiliyorsunuz. Tabi Windows'ta bunun için 3. parti yazılımlar var Proccess Monitor gibi ama ne kadar güvenilir bilinmez.

Kapanış
Benim sayacağım nedenler bu kadardı. Bu tamamen tercih meselesi ama teorik olarak Linux Windows'tan daha iyi. Makalemi okuduğunuz için teşekkür ederim. Herkese iyi Sosyaller.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
Ben hala performans iddianız hakkında veri istiyorum. 10 kat dediniz, doğrusunu söyleyince savuşturdunuz. Performans farkının sürücü farkından olduğunu söyledim, tenezzül etmediniz ki NVIDIA kartımı birçok sürücüde kullandım, performans farkının oradan geldiğini biliyorum, ne yapman gerektiğini anlatıyorum burun kıvırıyorsun.

Aynen, doğrusunu söyleyince savuşturuyorum ben hep. Ne yapayım demek ki öyle bir insanım. Nihayetinde hayal satıyorum ve yalancıyım. 👍
 
@Cruslan Windows'un şarj konusunda üstün çıkma sebebi pil kullanımına geçtiğinde işlemci gücünü çok agresif şekilde kısmasından geliyor. Müdahale edilebilir ayarlara yorum yapmak mantıklı mı emin değilim.
Sadece Intel işlemci olan laptoplarda bilemeyeceğim ancak NVIDIA kartların ciddi bir güç tüketimi var. PCI-e bağlantısı sağlanırken en alt performans durumunda olsa bile işlemcinin katlarcası güç çekebilir kapanmazsa. Ha en düşük güçte 170 Watt çekmiyor elbette ama işlemci 10 W falan tükettiği yerde NVIDIA GPU boşta 20 Watt falan tüketebiliyor. Kendi bilgisayarımdan örnek vereyim i5-6200u ve 950M var. GPU'yu PCI-e'den kaldırıp Intel ile yürütünce boşta 8 Watt pilden çekiyor, sürücü yüklü ve ekran kartı açıkken boşta 22 Watt civarına yükseliyor. En yüksek bilgisayar bataryası 100 Watt/saat olduğunu düşünürsek çok ciddi bir fark.
 
Son düzenleme:
Optimus direkt Windows'ta çıkmış bir teknoloji. Millet MUX'suz kartlarıyla direkt Windows'ta OpenGL, DirectX çıktısı alabildiği zamanlarda sen Linux'da ancak CUDA hızlandırması yapabiliyordun. Ne haber? Çok sonra geldi offload etme yeteneği Linux'a, 435 sürücüsünde. Windows'ta MSHybrid isimli bir altyapı var, Prime'nin yaptığı şeyi yapıyor. Hatta daha yetenekli. GPU boşta tamamen kapanabiliyor çok eski kartlarda dahi. Pil performansı Windows'ta çok daha iyi olur genelde Intel + NVIDIA laptoplarda. Bu özellik NVIDIA'ya çok sonra geldi RTD3 adıyla ancak Turing sonrası kartlarda çalışıyor.

Peki şu anda Optimus desteği olmayan bir laptopta Windows üzerinde Optimus açabiliyor musun? Benim demek istediğim oydu zaten.
 
Drop giren yerler belli zaten oyunun ilk açıldığı kısım o kadar.



EOS bu ayarı kendi ekliyor ben ellemedim.



BIOS üzerinde olmayınca ne yapacaktım peki illa modlamam mı lazım?



Bütün hepsi yok demedim zaten bazıları vardır dedim ki bunları ben senden daha iyi biliyorum.
BIOS'ta müdahale edemediğin ancak işletim sisteminden müdahale edebildiğin ve bilgisayarda olan bir özellik mi var donanım bazlı?
 
BIOS'ta müdahale edemediğin ancak işletim sisteminden müdahale edebildiğin ve bilgisayarda olan bir özellik mi var donanım bazlı?

Onu sen dedin zaten bende cevap verdim? Evet, var. Çoğu BIOS üzerinde voltaj ayarları oluyor. Bende yok mesela. İşlemci için gerekli ayarların çoğu yok. Kendinle çelişiyorsun.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
Bu sorun Windows tarafında oluyor genelde, kullandığınız ayar, işlemciye de bağlı.
Default. Yük derken poligonları 99999999999 yapmayı demiyorum. O konuda çökmez zaten, Terabayt RAM varsa seneye halleder :D

Görüntü modu detaylıyken şak diye kapanıyordu rastgele. Sayesinde wireframe okumayı öğrendim.

Herhangi bir şeyde 10 kat performans veriyor olsa Microsoft bütün çalışanlarını falakaya yatırırdı bizim işletim sisteminin sorunu ne diye. Bence bu güzel bir argüman.
 
Herhangi bir şeyde 10 kat performans veriyor olsa Microsoft bütün çalışanlarını falakaya yatırırdı bizim işletim sisteminin sorunu ne diye. Bence bu güzel bir argüman.

10 Kat'ı Windows bile yapamaz istese de yapamaz zaten Linux üzerinde %15-30 arası performans artışı alırsın. Ama %1000 almazsın.

Default. Yük derken poligonları 99999999999 yapmayı demiyorum. O konuda çökmez zaten, Terabayt RAM varsa seneye halleder :D

Görüntü modu detaylıyken şak diye kapanıyordu rastgele. Sayesinde wireframe okumayı öğrendim.

Bende sorun çıkarmadı ya öyle programlarda.
 
Peki şu anda Optimus desteği olmayan bir laptopta Windows üzerinde Optimus açabiliyor musun? Benim demek istediğim oydu zaten.
Optimus, NVIDIA'nın bir teknolojisidir ve mobil serisi ekran kartlarının genel özelliğidir. İşletim sisteminden bağımsızdır. Windows'da MSHybrid'in aracılığıyla, Linux'da PRIME aracılığıyla sağlanır. MSHybrid daha avantajlı, ekran kartı ataması otomatik yapılır ve gerekmediğinde ekran kartı tamamen kapanabilir. Linux'da ekran kartı otomatik atanmıyor. Ya PRIME ayarlayıp sürekli NVIDIA kartı kullanacaksınız ve manuel olarak geçeceksiniz ya da Render Offload kullanıp çevresel değişkenle kullanacaksınız ancak ekran kartı hep bağlı kalacağından en düşük state'de olsa bile pil ömrünü yarılayacak. Kendi bilgisayarımda 8 Watt'a 22 Watt olarak neredeyse iki kat fark ediyor.
 

Technopat Haberler

Geri
Yukarı